Ex doctrina doctissimi patris magistri fra



Yüklə 2,25 Mb.
səhifə5/27
tarix02.08.2018
ölçüsü2,25 Mb.
#66406
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27

briel, & Antoninus, & Siluest. Verũ

est quòd beatus Antoninꝰ dicit bonũ

esse expectare septeniũ pueri propter

periculũ reconfirmationis, vt scilicet

cōfirmatꝰ meminerit se essecōfirmatũ

¶ QV Æritur, an solus episcopus pos45|An so|lus epis|copus|possitcō|firmare

sit hoc sacramentum conferre? Quæ-

rit hoc, sanct. Tho. 3. p. q. 72. ar. 11. Re-

spon. quòd licet de hoc sint variæ opi-

niones, dicendum tamen est cũ sanct.<-P>


@@0@

@@1@De confirmatione. 35

<-P>Tho. Alexan. & Palu. 4. di. 7. q. 4. &

Marsi. 4. q. 5. quòd propria auctorita-

te non potest simplex sacerdos confir

mare, & si tentet, nihil faciet. Nihilo-

minus ex commissione papę quilibet

sacerdos posset confirmare. Hocpatet

auctoritate ecclesiæ ex facto Grego-

rij, vt habetur. 95. d. cap. peruenit, ait

Gregorius, ad nos quosdam scandali-

zatos fuisse, quòd presbyteros prohi-

buimus confirmare. Et post dicit ad

Ianuarium, & si de hac re aliqui con-

tristantur, vbi episcopi desint concedi

mus quód presbyteri signent in fron-

te baptizatum. Et in concilio Florẽti.

sub Euge. 4. in extrauagā. de vnione

Armenio. instruẽdo Armenos, nume

ran{t$} septẽ sacramẽta, & secũdũ est cō

firmatio, cuius ordinarius minister est

episcopus. Nihilominus ex dispensa-

tione sedis apostolicæ, & rationabili

causa simplex sacerdos potest hoc sa-<-P>



@@0@

@@1@De confirmatione.



<-P>cramentum ministrare.

¶ CIRCA ritum huius sacramen-46|De ritu|confir-|matio-|nis, &|susce|ptore cō|firmati,|vatrino

ti notandum, ꝙ susceptores confirmā

di, seu patrini debent esse confirmati:

vt patet de consec. di. 4. c. in baptisma

te. Et si patrinus non confirmatus te-

neat, nō oritur inde cognatio spiritua

lis: quæ aliâs oriretur: quia non est ve-

rus susceptor. Quilibet autem confir-

matus potest esse patrinus, nisi virvxo

ris, & vxor viri. Si vir tamen teneat

vxorem indè oritur affinitas, & si sciẽ

tèr fecerit, nō potest petere debitum:

tenetur tamen reddere. Et contrahi-

tur in hoc sacramento tanta affinitas,

quanta in baptismo. Et non possunt es

se susceptores plures sed vnus, & de-

betesse alius quam in baptismo. Quòd

autem fiat signatio in fronte non vide

tur esse de essentia huius sacramenti.

Quia in euangelio non legimus nisi

quòd imponebant manus super illos.<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 36

<-P>Quòd autem fiat per modũ crucis, pa

tet esse necessarium, quia in forma di

citur, consignote signo crucis. Oleũ

etiā necessariũ est, & ritus ecclesiæte

net quòd confirmatus non lauet oleũ

per. 7. dies: sed hoc non est de essentia.

Et hæc de sacramẽto confirmationis.


¶ SEQVITVR SACRA

mentum eucharistiæ.

De sacramẽto eucharistiæ tract.

Magist. sent. in. 4. d. 8. & S.

Tho. 3. q. 73. & āte oĩa.


QV Æritur, an eucharistia sitsa47|Eucha-|ristia ẽ|sacramẽ|tum.

cramentũ? Resp. ab omnibꝰ

christianis, ꝙ sic, & maximũ

omnium sacramẽtorum. Ita determi

natur in multis concilijs. Et ecclesia

cantat, tātum ergo sacramentum. &c.

Sed quid est illud quod vocamus sa-

cramẽtum, an sit actio ipsa putâ cōse-

cratio, vel sumptio eucharistiæ, vel<-P>

@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>aliquid aliud? Respon. ex sanct. Tho.

3. p. q. 73. ar. 1. ad. 3. &. 78. art. 1. ad. 2. qđ

nec consecratio, nec sumptio euchari

stiæ, est sacramentum nec pars sacra-

menti, sed sacramentum eucharistiæ

perfectum est id quod remanet post

consecrationem. Sicut enim collatio

baptismi non est sacramentum bapti

smi, ita nec consecratio eucharistiæ

est sacramẽtum, nec ipsa sumptio, sed

species ipsæ, & corpus Christi sunt sa

cramentum: vt patet in cap. multi. 1. q.

