Dolaysiz vergiler 1-Gelir Vergisi

6. Vergi oranlarının düzeltilmesi

Madde 338. Temel vergi oranlarının düzeltilmesi

1. 
   Yerel temsilcilik organları Kazakistan Cumhuriyeti toprak yasalarına uygun olarak gerçekleştirilen toprakları bölgelere ayırma projeleri (şemaları) esasında, toprak vergisi oranlarını, bu Kanunun 329,330, 332,334. maddelerinde belirlenen toprak vergisi oranlarınin % 50’sinden fazla olmamak şartıyla azaltmaya veya artırmaya yetkilidirler. Bu durumda toprak vergi oranını vergi mükelleflerine şahsi olarak azaltmak veya artırmak yasaktır.
   
2. 
   Vergi hesabında uygun oranlara göre 0,1 katsayısını aşağıdaki mükellefler kullanır:
   

1. 
   Çocuk sağlık kurumları, devlet korunan ormanları (biyosfer dahil) devlet doğal rezevleri, devlet milli doğal parkları, devlet doğal parkları, devlet hayvanat bahçeleri, devlet botanik bahçeleri, devlet dendrolojik parkları;
   
2. 
   Dini birliklerin dışındaki, bu Kanunun 120. maddesinde belirlenen tüzel kişiler;
   
3. 
   Bu Kanunun 121. maddesinde belirlenen tüzel kişiler;
   
4. 
   Esas faaliyet türü orman yangınına karşı düzenleme işleri yangın, orman hastalıkları ve ormana zarar vericilere karşı mücadele, doğal biyolojik kaynakları canlandırma ve ormanın ekolojik potansiyelini artırma işleri olan devlet işletmeleri;
   
5. 
   Balık üretimini canlandırma amacındaki devlet işletmeleri;
   
6. 
   Bilimsel kadrolara not verme işlevini gerçekleştiren devlet işletmesi;
   
7. 
   Psikonevrolojik ve tüberkülöz kurumlarında sağlık-üretim işletmeleri.
   

3. 
   Bu maddenin 2. bölümünde belirlenen toprak vergisi mükelleflerinin arazilerini veya onun bir kısmını (üzerinde bulunan bina, yapı, tesislerle birlikte veya onlarsız) ticari veya başka amaçlarla kullanılması için kiraya vermesi halinde, genel olarak belirlenmiş düzene göre 0,1 katsayısını kullanmadan vergi hesabını yaparlar.
   

55. VERGİNİN HESAPLANMA DÜZENİ VE ÖDEME SÜRELERİ

Madde 339. Verginin genel hesaplanma düzeni ve ödeme süreleri

1. 
   Vergi hesaplaması, her araziye göre ayrı vergi temeline uygun vergi oranının kullanılması yoluyla gerçekleştirilir.
   
2. 
   Bu Kanunda başka bir durum öngörülmediyse, toprak vergisi mükellefe arazinin verildiği aydan sonra gelen aydan itibaren hesaplanır.
   
3. 
   Araziyi sahiplenme veya kullanma haklarının sona erdirilmesi halinde, toprak vergisi hesabında araziyi gerçek kullanım süresi baz alınınır.
   
4. 
   Toprak vergisinin bütçeye ödenmesi arazinin bulunduğu yerde yapılır.
   
5. 
   Vergi yılı içerisinde yerleşim yerinin bir kategoriden diğerine değiştirilmesi halinde cari yılda mükelleflerden daha önceki kategori için belirlenen orana göre toprak vergisi alınır. Bir sonraki yıl ise yeni kategori için belirlenen oranlara göre toprak vergisi alınır.
   
6. 
   Bir yerleşim yerinin ortadan kaldırılması ve onun sınırlarının başka bir yerleşim yerine dahil edilmesi durumunda, ortadan kaldırılan yerleşim yeri toprakları için yeni vergi oranları ortadan kaldırmanın gerçekleştiği yıldan sonra gelen yıldan itibaren uygulanır.
   
7. 
   Vergi mükellefi arazisinin bonitet puanının belirlenememesi durumunda, toprak vergisinin boyutu bitişikteki arazilerin bonitet puanına bakılarak tespit edilir.
   
