Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
ditam spirationem activam. Sic ille arguit, sed quàm parùm momenti habeant rationes præ- fatæ, jam vidimus. Unde ipse statim responsio- nem adhibet in eorum gratiam, qui volunt contrariam sententiam amplecti, dicens suffi- cere ad singularum Personarum infinitatem simpliciter, ut quælibet contineat omnem per- fectionem simpliciter simplicem, hanc enim intelligit nomine perfectionis simpliciter. Et quia talis non est spiratio activa juncta alijs, eo quòd non sit melior ipsa quàm non ipsa, ideò ratione illarum non est majus aut melius. Quæ quidem verissima sunt, sed difficultatem, si qua est, suo cum robore relinquentia, unde ad di- cta à Nobis penitus recurrendum. hente à perfectione simpliciter & secundùm quid, videri posset facile, quatenus nomine perfectionis simpliciter intelligit Auctor per- fectionem simpliciter simplicem: & probabi- lissimè dici possit relationes tales non esse, sed non proptereà secundùm quid, cùm esse queant perfectiones simplices. Ex responsione autem, quam adhibet objicienti inter finitum & infi- nitum non dari medium, aliqua insurgit diffi- cultas, ait enim n. 50. quòd licet non detur medium inter finitum & infinitum à parte rei: potest tamen dari medium, quod sit neutrum formaliter, seu secundùm proprium conceptum objectivum abstrahens ab utroque. Sicut licet inter animal & non animal non datur medium à parte rei: substantia tamen ut sic, & diffe- rentiæ laterales, nec sunt formaliter animal, nec formaliter non animal, sed eatenus abstra- hunt ab utroque. Quæ responsio implicatius aliquid innuit in conclusione contentum; vi- detur siquidem perfectionẽ, quæ non sit simpli- citer simplex, aut secundùm quid nullā agnos- cere: & relationes reipsa esse tales: seu per iden- titatem & materialiter; sed secundùm propriũ conceptum tantùm habere rationem perfectio- nis, abstrahentem modo dicto, ut ille loquitur: at non benè, quia ut arguit ipse nu 45. divina Persona ut sic est quid perfectum: ergo personalitas aliqua perfectio. Atqui Personalitati divinæ re- pugnat ratio perfectionis secundùm quid, ut est manifestum: ergo non est quid abstractum ut ab Auctore asseritur. Quòd si non abstra-<-P> @@0@ @@1@ citer simplex esse nequeat, erit perfectio pura & simplex. Arguit insuper ibidem, quia incre-
sic non est quid abstractum modo dicto. Pa- tet, quia ut sic est mysterium Trinitatis: ergo repugnat ipsi perfectio secundùm quid, sicut dicitur repugnare imperfectio, & ita perfectio non est conceptus abstractus, ex quo & præ- fata habetur illatio, esse scilicet puram & sim- plicem perfectionem. Et hæc circa Auctorem præfatum. Arti. 3. n. 8. ut D. Thomæ menti conformius affirmat relationes secundùm se, & in linea formali relationis perfectionem dicere, sed non explicare illam per ordinem ad terminum, sed per ordinem ad subjectum & fundamentum. Et consequenter non multiplicari istas perfe- ctiones in tribus relationibus seu personis, quia non multiplicatur fundamentum, sed eadem perfectione