Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
tuit, ut ij, qui modò electi sunt, relinqueren- tur, & eligerentur alij: qui nullo modo dici potuerunt electi per Christum præ alijs, cùm electio talis modò non sit, & ita Christus circa illos nihil speciale constat peregisse: si enim tale aliquid esset, electi revera & non re- licti in summa miseria fuissent. Prætereà con- formare se electioni etiam anticipatè, non est eligere, ut constat, cùm tamen Scriptura ele- ctionem propriè dictam meritis Christi habi- tam apertè significet. Stat quidem electionem fieri ab aliquo, quæ alteri tribuatur, eo quòd pro eligendo ut sibi benè visum fuerit legale mandatum habeat ejus nomine operatus. At- qui nequit dici Christum ut hominem Deo ad eligendum vices suas commisisse; sed potiùs è converso. Ex quo & fieret prædestinatos non esse cur debeant beneficium electionis ita per Christum recognoscere, ut grati esse proptereà debeant, quandoquidem quidquid ab eo præ- stitum stare potuit, quin ipsi prædestinarentur, licèt revera pro ipsis & passus & mortuus, quia post electionem factam à Patre sua eis meri- ta pro executione electionis, & illius effecti- bus applicarit. Et ut demus aliqualem gratitu- dinem pro electione à Patre habita per merita Christi deberi: illius certè motivum magna ex parte deficit, cùm nihil speciale Christus circa ipsum egisse comperiatur. Præterquàm quod non videtur permissurus Deus, ut potestate ex- cellentiæ in Christo locum non haberet, cùm id posset sine difficultate disponi, ut sic etiam sibi homines singularis electionis beneficio de- vinciret. Unde verosimilius apparet ut facta meritorum exhibitione eum resignatione di- cta à Christo, Deus eo ipso electionem ipsi remitteret, & in ejus beneplacitum regereret.<-P> @@0@ @@1@ in varios sensus Scriptores distrahit, unde pe- riculum est ne pro fundatis sententijs halluci- nationes solummodò venditentur. Circa permißionem peccati quomodo esse effe- ctus prædestinationis poßit. 14. Problem. 4. Sed non ita ut præde- finiri absolutè queat actus cum culpa connexus ante illius absolutam prævisionem, in quo ta- men sunt qui contradicant, ex quibus præter adductos sunt P. Quiros Tomo 2. & P. Izquier- dus eum citans in speciali ex Disput. 22. & 23. consentiens ipsi fusè intentũ prosecuto, & alijs ab eodem adductis Disp. 43. n. 20. & 32. & de- siderabam invenire apud ipsum & alios respon- sionem, quæ argumento à me proposito cum suis instantijs plenè, si tale esse poterat, satis- faceret; quod secùs accidit. Cùm enim il- lud proponat n. 33. de necessaria connexione peccati, & ita de necessaria etiam volitione, quandoquidem illud, quando pœnitentia in- tenditur, sub absoluto statu non videtur, ita re- spondet: Respondeo ex doctrina tradita Disp. 36. Quæst. 4. Proposit. 2. qui vult efficaciter finem, tunc solùm neceßitari ad volendum id, sine quo fi- nis esse non potest, quando illud aliundè futurum esse non prævidet, aut absolutè, aut sub conditione alterius medij ab ipso ponendi. Et quoniam Deus, cùm efficaciter pœnitentiam prædefinit, prævidet peccatum futurum à voluntate humana, casu, quòd ipse illud permittat: idcircò ex intentione pœni- tentiæ efficaci dumtaxat tenetur Deus ad permitten- dum peccatum, nec opus est ut illud amet aliquo- modo: posita enim à Deo permißione peccati, re- ipsa & infallibiliter existet peccatum: quod solùm, & non ampliùs exposcit intentio efficax pœnitentiæ. Sic ille, qui eo in loco, ad quem se refert, nihil habet specialius, sicut & in alio pariter rela- to in illo, scilicet Disput. 