8. 
   Ortak pay mülkiyetinde olan vergilendirme nesnelerinde, vergi arazideki paya orantılı olarak hesaplanır.
   
9. 
   Bütçe ile hesabını özel vergi rejimine göre yapan tüzel kişiler ile tarımsal, ürünler üreten tüzel kişilerin toprak vergisini ödeme düzeni bu Kanunun 385. maddesinde belirlenmiştir.
   
10. 
    Savunma ihtiyaçları için verilen toprakların vergilendirme düzeni Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetince belirlenir.
    

Madde 340. Tüzel kişilerin vergi hesap düzeni ve ödeme süreleri

1. 
   Tüzel kişiler toprak vergisini vergi temeline uygun oranı kullanma yoluyla kendileri hesaplarlar.
   
2. 
   Tüzel kişiler vergi dönemine ait toprak vergisi cari ödemelerini hesaplamak ve ödemek zorundadırlar.
   
3. 
   Cari ödeme tutarları cari yılın en geç 20 Şubat, 20 Mayıs, 20 Ağustos, 20 Kasım tarihlerine kadar ödenmelidir.
   
4. 
   İlk süre için cari ödemenin boyutu daha önceki vergi döneminde ödenen tutarın dörtte biri olarak belirlenir. İkinci, üçüncü ve dördüncü süreler için cari ödemelerin boyutu, daha önceki vergi dönemi için hazırlanan toprak vergisi beyannamesinde belirtilen gerçek vergi yükümlülüğüne bakılarak belirlenir. Bu durumda cari ödeme tutarları, ilk süre için ödenen cari ödeme tutarı hasaba katılarak eşit paylarla ödenir.
   
5. 
   Yıl içerisinde vergi yükümlülüğünün meydana gelmesi halinde, ilk cari ödeme süresi olarak toprak vergisi ile ilgili yükümlülüğün oluştuğu tarihten sonra gelen bu maddenin 3. bölümünde belirlenen süre kabul edilir. Bu Kanunun 324. maddesi 3. bölümü 2), 4). alt bölümlerinde belirlenen tüzel kişilerin vergilendirme nesnelerini kullanıma veya kiraya vermeleri halinde, cari vergi ödemesinin ilk süresi olarak vergilendirme nesnelerinin kullanıma ve kiraya verildiği tarihten sonra gelen süre kabul edilir. Bu durumda cari ödeme tutarları vergi yükümlülüğünün oluştuğu an için belirlenen vergi temeline uygun oranı kullanma yoluyla hasaplanır.
   
6. 
   Vergi yükümlülüğünün son cari ödeme süresinden sonra oluşması durumunda, vergi mükellefleri yükümlülüğün oluştuğu aydan sonra gelen ayın 20’sine kadar vergi tutarını öderler. Bu Kanunun 324. maddesi 3. bölümü 2) ve 4). alt bölümlerinde belirlenen tüzel kişilerin vergilendirme nesnelerini son cari ödeme süresinden sonra kullanıma veya kiraya vermeleri halinde, vergi mükellefleri vergilendirme nesnelerinin kullanıma veya kiraya verildiği aydan sonra gelen ayın 20’sine kadar vergi tutarını öderler.
   
7. 
   Toprak vergisi ile ilgili yükümlülüğün oluşması durumunda, vergi yükümlüleri yıla ait yükümlülüğün oluştuğu günden sonra 30 gün içerisinde cari ödemeler hesabını yerel vergi organına sunmalıdırlar. Cari ödemeler hesabının şekli ve oluşturulma düzeni yetkili devlet organınca belirlenir.
   
8. 
   Vergi dönemi içerisinde vergilendirme nesnelerinin sahiplik hakkı başkasına verilmesi halinde, vergi tutarı arazinin gerçek satış süresi için hesaplanır. Arazinin sahiplik hakkını veren kişi, toprağa sahiplik ettiği dönem için ödenecek vergi tutarını, hakların devlet kaydı yapılmadan önce veya yapıldığı an bütçeye yatırmalıdır. Bu durumda ilk mükelleften cari yılın 1. Ocak’ından araziyi verdiği ayın başına kadarki süre için hesaplanan vergi tutarı kesilir. Vergi organları tarafından sonraki mükellefe gönderilen toprak vergisi hesabı ile ilgili bildiride araziye sahip olduğu ayın başından itibaren hesaplanan vergi tutarı belirtilir. Toprağa olan hakkın devlet kaydı yapılırken, verginin yıllık tutarı bütçeye taraflardan biriyle (anlaşmaya göre) yatırılabilir. Toprağa olan hakkın devlet kaydı sırasında ödenen vergi daha sonra ikinci kez ödenmez.
   
