Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
q. 65. art. 1. dicens, sacramenta ecclesia stica ordinantur ad duo, scilicet ad ꝑfi ciẽdũ hominẽ in vita spirituali, seù in cultu xp̃ianæ religionis, & in reme- diũ cōtra peccatũ, & quātũ ad vtrũq: cōuenientèr sunt. 7. Vita em̃ hoĩs spi ritualis similitudinẽ habet ad vitā cor poralem, propter quod eodẽ nomine<-P> @@0@ @@1@ porali duplicitèr aliquis ꝑficitur, vno modo quātùm ad propriam personā, & hoc duplicitèr, scilicet aut adquirẽ do perfectionem, aut remouendo im pedimenta. Perficitur autem vita per fectione prima, per generationẽ, quā do adquirit vitam, & loco istius gene rationis succedit baptismus, qui voca- tur regeneratio, quia homo cùm esset mortuus per peccatum, recipit vitam per lauacrum regen erationis, & reno uationis, ad Titum. 3. Secunda perfe- ctio est augmentum, cui succedit secũ dum sacramentũ cōfirmationis, quod principalitèr in Penthecoste est insti tutum, quandò dominus dixit, sedete in ciuitate, donec induaminí virtute ex alto. Tertia perfectio vitæ corpora lis est nutritio, quæ est conseruatio vi tæ, & loco huius succedit eucharistia Vnde Ioan. 6. Nisi māducaueritis car<-P> @@0@ @@1@ guinem, nō habebitis vitam in vobis. Sed quia homo interdum incurrit ægritudines, habere debebat reme- dium, quod quidem estduplex, vnum ad repellendum morbum, vt pharma cum, alterum ad restituendas vires. Sic etiam in vita spirituali, ad expellẽ das infirmitates peccati, est poeniten- tia. Psalm. sana animam meam: quia peccaui tibi. Alterum ad expellendas reliquias peccatorum, & est extrema vnctio, de qua Iacob. 5. & si in pecca- tisfuerit dimittentur ei. In ordine au- tem ad communitatem perficitur ho mo duplicitèr, vno modo suscipien- do potestatem regendi, & loco istius succedit ordo. Alio modo secundùm naturalem propagationem, quod fit per matrimonium, tam in corporali quam in spirituali vita.
@@0@ @@1@ DE SACRAMENTO BA ptismi tractat Magister. 4. d. 3. & dicit quòd baptismus est ablutio exterior corporis facta sub forma verborũ per
de hoc sacramento, sanct. Thom. 3. part. q. 66.
fuit institutꝰ baptismus? vtrũ ante Christi passionẽ, vel po- stea? Respondeo per duas propositio nes. Prima certissimum est quòd fuit institutus à Christo ante passionẽ. Pa tet hoc Ioann. 3. vbi expressè habetur quód Christus baptizabat. Et Ioan. 4. declaratur quomodo baptizabat, quā quam Christus non baptizaret, sed di scipuli eius baptizabant de mandato ipsius, quia aliâs Christus non dicere tur baptizare. Non est autem verisimi le ꝙ Christꝰ baptizaret baptismo Ioā nis, nec etiā apostoli Ioānis baptismo<-P>
@@0@ @@1@ ad Seleutianũ, & in sermone Epipha niæ. Aliàs inter discipulos Ioan. non fuisset inuidia, ꝗ dolebāt eò ꝙ plus ba ptizaret Xp̃us quam Ioannes, nam il le baptismus diceretur Ioannis non Xp̃i. Itẽ sacramenta sunt instrumẽta nostrę redemptionis, cùm ergo Xp̃us perfecerit redemptionem in passione vel resurrectione, & baptismus sit po tissima pars redemptionis, sequitur ꝙ fuit institutus ante Christi passionẽ, scilicet Ioānis. 