34. à nu. 150. Tota ergo evasionis vis in eo constituitur (in quo & concurrunt alij ab eo citati) quòd licet existen- tia peccati sit necessariò connexa cum pœni- tentia, non est necessarium intendi, quia aliun- de habetur, ex permissione inquam prævisa sub conditione. Quod quidem ex dictis in Proble- mate sufficienter refelli potest. simè. Nam cùm dicitur non esse necessariam volitionem circa existentiam peccati, quia il- lud aliundè futurum supponitur, ex connexio- ne cum permissione, rogo in quo signo permis- sio sit? & quidem quòd posita permissione peccati illud futurum sit, non cognoscitur per scientiam mediam, quia ut Auctor recognos- cit, & ex ipso positum, posita in Deo permissio- ne peccati reipsa & infallibiliter existet pec- catum; scientia autem media non est de haben- tibus infallibilem connexionem, undecumque illa proveniat: pertinet ergo illa cognitio ad scientiam simplicis intelligentiæ; unde omni-<-P>@@
tiam, necessariò etiam velit permissionem, & in eo non à scientia media, sed ab alia dicta dirigatur, quia secundùm se tantùm ut possi- bilis proponitur, & ita pro transitu ad statum alium liberum Dei requiritur decretum, de quo inquiritur in quo signo habeatur, an in eo, in quo pœnitentia intenditur, an in posteriori? Si primum dicatur, ejus erit sensus: Volo per-
prædestinatorum per absolutam intentionem necessariò fatendum est, cùm nihil coinquina- tum sit ingressurum in cœlestem civitatem. Sic autem receditur à sensu, quem Auctor, & alij cum eo sentientes videntur intendere, & in quo minimè repugnamus. Et ita videtur dicendum secundum, scilicet decretum Dei circa permissionem subsequi decretum pœni- tentiæ. Ex quo evidenter sequitur ante decre- tum permissionis jam peccati existentiam ha- beri. Constat, quia est pœnitentia, quæ cum peccato habet infallibilem connexionem. Ubi nequit dici ab humana voluntate esse illud, quia humana voluntas non potest illius videri caus- sa, nisi supposita permissione, circa quam non- dum extat Dei decretum. Cumq́ue aliud non sit, à quo esse possit, Deo est necessariò tri- buendum, quod Catholicè nequit admitti, un- de neque modus ille intendendi admittendus. Hinc est ut etiamsi dicatur permissionem videri in statu conditionato, & consequenter pecca- tum, etiam per scientiam mediam, difficulta- tem perstare: nam pro transitu ad statum ab- solutum requiritur etiam Dei decretum, quod cùm constituatur post decretam pœnitentiam, idem discursus remanet applicandus, cùm ne- queat dici per decretum Dei peccatum transire de conditionato statu in absolutum; quod qui- dem eveniret; si quidem in signo, in quo est pœ- nitentia, debeat etiam peccatum uti extra sta- tum conditionatum eductum necessariò con- cipi, ob rationem dictam. bus seqq. latissimè probat, quod & Nos conten- dimus, unde potuisset omittere, quod Sect. 7. statuit, esse scilicet probabile permissionem peccati esse posse effectum prædestinationis ex intentione efficaci pœnitentiæ. Proponit au- tem casum, quem si admittamus, nihil contra prædicta, quod incommodare possit, resultabit. Ex eo enim quòd peccatum non possit præce- dere intentionem efficacem pœnitentiæ, pro- bamus illam in Deo esse non posse. Si autem inveniatur casus, in quo peccatum possit præ- cedere, quid inde? Id quidem juxta ordinariam Dei providentiam frequentissimum, ut prævi- sis peccatis pœnitentiam in prædestinatis in- tendat. Sed est peccatum illud rara ex cogita- tione deductum. Sit equidem, & sua pro eo laus ingenioso Auctori. Ibi qui voluerit, in- veniet, & vel probabit, vel rejiciendum judica- bit. Sed Sectione 9. n. 1. id tradit, quod nostræ videtur adversari doctrinæ de actu simul ten- dente in pœnitentiam & permissionem, dum ait falsò putasse nonnullos ex Junioribus, licet Deus non possit efficaciter intendere pœniten-<-P> @@0@ @@1@ ante præscientiam peccati ut absolutè futuri per eumdem actum indivisibilem virtualiter intendere pœnitentiam, & caussare media re- quisita ut existat peccatum. Contra quod ar- guit ex eo quòd Deus in hac sententia appli- caret auxilium ex fine carentiæ peccati, & pa- riter efficaciter vellet pœnitentiam, & appli- caret media ad carentiam pœnitentiæ. Non enim caussatur illud auxilium absque vera in- tentione