1. vbi dicitur. Sunt autem sacramẽta,

baptisma, chrisma, corpus Christi &

sanguis: ecce apertè dictum. Et licet

sub diu ersis speciebus cōtineatur cor

pus Christi, est tamen vnicum sacra-

mentum, non vnitate naturali cũ spe

cies sacramẽtales differant specie: sed

vnitate finis. Quia oĩa quæ in eo sunt

ordinātur ad vnum finem scilicet vel

ad continendum Christum, vel ad fa<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 37

<-P>ciendam vnitatem corporis mystici.

¶ QV Æritur, vtrum sacramentum48|Eucha|ristia ā|sit de|necessi|tate sa|lutis.

eucharistiæ sit de necessitate salutis?

Respon. ꝙ est pręceptum de euchari

stia, vt patet Ioan. 6. nisi manducaueri

tis carnem filij hominis. Secũdó dico

quòd hoc sacramẽtum non est ita de

necessitate salutis, sicut baptismus. Nā

nemo potest saluari sine baptismorea

litèr, vel in voto suscepto: & tamen si

ne eucharistia possunt saluari multi,

vt defacto saluantur pueri baptizati,

ac proindè nō est ita de necessitate sa

lutis, sicut baptismus. Eucharistia au-

tẽ interpretatur bona gratia, vt pate. 1.

quæst. 1. capit. multi. Ab alijs interpre

tatur, gratiarum actio, synaxis, com-

munio, & sacrificium.

¶ HV Ius autem sacramenti potissi-49|Figura|eucha|ristiæ.

ma figura, secundũ sanct. Thom. fuit

agnus paschalis. Lutherus tamen irri

det figuras huius sacramenti, & offi-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>cium. S. Tho. de corpore Christi, dicit

compositum à summo Christi hoste,

eo quòd adducit ibi figuras, etmiratur

quare ibi non adduxerit figurā asinæ

Balaā: sed dimittamꝰ perniciosissimũ

hominem. Circa hoc multa bona di-

cit Cabriel in canone lec. 55. vbi pe-

tens quare in canone fit mentio de sa-

crificio Aabrahæ, Abel, & Melchise.

& non de agno. Respō. hoc ideò esse

factum, quia in illis tribus sacrificijs al

legatur sanctitas sacrificantium, quæ

semꝑ placuit Deo: æsus autẽ agni pas

chalis non semper fuit acceptus Deo.

¶ QV Æritur, quæ sit materia huius50|Mate-|ria eu|chari-|stiæ pa-|nis triti|ceus.

sacramenti? Resp. ꝙ panis, & vinũ. Ita

determinatum est ab ecclesia. cap. fir-

miter de summa Trinitate, & fide ca

tholica. Et in concilio Carthaginensi

Et habetur de cōsecra. d. 2. ca. in sacra

mẽtis & ca. cùm omne, & ca. cũ Mar-

the de celebratione missarum. Et pa-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 38

<-P>tet, nam Christus hac materia est vsus

accepit (ait euāgelista) panẽ &c. simi-

litèr & calicem, & nō bibā ammodo

de genimine vitis. Ex quo patet quòd

in calice continebatur vinũ. Panis ve

rò debet esse triticeus, ita quòd in alia

materia non potest confici: vt ait. sāct.

Tho. 3. p. q. 74. ar. 3. Idẽ tenet Alexan

der de Ales. 4. p. q. 32. &. Durā. 4. d. 11

q. 4. & Scotus. d. 11. q. 6. Vndè om̃is pa

nis qui in cōmuni modo loquendi vo

catur panis, & est ordinatus ad alimẽ-

tum hominum, est sufficiens materia

cōsecrationis. Ex quo sequitur, ꝙ pa-

nis ordeaceus nō est materia consecra

tionis, nec potest in eo cōfici hoc sacra

mentũ: quia nō est panis, nec ordeũ est

alimentũ hominũ, sed bestiarũ. Panis

aũt siliginis (de cẽteno) quia vere est

panis, & ad alimẽtũ hominũ ordinaꝰ

potest consecrari. Idẽ dicẽdũ de farre,

& spelta, si ex eis cōficere{t$} verꝰ panis.<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>De farre dicit Palu. quòd sufficit. De

spelta dicit Antoninus, quòd sufficit,

sed quia hoc non est certum, credo es

se temerarium consecrare in alio quā

triticeo pane. De mayz apud indos,

dubium est, an esset sufficiens materia

& ideò non est consecrandum in eo.

In pasta autem ex tritico (enla massa)

non potest fieri consecratio, quia non

est panis, sed ex ea fit panis, & habet a

lias proprietates quā panis, hic em̃ nu

trit, illa verò interficit. In agmidone

etiā sanct. Tho. tenet, ꝙ nō potest fie-

ri cōsecratio: & ita ego credo, alij tñ

dubitāt. Et Palu. 4. d. 4. &. d. 11. q. 2. ar.

4. dicit ꝙ potest in eo fieri consecra-

tio: sed hoc nullo modo est tenẽdum.

¶ QV Æritur, an panis consecratio-51|Panis a|ʒimus|materia|euchari|stiæ.

nis debeat esse azimus. i. sine fermen

to? Respon. sanct. Tho. 3. p. q. 74. a. 4.

quòd non est de essentia sacramẽti, ꝙ

panis sitazimus, sed potest confici etiā<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 39

<-P>in fermẽtato, quia est verus panis. Cō

ueniens tamen est quòd quilibet con

secret secundũ ritum suæ ecclesiæ. In

ecclesia autem circa hoc non est vnus

ritus solus, nam Græci conficiunt in

fermentato: vt dicit Grego. in regno.

Sed consuetudo latinorum consecran

di in azimo conuenientior est quā cō

suetudo Græcorum. Nā Christus ce

lebrauit in azimo, vt patet Matth. 26.

prima autem die azimorũ accesserũt

diseipuli ad IESVM dicentes, vbi vis

paremus tibi commedere pascha? Et

Luc. 22. venit aũt dies azimorũ in qua

necesse erat occîdi pascha. Græci ve

rò propter detestationem Nazareorũ

qui putabant legalia simul esse obser

uanda cũ euāgelio: quia in lege Iudęo

rum cōmedebantur panes azimi, ipsi

elegerunt non consecrare in azimo.

Et etiā vt expressius significarẽt Chri

stum ex carne, & diuinitate factũ. Vn<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>dè in hoc non sunt hæretici, nec pec-

cant consecrantes in fermentato.

¶ QVÆRITVR, vtrum requi-52|An re-|quira-|tur cer-|ta quan|titas.

ratur certa, & determinata quantitas

panis ad consecrādum, vel an posset sa

cerdos consecrare tm̃ panis quantum

sibi placuerit? S. Tho. 3. p. q. 74. ar. 2.

tenet ꝙ nulla est quantitas panis, aut

vini tā magna ad cōsecrādũ quæ non

possit esse materia huius sacramẽti: si

cut in rebus habentibus materiam, ex

parte finis determinatur quantitas ma

teriæ: vt in domo, & in fabricatione

nauis, ex parte intẽtionis determina{t$}

quantitas. Ita etiā tenet Sco. Du. Gab.

& oẽs, & idẽ dicẽdũ est de paruitate.

¶ QVÆR Itur tamẽ, an oporteat53|Ano|porteat|materiā|eucha-|ristiæ es|se præ-|sentem.

materiā esse præsentẽ? Resp. ab oĩbus

ꝙ sic. Patet ex facto Chr̃i qui cōsecra

uit materiā præsentẽ, accepit panẽ in

sanctas ac venerabiles manꝰ suas, simi

litèr & calicẽ. Itẽ patet quia intentio<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 40

<-P>ministri non potest distinctè dirigi ni

si super rẽ pręsẽtem, cũ omnis nr̃a co-

gnitio ortũ habeat à sensu, sed ad con

secrandum requiri{t$} intẽtio ministri,

ergo & præsentia materiæ. Itẽ ꝓba{t$} ef

ficatiús ex ritu ecclesiæ quæ nunquā

materiā absentẽ, nec vnquā vissum est

ꝙ aliquis sacerdos bonus aut malus tẽ

tauerit cōtrariũ facere: oportet igitur

materiā esse præsentem, & apud sacer

dotẽ. Cùm enim sacramentũ sit insti-

tutum propter homines, illa præsen-

tia requiritur in materia sacramenti,

quam cōmunitèr homines vocāt præ

sentiam: & cùm res quæ est post parie

tem non diciturapud nos pręsens, nec

etiam quæ est retro nos, videtur quòd

non possit consecrari.


54|Vinun.|vitis est|materia|eucha-|ristiæ.

¶ QVÆRITVR, vtrum vinum

vitis sit materia huius sacramenti? Re

spon. quòd sic. Quia in vino vitis cōse

crauit Christus, vt patet Matthæi. 26.<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.



<-P>non bibam de hoc genimine vitis. Et

habetur ca. didiscimus, & ca. cũ om̃e

de cōsecra. d. 2. & in alijs multis locis.

