Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
sic legi. Ad. 2. dicendum ꝙ oculus cor poralis Christi videt se in sacramẽto, non tamen potest videre ipsum mo- dum existendi quo est sub sacramen- to quod pertinet ad intellectum. Ter tiò dico quód oculus corporalis, tā via toris, quàm beati, per miraculum po- test Christum videre in eucharistia. Hoc sanct. Tho. & conuenit etiā Sco tus. Et hæc de oculo corporali. Vtrũ verò per intellectum possit Christus videri, & eius modus existẽdi in hoc sacramento? Dico cum sanct. Thom. loco citato nunc quód naturaliter lo- quendo nullus intellectus humanus, aut angelicus coniunctus, aut separa- tus potest cognoscere Christũ in hoc<-P> @@0@ @@1@ ciebus. Patet quia iste modus existen di est supernaturalis excedens totā na turæ facultatem. Secundò dico ꝙ bea ti vident hoc mysterium, sed in verbo nā cùm hoc sacramẽtum sit vnũ præ cipuum de substantia fidei, & vissio correspōdeat fidei, & spei, bcati vidẽt illud: sicut audiuimus em̃ sic vidimus in ciuitate dñi Dei nostri spalm. 47. ¶ QV Æritur, an quando in hostia apparet puerulus, vel aliquid aliud (si cut sępè apparuit Grego. & Pascha- sio) sit ibi realiter Christus? S. Tho. 3. p. q. 76. arti. 8. dicit quòd dupliciter potest fieri huiusmodi apparitio. Pri- mò per modum transeuntis, ita quòd subito redit hostia ad suam propriam formā, & tunc à parte rei nulla est fa- cta mutatio, sed solúm ex parte oculo rum, & sensuum nostrorum: sicut ꝓ- phetis apparebant vissiones animaliũ<-P> @@0@ @@1@ <-P>& bestiarum, quæ tamen non erant a parte rei. Fit autẽ hoc in eucharistia aliquandò vt sciamus ibi esse corpus Christi. Secundo modo potest fieri ta lis aparitio perseueranter, & tunc à parte rei facta est vera mutatio specie rum. Et si in forma carnis, aut sangui- nis appareat non sunt sumendæ pro- pter horrorem species illæ, & quia hu manis carnibus vesci illicitum vide- tur. Essent tamen prædictæ speciesa- dorandæ sicut anteà. ¶ QVÆRITVR, an accidentia maneāt sine subiecto in hoc sacramẽ- to, vel an species quæ sunt in hoc sa- cramento habeant aliquod subiectũ? Sanctus Thomas. 3. p. q. 77. artic. 1. & omnes concorditer dicunt, quòd acci dentia manent sine subiecto in hoc sa cramento. Quia non sunt in pane, cũ ille iam desierit esse. Nec sũt in corpo re Christi, quia accidens migrare non<-P> @@0@ @@1@ quia Xp̃us habet iam alia accidentia, nec ista cōueniunt illi. Et sic est deter minatũ in ca. firmiter de sum. Trinit. & fide catholica. Quantitas autem est sine subiecto miraculose à Deo sub- stentata. Aliæ verò qualitates, vt albe do, caliditas, frigiditas, & aliæ similes sunt in quantitate sine miraculo, & si ne speciali Dei concursu. Sicut enim in actibꝰ naturalibus principale agẽs est substantia, tñ non mediante se, sed mediante accidente, sic in causalitate causæ materialis, principale subiectũ accidẽtiũ ẽsubstātia corporea, sed nō immediate sed quātitate mediāte. Et tales q̃litates sine miraculo nouo, ha- bẽt suas oꝑationes: nā speciesvini cōse crati frigefaciunt naturalitèr si vinũ erat frigidũ: nā frigefacere nō cōuenit substātię nisi frigiditatisratiōe, cũ ergo ibi sit frigiditas naturalitèr frigefacit.