Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
fundamentum referendi: ergo nec producendi: non enim minùs petit distinctionem à termino principium & potentia, quæ est vera ratio in- fluendi in illum. Quòd si dicatur sufficere, si principium ex parte conditionis requisitæ, vel ex parte principij inadæquati dicat distinctio- nem. Contra, quia sic idem liceret dicere de ipsa relatione, vel productione actuali. Sed hæc non plus urgent. Ad Primum enim dicitur Deum esse actum purum, nam & potentia ipsa actus est, & cum actu ipso necessariò con- juncta. Quòd autem in formali conceptu essen- tiæ non imbibatur actus notionalis, arguens ipse agnoscit, & cur ita accidat debet explica- re, estq́ue ratio obvia & aperta ex eo quòd si actus imbiberetur, obstaret fœcunditati. Et quidem quomodocumque natura se habeat ad actum notionalem, negari nequit quo minùs sit actus naturæ, cùm in illa sit, & respondeat ejus fœcunditati. Ad Secundum negatur As- sumptum, quia essentia ratione sui potest esse fundamentum referendi, cùm possit esse fun- damentum producendi, licet non sit ipsa refe- rendi ratio, id enim habetur ratione fœcundi- tatis, unde non procedit probatio. Itaque in essentia relatio est, immò ipsa essentia est; nec tamen proptereà essentia refertur, sicut neque producitur: id præstante mirabili distinctione cum admirabili unitate, in quibus consistit my- sterium; unde & juxta arguentem relatio pro- ducit, & non essentia. Quæ quidem juxta modum explicandi nostrum majori cum expe- ditione procedunt: Pro quo & Auctoris mo- dus loquendi subservit, qui nu. 10. dum expli- cat quomodo essentia rationem conditionis habeat, & tota agendi ratio sit in relatione, ait, quod cùm terminus productionis sit iden- tificandus cum essentia, ideo habet peculiarem excellentiam, ratione cujus requirit princi- pium elevatum ad æqualem perfectionem identitatis cum eadem essentia. Potest ergo & stare quod nos contendimus, relationem ele- vari ab essentia, ut sit eminens instrumentum supplens distinctionem, & perficiens pariter communicationem. Sic ritè stat, quod à præ- fato Auctore adducitur ex Concilio Florenti- no Seßione 19. & putat pro sua apertè senten- tia facere; sic enim ibi: Namque cùm substan- tia una numero sit, siquidem generare posset, pro- culdubio in divinis esset distinctio, quandoquidem non seipsam, verùm quidquam aliud generaret. Sic Concilium, quod libenter admittimus, & pro- batum à Nobis in Problemate §. 4. Sed compo- nendum cum testimonio adducto nu. 92. pror- sus irrefragabili, cujus ultima verba possent nuper adducta coronare, illa scilicet: Non qui- dem generat (divina substantia) sed est princi-<-P>@@ <-P>pium. Et de principio in eodem expressa locu- tio, nemine refragante. aliter adversantem. 16. Arti. 4. communem Thomista- rum sententiam amplexus circa principium
res allegat, doctè quidem rem explicat, sed quidem difficultate minimè superata, dum re- lationem tantùm in obliquo & de connotato, ac per modum conditionis statuit, ut videri potest n. 12. sic enim ibi: Solùm ergo debet esse dist incta à genito (potentia generativa) ex parte relationis connotatæ, quod pertinet ad conditionem ex parte personæ & principij quod se tenentem. Et quando dicitur quod genitum seu terminus pro- greditur realiter ab ipsa: ergo debet distingui ab ipsa, distinguo Antecedens: Progreditur ut realiter distincta ab ipsa in relatione connotata, concedo; in forma & virtute, qua producitur, nego &c. Instari enim validissimè potest, insistendo in progressione termini, qui ab aliquo debet rea- liter distincto procedere, quod verè habeat ra- tionem principij: Atqui non ab essentia, ne- que à resatione, quæ tantùm est conditio: er- go stare nequit generatio, unde consequenter admittendum est relationem non esse puram conditionem. Cùm minimè fiat satis ex distin- ctione principij Quod; Si enim illi aliquid spe- ciale est addendũ, ratione cujus in ratione talis constituatur; nam per solā conditionem consti- tui nequit, cùm non sit denominativè tantùm tale, sed intrinsecè, & cum omni proprietate, & nō sicut in creatis, in quibus subsistentia non est ratio agendi: ibi enim natura esse principium totale potest, quia habet omnimodam à termi- no distinctionem. Sed de hoc satis, de quo satis actum suo loco. liùs modum constitutionis personæ Patris, & potentiæ generativæ, à Nobis traditum Sect. 18. Problem. 3. §. 6. tangit, & acerbiori pati- tur impugnatione in P. Alarcon, dum ab eo asseritur relationem, quam connotat poten- tia, non esse prædicamentalem, vel secun- dùm esse Paternitatis, quia hæc fundatur in ipsa potentia generativa, sicq́ue illam suppo- nit, sed transcendentalem in ordine ad Filium: sicut etiam illa quæ est in Patre & Filio, & conjuncta essentiæ constituit principium spi- rativum. Circa quod ita scribit nu. 6. senten- tia D. Thomæ, & communi proposita: & illa