boni operis, & carentiæ peccati. Prætereà Deus per eamdem voluntatem exe- cutivam auxilij amat efficaciter pœnitentiam: ergo nequit intendere bonum opus, nec con- ferre auxilium ex fine illius. Probatur Conse- quentia: quia eadem voluntas nequit esse effi- caciter executiva, & aliàs versari inefficaciter circa bonum opus, per cujus inefficaciæ co- gnitionem illa dispositio regulatur. Sic argu- mentum Auctoris ad formam redigo clariorem. Sed quidem quidquid alij circa simultaneam illam voluntatem dicant, sententiæ propriæ non obstat: neque ratio adducta convincit, quin cum affectu efficaci pœnitentiæ stare potest affectus erga auxilium congruum, ut homo illum reddat congruum juxta ipsum operando, & sic absolutè non sit pœnitentia, quia licet sit impossibile Dei voluntatem effi- cacem frustrari, illa impossibilitas in libera hominis voluntate fundatur, cujus operatio prævisa est per scientiam mediam, & ea sup- posita positum decretum circa pœnitentiam, quod potuit benè operando penitus impediri. Itaque sincerus Dei affectus erga operationem stat eo modo, quo pręvisus est sub cōditione, & ita superveniente affectu circa pœnitentiā nihil minus habetur, & res procedit ac si talis vo- luntas non sit, ut sit illius sensus: Ego tibi auxilium pro recta operatione confero, desiderans ut rectè opereris: sed quia video te non bene ope- raturum, de remedio pœnitentiæ provideo. In quo implicatio apparet nulla. Itaque licet Deo pœ- nitentia placeat ex suppositione peccati, magis placeret operatio, pro qua confertur auxilium, quia illa est bonum simpliciter, quod non ha- bet pœnitentia, unde neque homo illam ab- solutè desiderare potest. Unde cùm commu- niter petimus mortem cum pœnitentia, ideò est, quia supponimus nos habere & habituros peccata. Totum hoc autem continetur in uni- co actu, qui æquivalet pluribus, quem non implicat simul esse efficacem & inefficacem circa diversa, ut constat in voluntate ipsa conferendi auxilium inefficax, quæ circa col- lationem auxilij efficax est, inefficax tamen circa effectum. dem Auctoris, de qua Disputat. 11. Sect. 3. & seqq. ubi multis contendit Deum non posse ap- plicare auxilia efficacia ex sincero affectu no- stri boni operis, dum positivè intelligitur præ- scire infallibiliter inefficaciam illorum auxi- liorum, unde neque defacto sic illa conferre: ad id enim quod certò non futurum scitur, nequeunt media prudenter applicari, ut de eo, cui reveleretur ejus æterna damnatio, commu- nis sententia firmat. Unde Sect. 7. ostendit<-P>@@
dens à cognitione inefficaciæ auxilia decernit. Qui philosophandi modus videri non imme- rito parùm consentaneus possit: dum scilicet auxiliorum largitio tantoperè incongrua & & Dei benignitate sincera, ac benigna since- ritate indigna judicatur, si cognoscens eorum qualitatem conferat, cùm aliàs Deum illam scire nequeat dubitari. Ex multitudine enim rationum pro insinceritate audientium aut le- ctorum mens imbuitur, & cùm ad explicatio- nem devenitur, & illa aut non percipitur, quia revera difficilis est, aut uti falsa respuitur, in periculum non leve sinistrè de Deo sentiendi incurritur. Quæ ergo labefactare fidem aut pietatem possunt nimis urgenda & premenda non sunt, sed sufficienter propositis explicatio est luculenta & solidis firmata fundamentis exhibenda. Circa quod magis exacuendum ingenium, quàm pro novis difficultatibus in- veniendis, quibus mysteria fidei difficiliora creditu demonstrentur. num aliquod, in quo Deus non agnoscatu$unclear cognoscens auxiliorum inefficaciam: at revera illam cognoscit; ergo revera sciens & volens auxilia hujusmodi tribuit: ergo revera non sincera & candida voluntate. Deinde Deus post cognitionem necessariam possibilium im- mediatè cognoscit futura sub conditione, ut superius arguebamus contra decretum disiun- ctivum nu. 717. quod ex eodem fundamento inveni posteà à P. Esperza rejectum Quæst. 24.