<-P> @@0@ @@1@ & producunt quicquid agere, & pro ducere possent, si manerent cum sub- stantia panis, & vini. ¶ QV Æritur, vtrum vino consecra- to possit misceri aliquis liquor non cō secratus? & si talis mixtio fiat, an sit to tum consecratum? vel pars, aut nihil, vel pars sic, & pars non? Hæc est gra- uis difficultas. Sanct. Tho. 3. p. q. 77. a. 8. ponit aliquas propositiones. Prima, si misceantur duo liquores diuerssarũ specierum, si sint in quantitate suffi- ciẽti, & fiat perfecta mixtio, vtrum corrumpitur & fit vnum tertium. Se cunda, si misceātur duo liquores eius dem speciei, & in quantitate sufficien ti, vtrum corrumpitur, & fit vnum tertiũ. Tertia, si vino consecrato ap- ponatur tantũdem aquæ, vel alterius liquoris, non manet ibi corpus Chri- sti: iam enim non est vinum. Quarta si<-P> @@0@ @@1@ non consecratũ eiusdẽ speciei in quā- titate sufficienti, nō manet ibi corpus
dò per multum tempus, & per motũ magnum (quod rarocontinget) fieret perfecta mixtio. Tunc enim non ma- nerent partes vini consecrati, quia es- sent diuisæ subintrantibus alijs vinisu peradditi. Vnde post sumptionẽ san- guinis ecclesia consueuit accipere bis vinum, vt si manserit aliquid sangui- nis assumatur. Dico ergo sine metu quod etiam addito multo vino nō cō secrato, manet ibi corpus Christi, & sanguis eius, et consequentèr quòd in secũda ablutione, melius erit assume- re plus aquæ quam vini: quia tunc cor rumpẽtur species vini. ¶ QV Æritur, quæ sit forma huius sa cramenti? Respon. secundùm omnes et est determinatio ecclesiæ in cap. cũ<-P>
@@0@ @@1@ concilio Florentino, forma consecra- tionis panis est hæc. Hoc est enim cor pus meum. Et forma consecrationis vini hęc. Hic est enim calix sanguinis mei, noui & æterni testamenti myste rium fidei, qui pro vobis, & pro mul- tis effundetur in remissionem pecca- torum. Et oppositum dicere est pessi- mus error. Et malè de hoc dubitat E- rasmus in annotationi. 1. Chorint. 11. vbi ait. Vtinam Paulus nobis traderet quibus verbis sacer ille panis cōsecra ri deberet. Verè miror, non de errori bus horum grāmatistarum, sed de eo rum superbia maxima, qui non habẽ tes auctoritatem pro se, reuocant hoc in dubium. Sed illis dimissis, dicimus hanc esse formā consecrationis eucha ristiæ, qua vsus est Xp̃us in vltima cę- na. Hoc est em̃ corpus meũ. Et ita etiā apertè dicit. S. Cypria. de cęna dñi in<-P> @@0@ @@1@ & habetur de conse. d. 2. ca. conse. &c. Illa aũt verba quæ præcedunt formā consecrationis, scilicet, qui pridiè quā patere{t$}. &c. Licet Sco. dicat esse itane cessaria, vt sine ipsis esset dubia conse cratio: melius tñ. S. Tho. 3. p. q. 78. a. 1. 4. & Durā. d. 8. dicunt non esse neces- saria, necessitate sacramẽti, cũ nō sint forma, propter ordinationẽtñ eccle- siæ nō liceret ea prætermittere. In cō secratione verò sanguinis, calicis for- ma est. Hic est em̃ calix sanguinis mei Hæc sola verba secundũ cōmunẽ opi nionẽ sunt sufficiẽtia ad cōsecrationẽ sanguinis. Reliqua verò quæ sequun{t$} scilicet noui, & æterni testamẽti, &c. sunt de ꝑfectione formæ, & nō de es- sentia sacramẽti: sicut ly ego in forma baptismi. Hoc patet, ꝗa Gręci ita cōse crāt sāguinẽ, nec ob hoc sũt dānati ab ecclesia, & in