set zelus, si in solo P. Alarcon novitatem, quam improbat, invenisset. Atqui ex eo minùs lo- cum habet excusatio, quòd plures & graves<-P> @@0@ @@1@ tentes & defendentes videre contempserit, quod minùs tantùm videtur Magistrum de- cuisse. Videndi illi loco citato n. 305. suntq́ue complures alij, omnes inquam, qui divinas personas originibus constitui tenent, origo enim transcendentalem respectum importat, quod quasi certum assumit P. Quiros Disput. 28. n. 12. ibi: Origo activa, seu relatio transcen-
gines adstruentes, eamdem dicant esse forma- litatem, alij nihil tale exprimunt, & negari nequit secundùm formalem & expressum con- ceptum originis prædicamentalem respectum minimè importare. Neque ex hujusmodi opi- nandi modo quidquam ponitur, quod sua possit offendere novitate, quandoquidem relationes non multiplicantur quo ad rem ipsam, & de- servire potest ad commodiorem mysterij ex- plicationem, cùm sit SS. Patrum doctrinæ con- formis, qui veram potentiam notionalem ag- noscunt, ex quo sequitur & respectum tran- scendentalem agnovisse illos, & pariter do- cuisse. Sed videamus quid ultra objiciat cita- tus Scriptor, & an satisfieri exactè possit sic acriter declamanti. Arguit ergo sic: divinæ sub conceptu relativo & personali, id est ipsa paternitas vel filiatio, vel est ipsius na- turæ secundùm conceptum absolutum naturæ & substantiæ, sicut apud nos inveniuntur rela- tiones transcendentales, quæ sunt entitates ab- solutæ, & non relationes prædicamentales, ut relatio materiæ ad formam, partis ad totum, scientiæ ad scibile, potentiæ ad objectũ. Si pri- mo modo se habeat: ergo ista relatio transcen- dentalis est ipsamet prædicamentalis relatio, vel secundùm esse, siquidem est entitas di- vina sub conceptu relativo, non absoluto: en- titas autem divina ut relativa, est ipsa relatio prædicamentalis, scilicet paternitas vel filia- tio, & illa quæ dicitur transcendentalis est ip- samet relatio paternitatis. Quid ergo respicit paternitas transcendentalis, quòd non respiciat prædicamentaliter: vel ad quem terminum, aut ad quem modum respiciendi ponitur pa- ternitas transcendentaliter, ad quem, aut sub quo modo non se habeat prædicamentaliter: sicut apud nos superfluè poneretur paternitas transcendentaliter respiciens filium, si respicit prædicamentaliter, ita quod totum esse est ad filium. Addit instantiam, quæ non est ad rem secundùm modum philosophandi nostrum, quam & proptereà omitto, quidquid sit de mo- do dicendi P. Alarcon, qui neque circa præci- puum est diversus. Respondeo ergo relationem transcenden- talem esse realiter entitatem ipsam divinæ es- sentiæ sub conceptu relativo, quem nego esse prædicamentalem secundùm formalem & vir- tualem distinctionem, cùm sit respectus po- tentiæ ad suum terminum antecedenter ad ori- ginem activam, per quam Pater inesse Patris quasi prædicamentaliter constituitur, juxta datam à Nobis explicationem. Cùm verò urgetur pro distincto termino aut modo respi- ciendi, utrumque admitto: respicitur enim Fi-<-P>@@ <-P>lius non sub ratione Filij, sed geniti, & conse- quenter sub diverso modo ac paternitas: ut geniti inquam, quatenus in eo respondet na- scibilitas virtuti radicali productivæ. Ad quem modum circa Spirationem discurrendum. Ni- hil ergo præfato discursu conficitur. Neque urget, quod subdit, in Divinis solam relatio- nem, quæ respicit purum terminum habere op- positionem & distinctionem à suo correlativo: transcendentalem verò non importare opposi- tionem cum termino, quia non respicit illum ut correlativum, & purum terminum, in quo non est relatio notionalis & propria Patris, neque conducens ad potentiam generativam. Non inquam urget, quia qua facilitate dicitur ab Auctore, à nobis negatur, dum nulla adhi- betur probatio. nem præoccupans de absoluta ratione, in qua dicitur transcendẽtalis relatio constituta; & est secundum membrum institutæ argumentatio- nis. Quod cùm ad nos non spectet, nec etiam premit; neque admittendum quod dicebatur, ratione relationis transcendentalis non tolli conceptum absoluti, & ita ratione solius præ- dicamentalis dari oppositionem, quia revera oppositum apparet in originibus. Est autem notandum quod habet n. 8. in fine, ubi ita scri- bit: Ad respiciendum autem terminum productum,
