Şeytan asıl itibariyle cinlerdendir, onlar gibi ateşten yaratılmıştır. Allah Teâlâ'ya uzun müddet isyan etmeden ibadette bulunduğu için, melekler seviyesine yükselmiş, meleklerin Âdem Aleyhisselâm'a onu kıble emrine itiraz etmiş, kendisinin ateşten, Âdem'in topraktan yaratıldığını, bu sebeple de Âdem'den hayırlı olduğunu bildirmiştir. Emre itiraz etmesi, Allah'ın emrini hikmetsiz ve manâsız bulması, kendisinin Allah Teâlâ'dan daha iyi hükme vardığını iddia etmesi durumu, onu ebediyyen ilâhi rahmetten çıkmağa sevketmiştir. Şeytan, rahmeti ilâhiyyeden koğulması sonucunda Allah Teâlâ'dan, insanların tekrar diriltilecekleri güne kadar ölmemek üzere mühlet istemiş, bu isteği kabul edilince de, insanları azdırmak için türlü çarelere başvuracağını ve sonunda da onların çoğunu şükreden kullar olarak bulamıyacağını bildirmiştir.
Şeytanın insanlığa ilk darbesi, Hazreti Âdem ile zevcesi Havva'yı, yenilmesi yasak edilen ağaçtan yedirmek suretiyle cennetten çıkarılmalarına sebep olmasıdır. Cennetin her türlü nimetinden faydalanmak, fakat sadece bir tek ağca yaklaşmamak emri Şeytanın kandırmasıyla çiğnenmiştir. Şeytanın Hazreti Âdem ile Havva'ya söylediğ şu sözler, Kur'ân-ı Kerim'de anlatılır:
"Rabbiniz size bu ağacı başka şey için değil, ancak iki melek olacağnız, yahut ebedî kalıcılardan bulunacağınız için yasak etti."229
Şeytan daha sonra, sözlerinde samimî olduğu ve her ikisinin de sadece hayrını dilediği hususunu kuvvetlendirmek için Allah adına yemin etmiştir. Bunun üzerine, her ikisi de o ağaçtan tadar tadmaz derhal üzerlerinden cennet libasları gitmiş ve Hak Teâîâ; emrini tutmadıklarını o zaman ihtar ederek cennetten inmelerini ve bir zamana kadar orada kalmalarını takdir buyurmuştur.
Şeytanın insanları azdırmak için başvurmayacağı hiç bir çare ve hile yoktur. Ondan korunmayı emreden pek çok âyet ve hadis vardır. Aşağıya iki tane âyet meali alıyoruz:
a) "Ey Âdem oğulları, Şeytana tapmayın. Çünkü o sizi Rabbinizden ayıan bir düşmandır... diye size emretmedi?" 230
b) "Şeytan sizin için yaman bir düşmandır. Bu sebeple siz de onu düşman edinin..." 231
Şeytanın, Kur'ân-ı kerim'de geçen birçok ismi vardır. En çok Şeytan ve İblis ismi ile söylenilmiştir. İblis, bütün şeytanların reisi, büyüğü ve âmiri durumundadır. Ondan başka olarak insanlardan ve cinlerden de şeytanlar bulunduğu Kur'ân-ı Kerim'de bildirilir. Fakat bunlar, onun neslinden gelme manâsına değil, sadece şeytanın yaptığı işi yaptıklarından ona dost ve yardımcı olmak manasınadır. Onlar da İblis gibi, insan ve cinleri, haktan batıla, hayırdan şerre, nurdan zulmete sürükleyebilmek için çaba gösterirler.
Peygamberimiz bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır:
"Herbirinizin Allah Teâlâ tarafından, cinlerden seçilip tayin edilen bir arkadaşı vardır." Dediler ki:
"Sana da mı ya Rasulallah?" Cevap verdi:
"Bana da. Ancak Allah Teâlâ bana yardım etti de o cin müslüman oldu. Artık bana hayırdan başkasını emretmez."232
Cinlerden olan bu şeytanlara da, İblis gibi uzun ecel tanınmış olması veya olmaması hakkında bir bilgimiz yoktur. Ancak, İblis'e tanınan uzun ömür, şahsına aittir.
Cin Ve Şeytan
a) Cin: Sözlükte “Gizli ve örtülü varlık, görünmeyen şey” anlamına gelen cin terim olarak duyu organlarıyla algılanmayan, çeşitli şekillere girebilen, ateşten yaratılmış, manevi, ruhani ve gizli varlıklara verilen addır. Cin duyu organlarıyla algılanmayan varlıklar olduğu için, onlar hakkındaki tek bilgi kaynağı vahiydir. Kur’an-ı Kerim ve sahih hadislercinlerden bahsetmekte, doğru düşünebilen akıl da bunu imkansız görmektedir. İnsanların cinleri görmeyişi, gözlerinin cinleri görecek yetenekte yaratılmamış olmasındadır. Kur’an-ı Kerim’de insanın topraktan, cinlerinse ateşten yaratılmış oldukları belirtilir. “Cinleri öz ateşten yarattı.” 233 Kur’an’da yirmi sekiz ayetten oluşan Cin süresi diye bilinen bilinen bir sure bulunmaktardır.
Bu surede de dile getirildiği gibi, cinler çeşitli guruplara bölünmüşlerdir. Cinlerin bir kısmı müslümandır, bir kısmı da kafirdir. Cinlerin mü’mün olanları, mü’minlerle beraber Cennet’te, kafir olanları da kafirlerile beraber Cehennemde’de kalacaklardır. Cinlerin mutlak gabya dair bilgileri yoktur. Ancak hayat sürelerinin uzunluğu, ruhani ve manevi varlıklar olmaları; meleklerden haber çalmaları gibi sebeblarle, insanların bilmediği geçmişte ve şu ana ait bazı olayları bilebilirler. Ancak bu durum, cinlerin insanlardan daha üstün varlıklar olduğunu göstermez. Bir ayette “Süleyman’ın ölümüne hükmetmediğimiz zamam onun öldüğünü, ancak değerini yiyen bir ağaç kurdu gösterdi. (Sonunda) Yere yıkılınca anlaşıldı ki cinler gaybı bilselerdi, o küçük düşürücü azap içinde kalmazlardı.” 234 Buyrulrak, onların gaybı bilmedikleri açık bir şekilde otaya konulmuştur. Cinlerin de insanlar gibi imanla ve İlahi emirlere itaat etmekle yükümlüdürler:
“Ben cinleri ve insanları ancak Bana kulluk etsinler diye yarattım.” 235 Cinler tıpkı insanlar gibi yerler, içerler, evlenirler ve çoğalırlar; erkeklik ve dişilikleri vardır, doğar, büyür ve ölürler. Ancak cinlerin ömrü insanlara göre epeyce uzundur.
Bazı durumlarda cinlerin insanlara zarar vermesi, söz konusu olabilirse de, müslüman bir kimsenin cinlerdenkorkması ve Allah’ın izni olmadan, bir varlığın başka bir varlığa zarar vermeyeceğine göülden inanması gerekir. Diğer varlıklardan gelebilecek zararlara karşı Allah’a sığınmak gerektiği gibi cinlerden gelebilecek zararlarhususunda da aynı tutum gösterilmelidir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.)’in de cinlerin insanları etkilemesine karşı Ayetü’l Kürsi’yi, Felek ve Nas surelerini okuduğu bilinmektedir. 236 Müslümanlar cinlerden zarar gördüklerini sandıkları durumlarda Hz. Peygamber (s.a.s)’den öğrendiği tedbirlerle yetinmeli, cahil cinci ve üfürükçülerin tuzağına düşmekten sakınmalıdırlar.
b) Şeytan: Gözle görülmeten, fakat varleğı kesin olan, azgınlık ve kötülükte çok ileri giden, kibirli, asi cinlere şeytan adı verilir. Kur’an-ı Kerim ‘de ilk şeytandan ‘İblis’ diye söz edilir. İblis, azmış ve Rabbinin emrine isyan ederek sapıklığa düşmüş cinlerdendir.
“Hani Biz meleklere ‘Adem’e secde edin ‘ demiştik. İblis hariç hepsi secde ettiler. , yüz çevirdi, büyüklük tasladı ve kafirlerden oldu.” 237
Bu ayet, onun melek olduğunu göstermez. “İblis cinlerdendi; Rabbinin emrinden dışarı çıktı…” 238 Ayetinden de anlaşıldığı gibi, o bir cindir. Şeytan ilk insandan başlarayarak, bütün insanlara kötülükleri, küfür ve günahları süsleyip güzel göstermeye çalışmakta, insanları Hak yoldan uzaklaştırmak için elinden geleni yapmaktadır. 239
Rabbimiz insanları uyarmaktadır:
“Şeytan sizin düşmanınızdır, siz de onu bir düşman bilin. O, kendi taraftarını ancak ataş ehlinden olmya çağırır.” 240
Dostları ilə paylaş: |