3. ibi. Nisi quis renatus fuerit ex aqua & spiritu sancto, non potest introire in regnum Dei. Et ita tenent omnes doctores, quòd fuit in- stitutus ante passionem. ¶ SED quæritur, quandò? Quidam dicunt quòd quandò Xp̃us baptiza- tus fuit in Iordane, tunc enim sanctifi cans aquas vim regeneratiuam illiscō tulit. Alij dicunt quòd fuit institutus,<-P> @@0@ @@1@ Euntes docete omnes gentes, baptizā tes eos &c. Marc. vltim. Sed hoc refel litur, quia fuit institutus ante passionẽ prędicta autem verba dicta fuere post resurrectionem. sanct. Tho. & Nicol. de Lyra, tenent quòd fuit institutus quādò Christus fuit baptizatus in Ior dane. Ioann. 1. & ita tenendum est, si- ne aliqua dubitatione. ¶ QVÆRITVR, quandò baptis mus incępit obligare, & consequẽter alia sacramẽta nouæ legis, ac proindè quando cessauerunt legalia? Respon- deo per propositiones. Prima propo- sitio, ante passionem & mortem dñi, circuncisio, & alia legalia fuerũt sem per sub precepto. Probatur nā Chri- stus non soluit veterem legem, ante- quám eam impleret, sed non fuit im- pleta vs ad passionẽ, cũ dixit, consu- matũ est, Ioan. 19. ergo ante passionẽ<-P> @@0@ @@1@ enim suā (vt ait Paulus) liberauit nos Christus a seruitute legis. Secũda pro positio, in passione dñi omnia legalia fuerunt extincta quantum ad præce- ptum, & quātum advirtutem, volo di cere, quòd post passionẽ dñi non erat præceptũ de circuncisione, nec de ali quo alio in lege scripta, totaliter em̃ extincta erat quantũ ad vim illā quā prius habebat & nullum omnino ha bebat effectũ. Lex. n. illa fuit instituta ad significandũ gratiā noui testamen ti quę per IESV M sacta est, ac ꝓ inde mortuo Christo debuit cessare, sicut adueniente luce, cessat vmbra. Item legalia non conferebant gratiā perfectā, ergo adueniente quod perfe ctũ est euacuatum est quod ex parte erat, Corinth. 13. Reprobatio fit prio- ris mādati propter infirmitatẽ eius, & inutilitatẽ, nihil enim ad perfectũ lex<-P> @@0@ @@1@ spei. Tertia propositio, ante promul- gationem sufficientem euangelij per aliquod tempus, legalia nō erant mor tifera, ad hunc sensum, quia licebatob seruare ea, & non erat peccatum etiā scienti & non ignoranti legem Xp̃i. Prob, quia Paulus circũcidit Thimo theũ. Act. 16. & purificauit se Act. 21. Hoc autem permissum fuit vt Augus. ait, vt Synagoga cum honore sepelire tur. Vt ostenderetur igitur quòd fue- rat bona & sancta, non est illi statim post passionẽ derogatum. De ista pro positione fuit magna controuersia in ter Hieronymũ, & Augusti. Hieron. enimvidetur sentire, quòd statim post passionem legalia fuerunt mortifera, & factũ Pauli, & Petri excusat, quia fuerunt quædam piæ dispensationes & simulationes, vt vitaretur scādalũ. Sed Augustinus oppositũ omninó te<-P> @@0@ @@1@ sputat. Siem̃ iā essent mortifera pro- pter nullũ scādalũ licuisset Paulo cir- cũcidere Timotheũ, nec simulare cir cuncisionem, etiam pro salute totius populi Iudæorum, quia esset menda- cium in facto. Petrus autẽ incautè se habuit in obseruatione legaliũ nimiũ cōdescendẽs Iudæis illis, quidẽ legalia boseruāda esse dicebāt, ita vt aliqui eiꝰ exemplo inducerentur ad eorum ob- seruantiā, quasi essent necessaria, & i- deò Petrus aliquā leuem culpā incur rit, & erat reprehensibilis, vt ait Pau- lus. Quarta & vltima propositio, post sufficientẽ promulgationẽ euangelij oĩa legalia fuerunt & sunt mortifera. Hoc determinatũ est extra de baptis- mo & eius effectu. cap. maio. & in cō- cil. Florẽt. dānati sunt Cherinthus & Ebiō, cōtrariũ tenẽtes. Et ad Galat. 5- si circũcidamini Xp̃s vobis nihil ꝓde<-P> @@0@ @@1@ ¶ SED dubiũ est, quandò fuit facta sufficiens promulgatio euangelij? Re spond. ꝙ non est certũ. Non enim po test dici quòdfacta fuit in Pentheco- ste, quia posteà Paulus circuncidit Ti motheũ, & Petrus seruabat legalia, vt patet actuũ. 10. Absit à me dñe, cōmu ne & immũdũ nō introiuit in os meũ Nec potest dici quòd in. 3. conci. cele- brato, actu. 15. quia posteà purificatio Pauli facta est, actu. 21. & in illo conci lio continentur aliqua legalia, scilicet vt abstineant à suffocato & sanguine. Dicunt aliqui quòd tunc facta est suf ficiens promulgatio, quādò Titus & Vespasianus destruxernnt Hierusalẽ Permisio enim legalium post passio- nẽ, erat propter Iudæos. Cũ igitur illi tunc sint penè extincti, sine lege, sine rege, sine Deo, vt dicit Lactant. vide- tur quòd ex tunc oĩa legalia sint mor tifera, & licet hoc non sit certũ, nō est<-P>
@@0@ @@1@ nunc & per multas annorũ centurias anteà fuerint legalia mortifcra. Cir- cuncisio enim fuit instituta ad signifi candum aliquid futurum in Christo, & sic modo esset mendacium perni- ciosũ. De baptismo igitur, & de om- nibus sacramentis nouę legis, ait sāct. Tho. quòd post passionẽdomini coe- perunt habere vim obligatoriā, quia tunc cessauerunt legalia: vt aperte di cit prophetia Daniel. 9. Et in dimbidia hebdomada occîdetur Christꝰ, & ces sabit hostia & sacrificium. Probatur autem hoc, quia Marci vlti. Christus dixit. Ite docete omnes gẽtes baptizā- tes eos, &c. qui non crediderit, condẽ- nabitur. Hoc autem dictum fuit ante Pẽthecoste & apostoli prędicabāt eo modo quo Christus pręceperat scili- cet, nisi baptizemini & credideritis condemnabimini, ergo tunc teneban<-P> @@0@ @@1@ ad alia præcepta nouæ legis. ¶ QV Æritur. Quæ sit materia sacra menti baptismi? Respond. quòd aqua simplex, quia habet proportionẽ ad ef fectũ spũalẽ, qm̃ mundat, & est cōmu nior materia quā omnes facilè possũt habere. Patet hoc Ioan. 3. Nisi quis re natus fuerit ex aqua & spiritu sancto, non potest. &c. Cum niue autẽ & cũ glacie, non posset quis baptizari, quia est alterius speciei quā aqua. Posset tñ baptizari aqua resoluta ex niue, aut glacie, seu gelu, quia iam est vera & simplex aqua: quāuis de hoc Marsi- lius dubitet, et quidam alij. In aqua ve ro rosacea & alijs artificialibus aquis, non potest quispiam baptizari, quia non sunt aquæ veræ, ¶ QVÆRITVR, quæ sit forma huius sacramenti? Respond. quód hęc ego te baptizo, in nomine patris, & fi<-P> @@0@ @@1@ vlt. & in cōci. Florẽ. Quæritur, vtrum mutatio huius formæ vitiet sacramen tum? Respon. quòd duplex est varia- tio, quædam quæ mutat sententiam, & sensum formæ, et talis euacuat sa- cramentum. Altera quæ non mutat sensum, & sententiam formæ, et talis non tollit sacramentũ. Vnde in ca. re tulerunt de conse. d. 4. Zacharias pa- pa determinauit, quòd ille qui dicit, ego te baptizo in nomine patrias, et fi lias, et spirituas sāctas, verè baptizauit ¶ QVÆRITVR, an si diceret, ego te baptizo in nomine genitoris, et geniti, et procedẽtis, verè baptizaret? Resp. quòd S. Tho. hic, et. 3. p. q. 66. ar. 5. et. 6. dicit ꝙ nō. Idẽ tenẽt, Scot. Bona uẽt. Ricar. Tho. de Argẽtina, Gabri. Aliaco, et Marsi. Palu. tamẽ dubitat. Caieta. autẽ tenet omninò cōtrarium, asserens quòd ibi esset verum sacra-<-P> @@0@ @@1@ <-P>mẽtũ, quod probat multis argumẽtis. Nā de conse. d. 4. c. á quodā Iudæo ha bet ꝙ cũ ꝗdā Iudęus baptizaret, deter minauit Papa, ꝙ si baptizabat in noĩe Trinitatis vel Christi, vel patris, & fi- lij, & spiritus sancti (vnum quippe & idem est) non debebat iterum baptiza ri. Plus autem differt nomen Christi, à nomine patris, & filij, & spiritus san cti, quàm nomen genitoris, geniti, & procedentis, ergo. Hanc opinionẽ Ca ieta. reputat certā magister Victoria. Fatetur tñ ꝙ talitèr mutare formā es- set contra præceptũ, ac proinde pecca tum: baptismus tamen esset validus, ¶ QVÆRITVR, an dicere ego te baptizo in nomine IESV Christi, sufficeret ad baptismum? Resp. quòd hoc aliquandò fuit licitum & sufficiẽs Patet quia vt dicitur act. 2. &. 8. aposto li baptizabant sub illa forma, quod fa ctum est ex extinctu spiritus sancti ꝓ-<-P> @@0@ @@1@ nomen Xp̃i, vt incitarentur ad amo- rem eius. Vel forsam, quia apostolinō audebant in principio prędicationis suę apertè nominare Trinitatem po- pulo infirmo. Sed vtrũ sufficeret nũc prędicta forma? Respōdet sāct. Tho. 3. p. q. 66. ar. 6. dicit quòd non, & ita te nent cōmunitèr docto. Quia dicitur Mat. vlti. Baptizantes eos in nomine patris & filij & spiritussancti. Et ca. in synodo de conse. d. 4. Euge. expressè determinat, quòd si quis in forma ba- tismivnam personam nō nominaret, non baptizaret. & ibidem ca. si re ve- ra, dicitur ꝙ si quis baptizaret in no- mine dñi, nō esset baptismus. Et Didi mus in li. spiritus sancti dicit, quòd qui in forma baptismi nominaret vnam personam Trinitatis, sine alijs, nō ba ptizaret. Cũ apostolis autem dispen- sauit spiritus sanctus propter rationes<-P> @@0@ @@1@ 3. p. q. 66. ar. 6. & magist. setẽti. hic in li tera, & Hugo de S. Victore, li. 2. de sa- cramen. par. 6. c. 2. & Adria. in. 4. q. 2. Quia in capit. à quodam Iudæo, dici- tur, quòd qui baptizatus est in nomi- ne Christi, non est rebaptizādus. Sed fortè prædictum caput noluit hoc de terminare tanquàm de fide. Res mihi dubia est, & ambigua, & ideo nihilvo lo determinare, vtra opinio est pro babilis, & periculosum est, hic tenere in tanta materia, quod certũ non est. ¶ QVÆRITVR, an esset baptis mus si quis dicerèt, ego te baptizo in nomine sanctissimæ Trinitatis & in- diuiduæ vnitatis? Respond. quòd om nes dicunt ꝙ nō. Ita tenet sanct. Tho. Scot. Adrian. & cęteri. Caietanus ta- men tenet quòd est verus baptismus, propter illud capit. á quodam Iudæo.
@@0@ @@1@ mus. Et idem dico de eo qui diceret, ego te baptizo in nominibus patris, et filij, & spiritus sancti: non est baptis- mus. Ita tenet Palu. 4. distinct. 3. quæ stio. 1. articu. 3. & magister setentiarũ, 4. distinct. 3. capit. 5. ¶ QVÆRITVR, an requiratur quód minister seu baptizās exprimat propriam personam, dicens, ego? Res pond. quòd sufficit dicere virtualiter, vt si dicat, baptizo te, &c. Sed vtrũ sit necessariũ quòd exprimatur saltẽ vir tualitèr? Respondeo, quòd non, & ita tenent omnes. Nā Græci baptizāt sub hac forma baptizetur seruus Christi, in nomine patris, &c. Et est verus ba- ptismus, vt tenet. S. Tho. 3. p. q. 66. arti. 5. 1. &. 2. Et ita tenendũ est sine dubio Quāuis in. c. 1. si quis, de baptis. videa- tur dici contrariũ, sed intelligitur de illis, qui tantũmodo dicunt in nomine<-P> @@0@ @@1@ cẽdo baptizo, vel baptizetur. Si quis autem diceret (causa grauitatis) noste baptizamus in nomine &c. non esset baptismus, secundũ sanct. Tho. 3. p. q. 66. ar. 5. 4. quia variatur sensus formę. Nos enim, significat ego & tu. Siau- tem episcopus, vel alia magnifica per- sona baptizet sub illa forma, est verus baptismus, quia iam ex circunstantijs & acōmodatione patet tātũdem signi ficari, sicut ego te baptizo. Duoautem si sic baptizant, & vnus aquam mittat alter vero dicat: ego te baptizo &c. ni hil faciunt, quia est falsa forma illius qui dicit ego te baptizo. Siverò simul & semel ambo baptizant (quia contẽ dunt de prębenda) ita quòd quilibet totum faciat, est verus baptismus, nec de hoc dubito, nisi quilibet dicat, nos te baptizamus. Tunc enim secùndum sanct. Tho. 3. p. q. 66. ar. 5. &. q. 67. art.<-P> @@0@ @@1@ to securiùs, licet oppositum dicat Ca- ieta. 3. par. q. 67. arti. 7. & Palu. 4. dist. 3. q. 2. & Durand. 4. di. 3. q. 3. ¶ SED vtrum requiratur quòd no- minetur persona baptizata scilicet te: Respon. quòd Scot. 4. di. 3. q. 2. art. 3. & Gabriel. 4. d. 3. q. vnica, dicũt quòd sic, & ita tenendum est, nam requiri- tur quòd verba baptizantis applicen- tur alicui. Sed vtrũ quis posset seipsũ baptizare? Respō. quòd nō, vt patet, c. debitũ, de baptismo, vbi hoc determi natur. Sed vtrũ esset baptismus si quis diceret, ego te abluo, vel mergo. Re- spō. quòd sic, quia verba sunt synony ma: quicquid dicat Glosa in capi. mul ti sunt. Et fœminæ sermone hispano baptizantes, melius faciunt quàm illæ quæ baptizant sermone latino, quia sciunt melius pronunciare verba hi- spana quàm latina. @@0@ @@1@ ¶ DVBITATVR, an requira- tur mersio baptizati in aqua, vel an sufficiat tingere ipsum? Respondeo, quòd fuit antiqua consuetudo vt mer geretur, iam verò nō oportet, sed qui- libet seruet morem suę diocęsis. Vn- de in Germania ponitur dũtaxat gu- tula aquæ, &c. In locis autem vbi con suetum est termegere puerum, siante secundam vel tertiam mersionem, di cta forma baptismi, puer moriatur, ve rè baptizatus est, vt dicit Caieta. licet Palude oppositum teneat. Si autem ti meatur mors pueri si mergeretur, nō debet mergi, sed sufficit eum aqua as- pergere, quicquid dicat Palu. 4. d. 6. q. 1. ar. 3. nam contra eum tenent omnes doctores. Si verò quis diceret, ego te baptizo in nomine patris. &c. et mit- teret puerum in flumem, vtrum esset baptismus? Resp. PaIu. 4. di. 3. q. 1. & Scot. d. 5. q. 3. & Marsi. 4. q. 1. & com-<-P>
@@0@ @@1@ tus talis puer. Siluest. etiam tenet idẽ, & hoc intelligendum est etiam si ille qui sic mittit puerum intendat eum baptizare. Maio. autem in. 4. d. 4. q. 2 & Panor. c. non vt apponeres de bap- tismo, tenet quòd esset verè baptiza- tus. Pro vtra parte est apparentia. Ego mallem tenere ꝙ esset baptiza- tus, nihil enim refert mittere eũ in a- quā, & mittere plurimā aquā suꝑ cũ. ¶ QVÆ ritur, vtrum baptismus re- mittat omnia peccata etiam actualia? Et videtur quòd non quia institutus est contra originale. Resp. ex sentẽtia omniũ doctorum, quòd baptismus re mittit omnia peccata etiā actualia. Pa tet Ezechielis. 36. Effundā super vos a quam mundā, & mũdabimini ab om nibus inquinamentis vestris. Et est de Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|