etiam ut est relativa gaudere. Pro quo cùm fusè & doctè discurrat, ad id tota revocatur doctrina, quod alij breviùs dicunt, relationes scilicet dicere perfectionem secun- dùm esse In, & ita unicam, quod ex eo probat ille, quia relationes existunt per existentiam naturæ, quod est habere esse ratione illius: & cùm esse sit unum, consequenter & perfectio. Pro quo multa congerit ex D. Thoma, quæ maxima ex parte Nobis favent, & quæ non talia apparent, possunt favorabiliter explicari. Ex eo autem quod ait relationes non explicare perfectionem, licet illam dicant, per ordinem ad terminum, quia illum non perficiunt, sed in ordine ad subjectum & fundamentum, im- pugnandus venit ex ijs, quæ à Nobis dicta cir- ca esse In n. 766. Esse etiam concedendas tres existentias probavimus Sect. 19. Problem. 5. cum multis, gravissimisque Scriptoribus. Et quidem relationes dicere perfectionem secun- dùm quod considerantur in linea formali rela- tionis, & quòd illam non dicant secundùm esse Ad, videtur se implicare; nam secundùm esse Ad constituuntur in linea formali relationis, unde Aristoteles prædicamentum relationis vocat prædicamentum Ad aliquid. Ecce Ad: cùm tamen In commune multis alijs sit, ut superiùs dicebamus. Est autem satis debile, ex eo quod Ad non dicat perfectionem termini, non posse importare perfectionem fundamen- ti, quod clarissimè explicatur ex eo quòd rela- tio sit forma perficiens subjectum in ordine ad aliud: est siquidem perfectio subjecti ad ter- minum referri; & in ea specialissimè, quia per id constituitur sic relatus in ratione Personæ, de quo luculenter D. Thomas ab eodem Scrip- tore adductus 1. p. q. 39. arti. 3. sic ait: Persona significat id quod perfectissimum est in tota natu- ra, scilicet subsistens in natura rationali. Vnde cùm omne illud, quod est perfectionis, Deo sit attribuen- dum; eo quòd ejus essentia continet in se omnem perfectionem, conveniens est ut hoc nomen Persona<-P>@@ <-P>de Deo dicatur. Sic Doctor Sanctus. Et quidem sic philosophati præter mysterium Trinitatis adeò intellectu difficile, aliud volunt pariter difficile persuadere. Cùm enim Deus sit unus in natura, & Trinus in Personis ratione trium Personalitatum, in ipsis Personalitatibus ut ta- libus trinitatem & unitatem meditantur. Quem Theologizandi modum numquàm pro- bare potui, cùm non ad declaranda mysteria, & faciliùs percipienda deserviat, sed ad illa potiùs obscuranda. Unde P. Mag. Joanni à S. Thoma, & nonnullis alijs, cum laude ingenij dicta mysteria relinquamus. ut distinctis virtualiter ab essentia nullam spe- cialem perfectionem admittit. Et Articulo qui- dem primo implicare in terminis ait eorum do- ctrinam, qui ex una parte affirmant, Persona- litatibus ut distinctis virtualiter ab essentia convenire perfectionem peculiarem, & simul ex alia parte dicunt unam tantummodò esse perfectionem in illis, pro quo laudat P. Suarez. Dum autem perfectionem negat, de peculiari loquitur bonitate, quæ ratione sui possit amo- rem & appretiationem excitare. Pro quo §.