missalib. Basilijilla sola<-P> @@0@ @@1@ ris scripta. Scotus tamen admonet ꝙ sacerdos non debet intendere conse- crare per ista, vel illa verba: sed debet absolutè consecrare, dicens omnia il- la verba quæ sunt in forma qua nunc ecclesia nr̃a vtitur. Ly enim, in vtra forma, non est de essentia sacramenti. Nullus enim euangelista ponit illud, male tamen faceret qui omitteret il- lud. Potest etiam forma dici quacũ lingua, sed tamẽ variare illam, & alia lingua dicere, peccatum esset, licet sa- cramentum teneret. ¶ QV Æritur, quid demonstretur in forma eucharistię per illud pronomẽ hoc? Respon. ꝙ licet de hoc sint varię opiniones, tenẽdum tñ est cum sanct. Tho. 3. p. q. 78. art. 5. & super episto. 1. Cho. 11. vbi ponit aliquas propositio. Prima tā Christus sacerdos aliquid demonstrant perly hoc, quia aliâsver<-P> @@0@ @@1@ da, per ly hoc non demonstratur ali- quid singulare, & discrete: sed dicitur in generali & distinctè, & sensus est, contentum sub his speciebus est cor- pus meum. Sicut cùm dicimus. Hic est calix. &c, intelligitur contentũ in hoc calice, est sanguis meus. Sicut quandò demonstro marsupium & dico, hoc est aurum: sensus est, quod continetur hic est aurum. Sic etiam in forma sig- nificatur, quod continetur, vel conti- nebitur, Hic est corpus meum. Itemte net Ricard. 4. d. 8. q. 1. art. 3. & Duran. di. 8. q. 2. ad primũ argumentum prin cipale, & Capreo. d. 8. &. 9. q. vnica ad argumenta con{t$}ra. 5. conclusionẽ. & Altisiod. & Glos. super Matth. 26. & Marsi. 4. q. 6. Et est manifestum, nam illa forma Hoc est corpus meum, ni- hil aliud facit nisi ꝙ corpus Christicō tineatur sub his speciebus, ergo hocip<-P> @@0@ @@1@ QVÆRITVR, qui sint effectus huius sacramenti? Respō. sanct. Tho. 3. p. q. 79. a. 1. ꝙ primus effectus est col latio gr̃ę: hęcautem gr̃a confertur in sumptione, vt patet Ioan. 6. qui mādu cat meā carnẽ, & bibit meum sangui- nẽ in me manet & ego in eo. Gratias quas promittit Christus in hoc sacra- mento promittit ratione sumptionis ergo ante sumptionem non conferũ- tur: & de hoc non est dubitādum. Da tur autem prędicta gr̃a immediate in ipsa sumptione. Et oibus sumentibus eucharistiam confertur ęqualis gr̃a ra tione sacramẽti ex opere operato, nō tamen ideò datur maior gr̃a, quia reci pitur sub vtra specie: nam aliâs qui maiorem hostiam sumeret, maiorem perciperet gratiam ratione quātitatis continuę, quod est falsum, ac proinde nec ratione quātitatis discretę: cũ sub<-P> @@0@ @@1@ tũ. Et aliâs fraudare{t$} populus magna gr̃a sacrificij: cũ ꝓfecto pia mr̃ecclesia nō negaret illud sub vtra specie, si dare{t$} maior gr̃a. Iste autẽ effectus gr̃ę non impeditur per peccatũ veniale: li cet em̃ quis recipiat eucharistiam ina ctuali peccato veniali, nō ideò impedi tur augmẽtum gr̃ę in eo, vt ait sanct. Tho. 3. p. q. 79. a. 8. quia aliâs esset ma gnũ periculũ. Quis enim sine peccato veniali accederet sępe? per peccatũ au tẽ veniale impedi{t$} actualis sensus gu- stus, & delectatio spũalis. Nec etiā re- quiri{t$} tũc motus liberi arbitrij actuali ter concōmitans sumptionẽ euchari- stię: sufficit enim motus liberi arbitrij pręcedens, vt etiā dicit sanct. Tho. 4. d. 15. q. 1. ar. 3. quęstiuncula. 2. ad. 2.