relatione recognoscit. Unde quod statim ad- dit, minùs consequens est, dum sic loquitur:
consequentia: si enim principium est potens producere in ratione talis, quomodo tantum- modò requisitum de connotato? & quòd sub- sistens dicitur, ad vim productivam exprimen- dam videtur additum. Ex quo quidem & urge- re possumus: nam si tantùm de connotato re- quiritur, neque ullam influendi vim continet, subsistentia valdè per accidens se habet, nec videtur necessaria, cùm sit satis oppositio, & subsistentia absoluta in persona producente, quam Auctor admittit, ut videri potest apud ipsum Disput. 14. Arti. 2. Habemus ergo ex di- ctis nihil nostræ sententiæ momenti alicujus extare, immo novum ex oppositis accrescere firmamentum. bus, ut relationes transcendentales sint, id vi- detur consequenter asserere de earum radice, quatenus non personalitatem secundùm signi- ficationem prædicamentalem, sed radicem ori- ginis Personas statuit constituere. Sic enim habet n. 14. Ego sic censeo, ut relatio constituat
biguè, sed manifestè, quia juxta omnes po- tentia dicit ordinem transcendentalem ad actum, & ita vidimus à Mag. à S. Thoma inter<-P> @@0@ @@1@ potentiam adductam. Et cùm in actu ipso illa sit, in ejus radice ratio est eadem, quia & mi- nimè significatur nomine relationis prædica- mentalis. Sed alia ex eodem adjiciamus, sic enim n. 15. Rursus prædicatum, quod primò con- cipimus in Persona, & quo primò constituitur in- communicabilis, est constitutivum Personæ: reliqua enim omnia, juxta nostrum modum concipiendi, accidunt personæ jam constitutæ; at tale est prædi- catum radicis originum, quæ prior est relatione, ori- gine & potentia proxima: nam ideò est Pater quia generat, ideò generat, quia habet potentiam, & ideò habet quia talis est, ut ipsi hæc potentia debeatur. Sic ideo est Filius, quia genitus, genitum autem accidit personæ generatæ, non quidem sumpta deno- minatione geniti quasi in fieri, sed in facto esse: etenim omnis denominatio talis, quasi accidens & adveniens supposito adventu non posteriori poste- rioritate naturæ, sed posterioritate dignitatis, & finis cujus gratia & titulo datur generatio paßi- va. Nam suppositum seu persona concipitur quasi primum jus & fundamentum, cui ceteræ rationes & denominationes innituntur. Hæc doctus Pa- ter: quæ licet juxta modum nostrum ex crea- tis desumptum dicantur procedere, non tamen sunt censenda figmenta, quæ mysterio tanto constet apertè repugnare, hoc enim confunde- re potiùs fuerit, quàm illustrasse, quod est Theologis penitus accurandum. In illis ergo quod in primis de potentia proxima dicitur, quæ est radice posterior, non videtur admit- tendum, quia in conceptu radicis ratio adæqua- ta potentiæ imbibitur, neque ulla est vel appa- rens necessitas illum adjiciendi. Id quod dis- cursus ipsius videtur evincere, dum ait: Ideò est
alia potentia sermo est. Quòd si dicatur satis significatam illam, cùm dicitur deberi, quia talis persona est: id quidem non interest, quia deberi potentiam proximam stat ritè & rectè sine suppositione remotæ in Principio perfe- ctissimo, quod ut tale debet à cognoscente le- gitimè recognosci. Prætereà quod de prædi- cato Geniti dicitur adveniente quasi accidenta- liter in facto esse, durum quidem apparet, cùm generatio etiam in facto esse sit fundamentum aliarum denominationum, unde etiam & di- gnitatis personæ; nam & dignitas prædicatum quoddam est Personæ minimè ipsam antece- dens, sed ejus nomine & conceptu importa- tum. Et licet hoc ad modum loquendi videatur pertinere; quia tamen in hoc mysterio ille ob- servandus, in quo nihil appareat, quod alicu- jus esse possit erroris occasio; præfatus quidem minùs conveniens ex eo videtur, quòd prius cōstituat id quod posterius esse debet, sitq́ue in Scholis insolitum rationem Geniti posteriorem esse Persona. Sit tamen sua laus Auctori, cujus profunditatem P. Bonæ-Spei non uno in loco deprædicat, & egregia opera contestantur.