Theologos de realitate, veritate, & bonitate transcendentali Personarum communi prædi- catis creatis & increatis, parvis & magnis, bo- nis & malis; sed de sola bonitate & perfectio- ne per se æstimabili: id est, non solùm termi- nativa, sed etiam motiva amoris & appretia- tionis per se & ratione sui formaliter, & hanc negat relationibus. In quo quidem nimis con- fidenter generalis illa doctrina proponitur; cùm revera sint, qui bonitatem absolutè ne- gent relationibus secundùm esse Ad, ut vidi- mus Sect. 20. Problem. 1. Sed sit hoc ita, & di- catur bonitatem transcendentalem non esse perfectionem, quia communis esse potest en- tibus perfectis & imperfectis: Atqui quod ad amoris & appretiationis motivum spectat, ne- gari divinis Personalitatibus nequit: pro quo id facit, quod n. præced. de nomine Personæ dicebamus, sicut & num. 772. de majesta- te mysterij Trinitatis. Et arguo ex boni- tate transcendentali, quæ conceditur: nam ra- tione illius sunt amabiles, quandoquidem bo- num ex se amabile est, nec solùm terminativè, sed motivè. Jam quod ad appretiationem atti- net, mihi innegabilis prorsus apparet, quia ab actu ad potentiam benè valet consequentia. Ego autem divinas Personalitates eximia ap- pretiatione prosequor, quod & credo Eccle- siam facere in Festo SS. Trinitatis. Cujus & illud argumentum est in Trisagio Gloria Patri &c. peculiarem venerationem præstari, quod in Dei compellatione non agitur. Et hic est communis Fidelium sensus, quos errare in eo ex stulta pietate, stultius erit pronuntiasse. Et quidem cùm hoc ad mysterij excellentiam spe- ctet, non videtur pietati Christianæ consonum divinas Personas ea gloria defraudare. Deinde probo Assumptum: Quia bonitas transcenden- talis sub conceptu illo communi contrahitur ad relationes per differentiam, quæ est eo in genere nobilissima, divinæ inquam, nam Per-<-P> @@0@ @@1@ go est summè appretiabilis. Constat. Nam gratia justificans valde appretiabilis est, eo quòd aliqualem Dei participationem per ordi- nem ad ipsum importat: ergo incomparabiliter melius id divinæ Personæ conveniet. Præter- quàm quòd eo modo, quo aliquid est bonum, sicut est amabile, ita & appretiabile, quia ali- quod habet pretium; & licet multa à nobis in nullo habeantur pretio, quia censentur inuti- lia, mentibus tamen à Deo illuminatis, cùm Dei participationes appareant, ut revera sunt, sunt pariter pretiosæ, & quod est certissi- mum, Deo ipsi. Diligis enim omnia, quæ sunt, & nihil odisti eorum, quæ fecisti. Sap. 11. v. 25. Neque ex eo quod divina natura ob excellen- tiam summam omnem hauriat perfectionem, sequitur Personalitatibus esse aliquam sibi pro- priam denegandam, quia si in conceptu naturę earum contineretur perfectio, id mysterio fœ- cunditatis obstaret, & ita ad majorem perfe- ctionem illius spectat, ipsas quidem exigere, sed non formaliter continere. Neque plus ro- boris habet fundamentum Auctoris præfati, contra quem faciunt, quæ pro perfectione de- dimus citato Problem. 1. talis nomine, non plus est SS. Trinitati propi- tius, dum divinis relationibus secundùm esse
ducit, quæ facilem habent explicationem. De- inde probat argumento nuper proposito de in- finita divinæ essentiæ perfectione illi debita ex proprijs, cui si adveniret perfectio relativa, esset secundùm propria imperfecta, sicut si ad- veniret similiter perfectio alia. Circa quod di- ctum quod sufficit. Arguit deinde ex inconve- nienti defectus perfectionis in una persona, quæ esset in alia: De quo & sufficienter. Cùm autem sibi objiciat relationes esse Deo non solùm convenientes, sed necessarias: respon- det benè stare id posse, etiamsi nullam habeant bonitatem secundùm esse; Ad; sicut materia prima necessaria est ad integritatem compo- siti, cùm tamen secundùm se nullam habeat bonitatem. Quo nihil dici ineptius potuit. Ma- teriam ergo non diligit Deus secundùm