ad voluntatem conferendi auxilia incongrua, quæ talia per scientiam mediam cognoscun- tur. Neque enim potestati Dei subest antepo- nere aut postponere ordinem objectorum, quem ipsa necessariò habent, unde neque scientiam visionis priorem cōparatione scien- tiæ simplicis intelligentiæ, & sic contingentia priora reddere necessarijs, aut saltem simulta- nea. Quomodo etiam poterit hæretico arguen- ti rationibus illis, quas ex citato Auctore de- sumet, ut de more illis est, subtilitatibus illis & argutijs satisfieri, quas neque Catholici, & pij, & docti etiam admittant? cendo utique Deum sincerissimo affectu auxi- lia etiam inefficacia præbere, ea talia cognos- centem, quia ex se effectum habere possunt, &, ut nuper dicebamus, Deo fore gratissi- mum, si effectum à se desideratum obtine- rent. Neque obstare cognitionem carentiæ illius, quia ille non se habet ex parte Dei, sed ex parte creatæ voluntatis, cui opor- tet de necessariis præsidijs ad salutem pro- videre. Cur autem cùm possit præbere con- grua, incongrua præbeat, ad profundita- tem divinorum judiciorum referendum est cum Divis Paulo & Augustino, ac sacris alijs Doctoribus; quod & hæretici negare nequeunt sacras Scripturas admittentes. Et ita opportu- nior est illa responsio, quàm nonnullæ aliquæ, quas illi possint tradere. Cùm alias nullam ipsi reddere possint, quæ non levis, frivola, & Deo injuriosa non sit, ut in præsenti caussa; ex<-P> @@0@ @@1@ dum necessitare confingunt; & vim merito- riam bonis operibus detrahunt, utpotè ex ne- cessitate confectis, & sic alia. Fateor veritates esse aliquas nimis arcanas in divinis, quæ à Doctoribus explicari solent subtilibus, & ar- gutijs plenis ratiocinationibus, quales sunt quæ ad generationem Verbi pertinent, & ad actus liberos, ac sic aliæ. Fateor inquam, sed nullus est, qui veritates dictas novis difficulta- tibus obruat, ut tandem rationem aliquam pa- rùm verosimilem, & ita improbandam exhi- beat; sed difficultate omnibus perspecta pro- posita, explicationem pro suo captu in spiritu humilitatis adornat, ad solida potiùs, quàm ad subtilia prudenter attentus. Sit ergo Scotus titulo subtilis insignis: sed illum non ipsi Doctor Angelicus invidebit, & ipse cum profunditate solidus, & cum sobrietate sub- tilis.
