Avctarii indici tomus quartus



Yüklə 19,02 Mb.
səhifə91/180
tarix30.07.2018
ölçüsü19,02 Mb.
#63903
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   180

autem præcisivè sumpta videtur omnino im-

proportionata, ut sit tam nobilis Personæ prin-

cipium. Sic ille discurrit, quod & productioni<-P>@@

<-P>Spiritus Sancti adaptandum, ut sic intelligatur

quomodo processiones sint propriè vitales, ut-

pote intellectio & amor.

  752. Circa quæ quidem negari nequit pro-Quid circa|illam.

babiliter Auctorem discurrere, quidquid non-

nulli voluerint rigidi originum activarum de-

fensores, ut vidimus cit. n. 240. Sed standum

dictis, quia rationes, quæ in contrarium addu-

cuntur non urgent, inter quas specialis illa, ex

distinctione originũ sequi in divinis nō solùm

trinitatem, sed quaternitatem, immò & quini-

tatem reperi. Id probatur. Nam origines con-

stituunt personas, aut formaliter, ut volunt

multi, aut licet aliqualiter distinguantur, eam-

dem tamen realitatem important, & ut ait D.

Thomas à Nobis adductus n. 297. ad modum

nostrum intelligendi reducitur, quatenus origo

hypostasim non videtur convenienter designa-

re: Atqui præter originem passivam Filij &

Spiritus Sancti constituentes illos, & activam

constitutivam Patris, datur origo activa Spiri-

tus sancti, in Patre & Filio: quæ communiter

una dicitur: licet sint qui duplicem asserant:

& cùm sint etiam, qui Patrem ante ori-

ginem activam constitutum asserant, de

utraque eadem videtur ratio, cùm sint sub-

stantia in gradu intellectuali, & suam rationem

incommunicabilitatis habent: Ergo &c. Sed

quidem ratio dicta aliquantulùm à Nobis

roborata, nullius momenti est: quia origines

dictæ sunt realiter Personis identificatæ, unde

multiplicari earum numerus ratione illarum

nequit. Immò neque dici plures personæ pos-

sunt saltem virtualiter distinctæ: id enim con-

tra rationem personæ est, quæ non multipli-

catur ratione cujuscumque ipsi quomodolibet

advenientis, cùm se habeat quasi subjectum,

quod semper est unum, quidquid receptibile

adveniat.

  753. Circa id verò quod de spirationeCircacen-|suram à|P. Suario|negatam, &|assertam.

activa diximus, observandum est, ut probabile

quidem admissum, non esse à passiva distin-

ctam, juxta id quod à P. Suario assertum, de

quo cit. n. 240. qui in eo nihil erroris aut te-

meritatis se invenire testatus. Adductus tamen

n. 811. plusquàm temerarium esse affirmat,

negare spirationem activam ob Conciliorum

auctoritatem pro ea stantem, cui & assensus à

Nobis præstitus, neque admissa P. Arriagæ ex-

plicatio de origine passiva. Et quidem in cita-

tione præfati nu. 240. error typographicus ir-

repsit: pro libro enim 5. positus 3. Quomodo

autem possint P. Suarij asserta componi non

assequor. Quod autem à me dictum citato nu.

811. citata etiam P. Ruizij acriori censura ver-

bis illis: Et quidem non immeritò sic accipien-

dum, ut non sit censuræ absoluta approbatio,

quæ negata nu. 240. sed quòd non sine fun-

damento ita censuerit præfatus Scriptor, prop-

ter subjuncta ibidem, unde & P. Arriaga im-

pugnatus ibidem juxta explicationem, quæ

Concilijs adhiberi possit, de una actione aut

spiratione passiva, & non est penitus improba-

bilis, cùm eam & docti alij Scriptores ample-

ctantur, & P. Suario eatenus tantùm displicuit,

quatenus Doctores Theologi ita communiter

fuerint arbitrati, nec sit verosimile in expli-<-P>

@@0@

@@1@§. II. Circa conceptum divinarum Processionum. 261



<-P>cando hoc mysterio fuisse deceptos. P. Ortega

Disputat. 3. de Trinitate Quæst. 5. probandum

ex professo assumit probabilitatem sententiæ

dictæ: qui n. 1. parùm consideratè affirmat P.

Suarium ausum fuisse eam à censura liberare,

cùm aliàs sit ille non parùm in aliorum cen-

suras proclivis. Quæ enim audacia est id fate-

ri, quod Auctor dictus adeò verosimile prote-

statur? & qua dici veritate potuit Doctorem

Eximium in Censuras aliorum esse proclivem,

qui moderatione summa in Censurarum in-

ustione procedit? De quo ille ita scribit 2. 2.