pro- priam conditionem, contra expressam Scrip- turæ auctoritatem, de qua nuper; neque com- positum substantiale est integrè bonum, sed partialiter tantum. Neque caussa esse illius po- terit quatenus bonum integrum est, quia par- tialiter non est bona, sicut neq; posset dare esse substantiale, nisi esset substantia. Cùm etiam à conceptu relationis proprio nequeat subtrahi ratio convenientiæ, in quo consistit bonitas, cùm ea ratione sit appetibile quidquid conve- niens est. Unde exemplum materiæ etiam pro- batur ineptum, quia de convenientia materiæ nequit dubitari. Fundatur autem illud in com- muni sententia Thomistarum rigidorum (nam & Thomistæ mitiores, & fortè veriores sunt) qui materiæ propriam existentiam negant, & in casu nostro aliud certè afferri exemplum debuisset, cùm tam facilè illud negari possit. Cumque aliud non occurrat, signum est præ-<-P>@@
stitutam. Objicit sibi etiam id quod est in Deo debere dicere infinitam profectionem. Ad quod ait relationes absolutè dicere infinitatẽ, si adæquatè sumantur, quatenus scilicet à di- vina essentia transcenduntur: neq; necessariũ esse, ut quidquid Deo convenit, infinitam perfectionem habeat secundùm omnem ratio- nem, sit hoc ita, & admisso infero: Ergo re- lationes divinæ secundùm aliquam rationem dicunt infinitam perfectionem: Atqui juxta præfatum dicendi modum nulla est. Id constat: Nam essentia divina ut transcendens nequit habere rationem relationis, cùm non dicat oppositionem: & secundùm quod illam dicit, ipsi negatur: ergo nulla est ratio juxta quam habeat infinitam perfectionem. Deinde rela- tiones non utcumque conveniunt Deo, sed per intimam identificationem, ut est certum. Tunc sic: Relationes secundùm peculiares suos con- ceptus petunt identificari Deo: Atqui hoc importat perfectionem aliqualem, quia & bo- nitatem: Si enim Regio vati dicere felicissimè contigit: Mihi autem adhærere Deo bonum est. Psal. 72. v. 28. quomodo bonum non sit, in- cessionem exigere modo dicto? Item exigen- tia illa ita est Deo conveniens ut sine illa sta- re non posset divina fœcunditas. Præterquàm quòd ratione exigentiæ hujusmodi sunt ordi- nis divini, & ita supra omnem perfectionem creatam. Stante autem bonitate, necessariò est concedenda infinita, quia Deo limitatum nihil potest convenire. Et hæc circa præfatum Scriptorem, relinquendo alios, neque enim impugnandi omnes, quod nec vacat, nec præ- stat, stabilita semel verissima positione, inde enim venit non operosa defensio, cùm aliàs si qui sint secus sentientes, ijsdem aut penitus aut ferè fundamentis innitantur.
etiam concurrere ad productionem Verbi, & consequenter etiam intellectionem ad Spiritus Sancti productionem, stante virtuali utriusque distinctione, quod potiùs videtur asserendum, si distinctio nulla ex parte objecti, virtualis scilicet interveniat; quod cùm ita censeat P. Quiros, concursum hujusmodi statuit Disput. 35. Sect. 2. dicens ex parte objecti loquendo intellectum immediatiùs vel formaliùs non concurrere ad productionem Verbi, sed æquè immediatè procedere Verbum à voluntate ac ab intellectu. Sic n. 9. Id quod proportionali- ter de Spiritu sancto affirmat nu. 11. Probat nonnullis auctoritatibus, & circa alias se re- mittit ad P. Ruiz, & à Nobis quidem multò plures datæ in Epithalamio n. 766. ubi & quæ- stio discussa: neque prætereà quidquam ad-<-P> @@0@ @@1@ nem, ut ostendat quomodo cum voluntatis concursu stet non produci Spiritum sanctum. Ait enim quòd etiamsi Filius æquè immediatè procedat ab eadem formalitate, quæ indivisi- biliter est intellectio & volitio, illi tamen non respondet secundùm adæquatam & totalem virtutem, sed est partus solùm inadæquatus soli fœcunditati intellectus correspondens. Si- cut enim ex parte objecti, quamvis eadem formalitas sit intellectio & volitio, adhuc est vera hæc propositio ex parte objecti: In Deo non datur tantùm