9. 
   Vergi mükellefi vergi dönemi için beyanname verme süresi başladıktan sonra 10 gün içerisinde son hesabı yapar ve toprak vergisini öder.
   

Madde 341. Çeşitli durumlarda vergi hesaplamanın özellikleri

1. 
   Birkaç vergi mükellefinin kullandığı üzerinde bina, yapı ve tesislerin bulunduğu araziler için toprak vergisi, her vergi mükellefine kullandığı bina ve yapıların yüzölçümüne orantılı olarak ayrı hesaplanır.
   
2. 
   Bu Kanunun 324. maddesi 3. bölümünün 2) ve 4). alt bölümlerinde belirlenen tüzel kişilerin bina, yapı ve tesisin bir kısmını kiraya vermesi durumunda, toprak vergisi kiraya verilen bina yüzölçümünün sözkonusu arazide bulunan tüm bina, yapı ve tesislerin toplam yüzölçümündeki özgül ağırlığına bağlı olarak hesaplanır.
   
3. 
   Tüzel kişinin konutlara dahil taşınmaz mülkü edinmesi halinde, toprak vergisi bu Kanunun 332. maddesinde belirlenen üzerinde konutların, bina ve yapıların bulunduğu topraklar dışındaki yerleşim yerleri topraklarının temel vergi oranlarına göre hesaplanır.
   

Madde 342. Gerçek kişi vergilerinin hesaplanma düzeni ve ödeme süreleri

1. 
   Gerçek kişilerin ödeyecekleri toprak vergisinin hesabı, en geç 1 Ağustos’a kadar uygun vergi temeli ve oranından hareketle vergi organları tarafından yapılır. Vergi dönemi içerisinde vergilendirme nesnelerine olan hakkın başkasına verilmesi halinde, vergi tutarı bu Kanunun 340. maddesinin 8. bölümündeki durumlar dikkate alınarak hesaplanır.
   

56. VERGİ DÖNEMİ VE VERGİ BEYANNAMESİ

Madde 343. Vergi dönemi

1. 
   Toprak vergisinin hesaplanması ve ödenmesi için vergi dönemi bu Kanunun 136. maddesine göre belirlenir.
   

Madde 344. Vergi beyannamesi

1. 
   Toprak vergisi beyannamesi, mükellefler (gerçek kişiler ve bütçe ile hesabını özel vergi rejimine göre yapan tarımsal ürün üreticileri tüzel kişiler dışında) tarafından vergilendirme nesnelerinin bulunduğu yerin vergi organlarına, hesap yılından sonraki yılın 31 Mart tarihine kadar sunulur. Bütçe ile hesabını tarımsal ürün üreticileri için hazırlanan özel vergi rejimine göre gerçekleştiren tüzel kişiler, toprak vergisi beyannamesini bu Kanunun 390. maddesinde belirlenen sürede verirler.
   
2. 
   Bu Kanunun 324. maddesinin 3. bölümü 2) ve 4). alt bölümlerinde belirtilen tüzel kişiler, kullanıma veya kiraya verdikleri vergilendirme nesneleri için Kazakistan Cumhuriyeti yasalarında belirlenen düzene göre vergi raporu verirler.
   

BÖLÜM 13. TAŞIT ARAÇLARI VERGİSİ

57. GENEL İLKELER

Madde 345. Vergi mükellefleri

1. 
   Taşıt araçları vergisinin mükellefleri, vergilendirme nesnelerine mülkiyet hakkıyla sahip olan gerçek kişiler ile vergilendirme nesnelerine mülkiyet hakkıyla sahip, onları işletmekle ve çabuk yönetmekle yetkili tüzel kişiler ve onların yapısal alt bölümleridir.
   