Disput. 19. de fide Sect. 2. nu. 21. Tales censuræQuàm mo-|deratus in|illis.

sine discretione prolatæ scandalum generant, & in-

juriosæ sunt, quia, & infamiam inurunt, & inter-

dũ inducunt alia incommoda & detrimenta: & ideò

prudens Theologus ac timoratus, diligentißimè

observare debet, ut has censuras sine magno judicio

non efficiat. Sic ille doctrinæ suæ attentissimus

observator.

  754. P. Quiros Disput. 7. de Trinitate n. 10.Quid P.|Quiros circa|sententiam|adversan-|tem.

sententiam prædictam referens, & pro ea

Henricum, Argentinatem, Marsilium, &

Scotum, opponit illi auctoritatem Agathonis

Papæ in 6. Synodo Actione 6. quæ non admo-

dùm videtur urgere, & rationem, quia nihil

pertinens ad perfectionem simpliciter simpli-

cem multiplicatur in personis: sic non datur

relativa Deitas, Omnipotentia, justitia &c. At

cognoscere est perfectio simpliciter simplex:

Ergo &c sic cōcludit: Id sufficiat de obsoleta opi-

nione. Pro quo nōnihil addit Disp. 36. n. 53. Sed

quidẽ quod ad rationem attinet probabiles ha-

bet instantias in prædicatis trāscendentalibus,

& relationibus ipsis, quę juxtagraves Scriptores

perfectionem simpliciter Simplicem impor-

tant. Unde certius aliquid adduci debuisset.

Nec verò ut obsoleta debet sententia dicta

contemni, quæ præter antiquiores, non con-

temnendos habet inter Neotericos defensores.

Et quidem superata difficultate, quæ circa Spi-

rationem activam ex auctoritate Conciliorum

occurrit, non ægrè poterunt illi rationibus sibi

objectis respondere, & multùm quidem ar-

guentibus sudandum est, (& an sit sufficiens

futurum ambigo) ut negotium illis possint

aliquale facessere, & in arctum pertrahere,

anxiè & difficilè evasuros.

  755. Contra eamdem sententiam opponitAuctorita-|tes senten-|tiæ P. Bonæ-|Spei obie-|ctæ.

insuper citatus Scriptor Disputat. 41. Sect. 3.

auctoritatem Concilij Florentini in Oratione



pro unione Cap. 6. Col. 8. pag. ipsi 899. ubi sic

ait: Paternitas & origo differunt secundùm mo-



dum intelligendi, non re. Item & Caput Vnicum

de Summa Trinitate in 6. ubi definitur unica

spiratio: nec potest de passiva intelligi, quia

hæretici de unitate passivæ non dubitabant.

Circa quæ P. Bonæ-Spei doctrinam animad-

versione dignam inducit. Et de eo quod à P.

Quiros dictum circa obsoletam sententiam

cum adjunctis nil solicitus, ad præfata respon-

dendum sibi esse conveniens judicavit, de qui-

bus n. 36. & 37. Ait ergo ad Primum quomo-Quid ille ad|Florenti-|num.

documque ibi sumatur origo, eodem modo

esse sumendam Paternitatem, semperq́ue ve-

ram esse definitionem Florentini. Vel enim

sumitur origo pro originante, vel pro origina-<-P>@@

<-P>ta: si primum, est re eadem cum Paternitate

originante, & hoc sensu tam origo, quàm Pa-

ternitas est in Patre, cùm ut sic præcisè sit rea-

lis relatio principij ad Filium originem origi-

natam. Si secundum, est re eadem cum Pater-

nitate fundata in origine originata: & hoc

sensu tam origo, quàm Paternitas est in Filio in

divinis, uti in creatis. Sic ille, minimè au-Minimè ad-|mittendum.

diendus in hac ultima responsionis clausula,

quòd scilicet origo passiva sit idem realiter

cum Paternitate, ex quo & sequitur in esse

Patris constitui per Filium. Quod quidem

licet in creatis sustineri possit juxta aliquorum

sententiam, qui denominatione extrinseca

compleri relationem prædicamentalem asse-

runt, id quidem in divinis minimè potest su-

stineri, ubi quidquid ad mysterium Trinitatis

attinet, intrinsecum est, cùm per actus imma-

nentes penitus constet. Et sunt quidem qui

denominationem Patris à generatione passiva

posse desumi affirmant, ut videri potest apud

P. Arriagam Tomo 1. in 1. p. Disput. 48. nu. 6.

Sicut & è cōverso in Filio, quatenus relationes

eorũ ut prędicamentales considerantur: addunt

tamen generationem activam adæquatè cum

Patre identificari. In casu autem nostro nulla

in Patre activa generatio admittitur, & deno-

minatio Patris à generatione passiva, & con-

sequenter denominatio Paternitatis desumi pe-

nitus affirmatur. Et quidem si Pater talis est

formaliter per Filium: ergo non opponitur

Filio. Patet illatio, quia nihil opponitur for-

mæ, ratione cujus tale est. Deinde, Pater

absolutè generat: ergo absolutè opponitur

Filio, ex quo & sequitur non esse Patrem

per illum.