intellectio, quæ ita verificari poterit: Hæc proceßio commensuratur cum virtu- te hujus formalitatis principiantis tantummodò, quatenus talis formalitas est intellectio. Seu hæc processio ita comparatur cum suo principio, ut in ipsa tota principij fœcunditas non resplen- deat: etenim non minùs principium idem po- test in duas actiones inadæquatas prorumpe- re, quàm si principium ex duplici virtute coa- lesceret. Sic à sole oritur actio in calorem & in lucem, non minoris virtutis & differentiæ, quàm si à puro calefactivo, & illuminativo pu- ro procederent. tur difficile quomodo voluntas dicatur ita im- mediatè ac formaliter ad productionem Verbi concurrere, & aliàs in termino fœcunditas non appareat. Ubi non videtur fieri satis ex eo quòd Auctor ait Spiritum Sanctum non pro- duci, quia duas personas exigit ejus productio. Iuxta hoc enim videbatur consequenter dicen- dum voluntatem non concurrere, etiam ad pro- ductionem Verbi, & ita ejus productionem soli intellectioni & non voluntati correspon- dere. Qualis enim hic immediatus, & forma- lissimus concursus? Cùm enim amor debeat esse, pro actu generationis Verbi, qui ad li- neam intellectualem pertinet, nequit vim pro- priam exercere. Deinde stante illo immediato & formali concursu, nequit stare Verbum po- tiùs procedere per intellectum, quàm per vo- luntatem: cùm tamen receptissimum dogma in Theologia sit oppositum, sic docentibus SS. Patribus, & fundamentum præbente Scriptu- ra; inde enim desumitur distinctio proceden- tium personarum. Et quod summè videtur ur- gere, communicata aliqua formalitate, impos- sibile est, quin communicetur quidquid illa formaliter est: sic enim communicata defini- tione objectiva, impossibile est non communi- cari definitum. Tunc ultra. Ergo in nostro casu communicatur amor ex vi processionis Verbi, & intellectio ex vi processionis Spiri- tus sancti. Ergo non differunt hujusmodi pro- cessiones. Dices nos Sect. 17. Problem. 8. §. 8. huic difficultati enodationem aliquam præsti- tisse per diversas connotationes. Fateor: sed juxta sententiam satis difficilem locutus, con- tra quam & ibi. Stat etiam quod dictum Tomo 1. nu. 239. ab una formalitate, non ratione tantùm, sed unitate objectiva, pos- se diversos oriri actus. Sed nihil hujusmo- di pro adducta facit positione, sicut ne- que exemplum solis pro luce & calore; ibi enim non est communicatio realis objecti-<-P>@@ <-P>væ formalitatis. Oportet ergo hæc ampliùs explicari. Verbi generationem influere, quatenus natu- ram integrat, & physicè constituit, sicut & alia attributa, unde ratione illius generatio non est talis, sed ratione solius influxus intel- lectus, quod & cum proportione est de intelle- ctione dicendum in productione Spiritus san- cti. Ubi non urget quod de concursu nuper di- cebatur, qui nequit esse nisi per amorem, eo enim modo concurrere debet, quo est: & cùm sit amor, ut talis debet præstare concursum: unde non videtur esse cōmunis alijs attributis, & idem est de intellectione. Nō inquam urget, quia communis dicitur eo quòd ipsi, sicut neq; alijs attributis de quibus idem fieri posset argu- mentum, nihil speciale in generatione respon- det. Iuxta dicta Sect. 77 Problem. 11. nu. 239. Urget autem instantia illa contra modum di- cendi præfatum constituentem unicam obje- ctivam formalitatem, sic enim concursus pri- marius formalis, & immediatus est, & conse- quenter ad generationem non minùs perti- nens, quàm intellectio ipsa. cilio Toletano adducitur, plusquàm evincit, quàm quod à Nobis dictum, & in Problemate explicatum. Et Concilij quidem verba non ita accipienda sonant, quia videntur generatio- nem Verbi per intellectum expungere, dum sic illud in Confessione fidei, Secundùm essen- tiam voluntas genuit voluntatem. Ubi quid illud est, Secundùm essentiam? Videtur quidem cum Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|