¶ QVÆR Itur, an per hoc sacramẽ tũ remittatur peccatũ mortale, anscili cet possit quis accedere ad eucharistiā<-P> @@0@ @@1@ <-P>in peccato mortali, ita ꝙ non peccet mortalitèr de nouo Respōd. ꝙ dupli citer potest quis accedere cũ mortali. Vno modo scientèr, & talis semper peccat mortalitêr de nouo, non diiu- dicans corpus dñi iudicinm sibi man ducat & bibit. Secundo modo ignorā ter, quia scilicet doluit, & credidit se habuisse sufficientem dolorem: cũ ta- men in rei veritate talis dolor non fuerit sufficiens, & talis nō accedit in- digne, nec peccat mortalitèr, quini- mo virtute sacramenti remittitur præ cedens peccatum. Hoc sanct. Thom. 3. p. q. 79. ar. 3. et. q. 80. ar. 4. et Alexan. de Ales. 4. p. q. 46. memb. 3. ad secun- dũ, et Bonauentura. 4. di. 9. q. 7. et Ga briel in canone lectione. 8. et Marsil. 4. q. 6. art. 4. conclusione. 1. et Gerson in multis locis, et super Magistrũ, tra- cta. 9. p. 3. et Adrianus. q. 1. de euchari stia, et omnes præter vnum Maio. Pa<-P> @@0@ @@1@ sit homo scire vtrum hodio, vel amo- re sit dignus, iuxta illud, nihil mihi cō scius sum, sed non in hoc iustificatus sum, prima Chorint. 4. & Iob. 9. vere bar omnia oꝑa mea. & ibi si simplex fuero hoc ipsũ ignorabit anima mea, & de propitiato peccato noli esse sine metu, Ecclesiasti. 5. Periculosissimũ esset accedere ad eucharistiam & ta- lis exponeret se periculo peccati mor talis, cúm nemo sciat se sine peccato accedere. Item Ioannis. 6. dicit Chri- stus panis verus est qui de cęlo descen dit, & dat vitam mundo: cùm igitur ac cedens in gratia iam habeat vitam: si aliquando existenti in mortali incul- pabilitèr ignorato non daret gratiam nunquám esset verum ꝙ hic panis vi- tam daret mundo. Satis est igitur, ad hoc vt quilibet securus accedat ad eu- charistiam, ꝙ doleat depræteritis, &<-P> @@0@ @@1@ do non sint remissa peccata: & tuncre missionem eorum accipiet, non ratio ne contitionis, quæ perficietur: sed ra- tione sacramenti, quod secũdum Au- gustinũ, & sanctos, viuificat mortuos, & semper sic accedẽs habebit gratiā. Et licet de hoc aliqui dubitent, ego ta men nullum dubium habeo. ¶ QV Æritur, an ante sumptionẽ eu charistię sit necessaria confessio, vel an sufficiat sola contritio cum propo- sito cōfitendi peccata semel in anno? Respon. sententia omnium theologo rum, sanct. Tho. Duran. Scoti, Palu. Alexan. Bonauen. Gabriel. Ocha. & aliorum est, quòd necessarium est cō- fiteri omnia peccata mortalia ante accedamus ad eucharistiam. Hoc au- tem non solum dicunt iure possitiuo tantum, sed etiam iure diuino: & hoc habitum est semper pro certo, & ab<-P> @@0@ @@1@ re, vir magnę auctoritatis in lib. de ec clesiastica potestate dicit, audacter di cosi ante sacerdotis confessionẽ, quis accesserit ad corpus, & sanguinẽ Chri sti, reus erit corporis, & sanguinis dni quātumuis poeniteat, & vehementer doleat, & ingemiscat. Hoc autẽ dixit, 60. annis ante Innocen. 3. qui instituit cap. omnis vtriusq:$unclear sexus. Ex quo pa- tet quód non de nouo in prędicto ca. fuit positum pręceptum de confessio ne ante eucharistiam pręmittenda. Et Cypria. in epistola ad fratres consistẽ tes in plebe, reprehendit episcopos sui episcopatus Carthaginensis, eo quòd non memores euangelij, & suę aucto ritatis, lapsis dabant eucharistiam an- te confessionem. Idẽ dicit (& adhuc a crius) in libello ad lapsos, & in alijs lo cis multis & lib. 6. ecclesiasticę histo- rię refert Eusebiꝰ đ Philipo im ꝑatore<-P> @@0@ @@1@ vellet, non fuit permissus ab episcopis nisi prius confiteretur peccata, omni- no igitur tenendum est contra Caiet. necessariam esse confessionem sacra- mentalem ante sumptionem euchari stiæ. Quod etiam probatur ex consue tudine ecclesiæ, quā frangentes putāt se grauiter errare. Item eucharistia est sacramentum vnitatis ecclesiasti- cæ, ergo recipiens illam oportet, non solum vt reconcilietur Deo per con- tritionem, sed etiam ministris ecclesię per confessionem. Item Matthæi. 