  756. Ad auctoritatem Cap. Firmiter in 6.Sicut neque|ad Cap.|Firmiter.

responsurus pergit, cùm auctoritatem dictam

sic proposuisset: Confirmatur: In 6. Synodo Cap.

Vnico de Summa Trinitate &c. Ubi quidem mi-

rum est virum doctum inexcusabili inadver-

tentia prolapsum. Cùm enim in P. Quiros ci-

tatum comperisset Cap. Firmiter in 6. Sextam

Synodum esse credidit, unde extractum Ca-

put: cùm sit illud ex Concilio Lugdunensi, &

illud In 6. non Synodum, sed Sextum Decre-

talium librum indicaret. Quod quidem animad-

versum volui, ut admonitione qualicumque

mea Scriptores in hujusmodi reddantur atten-

tiores, cùm reverà defectus tales non sine boni

nominis aliquali jactura contingant. Respon-Illius ver-|ba.

det ergo sic: Respondeo ibi id non definiri, du-

biumque fuisse de paßiva uti de activa; eo quòd

Patri & Filio principijs realiter distinctis videre-

tur respondere debere principitas personas realiter

diversas, cujus oppositum definivit: unde cùm spi-

ratio activa & paßiva sint duæ realiter distinctæ,

puto oppositam sententiam minùs esse isti definitio-

ni conformem: adeoque P. Ruiz Disput. 84. Sect. 3.

nu. 12. censuram, qua dixit nostram sententiam esse

parum tutam, in se, & Patrem Quiros convertere

debet. Hæc ille: in quibus quod ad hæreticos

attinet, quibus insanum illud figmentum ad-

scribit, egregiè hallucinatus est. Ubi enim tale

aliquid legitur? Confictum sanè illud ad au-

ctoritatem adeò urgentem eludendam. Deinde

in eodem Capite id additur, quod responsio-<-P>

@@0@

@@1@262 Recognitio Tomi II. Problem. Theolog.



<-P>nem prædictam evidenter infringit, sic enim

ibi: Hoc habet Orthodoxorum Patrum, ac Docto-Cap. Fir-|miter.



rum Latinorum, pariter & Græcorum incommuta-

bilis & vera sententia. Atqui Orthodoxi Do-

ctores de spiratione activa sunt locuti, & sic

est Concilij mens ab omnibus intellecta, ut ex

P. Suario vidimus suprà, cujus hoc loco discur-

sus opportunè succedit, sed audiendus ille suis

locutus verbis: Nihilominùs vel ob hanc ipsamP. Suarez.



caussam (quod scilicet res hæc solùm videatur

pertinere ad modum concipiendi nostrum) non



videtur recedendum à communi Theologorum sen-

tentia: quia non est verosimile omnes ineptè conce-

pisse aut declarasse hoc mysterium, nec sine caussa

fuisse ita locutos. Sic ille. Iuxta quem, in eodem

loquentes articulo arguere pariter possumus,

ut minimè sit credendum Theologos omnes

mentem Concilij ineptè concepisse, & perpe-

ram declarasse: Omnes inquam, utriusque sci-

licet Scholæ, Thomisticæ & Scotisticæ, nec

non aliarum, si paucissimi excipiantur, qui

eo tempore, quo P. Suarez scribebat, ante 70.

inquam annos, pro nullis reputabantur, neque

omninò apertè locuti, paucissimis etiam posteà

subsecutis, sine laude novitatis. Dicere autem,

regestione censuræ, priorum sententiam esse

parùm tutam, intolerandæ videtur audaciæ, &

doleo me ad sic loquendum ab eo adactum Au-

ctore, qui à me laudatus suprà, & benignum

se præstare solitus erga Scriptores Socie-

tatis. Sit ergo ille sententiæ suæ probabi-

litate contentus, quod liberaliter indulge-

mus, nec transgrediatur terminos, quos non

solùm religiosa moderatio, sed & justitiæ ma-

nifesta jura præscribunt. P. Herincx Tomo 1.