2. 
   Taşıt vergisi mükellefi olmayanlar şunlardır:
   

1. 
   Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetince belirlenen taşıt ihtiyacı norm sınırları içerisinde tek toprak vergisi mükellefleri ve Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetince belirlenen özel tarım araçları için tek toprak vergisi mükellefleri de dahil olmak üzere tarımsal ürün üreticileri;
   
2. 
   Sadece devlet bütçesine bağlı kuruluşlar;
   
3. 
   İkinci Dünya savaşına katılanlar ve onlarla eşit kişiler – vergilendirme nesnesi olan bir oto taşıt aracı için;
   
4. 
   Motorlu koltuk ve otomobile sahip maluller – vergilendirme nesnesi olan bir oto taşıt aracı için;
   
5. 
   Sovyetler Birliği Kahramanları ve Sosyalist Çalışma Kahramanları, “Halk Kahramanı ünvanına sahip kişiler, üç oranlı Şeref nişanı ve “Vatan” nişanıyla ödüllendirilenler, “Altın alka”, “Kümis alka” takısıyla ödüllendirilen “Kahraman ana” ünvanına sahip çok çocuklu anneler, -vergilendirme nesnesi olan bir oto taşıt aracı için:
   
6. 
   Gerçek kişiler – tarımsal birlikten çıkma sonucunda pay olarak edinilen 7 yıl işletme süreli kamyonlar için.
   

Madde 346. Vergilendirme nesneleri

1. 
   Vergilendirme nesneleri, römorkler dışındaki devlet kaydına tabi olan ve (veya) yetkili organda kayıtlı olan taşıt araçlarıdır.
   
2. 
   Vergilendirme nesnesi olmayanlar şunlardır:
   

1. 
   40 ton ve üzerinde yük kaldırma kapasiteli dörtnallı damperli kamyonlar;
   
2. 
   Tıbbi ihtisas taşıt araçları.
   

58. VERGİ ORANLARI

Madde 347. Vergi oranları

1. 
   Vergi hesabı aylık hesap göstergelerinde belirlenen aşağıdaki oranlara göre yapılır:
   

Vergilendirme nesnesi	Vergi oranı (aylık hesap göstergesi)
1	2
1. Motor hacimi (küp sm) şu şekildeki binek otomobiller: 1100’e kadar 1100’den 1500’e kadar 1500’den 2000’e kadar 2000’den 2500’e kadar 2500’den 3000’e kadar 3000’den 4000’ kadar 4000’den yukarı	4,0 6,0 7,0 10,0 17,0 22,0 117,0
2. Aşağıdaki yük kapasitelerine sahip kamyonlar (römorklar hariç) 1 tona kadar 1 tondan 1,5 tona kadar 1,5 tondan 5 tona kadar 5 tonun üzerinde	6,0 9,0 12,0 15,0
3. Tırtıllı oto ve makineler dışındaki, pnövmatik motorlu oto ve makineler	3,0
4. Otobüsler: oturma yeri 12’ye kadar oturma yeri 12’den 25’e kadar oturma yeri 25’in üzerinde	9,0 14,0 20,0
5. Motosikleter, motorollerler, motorlu kızaklar, küçük taşıtlar (motor gücü en az 55 kvt)	1,0
6. Motorlar, gemiler, römorkler, mavnalar, yatlar (beygir gücüne göre motor kuvveti): 160’a kadar 160’dan 500’e kadar 500’den 1000’e kadar 1000’in üzerinde	6,0 18,0 32,0 55,0
7. Uçuş araçları	Kuvvetin her kilovatı için aylık hesap göstergesinden % 4,0

2. 
   7 aylık hesap göstergesi oranına göre vergilendirilen motorunun hacmi 1500 küp santimden 2000 küp santime kadar olan, 10 aylık hesap göstergesi oranına göre vergilendirilen motorunun hacmi 2000 küp santimden 2500 küp santime kadar olan, 17 aylık hesap göstergesi oranına göre vergilendirilen motorunun hacimi 2500 küp santimden 3000 küp santime kadar olan, ve 22 aylık hesap göstergesi oranına göre vergilendirilen motorunun hacmi 3000 küp santimden 4000 küp santime kadar olan otomobillerde, belirtilen motor hacimindeki her birim artış için vergi tutarı 7 tenge artmış olur.
   
