Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
dubitatione ꝙ sic. Nā aliâs ecclesia es set in magno periculo: delictaem̃ quis intelligit? Et etiam populus esset in<-P> @@0@ @@1@ tem fuit error Donatistarum, contra quos multa dicit Augustinus in libro de baptismo. 5. ca. 23. & cotra Parme nianum li. 2. respōsione. 107. et in mul tis alijs locis dicit. Sacramentum Chri sti nulla peruersitate hominis siue dā tis, siue recipientis, violari: & sacramẽ tum gratię dat Deus per malos, ipsam tamen gratiam per se ipsum. Et cōtra Pitilianum. Si quis verus sacerdos. i. dignus vult esse, indua{t$} iustitia opor- tet. Qui autem solo sacramento sato sacerdos est. i. ordinatꝰ, sicut fuit Cay phas pontifex, quanuis non sit sacer- dos verus. i. bonus seu dignus, verum est tñ quod dat. Idem dicit Chrisosto mus super Ioānem vbi ait, ꝙ sicut per asinam Balaā locutus est Deus: sic per malos sacerdotes sacramenta præstat. Et nō est dubitādũ. Vide. 1. q. 1. c. quod quidam, & 24. q. 1. cap audiuimus. @@0@ @@1@ QVÆRITVR, vtrum missa sa- cerdotis mali tantum prositalijs, sicut missa boni? S. Tho. 3. p. q. 82. art. 6. dicit quòd in missa duo sunt consideranda scilicet ipsum sacramentum, & oratio nes quæ in ea dicuntur ac oblatio sa- crificij. Quātum ad primum quod est principale, nō minus valet sacerdotis mali missa, quàm missa boni ex opere operato. Orationes autem possunt du pliciter cōsiderari. Vno modo inquā- tum procedunt ab hac priuata perso- na: & ex hac parte maioris efficacię sunt orationes boni sacerdotis, quàm orationes mali: quia licet aliquandò Deus audiat malos tamen certum est quòd potius audit bonos. Alio modo possunt considerari prædictæ oratio- nes tanquam procedentes â celebran te in persona ecclesiæ: & quantum ad hoc tantam efficaciā habet oratio ma li, sicut oratio boni sacerdotis, & econ<-P>
@@0@ @@1@ nonicis, quæ si dicantur á ministro ec clesiæ, etiam in peccato mortali pro- sunt, quia dicuntur in persona eccle- siæ. Quoniam iscui mittitur aliquid non respicit per quẽ mittatur, sed quis & quid mittat: hæc sanct. Tho. Si em̃ quis mitteret seruum ad dandam elec mosynam, licet seruus doleret, & re- pugnaret, nihilominus eleemosyna valeret omnibus illis pro quibus offer tur. Sic sacerdos cùm sit minister ec- clesię missam celebrans, licet peccet ipse, prodest tamẽ alijs eius sacrificiũ. Exparte autem orationum, & ipsius oblationis, quo melior fuerit minister eo magis accepta erit oblatio: facilius enim & sępius, & amplius impetrat bonus, quám malus. Augetur etiā va- lor missæ ex assistentia audientium: offerunt enim sacrificium circunstan tes. Vnde in canone dicitur, pro quibꝰ<-P> @@0@ @@1@ đ regularitèr maioris valoris est missa dicta vbi sũt multi, vbi sunt pauci, ¶ QVÆR Itur, vtrũ hęretici scismati ci, & degradati possint cōsecrare? Ma gist. senten. 4. d. 13. de hæreticis & scis maticis tenet aperte, quòd quanuis tẽ- tent consecrare nihil faciunt. Idem di cit de degradatis. Sed in oppositum est tota cohors theologorũ nemine exce- pto. Tenent enim omnes, ꝙ postquā quis est semel ordinatus semper po- test consecrare veram eucharistiam. Vnde Augustinus libro de corpore Christi in mysterijs corporis, & san- guinis domini, nihil à bono magis, vel á malo minus perficitur. Itẽ. 1. Cho. 11. qui manducat et bibit indigne &c. Ec ce Christus permittit se contrectari & manducari a malis, ergo eadẽ ratione ꝑmittet se consecrari á malis. Itẽ hęre tici redeũtes ad ecclesiā nō ordinan{t$}<-P> @@0@ @@1@ re. Magist. sentent. deceptus est ex ver bis Cypria. qui sine dubio fuit illius sẽ tentiæ, ꝙ hæreticus nec poterat bapti- zare, nec sacramenta conficere. Sed iā fuit illud in concilio reuocatum ideô non est tenẽdum. Cũ igitur character sacerdotalis in quo fundatur potestas consecrandi sit indelebilis, non est du bitandum quin & potestas ipsa sit in- delebilis. Vtrum autem tales missę hę reticorum, & excōmunicatorum va- leant, & prosint, cùm sint separati ab ecclesia à qua valorem habent, dubi- tari posset. Verum quoniam adhuc ministri sunt ecclesiæ, & vtuntur po- testate sibi abecclesia tradita, licet ma le vtantur ea, probabilius est quod va lent & prosunt alijs. Nec obstat capi. quidam. 1. q. 1. quia non loquitur asser- tiuè, sed inquisitiuè, vt ait. sanct. Tho. 3. parte, q. 82. articulo, 8. ad. 1. @@0@ @@1@ ¶ QV Æritur, an liceat audire missā & suscipere cōmunionem à clericis hæreticis, scismaticis, & excōmunica tis. S. Tho. 3. p. q. 82. ar. 8. dicit, quòd à publicè suspensis ab ecclesia non li- cet quia ecclesia prohibet, vt à concu binarijs publicis, & à simoniacis: ab a lijs autem licitum est. Sed nota quod hęc determinatio. S. Tho. vera est se- cundùm ius antiquum. 23. d. c. nullus, vbi dicitur. Nullus audiat missam sa- cerdotis quem indubitantèr nouit ha bere concubinam. Et in cap. sequenti hoc idem mandatur sub excōmunica tione. Et Gregorius. 4. dialogorum, & habetur. 24. q. 2. ca. coepit, dicit de puero Hermigildo filio regis Hispa- niæ, quòd cum egrotaret, mandauit ei pater, vt sumeret eucharistiam ab epis copo Arriano, qui noluit, propter ꝙ à patre interfectus est: & â Gregorio martyr reputatur. Sed nunc non vide<-P>
@@0@ @@1@ in concilio Constantiensi determina tum est, quòd non tenemur vitare ex cōmunicatos, nisi sint nominatim ex- cōmunicati, vel manifesti percusores clericorum. Idem habetur in concilio Basilien. si aliquam habent auctorita tem, & in cap. cùm non ab homine de sententia excommunicationis, dicitur quód occultè excommunicatus nō de bet publicè vitari. Admonet tamen Palu. quòd quando ego scio sacerdo- tem esse peccatorem, licet sciam oc- cultè benè facerem, sine scādalo alio- rum me separans ab auditione missæ eius, & à receptione sacramentorum: vt illi ineutiam ruborem, & moueam illum ad poenitentiam. Et sic intelli- guntur cap. nostra, & cap. nisi de cleri co excommunicato. ¶ QV Æritur, vtrum liceat sacerdoti omnino abstinere. à celebratiōe? sāct.<-P> @@0@ @@1@ tenetur sacerdos celebrare. Probatur ex verbis Ambr. iam adductis, graue (inquit) est ꝙ ad mensam tuam mun- do corde, & innocẽtibus manibus nō venimus: sed grauius est si dũ poenas metuimus sacrificia non reddamus. Et. 2. Chor. 6. Hortamur vos ne in va- cuũ gratiā Dei recipiatis. Ideò Maio. & Duran. dicunt ꝙ sine graui pecca- to sacerdos non potest abstinere à ce- lebratione. Facit etiam ad hoc cap. do lẽtes de celebratiōe missarũ. §. sũt, vbi reprehendun{t$} qui solũ quater in an- no celebrant. Et. 2. Machabe. 4. cōtra quosdā sacerdotes dicitur, ꝙ iā nō cir- ca altaris officia dediti erant. Itẽ Luc. 22. Christus dixit. Hoc facite in meam cōmemorationẽ, ergo. Sed vtrum sit mortale omnino abstinere â celebra- tione? Caie. 3. p. q. 82. a. 1. tenet ꝙ nō est mortale. Et idẽ vide{t$} sentire. S. Tho.<-P> @@0@ @@1@ Et ita tenendum est, quia nullum est præceptum iuris diuini, aut humani de hoc. Sed quoniam defraudat eccle siam suo sacrificio ad quod offerendũ est constitutus minister nō excusatur á peccato. Et aliqui canonistę dicunt ꝙ peccat mortaliter propter verbum Ambrosij dicentis, ego quia quotidie pecco, quotidie debeo accipere medi- cinam. Quod habetur de consecra. d. 2. cap. si quotiescun, sed dictum est de consilio. Licet in vitis patrum lega tur de quodam viro sancto, quod ordi natus in sacerdotem, nũquàm posteá celebrauit. Credendum est quod ha- beret aliquod impedimentum occul- tum, vel quod hoc faciebat ex reuela- tione spiritus sancti. ¶ QVÆRITVR, quod sit opportu num tempus ad celebrandum? Resp. sanct. Tho. quod illud in quo ecclesia<-P> @@0@ @@1@ variātur: tamen in omnibus optimus canon est ecclesia consuetudo. Et de hac ecclesię cōsuetudine ponit sanct. Tho. duas conclusiones. Prima opor tet, quòd in ecclesia sit quotidiè hoc sacrificium. Patet, quia à Christo vo- catur panis quotidianus: & intelligi- tur de eucharistia secundum Augusti num. Item quia si in ciuitate aliqua non celebraretur aliquo die, reputare tur graue scandalum. Secunda, missa solennis in ecclesia cōuenienter cele- bratur ab hora diei tertia vsque ad no nam: quia tunc est Christus crufixus. Qnos autem obliget pręceptum illud de quo in prima propositione. Cano- nistę dicunt, quod ecclesias collegia- tas & rectores earum: ita ꝙ si eorum defectu non dicatur aliquo die missa, peccaret mortaliter. Ego credo quòd non est peccatum mortale. Panormi.<-P> @@0@ @@1@ missarum, dicit ꝙ in ecclesijs collegia tis debent quotidie celebrari duæ mis sę, vna de die, alia de defunctis. Non oportet tamen ꝙ sit de requiem: esset enim malè factum si in die paschatis, & solẽnitatũ magnarum dicere{t$} mis sa de requiem. Et in hoc corrigendus est error muliercularũ, & indiscreta laicorũ deuotio, cùm iubẽt dicere mis sas de sanctis qui non sũt in coelo, vel de requiẽ. In festiuitatibꝰ dicatis missā de die. Siluester ait, ꝙ id quod Panor mitanus dicit de missa de requiem: iā est consuetudine abrrogatum. Necest rationabile, quòd in die celebri dica- tur missa de defunctis. Nec hoc potest haberi ex prædicto cap. ¶ QV Æritur, an oporteat pluries in die celebrare? Respondeo, quòd in ca pit. consuluisti, & capit. te referente, de celebra. missarum, prohibitum est<-P> @@0@ @@1@ <-P>pluries in die celebrare, & communi care. Sed ponuntur plures exceptio- nes quas ego non intelligo. Prima est in natiuitate dñi, in qua ter celebramꝰ & hæc clara est. Secundam ponit Sil- uester si defunctꝰ sit præsens post mis sam celebratam. Tũc forsan hęc erat consuetudo: quæ iamvidetur abrroga ta. Si tamen aliquis hoc faceret non re putaretur peccare mortaliter. Tertia qñ est necessarium infirmis viaticum porrigere, & aliter haberi non potest Quarta, pro necessitate peregrinorũ, si peregrinantes in die festo venerunt post missam celebratā. Ego miror cer tè, & puto ꝙ āte non erat ita arcta cō suetudo semel tm̃ celebrādi, sicut nũc est. Quinta pro necessitate nuptiarũ scilicet qñ tẽpus labere{t$}, & nō possent nuptię differri. Hasexceptiones ponit etiā Raymũ. Sexta secũdũ Hostiẽsẽ qñ quis habet duas ecclesias, etiam si<-P> @@0@ @@1@ hæc consuetudo adhuc durat. Septi- ma quando eodem die occurrũt duæ missæ, vna de die, alia de ieiunio. Hos, 7. casus ponit Palu. 4. d. 12. q. 1. arti. 4. vbi notat ꝙ omnes prædictę exceptio nes intelliguntur quando sacerdos est ieiunus, aliâs in nulla necessitate licet Panor. in dicto cap. consuluisti, ponit 8. exceptiones. 7. prædictas, & octauā si superueniat aliqua magna persona, vt episcopus & similes, quos non licet transire sine auditione missæ. Et idẽ est (ait Siluester) de quolibet alio in die festo, quoniam habet præceptum audiendi missam. Glo. in dicto ca. po- nit nonā. s. si esset cōsuetum in aliqua ecclesia dicere duas missas, & non sit nisi vnus sacerdos idoneus ad celebrā dum. Addunt aliqui decimā propter paupertatem ecclesiarum, & raritatẽ sacerdotũ. Et hoc habetur in iure. 21.<-P> @@0@ @@1@ ca. dudum, &. 10. q. 3. ca. vnio. & ita ha bet etiam consuetudo. Siluester ad- dit vndecimam, scilicet quandócunq; occurrit necessitas arbitrio boni viri. Probat ex dicto ca. consuluisti, vbi di citur, ꝙ propter necessitatẽ licet plu- ries celebrare. Ex quo dicto eliciũt do ctores hos casus. Notat Palu. ꝙ nō li- cet sacerdoti pluries in die quauis cele brare. Pro quacũ aũt necessitate ne mini licet bis cōmunicare in die eodẽ ¶ DE tempore autem missæ solennis ad nonam. i. vsque ad horam tertiam post meridiem. Et quòd hæc consue- tudo fuerit in ecclesia, patet ex cap. so lent de consecra. d. 1. & licet non inue niamus præceptum de consuetudine quam nũc habemus quæ reuocet præ cedentem: nihilominus virtualiter in uenitur in hoc, ꝙ papaconcedit aliqui<-P>
@@0@ @@1@ sam post meridiem. De nocte verônō est celebrandum: quia est iure cautũ, pręter in nocte resurrectionis, cum in pręfactione dicatur: qui hācsacratis simam noctẽ &c. Sed hęc consuetudo abrrogata est. In aurora autẽ potestce lebrari, nec oportet expectare pũctua liter: sed seruetur in hoc consuetudo. Credo tñ ꝙ in casibus propter quos li cet bis celebrare, licebit etiam noctu celebrare: vt propter infirmos. Vide Gabrie. in cano. lect. 14. &. 15. ¶ QVÆR Itur, de loco in quo missa est celebranda? S. Tho. 3. p. q. 83. art. 3. dicit quód non potest celebrari nisi in locis ab episcopo cōsecratis. Hoc pro- bat consuetudine ecclesiæ. Vide Ga- brielẽ in canone lect. 13. &. 14. & om- nia illa quæ veniunt in vsum sacramẽ ti oportet, ꝙ sint sacra, vt in ca. nullus presbyter, & ca. si quis de consec. di. 1.<-P> @@0@ @@1@ ferantur priuilegia celebrandi in do- mibus, maxima tamen irreuerẽtia est dicere missam vbi dormiunt vir & v- xor: cũ etiā si in ecclesia dormierint, polluatur. Clericis cōuenit istas deuo tiones corrigere. Et papa non conce- dit talia priuilegia nisi cum reuerẽtia, & in loco honesto. De alijs ritibus si a liquid intermittatur non ex malitia sed ex negligentia quacun, non exi stimetur mortale. Vnde si quispiam celebrans obliuiscatur manipuli, vel non aduertat se sine ara celebrare nō timeat peccatum mortale. ¶ QV Æritur, quomō violetur eccle- sia, etqualitèr recōciliari debet. Resp. ꝙ. ecclesia viola{t$} in duobus casibus: vt habe{t$} de cōse. ecclesiæ ca. vltimo, & c. significasti de adult. Primꝰ est, si in ec clesia effũda{t$} sanguis: & hoc intelligẽ dũ est de graui effusione, nā si pugno<-P> @@0@ @@1@ etiam in magna quātitate non pollui tur ecclesia. Et etiam intelligitur de effusione iniusta. Si enim quispiam se defendendo occîdat aliquem in ec clesia, non propterea violatur. Nec o- portet quòd sanguis cadat intra eccle siam, ad hoc vt violetur: sufficit enim ꝙ ibi effundatur, etiā si percussus gra- uitèr, exeat statim ab ecclesia ante sanguis cadat. Secundus casus est emis sio seminis, non solùm illicita, sed etiā licita viri cum vxore. Pollutio tamen in somnis quacunque ex causa proue niat, non violat ecclesiam. Additur tertius casus, scilicet si in ecclesia sepe liatur excōmunicatus denunciatus. De modo autem quo ecclesia debet reconciliari post fuerit polluta, di- stinguendum est, quia vel ecclesia est consecrata, aut dedicata, & sica solo episcopo est reconcilianda: nisi ipse,<-P> @@0@ @@1@ cōmitti clerico cuicunque. Si autem ecclesia non fuerit consecrata, sed so- lum benedicta, potest à simplici sacer dote reconciliari. Si autem episcopus ægrotaret, & nolet cōmittere alteri ꝙ eam reconciliet, potest dare licentiam quód celebrentur ibi diuina quous ipse possit eam consecrare. Si autem vitia sint occulta, non opus est eccle- siam reconciliari, vt tenet beatus An- toninus, Guillelm. & Hostiẽsis. Si au tem sint publica reconcilietur. Fiunt autẽ publica vel ex confessione eorũ qui fecerunt, vel ex euidẽtia facti. Ra tio Ioannis Andreæ est, quia ecclesia non iudicat de occultis. ¶ QVÆRITVR, quandò coe- pit missa celebrari cũ istis ritibus nũc cōsuetis? Respondeo, ꝙ ritus ecclesię in celebratione missarum est antiquis simus. Nam Dionisius qui fuit tempo<-P> @@0@ @@1@ & ritus in libro de ecclesiastica Ierar chia. Item in cap. Iacobus de consec. d. 1. dicitur. Iacobus frater domini cui primò credita est Hierosolimitana ec clesia. Et Basilius episcopus Cæsariẽ- sis (cuius claritas pertotum orbemre fulsit) ĩ scripturis addiderũt nobis mis sæ celebrationem. Glo. i. ordinẽ missę celebrādæ. Isidorus libro. 1. de officio & Dionisius dicunt, ꝙ beatus Petrus fuit primus qui hoc fecit. Hæc non in ter se dissonant, potuit enim esse quod alij facerẽt auctoritate Petri qui erat pontifex. August. ad Ianuarij inquisi tionem, tractans illa verba Pauli, cęte ra cũ venero disponā. 1. Chorint. 11. lo quens quomodo sit accedẽdum ad eu charistiam, dicit Paulus apud Chorin thios ordinauit ritũ illũ qui ordinatus fuit Romæ á Petro, & Iacobo. Hugo de sancto Victo. li. 2. de sacramẽtis. p.<-P> @@0@ @@1@ celebrauit Petrus Antiochiæ: quod potest intelligi de celebratione cũ di- gnitate pontificali. Et ita intelligit bea tꝰ Antoni. 1. p. ti. 6. c. 8. & de his sit satis ¶ QV Æritur, de aliquibus defectibꝰ occurrentibus in missa, quomodo sit eis occurrendum? quid si sacerdos ce- lebrans moriatur? vel si impediatur a liqua infirmitate: Dico, quòd si hoccō tingit antè consecrationem, nō opor- tet ꝙ missa perficiatur. Siautem post consecrationẽ debet missa per alium perfici. Sed quid faciet celebrās si me- minerit se esse in mortali, aut in excō municatione? Respō. quòd fi est antè consecrationẽ, dimittatmissam, si non sit nota infamiæ vel scandali. At si se- quatur scandalum non dimittat. Si ve rò sit post cōsecrationem, omnino nō debet dimittere. Idem dicẽdum est de eo qui meminit se non esse ieiunum.<-P> @@0@ @@1@ animal venenosum cecidit in calicẽ? Respondeo, si est ante consecrationẽ Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|