Tract. 2. Disput. 1. n. 30. ex Smising, statuitP. Herincx.

quartam relationem Spiratoris esse de fide, &

Gregorium ac Gabrielem, qui pro opposita

sententia citantur, revera illam non amplecti

& posse congruam habere explicationem. Et

quid ille de P. Bonæ-Spei censura censeret?

Nisi dicamus non fuisse illam seriò prolatam,

sed apparenti quadam significatione jaculum

in eum missum indignanter retorquentis.


§. III.

Circa subsistentiam absolutam.



757. STatuimus illam Sect. 19. Problem. 4.Auctores|pro absoluta|subsistentia.

pro qua citati multi, præter quos sunt

alij, ex quibus Mag. Joannes à S. Thoma Tomi

2. Parte 2. Disput. 45. Arti. 2. apud quem Car-

melitani, & nonnulli alij, ex quibus aliqui à

Nobis adducti, Herincx citato nuper loco n. 59.

Lezana Disput. 4. de Trinit. Quæst. 3. Josephus

Rocafull in Praxi totius Theologiæ moralis Parte

1. Cap. 4. Quæst. 2. ubi & tradit ratione illius

posse Deum creatam naturam assumere. P.

Esparza Lib. 1. Quæst. 40. sub quadam conside-

ratione illam concedit, juxta quam putat posse

duas circa hæc diversas sententias conciliari.

Et mihi, quo plus rem considero, plus asserta

positio placet facili discursu, sed efficacissimo,

& ut reor, juxta materiæ qualitatem, evidenti,

probabilis, si benè ea, quæ in Problemate sunt<-P>@@

<-P>dicta, perpendantur. De concedenda Deo sum-

ma quadam perfectione agitur, talis enim re-

vera est absoluta subsistentia: complexumDiscursus|evidens pro|ea.

enim hoc Deus à relationibus præcisum exi-

miam præ se fert excellentiam & majestatem,

unde si convenienter potest eidem adscribi, id

equidem summa cum intellectus inclinatione

præstandum. Et quidem quemadmodum pro

adstruenda in Virgine puritate originea, pietas

Theologorum excubat, ita & pro Dei perfe-

ctione certandum. Et sicut quando de Virgine

agitur, contra illius puritatem necessitas re-

demptionis objicitur; & pro ea cum puritate

originis componenda, rationes verosimiles

conquiruntur: Ita equidem in negotio præ-

senti Theologorum pietas adniti profectò de-

buisset. Et nullus credo erit, qui eam negatu-

rus sit, si possit cum Theologicis principijs

componi: Atqui potest, ut constat, quia pluri-

mi & gravissimi Theologi ex S. Thomæ, Scoti,

& aliorum Scholis, id egregiè præstant, quod

& alij, si vellent, pariter possent; & non velle,

non sine detrimento videtur esse pietatis. Et

miror quidem cùm aliquos video multis argu-

mentis armatos in certamine incalescere. Et

quò hæc tendunt? Ad removendam à Deo

excellentissimam perfectionem, & nominis

illius DEUS singularissimam majestatem, &

unus ex his est P. Quiros, cujus argumenta

juvat specialiùs diluisse, Arguit ergo ille Disp.

29. à n. 22.

  758. Primò, Quia subsistentia absolutaEx P. Qui-|ros arguitur|contra il-|lam. 1.

nequit esse totalis, neque partialis: ergo nulla.

Probatur 2. pars antecedentis. 1. quia relatio

adveniens est substantia totalis: aliàs Pater

non distingueretur adęquatè per Paternitatem:

ergo cum absoluta subsistentia totalitatem non

facit. 2. quia perfectio essentiæ divinæ, si sub-

sistentiam exigit, eam profectò exiget, quæ

absolutè talis sit: partialis autem non est talis,

ut deformis materialibus affirmat P. Suarez

Disput. 34. Metaphysicæ Sect. 5. n. 42. 3. quia

natura divina completur & terminatur per sub-

sistentiam relativam, id quod non habet partia-

lis subsistentia. Iam 1. pars antecedentis osten-

ditur, quia si esset totalis, tolleret à relationi-

bus rationem subsistendi, & per ipsam subsiste-

rent: nam subsistens habet hanc vim, ut sub-

sistere faciat omnia, quæ ipsi uniuntur, ut con-

stat in humanitate Christi, & in accidentibus

compositi.