3. 
   Kullanım süresi 6 yılı aşmış olan otomobillerde, belirlenen vergi ödeme süresinin bitmesine kadar aşağıdaki düzeltilmiş katsayılar kullanılır: BDT ülkelerinde üretilen oto taşıt araçları için: 6 yıldan 15 yıla kadar – 0,3; 15 yıldan 25 yıla kadar – 0,2; 25 yılın üzerinde – 0,1; motor hacmi aşağıdaki boyutlarda olan diğer oto taşıt araçları için: 3000 küp santime kadar – 0,5; 3000 küp santimden 4000 küp santime kadar – 0,7; 4000 küp santim üzerinde – 1,0.
   
4. 
   Kullanım süresi 7 yılı aşmış olan BDT ülkelerinde üretilen kamyon ve özel yük taşıt araçlarında, belirlenen vergi ödeme süresinin bitmesine kadar aşağıdaki düzeltilmiş kat sayılar kullanılır: 7 yıldan 14 yıla kadar – 0,5; 14 yıldan 20 yıla kadar – 0,3; 20 yılın üzerinde – 0,1.
   
5. 
   Kullanım süresine bağlı olarak uçuş araçları vergi oranlarına aşağıdaki düzeltilmiş katsayılar kullanılır: 1 Nisan 1999 y. tarihinden sonra edinilen uçuş araçları için: 5 yıla kadar kullanım süreleri – 1,0; 5 yıldan 15 yıla kadar kullanım süreli – 2,0; 15 yılın üzerinde kullanım süreli – 3,0; 1 Nisan 1999 y. tarihinden önce edinilen uçuş araçları için: 5 yıla kadar kullanım süreli – 1,0; 5 yıldan 15 yıla kadar kullanım süreli – 0,5; 15 yılın üzerinde kullanım süreli – 0,3;
   
6. 
   Taşıt aracının kullanım süresi aracın pasaportunda belirtilen çıkış yılına (hava taşıtının yaz kullanım yöntemine) bakılarak hesaplanır.
   
7. 
   Kullanım süresine bağlı olarak gemelerin vergi oranlarına aşağıdaki düzeltilmiş katsayılar kullanılır: 5 yıla kadar – 1,0; 5 yıldan 10 yıla kadar – 0,5; 10 yıldan 20 yıla kadar – 0,3; 20 yıldan 30 yıla kadar – 0,2; 30 yılın üzerinde – 0,1.
   

59. VERGİNİN HESAPLANMA DÜZENİ VE ÖDENME SÜRELERİ

Madde 348. Verginin hesaplanma düzeni ve ödenme süreleri

1. 
   Vergi mükellefleri vergilendirme nesnesi, her taşıt aracına göre vergi oranı ve düzeltilmiş katsayılara bakarak vergi tutarını kendileri hesaplarlar.
   
2. 
   Vergi ödemesi bütçeye vergilendirme nesnelerinin kayıt yerine göre en geç vergi döneminin 1 Temmuz tarihine kadar yapılır. Daha önce Kazakistan Cumhuriyeti sınırlarında yetkili organlara kayıt olmayan taşıt araçlarının edinilmesinde, vergi taşıtın kaydı yapılmadan önce veya yapılma anında ödenir. Vergi tutarı, dönem için yıllık vergi tutarını 12’ye bölme ve vergi dönemi sonuna kadar kalan ay sayısına çarpma yoluyla taşıt aracına sahiplik hakkının oluştuğu aydan itibaren hesaplanır. Tarımsal ürün üreticilerinin özel vergi rejimiyle bütçe hesabını yapan tüzel kişilerin taşıt araçları vergisini ödeme düzeni, bu Kanunun 385-390. Maddelerinde belirlenmiştir.
   
3. 
   Vergi mükellefi – tüzel kişiler vergi dönemi için taşıt araçları vergisi beyannamesinin verilme süresi başladıktan sonra en geç 10 gün içerisinde taşıt araçları vergisi ile ilgili nihai ödemeleri yaparlar.
   
4. 
   Vergi dönemi içerisinde ver