6. Christus dicit si ofers munus tuuman te altare, et ibi recordatus fueris, quòd frater tuus habet aliquid aduersum te relinque ibi munus ante altare, & va de reconciliari fratri tuo. Hæc igitur
non putem hæreticũ quod Caietanus dicit. @@0@ @@1@ ¶ QVÆRITVR, an liceat aliqñ sumere eucharistiam ante confessio- nem? Respō. secundũ oẽs, ꝙ sic, primo quādo quis tempore necessitatis, quo tenetur sumere eucharistiam non ha bet copiam confessoris. Cùm em̃ præ cepta dñi suauia sint, nec pręcepta pos sitiua militent conra ius naturale, nō tenemur ea implere cum infamia no- stra: ac proinde si parrochus ruranus, non habet confessorem, & si non ce- lebrat se diffamat, celebrare potest si- ne præuia confessione. Et eodem mo do si ego habeam casus reseruatos, & non est episcopus præsens, & si nō ce lebro infamor, possum celebrare sine confessione peccati reseruati. Item ꝓ- pter reuerentiam sacramenti, putâ si coepi celebrare, & in ipsa celebratio ne meminero alicuius peccati morta lis, non oportet vt relinquam missam quia facerem irreuerentiam euchari-<-P>
@@0@ @@1@ missę: licet solum introitum dixerim. Ita tenet Ricard. Palu. & alij, quod credo verum quanuis archiepiscopus florentinus dicat, quòd si ante cōsecra tionem recordetur, & possit sine scan dalo quærere confessorem: debet illũ quærere. Sed non credo hoc esse verũ Idem dicendum est de his qui sunt ibi parati ad recipiendam eucharistiam, qui si ibi recordati fuerint alicuiꝰ mor talis, secure possunt cōmunicare, etiā ante confessionem propter reuerẽtiā sacramenti. Nec de hoc dubito. ¶ QVÆRITVR, vtrum sacer- dos debeat dare eucharistiam peccato ri perseueranti in peccato, & petenti eam? Respond. primó secundùm om- nes, quòd publico peccatori, concubi- nario, vsurario, meretrici, & similibus non debet dari eucharistia: quia esset mittere margaritas ante porcos, et san<-P> @@0@ @@1@ blicus peccator, non habet ius ad petẽ dum sacramentum, quia est sibi pro- hibitum. 1. Cho. 11. probet autem se- ipsum homo, & sic de pane illo ædat, ergo qui negat ei sacramentum, nō fa cit ei iniuriam. Per publicum autem peccatorem, intelligimus cum sanct. Tho. 3. p. q. 80. ar. 6. & 4. d. 9. q. 1. art. 1. eum qui damnatur à iudice propter euidentiam facti cuius populus est te stis: vt dicitur in cap. cùm dilectus de purgatione canonica, & ca. euidentia de accusatione, & ca. tua nos, de coha bitatione clericorũ, et muli. talibus igi tur negāda est eucharistia. Verũ est ꝙ si is ꝗ est publicus peccator in vno lo- co, accedat ad me in alio loco distāti, in quo reputa{t$} bonꝰ, nec pōt fama faci le ad hũc locũ ꝑuenire & petat eucha ristiā: ꝓbabile vide{t$} mihi, ꝙ teneor illi dare, quia aliás offenderẽ eũ grauiter.<-P> @@0@ @@1@ poenituit, & petit eucharistiam in pu blico, nō debeo illi dare quous ostẽ dat poenitẽtiam suam exterius. Si ve- rò secretè poenituit, & secretè petit, debeo illi dare eucharistiam: nisi exi- stimetur, ꝙ hoc factum veniet in pu- blicum. Si autem peccator occultus, quem ego, & aliqui alij scimus pecca Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|