  Resp. facile esse totalem in suo genere, ab-Resp. esse|totalem.

soluto inquam, sicut existentia totalis est, &

ratio substantiæ. Sicut autem id non tollit re-

lationibus rationem existentię, neque substan-

tiæ, ita & de subsistentia dicendum. Ad id au-

tem quod additur de subsistentibus ratione

unionis, id contingere, quando id, quod unitur

propriè subsistens non est, ut in anima ratio-

nali, & materia prima melior philosophia pro-

bat: & ut nihil tale in humanis esset, circa al-

tissimum mysterium digniùs & singularius dis-

currendum.

  759. Secundò. Si natura divina uniretur2. Ex sin-|gulari casu.

relationi, ita ut faceret cum illa unum suppo-

situm, non posset habere suam subsistentiam

propriam totalem distinctam à subsistentia re-<-P>

@@0@

@@1@§. III. Circa subsistentiam absolutam. 263



<-P>lationis: Atqui nihil ipsi prodest, formaliter

loquendo, quòd hæc unio non sit physica, sed

per identitatem. Ergo. Major probatur, quia

si natura subsisteret, non posset constituere

unum per se cum forma, quæ advenit ipsi com-

pletè subsistenti. Minor jam ostenditur. 1. quia

aliàs attributa haberent propriam subsisten-

tiam, solùm enim per identitatem alteri com-

municantur. 2. plus est de complemento rei,

plusque ipsi debetur, quod identificatur cum

ipsa, quàm quod præcisè unitur physicè; sub-

sistentia autem non est in eo, cui deficit com-

plementum. 3. Formaliter loquendo, hîc iden-

titatem per modum unionis concipimus, cogi-

tamnsque quid haberet natura, si à parte rei

poneretur sine relatione, quam tamen petat

ut sit incommunicabilis, & subsistat relativè

ut modò.


  Resp. negando majorem, & ad probatio-Nihilurgere|convincitur.

nem negatur quod assumitur, posset enim

unum per se constituere, quia non esset com-

pletè subsistens in genere relativo, unde non

est de alijs curandum, quæ pro Minoris proba-

tione congeruntur. Admittitur enim casus sub

terminis modò extantibus, quæ aliàs posset

suppositio negari, quia eo ipso quòd natura

esset physicè unibilis, non esset infinitè perfe-

cta, & ideò neque per se subsistens, unde dici

hic posset quod sæpè aliàs, dato scilicet im-

possibili sequi quodlibet. Dicta autem juxta

admissam suppositionem omnia adducta pro

Minoris probatione nihil obstare convincunt,

cùm possint consequenter admitti.

  760. Tertiò. Subsistens excludit non so-3. Ex ra-|tione subsi-|sistentis.

lùm ne inhæreat alij ut subjecto, sed ne insit

alteri ut composito, seu ut pars toti. At natura

divina, & quidquid est in Deo absolutum, in-

est ut toti completo. ergo non subsistit absolu-

tè. Major probatur: nam ideò humanitas licet

non possit inhærere subjecto, non subsistit,

quia ordinatur ad unitatem ulterioris comple-

menti per subsistentiam Verbi. Econtra Homo,

qui cum subsistentia humana omnem ordinem

ad ulterius complementum excludit. Minor

etiam probatur: nam quidquid est absolu-

tum in Deo, licet non inhæreat, unitur tamen

per identitatem cum relativo, ita ut purè ab-

solutum nequeat existere nisi in supposito re-

lativo.

  Resp. 1. Negando Majorem, quia in ani-Evidenter|diluitur.



ma rationali & materia prima contrarium in-

venitur: Auctor autem secundùm suam sen-

tentiam loquitur, ex quo apparet quàm sit sen-

tentia illa argumentis urgentibus destituta.

2. concessa Majori, nam in casu nostro subsi-

stens absolutè neque ut composito inest alij,

neque ut pars toti, sed per se stat ut perfectissi-

ma ratio, & primaria in complexo personæ.

Exemplum humanitatis nihil probat, quia deest

similitudo: licet autem ratione subsistentiæ

dicatur Deus, sicut & homo ratione suæ; in

eo tamen est diversitas, quòd homo non ad-

mittit ulteriorem terminationem, quia est per-

sona, cùm tamen Deus illam admittat ob di-

versam subsistendi rationem. 3. respondetur

instando in relatione, quæ inest toti, & tamen

subsistit. Cui instantiæ conatur respondere<-P>@@

<-P>Auctor iterata responsione, sed minimè satis-

faciens, ut adeunti constabit, videtur enim

evidens, & irrefragabilis.

  761. Quartò. Natura ut condistincta à4. Ex eo|quòd pro-|prietas &c.

qualibet alia formalitate non est subsistens in

concreto: ergo nec absolutè. Antecedens

probatur, quia subsistentia est quasi passio &


Yüklə 19,02 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   180




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin