Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
illam, tingitq́ue non levi fuligine dicens fuisse sententiam Calvini, cui eam tribuit Becanus 1. p. Cap. 16. q. 1. & ex eo Herice Disput. 33.
ter ab his Auctoribus superponitur Thomista- rum sententijs, ut horrorem & pavorem animis audientium incutiant, ne ad eorum sententias accedant. Sic ille, de quo & n. 19. immeritissi- mò, & non sine gravi injuria Societatis Scrip- toribus malignum illum deturpandi Thomi- starum sententias, & eas horribiles reddendi spiritum attribuens. Ubi quod citato nu. 19. prudenter ab ipso dictum circa modum in dis- putationibus tenendum oportuit prævidisse. Scriptores Societatis non fuliginem, sed Iucem multis Thomistarum sententijs attulerunt,<-P> @@0@ @@1@ ipsis fatentibus Thomistis illustrarunt, unde Magistrum ipsis clarioribus penetrabilem lumi- nibus reddiderunt. Iuvat autem Auctorem eumdem n. 21. iterùm loquentem audijsse, sic enim ibi: Quomodo ergo stat hoc cum errore Cal- vini, qui ponit decretum Dei reprobativum & præ- destinativum non solùm ordine intentionis antece- dens, merita & demerita ut motiva & caussas sui (in quo cum ipso non est disputatio) sed etiam in executione &c. Est ergo certum juxta ipsum Magistrum à Calvino reprobationem ante re- proborum desertionem fuisse assertam. Hoc citati Patres ingenuè dictitant, quod & ab ipso pronuntiatur Auctore. Addit Calvinum addi- disse alia, in quibus manifesti errores. At hoc Scriptores Societatis minimè Thomistis ad- scribunt. Unde ergo illa injuriosa fuligo? Si aliqua profectò est, eam ipsa sententia secum afferet, non illi ingerent, qui juxta irrefraga- bilem locuti veritatem. Et quidem intentio- nem illam antecedentem demerita, non ut- cumq; asseritur à pręfato Auctore & Thomi- stis, quos pro eo laudat, sed addẽdo id ita à Deo volitum ad ostensionem justitiæ suæ, justitię, inquam non qualis in prædestinationis decre- tis, sed vindicativæ, in quo prætereà est cum Calvino consensus volente ex vi intentionis dictæ damnari homines, ut ex Auctore ipso constat n. 20. licet catholicam pergat diffe- rentiam assignare. Sed certè difficile valdè est tali decreto admisso affectum erga peccata in Deo non admisceri defendere, unde & pericu- lum subesse poterit ad damnabile aliquid de- clinandi. Illud certissimum, posito decreto tali nullum ex reprobatis neque in sensu com- posito, neque in diviso, posse salvari. Et quale illud effatum! tiam Societatis amplexus, casum proponit Sect. 5. in quo reprobatio positiva possit procedere ordine rationis permissionem peccati ex fine ostendendæ justitiæ. Ait enim posse peccatum finale videri ut absolutè futurum antequam Deus decernat illud permittere, & priusquàm præparet homini concursum indifferentem. Nam per scientiam mediam prævidet quæ au- xilia sint tribuenda huic homini, si creetur. Cognoscit etiam hunc hominem creandum, si Deus liberè circa existentiam complaceat, quia videt decretum efficax creandi hominem ut existens sub conditione prædictæ complacen- centiæ de se inclinantis ad existentiam illius decreti. Et tunc in aggregato ex scientia con- ditionata & positione conditionis, quæ est illa complacentia, prænoscit Deus absolutè homi- nem illum creandum, & commissurum talia peccata & damnandum: & adhuc non intel- ligitur voluntas efficax creandi hominem, sed ut extitura pro signo sequenti, & ita neque voluntas permissiva peccati. Et cùm peccatum prævideat, potest intendere Deus illius puni- tionem. Sic ille, in adeò operoso cursu ne- scio quanto cum fructu fatigatus, circa quem id dici potest, quod circa casus alios, de qui- bus n. 717. & 722. scilicet ex eo nihil haberi contra sententiam nostram absolutè negantem<-P>@@
damnationem decerni, quod plus est, quàm posse pœnitentiam decerni. Si ergo sit casus, in quo prævideri peccatum possit, & sic statui damnatio, quid inde, cùm id absolutè contin- gat in regulari providentia, ut homines stante peccatorum finali prævisione damnentur? Sed habet prætereà casus ille non parvam difficulta- tem. Nam peccatum illud aut videtur absolutè futurum, aut tantùm secundùm quid: Si hoc ultimum, non videtur posse damnationem ab- solutè decerni, sicut nequit ex prævisione con- ditionata, cui damnatio tantùm secundùm quid potest respondere, scilicet sub condi- tione. Si autem primum, ergo compla- centia libera non habet tantùm rationem pu- ræ complacentiæ, sed absoluti decreti. Pa- tet illatio. Quia res absolutè extra sta- tum possibilitatis extrahi nequit nisi per ab- solutum Dei decretum, quo omnipoten- tia ad operationem applicetur, si decretum ipsum potentia executiva non sit, ut volunt multi. diam prævidet quæ auxilia sint tribuenda ho- mini huic, si creetur: Tunc sic. Ergo & cùm prævidetur peccaturus, videntur etiam talia auxilia, sine quibus stare indifferentia ad pec- candum nequit. Illatio est evidens. Tunc ul- tra. Ergo non prævidentur tantùm sub condi- tione, sed absolutè. Id constat, quia auxilia sub conditione nequeunt habere realem influxum & caussalitatem in statum absolutum, quia absolutè non sunt. Si ergo absolutè videntur futura, ergo & absolutum Dei decretum circa illa, ut est innegabile, juxta dicta. Et sic po- sitio casus non procedit, & supponitur decre- tum creandi hominem, quia erga tantùm præ- visum & adhuc manentem sub conditione, ne- queunt auxilia decerni. Deinde. Cùm Deus prævidet ex complacentię positione habiturum se decretum creandi hominem, aut prævidet non habiturum tale decretum, si complacentia desit, aut non habiturum. Si primum, ille mo- dus procedendi videtur Deo indignus; velle scilicet creationem per simplicem liberam complacentiam, & statim per absolutam vo- luntatem. Ad quid enim prior ille affectus, cujus nulla videtur esse ratio, cùm Deus sem- per rationabiliter operetur? Si secundum, unde id cum fundamento dici potest? Nam cùm complacentia illa libera sit, etiam ea non ex- tante Deus procedere ad creationem potest, & sic absolutum habere decretum circa illam. Sin minùs circa omnium hominum creationes complacentiæ sunt totidem statuendæ, quod jam vidimus non posse convenienter admitti: unde & positio casus evanescit. Tandem. Deus scit posita conditione complacentiæ futurum, quod prævidet. Cùm ergo ait; Volo ponere conditionem, vult etiam & creationem & de- cretum circa ipsam. Ergo decretum ipsum pendet à tali complacentia, quandoquidem ex vi illius ponitur. Atqui hoc impossibile est: quia decretum sub conditione prævisum non est cum tali dependentia cognitum, unde ne- que in statu absoluto potest illam habere. Sic<-P> @@0@ @@1@ quentia ibidem proponuntur. 15. affirmat non esse impossibile Deo decre- tum puniendi reprobum; non solùm pœna damni, sed etiam sensus antecedens prævisio- nem absolutam peccati. Et fore simile decreto præfinitivo gloriæ ut coronæ, juxta dicta. In- sistit autem suæ illi doctrinæ de prædefinitio- ne pœnitentiæ, arbitratus pro eo sufficere vo- luntatem permissionis peccatorum. Sed refel- lendus ille, sicut §. 32. & rigidiùs quidem in hoc placito. Nam prædefinire pœnitentiam in bonum tandem cedit ejus, qui est illam habi- turus: velle autem absolutè damnare non præ- viso absolutè peccato, acerbissimum sanè pro- nuntiatum est. Et quidem ille circa factum sic arguit n. 10. Quartò probatur propositio ratione ex prædictis oriunda. Quia nimirùm prævia & an- tecedens voluntas damnandi reprobos minùs com- mendat clementiam, benignitatem, benevolen- tiamque Dei erga homines, quàm sacræ Scripturæ, & Patres prædicant. Quod satis est ad eam negan- dam defacto, esto poßibilis sit. Sic ille. Atqui Scripturæ & Patres clementiam Dei inspecta illius summa perfectione commendant: ergo illorum asserta non solùm ad præsentem sta- tum, sed ad quemcumque referenda. Qua ra- tione idem Pater Propositione 3. statuit decre- tum Dei infligendi innocenti cruciatus æter- nos inferni impossibile esse Deo. Et quidem minùs hoc videtur repugnare, quia in eo nul- lum hominis peccatum, quod Deus permiserit, admiscetur: ea enim illi esset consolatio, ex pura Dei voluntate cruciari. Unde si optio da- retur homini alterutrum eligendi, hoc potiùs quàm illud sibi eligendum judicaret. In nostra autem sententia major repugnantia est, cùm decretum dictum affectum Dei erga peccatum necessariò involvat, ut satis est in superioribus demonstratum. larem, ut assolet, circa reprobationem modum dicendi proponit: ait enim reprobationem ne- gativam pro illo instanti præcisivo, pro sequen- tibus instantibus non inferre infallibiliter re- probationem positivam, aut positivè negati- vam, quia plerique isto instanti præcisivè ne- gativè reprobati, & in massa perditionis prop- ter peccatum originale relicti, postmodùm in tempore, licet simul ab æterno juxta dicta ab ipso Disput. 17. n. 69. prædestinantur: neque revera civitas cœlestis completur per prædesti- natos ante prævisum eorum Baptismum, adul- tam ætatem, & supernaturalia eorum merita: sed partim per prædestinatos post prævisa me- rita voluntatis, sufficientem gratiam superna- turalem determinantis, quales fuerunt boni Angeli qui in justitia originali steterũt: partim per prędestinatos post prævisum eorum pręcisè baptismum, quales sunt infantes, qui in justitia baptismali ante adultam ætatem moriuntur: partim per prędestinatos ad gloriā post prævisa merita gratiæ per se efficacis, quales sunt adulti, qui usque ad finem vitæ in bonis operibus per- severant: ex his enim ut sic prædestinatis nu- merus electorum completur: non verò in solis<-P>@@ <-P>ante prævisum Baptismum & merita prædesti- natis. Sic ille circa reprobationem negativam; circa positivam autem sententiam sequitur, in quam asserit Theologos Societatis unanimiter conspirasse. Sic n. 13. Id autem, pro quo se citat citato nu. 69. illud est, creaturas esse ab æterno secundùm quid, quatenus scilicet ali- quo modo coexistunt Dei æternitati in suis proprijs durationibus: nec Deum eas cognos- cere antequàm fiant: prædestinationem ta- men, & consequenter reprobationem negati- vam esse ab æterno secundùm quod dicit in recto, juxta doctrinam suam de actibus Dei liberis, de qua dictum supra nu. 645. & seqq. & prætereà quia intelligi nequit quomodo prædestinatio & reprobatio negativa ab æter- no esse potuerint: pro illis enim unum instans assignat, cùm tamen in tempore unum desig- nari instans nequeat, in quo id peractum sit. Ubi forsan dicet esse aliquod instans temporis Deo notum, nostrum autem non esse nosse tem-
stinatio & reprobatio singulares personas con- cernant, & universim loquendo una non pen- deat ab alia quoad prædictum effectum, non est fundamentum ullum cur ante existentiam singularum, & circumstantias occurrentes de illarum prædestinatione aut reprobatione aga- tur, quandoquidem per temperarios actus sibi succedentes potest negotium istud peragi. Et quidem Deum res non cognoscere antequàm fiant, quod ab Auctore asseritur, non potest benè in Theologia audire, stante communi Do- ctorum omnium sensu contra hujusmodi pro- nuntiatum, & mysterij hujus profunditatem admirantium, laborantiumq́ue pro illius decla- ratione. Mirabilis facta est scientia tua ex me. Sic Vates Rex Psal. 138. v. 6. Ubi mirabilis etiam est præfati Scriptoris, & cum notationis nota adjecta responsio Disput. 10. n. 45. ubi ita scri- bit: Notandum tamen, quòd scientiæ divinæ pro- funditas in similibus non consistat, sed in eo, quòd in omni genere suo sit comprehensiva: neque reve- ra, si Deus æternus non esset, sed in futura ut futu- ra, ut Angelus tenderet, illa certò ut futura cog- nosceret &c. In quo quidem Auctor nimis à vero videtur aberrare, cùm sit certissimum Sanctos Patres ex eo mirabilem Dei scientiam prædicare, quod ad futura se extendat cum an- ticipata per æternitatem circa eadem, claritate. Unde D. Augustinus ita scribit Lib. 15. de Trinitate Cap. 7. Quis ergo hominum potest istam sanctus.
@@0@ @@1@ cùm præclarissimum veritatis ipsius testimo- nium habeamus Isaiæ 41. v. 23. Annuntiate quæ
Cap. 20. Idoneum testimonium Divinitatis, veri- tas divinationis. Et Libro de Anima Cap. 28. Satis probans divinitatem operis ex divinatione vo- cis. Ubi de Moyse loquitur. Neque ex eo Au- ctor difficultatem evadit, quod de Angelo pro- fert, quòd scilicet, si Deus æternus non esset, sed in futura ut futura ut Angelus tenderet, illa certò ut futura cognosceret: id enim propterea additum ab ipso, quia scilicet scientia quoad omne quod dicit in recto est æterna, sicut & actus voluntatis. In primis enim id quod scien- tiam in ratione scientiæ visionis constituit, & actum voluntatis in gradu determinatæ virtu- tis, nequit dici in obliquo tantùm pertinere, quia est id, per quod formaliter constituitur in esse talis: quia aliquid esse debet per quod for- maliter & in recto in esse talis constituatur, quia illud ut, & In quantum, & ut tale rationem formalem dicit, Atqui nihil aliud esse potest, nisi id, quod ab Auctore obliquum nuncupa- tur; ergo non obliquum, sed rectum est. De- inde. Quomodocumque explicetur, tale eva- dit, ut ex eo quòd non adsit, dicatur Deus non cognoscere quod futurum est: ergo ut tale ab æterno non fuit, & ita sine addito dicendum non fuisse: aliàs immeritò asseritur non cog- nosci à Deo antequàm sit: nam cognitio fuit ab æterno, ergo nequit dici non fuisse cogni- tum antequàm sit, cùm æternitas tempora- riam omnem præcedat durationem. Deus æterne, qui absconditorum es cognitor: qui nosti omnia antequàm fiant. Daniel. 13. v. 62. Domino enim Deo antequàm crearentur omnia sunt agnita. Eccli. 23. v. 29. Quibus ex diametro opponuntur isthæc: Qui non nosti omnia an- tequàm fiant. Deo antequàm crearentur non sunt omnia agnita. Et tamen illa admittenda esse constat juxta perspicuam præfati Auctoris assertionem. Quid ergo dicemus ad hæc? Ego certè non video, neque hucusque viderunt, qui Videntium in sacra Ecclesię schola titulo insi- gniti, Chorus inquam Theologorũ, extra quem<-P>@@
Fateor modum dicendi prædictum ex ea parte opportunum videri posse; juxta quem ex reli- ctis aliquos assumi posteà affirmat, ad remo- vendam apparentiam illam non sinceræ in Deo voluntatis erga omnium salutem, etiamsi præ- destinatio post prævisionem orignalis peccati statuatur. Sed quidem ad hujusmodi positio- nem non est opus successiva illa temporalium actuum multiplicatione, quandoquidem sine illa potest à Deo in æternitate disponi: ad eum modum, quo asserunt aliqui fuisse aliquos prædestinatos, id extendendo ad numerum competentem, quo cœlestis posset civitas ad- impleri: quæ cùm sit amplissima, capere plu- res potest, juxta illud de Evangelico convivio Lucæ 14. v. 22. Domine, factum est ut impera- & in prædicto modo non succurrit ratio, qua possit penitus eorum derelictio, qui reipsa sunt reprobati, Dei benignitati non incon- grua reputari; cùm ex derelictis major multò numerus condemnetur. Et quidem pro dere- lictis in primo illo signo, & posteà prædesti- natis, inquirere possumus, an eorum quidem majorem sint gratiam & gloriam habituri, ali- quibus præelectis, vel non? Si primum dicatur, id videtur contra excellentiam singularis ele- ctionis, & cōsequenter dilectionis: magis enim dilectis major debet bonorum elargitio respō- dere: unde sic dilectus, & in gratia & gloria major, plus deberet derelictionem suam, quàm alius singulariter electus electionem suam æsti- mare. Si autem secundum, id quidem sine in- convenienti non videtur stare posse: ut scilicet Deus singulari cura contenderit illam gratiæ & gloriæ, & consequenter meritorum impari- tatem: quòd scilicet nullus esset inter eos Martyr, nullius prolixioris ætatis, & heroicis operibus commendatus: cùm tamen in singu- lariter electis fatendum sit non omnes heroica insignes sanctitate. Quæ quidem licet à Deo de absoluta fieri potentia possint, juxta expe- rientiam tamen divinæ providentiæ, & mo- dum de illa sentiendi apud Doctores sa- cros, nullus est qui de facto audeat affirma- re. Et pro recognitione Tomi primi hæc sa- tis.
@@0@ @@1@ erunt semper, quæ dicentur, pauca, præ argumenti incomparabili Majestate, unde quæ & à nobis addenda, paucißima, cùm non vacet ultra dicta fusiorem instituere tractationem. Et errata quidem typographica Elenchus in calce adpositus indicabit, unde Recognitio stylo pariformi procedet, pro quo sit trahendi origineam labem. Pro stabi- litis in Præludio splendido & votivo. tentiæ Patronis addendi qui postea visi. Illustrissi- mus & eruditissimus Fran- ciscus Guerra de Majestate Lugo sententiam amplexus. Guilielmus He- rincx Tomo 2. Tractatu 2. Disput. 6. n. 56. & 57. ubi ita scribit: Opposium nihilominùs tenent multi Recentiores post nostrum Cornelium Mussum, virum tam spectatæ in Tridentino auctoritatis, ut teste Possevino in Apparatu sacro, ei à toto Conci- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|