Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

İ.M.ABBASOV, R.F.SADIQOV


M E N E C M E N T


(Dərs vəsaiti)

Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin 18.01.2013-cü il tarixli 54 saylı əmri ilə təsdiq edilmiş­dir.

Bakı-2013
Dərs vəsaiti Bakı Biznes Univer­site­tinin 20 illik yubileyinə bir töh­fədir.
Elmi redaktor: İqtisad elmləri namizədi, dos. Z.M.Mə­m­mə­do­­va
Redaktor: İqtisad elmləri namizədi, M. K. Məcidov

Rəyçilər: 1. i.e.n., dos. V.Ə.Kazımov
2. f.e.n., dos. K.Ş.Eyyubov
3. i.e.n., dos. Ə.İ.Əliyev
4. i.e.n., dos. O.A.Yusupova

“Menecment” (dərs vəsaiti) – Bakı Biznes Universitetinin nəşri, 2013. səh. 205.

Məzmunu açıqlamaq məqsədilə on bir fəslə və onun hər biri müəy­yən paraqraflara bölünmüşdür.

Dərs vəsaitində menecmentin mahiyyəti açıqlanmış, idarəetmənin tarixi və məktəblər haqqında məlumatlar verilmiş, menecerlərin funk­si­ya­la­rından bəhs edilmişdir. Kitabda idarəetməyə elmi cəhətdən yanaşılmış, müəs­si­sə­lə­rin təşkilati quruluşu, idarəetmə üsulu və üslubu, menecmentin prinsipləri, təsərrüfat subyektlərinin təşkilati – hüquqi formaları və onların ida­rə olunması haqqında məlumatlar verilir. Menecmentə elmi yanaşma ida­rəetmə fəaliyyətinə, idarəetmə prosesinə, onun funksiya, metod və prin­sip­lərinə elmi-nəzəri baxışların məcmusu kimi başa düşülür.


© İ.M.Abbasov, R.F.Sadıqov
© Bakı Biznes Universiteti 2013


GİRİŞ

Bazar münasibətləri şəraitində mikroiqtisadi sfe­rada qarşıda duran ən mühüm vəzifələrdən biri də müəssisələr (təşkilatlar, birliklər) səviyyəsində menec­mentin nəzəri və me­todoloji problemlərini araşdırmaq və həll etməkdir. Ha­­­zırkı dövrdə kiçik və orta sahibkarlığın inkişafına döv­lət dəstəyi sayəsində respublikamızda yeni-yeni tə­sər­rüfat sa­­hə­ləri yaranmaqdadır. Lakin sahibkarlıq sa­hə­sində nəzəri bilik­lə­rə malik olmayan sahib­kar­lar və biznesmenlər təsər­rü­­fat­­­­la­rını idarə etmək bacarıq­larına malik olmurlar. Ali təh­­­sil müəs­sisələrində menec­ment, biznesin idarə edil­mə­si, mar­ke­­tinq, səna­yenin təş­kili və idarə olunması ix­ti­sas­la­­rı üzrə kadr hazırlığı bu sahədə kadr prob­lem­lə­ri­nin ara­dan qal­dı­rıl­­masın­da bö­yük əhəmiyyət kəsb edir. Bu nöq­te­yi nə­zər­dən, menec­ment dərs vəsaiti yeni yaranan və fəa­liy­yətdə olan möv­cud sahibkarlıq sahələrinin təşkili və ida­­rə edil­məsinə dair nəzəri biliklər toplusunu özündə əks et­­dirir.

“Menecment” fənni üzrə dərs vəsaiti Azərbaycan Res­­­­­pub­likası Təhsil Nazirliyinin mövcud dövlət stan­dart­­la­rına, baka­lavr hazırlığının məzmununa və sə­viy­yə­si­nə qo­yulan tələblərə uyğun tərtib edilmişdir. Menec­­ment fən­lərarası elmi biliklər sahəsi kimi başa düşü­lür. Çünki elə bir sahə yoxdur ki, orada idarə­et­məyə ehtiyac olmasın. Məsələn maliyyə iqtisadiy­yatın bir sahəsidir və onun me­necmenti də vardır. Həm­çinin isteh­sal, mar­ke­tinq, in­no­vasiya, kommersiya, infor­ma­siya və s.
Menecment xalq təsərrüfatının, onun ayrı-ayrı sahə­­lə­­rinin idarə edilməsinin əsasını təşkil edir. Menec­ment çox mə­suliyyətli bir fəaliyyətdir. Bu məqsədlə, idarə­et­mə­nin tə­si­r­li və məqsədyönlü olması üçün idarə edən şəxs­lə­rin bi­lik və bacarıqlara malik olması vacib­dir.
Dərs vəsaitində menecmentin mahiyyəti açıq­lan­mış, ida­rə­etmənin tarixi və məktəbləri haqqında məlumatlar ve­ril­­­miş, menecerlərin funksiyalarından bəhs edilmişdir. Ki­tab­­da idarəetməyə elmi cəhətdən yana­şıl­mış, müəssisə­lə­­rin təşkilati-quruluşu, idarəetmə üsulu və üslubu, me­nec­­­men­tin prinsipləri, təsərrüfat subyekt­lərinin təşkilati–hü­qu­­qi formaları və onların idarə olunması haqqında mə­lu­­mat­­lar verilir. Menecmentə elmi yanaş­ma idarəetmə fəa­liy­­­­­yə­tinə, idarəetmə prosesinə, onun funksiya, metod və prin­­­­sip­lərinə elmi-nəzəri baxış­ların məcmusu kimi başa dü­­­şülür.
Dərs vəsaitində menecmentin alt sistemləri elmi cə­hət­­dən şərh olunmuş, idarəetmə prosesinin həyata ke­çiril­­mə­si texnologiyası izah edilmiş, bu zaman tələb olu­nan idarə­etmə vasitələri və alətlərinin təsviri verilmişdir.