mine 3. præfiniri posse pœnitentiam asserit, & argumento de necessaria volitione peccati re- spondet ex quadam doctrina P. Vasquez Tomo 1. in 1. 2. Disputat. 4. Cap. 2. ubi probat proxi- miora media non habere rationem finis, neque exercere finis caussalitatem respectu medio- rum remotiorum. Hinc longo discursu deducit non esse necessariò amandum peccatum, licèt rationem aliquam medij videatur habere, quia ad summum rationem medij proximioris habet respectu gloriæ, ad cujus consecutionem alio- rum interventione conducit. Unde concludit Patrem Vasquez principij hujus & Aristotelici & sui immemorem tantùm argumento huic suo tribuisse, ut eo in primis convictus in negā- tem sententiam ierit, Doctosq́ue alios memo- ratos secum traxerit, nec parum negotij an- tecessoribus nostris affirmantis etiam patronis facesserit. Quæ quidem non sine injuria Do- ctoris tanti prolata sunt, & ex non intellecta ipsius mente & doctrina constat prodijsse. Li- cet enim pro neganda ratione effectus in per- missione admittenda non sint, quia stare illa sine volitione absoluta pœnitentiæ potest, ut in Problemate demonstratum; quatenus verò ex volitione pœnitentiæ antecedente peccati prævisionem, illius amorem futurum esse con- tendit, optimè est philosophatus, nec suum illud principium deseruit de amore mediorum, in quo est incursa deceptio. Quando enim ille cum Aristotele probat media non amari nisi propter finem, mediorum amorem non negat, sed affirmat illum esse relatum ad finem, & ita non exercere munus caussæ finalis. In quo quidem probabiliter procedit, siquidem multi, ex quibus aliquos retulit Cap. 1. contrarium sentiunt. Ipsum utile non potest absolutè amari, cata. Iuxta illius ergo mentem si pœnitentia amatur ut finis permissionis, etiam & pecca- tum licet relatè. Atqui hoc etiam modò amari absolutè repugnat Deo: ergo rectè & conse- quenter ad propriam doctrinam argumenta- tus ille, sicuti & eum secuti quoad modum ab- solutæ prædefinitionis. Responsio ergo Aucto- ris præfati nullius momenti est, neque plausi-<-P>@@
verborum apparatu. Id autem quod juxta præ- fatam philosophiam inconveniens emergit, juxta aliorum sententiam, qui in medijs finali- zationem agnoscunt, evidentiùs apparet: ut scilicet nullo modo possit amari peccatum: unde argumentum neutrius ex prædictis sen- tentiæ obtentu potest infirmari. Circa Reprobationem aliqua utiliter ad- notata. 10. n. 13. uti sententiam D. Thomę menti conformem, eam proponit, quæ à Nobis reprobata est Sect. 15. Problem. 1. & non qui- dem ante prævisa demerita, cùm talis sit, ut eam gravissimi Theologi diversis censuris affi- ciant, de quibus P. Ortega Disput. 5. Quæst. 3.
n. 5. P. Bonæ-Spei Disputat. 18. nu. 15. dum asserit ille Deum ante demerita prævisa repro- basse eos, qui gloriam non sunt obtenturi, sta- tuendo illos ab ea excludere, ex qua voluntate voluntas permittendi peccata numquàm re- mittenda processit. De qua ita scribit nu. 20.
qui non manent eligibiles, quia si eligi de- berent, utique cum alijs electis include- rentur, quia electorum omnium una est ele- ctio in Christo. Ergo non manet suspensum, ita ut adhuc eligi possint. Si autem eligi non possint utique rejecti manent. Tam efficax ergo est ista aversio seu rejectio, sicut illa ele- ctio, utraque enim defacto fit, & in re effe- ctum habet. Est denique positiva, quia ex parte voluntatis divinæ non se habet merè su- spensivè circa illos, sed determinatè non vult illos eligere, sicut creaturas possibiles deter- minatè non vult producere. Hæc ille, qui & n. 6. ubi sententiam quidem proposuerat, sed suam circa ipsam mentem non aperuerat, præ- veniens sinistrum circa illam sensum, ut ipse judicabat, & censurarum fulmina, ita scripse- rat: Eumdem tribuit Thomistis P. Alarcon Tract. 4. de Prædestinat. Disput. 5. Cap. 1. Sed gravat Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|