Circa quod Doctores aliqui ex cita- tis nihil dicunt, quia brevitati studentes, quod admissionem attinet, omiserunt, aut paucissimis explicarunt, ex quibus P. Bonæ Spei Disput. 5. Dub. 1. Cùm tamen graves in eo Quæstio- nes occurrant, de quibus Sect. citata P. Herincx Thoma asserit, verè, etsi tantùm moraliter mitti, & donari ipsam divinam Personam ra- tione gratiæ, quatenus illa unit hominem mo- raliter Spiritui sancto, qui censetur in anima habitare & manere, & ab anima haberi. Quod adeò verum est, ut si per impossibile non foret animæ præsens ratione immensitatis, equidem hoc titulo præsens dicendus esset, pro quo citat P. Suarez. Sed quidem cùm moralis tantùm unio sit, & consequenter dationis modus, non videtur convenienter stare, quod Scriptura sa- cra de adventu & datione absolutè significat: non enim absolutè talis est adventus, donatio, existentia, inhabitatio, quæ moraliter talis est; cùm sit tantùm secundùm quid talis, quæ mo- raliter talis est. Potest quidem absolutè dici dari aliquid, etiamsi moralis tantùm exhibitio sit, ut cùm donatur servus, ubi neque præsen- tia necessaria est, unde absens etiam donari potest, & de illo donatarius disponere, quia ille dandi modus in eo consistit, ut jus tantùm utendi ratione illius veniat, neque inhæsio physica stare queat, quæ potiùs officeret quàm prodesset. Secus est quando esse aliquid in do- natario potest, nec tamen modus talis existen- di tribuitur, ut si tribuatur vestis, annulus, mo- nile, aut quid simile, quod esse commodè in donatario potest, sed ita ut usus talis penitus denegetur: tunc enim imperfecta donatio est: & qui donatum tale quid audiret, minimè limitationem dictam posset prudenter conci- pere, cùm absolutus loquendi modus tale ali- quid minimè patiatur. Ita ergo cùm dari abso- lutè Spiritus sanctus possit, (& idem est de Filio, immò & de Patre, quatenus dare seip- sum potest, licet non mitti) nec solùm morali- ter, sed secundùm realem præsentiam explica- tam in Problemate, talis accipienda est, quando datus absolutè in Scriptura sacra proclamatur. Id quod ex hypothesi illa deducitur de præsen- tia futura, si non esset præsens ratione immen- sitatis, rogo enim, quem modum tunc præsen- tiæ haberet? Non enim talem debemus acci- pere qualis esset, si in rebus gradum naturæ non excedentibus haberet, si placeret ipsi in illis habitare, sed planè sublimiorem. Ergo & modò similiter philosophandum est, ut modus loquendi Scripturæ constet, & donorum super- naturalium excellentissima conditio dignos- catur, quæ secum Deum trahunt, & sic effici- mur divinæ consortes naturæ, ut clamat D.<-P> @@0@ @@1@ vinæ consortes naturæ. Quibus plus aliquid, quàm sola præsentia innuitur, & quidem peculiaris illa, teste omni exceptione ma- jori.
ma doctissimè philosophatur Disput. 17. Arti. 3. ubi statuit missionem divinarum personarum ratione gratiæ factam, necessariò petere rea- lem & intimam præsentiam Personæ missæ in ipsa anima, præter præsentiam communem immensitatis, quæ requiritur præsuppositivè, & tamquàm conditio necessaria, qua remota, non posset illa præsentia realis erga gra- tiam resultare. Unde hypothesim illam a- pud multos frequentem non admittit, de qua nuper, circa quam ita scribit n. 13. per errorem 31. Vnde si per impoßibile consideretur Deus sine
primò explicat in statu beatitudinis, tunc enim Deus intimè unitur per unionem realem in Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|