C. M. Keyns və onun davamçılarının adı ilə bağlı olub, iqtisadi nəzəriyyədə "inqilabi dəyişikliklər" P. Samuel­

hiperinflyasiya (ifrat, hədsiz inflyasiya) ölkədə əmtəə-xidmətlərin qiymətlərinin görünməmiş bir sürət­lə artması ilə səciyyələnir. Bu inflyasiya şəraitində qiy­mətlər yüksək faizlə, ayda 50-70%-dən çox olmaqla, ildə 1000%-i ötür. Hiperinflyasiya vaxtı pul özünün tədavül vasitəsi və ümumi ekvivalent vəzifələrini yerinə yetirə bilmir. I Dün­ya müharibəsindən sonra, 1921-1922-ci illərdə Alma­ni­yada, sonralar Cənubi Amerika ölkələrində, Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra isə bazar iqtisadi sisteminə keçən post­sovet-postsosialist ölkələ­rin­də də hiperinflyasiya pro­ses­ləri baş vermişdir. Belə vəziyyətdə dövlət özünün iqtisadi və inzibati tədbirlər sistemi vasitəsilə yaranmış prosesi hök­mən tənzim­lə­məli, konkret şəraitdən asılı olaraq, ölkə­də pul islahatı keçirməlidir.

İqtisadi nəzəriyyədə balanslaşdırılmış və balans­laş­dırılmamış inflyasiya anlayışları vardır. Birinci hal­da, müx­təlif əmtəələrin-xidmətlərin qiymətləri bir-biri ilə mü­qa­yisədə eyni nisbətdə, məsələn 3%-3%; 7%-7%; 10%-10% kimi artır. Belə inflyasiya balanslaşdırılmış, yaxud nizamlanan inflyasiya kimi səciyyələndirilə bi­lər.
İkinci halda, müxtəlif əmtəələrin-xidmətlərin qiy­mət­ləri bir-biri ilə əlaqəsiz, yəni müəyyən nisbətlər göz­­lə­nilmədən baş verir. Məsələn, gündəlik tələbat məh­­sulla­rı­nın bir hissəsinin qiymətləri 30%, digər hissəsinin qiy­mətləri 12% artmışsa, bu balanslaş­diril­mamış inflyasiyaya nümunə ola bilər.
Ölkənin təsərrüfat həyatında gözlənilən (proqnoz­laşdırılan) və gözlənilməyən (qəfil) inflyasiyalar da baş verir. Gözlənilən inflyasiyanı əvvəlcədən nəzərə almaq və onun mənfi nəticələrini «yumşaltmaq» mümkündür. Siya­si sarsıntı və çevrilişlər, müharibə və təbii fəlakət­lər nəti­cə­sində baş verən gözlənilməyən inflyasiyaların ağır so­sial-iqtisadi nəticələrini aradan qaldırmaq olduq­ca çətin­dir.
İnflyasiyanın yaratdığı çətinlikləri və onun gələ­cək sosial-iqtisadi nəticələrini aradan qaldırmaq üçün ha­ki­miy­­yət səviyyəsində antiinflyasiya siyasəti, habelə bu si­ya­sətin strategiyası-taktikasından irəli gələn müəy­yən təd­birlər sisteminin, yaxud fəaliyyət mexanizminin hazır­lan­ması zəruridir.
Dünya ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, müxtəlif hö­kumətlərin antiinflyasiya tədbirləri iki istiqamətdə hə­ya­ta keçirilə bilər. Birincisi, inflyasiya prosesinə uy­ğun­laşmaq yoludur. Bu tədbir, ölkədə pulun alıcılıq qa­bi­liyyətinin aşağı düşməsi nəticəsində, əhalinin gəlirlə­rinin azalma­sının qarşısını almaq üçün kompensasiyalar (əlavə ödəniş­lər) verilməsini nəzərdə tutur. Bunu, əmək haqları dərəcə­lərini yüksəltmək və əhaliyə verilən tə­qaüd­lərə, müavi­nətlərə uyğun əlavələr etmək­­lə reallaş­dırmaq mümkündür. Əmək haqqı və başqa ödənişlərə edilən əlavə, habelə müx­təlif güzəştlər ölkədə inflya­siya səviyyəsindən aşağı olma­malıdır ki, əha­li­nin real gəlirləri azalmasın. İkincisi, ölkə­də artıq başlanmış, yaxud gözlənilən inflyasiyaya qar­şı tə­sirli mübarizə aparmaq məqsədilə, mövcud vergi ödə­niş­ləri dərə­cə­lərində, gömrük tariflərində, bankların faiz­lə­rində çevik dəyişikliklər aparılmalıdır. Eyni zamanda döv­lət büdcə­sinə yenidən baxılmalı, dövlət xərclərində müəy­yən ixtisarlar aparılmalı, sosial proqramların ünvanlı su­rət­də daha məqsədyönlü həyata keçirilməsi təmin edil­məlidir.