¶ VTRVM, autẽ possit consecrariInaceto|non pōt|cōsecra|ri.

in aceto? Respon. omnino quód non.

Et non dubium de hoc, quia non est

vinum: sed corruptio vini. Licet Glo.

in ca. sicut (el primero de consecratio

ne. d. 2.) dicat cōtrarium: sed misit fal

cem in messem alienam, & turpitèr

errauit, nisi intelliga{t$} de vino aliquan

tulum corrupto, (hoc est, q̃tiene vna

punta de vinagre) in tali enim conse-

crari pōt: quia est vinũ verũ. Sed vtrũMustũ|in vbis|non pōt|conse|crari.

posset consecrari in vino contento in

racemis, in musto? Respon. quòd non

debet fieri: prohibitum enim est in c.

cúm omne de consecra. d. 2. Secundò

dico quòd nec posset fieri consecratio

in tali vino, quia sicut pasta nonest pa

nis, sed ex ea fit panis, ita nec succus il

le intra vuas contentus est vinum, sed<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 41

<-P>ex eo fit vinum, & ideò non potest es-

se materia consecrationis.

¶ QVÆR Itur vtrũ aqua sit miscẽ-55|Aqua|misceda|cũ vino|incalice

da cum vino? Respon. quòd sic. Et ha

betur ca. in sacramento de conse. di. 2.

& ibidem ca. scriptura, & ca. cũ Mar-

the de celebratione missarũ, et in mul

tisalijs ca. Est aũt necessaria aqua ne-

cessitate pręcepti, non tamen necessi-

tate sacramẽti, vt tenent oẽs theologi.

¶ DVBIT Atur, an in eucharistia56|In eu-|cha. nō|manet|substan|tia pāis|& vini.

maneat substantia panis, & vini? Ad

hoc. S. Tho. 3. p. q. 75. arti. 2. & omnes

doctores dicunt quòd non, & hoc de

fide tenendum est. Et fuit determina-

tum in concilio Constatino se. 8. vbi

condemnatus fuit Vuicleph qui op-

positum tenebat. Et in concilio Late-

ranensi in ca. firmiter de summa Tri-

nitate, & fide catholi. Desinit autem

per consecrationem esse ibi panis, ma

teria, & forma, manentibus accidenti<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>bus, et incipit ibi esse corpus Christi

loco panis. Non tamen dicitur panis

annihilari licet nihil ipsius maneat,

quia omnis motus accipit nomẽ à ter-

mino ad quem, sicut vo camus calefa-

ctionẽ qñ ex aqua frigida fit calida, ꝗa

illa actio terminatur ad calorem. Cũ

igitur conuersio ista non habeat pro

termino desitionem panis, sed pręsen

tia corporis Xp̃i sub his speciebus, i-

deò non est dicenda ānihilatio panis,

sed conuersio: licet desinat esse mate-

ria et forma panis secundũ se et quod-

libet sui. Disputatio videtur de nomi-

ne, sed hoc modo dicitur cōueniẽtius.

¶ VTRVM omnia accidentia pa57|In eu-|cha ma|nent ac|cidẽtia|panis &|vini.

nis & vini maneant in hoc sacramen

to? S. Tho. 3. p. q. 75. art. 5. respōdet ꝙ

sic, ea enim accidentia quæ nos in eu-

charistia videmus, clarũ est quòd erāt

panis, & hoc congruit, quia horribile

esset cōmedere carnẽ Christi in pro-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 42

<-P>pria specie. Et quia diminueretur me

ritum fidei: vide rationes sanct. Tho.

loco allegato. Manẽt etiā in hoc sacra

mẽto aliquæ ꝓprietates panis & vini,

nā hō sine miraculo nutritur eisdem.58|Cōuer-|sio pāis|& vini|est in-|stātanea

¶ VTRVM prædicta conuersio sit

instātanea, vel successiua? Res. secũdũ

omnes ꝙ fit in instanti, nam successio

in rebus naturalibus est vel exdefectu

materiæ, vel formæ, vel agẽtis: sed hic

propter nihil istorũ est necessarium ꝙ

fiat successiuè, ergo fit in instanti. Et

verba consecrationis sunt causa huius

conuersionis, sed illa finiuntur in in-

stanti, ergo conuersio fit in instanti,

scilicet in primo instanti nō esse ver-

borum. In cōsecratione autem hostiæ

ex vi verborũ est ibi corpus Xp̃i, &

etiā anima rationalis quę dat formam

corporeitatis, est enim ibi corpus Chri

sti, & etiam caro Christi de qua anteà

dixerat, nisi manducaueritis carnem<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>filij hominis: sunt & ossa, & sāguis, di-

cit enim Christus. Hoc est corpus

meum, idest humanum, & per conse-

quens caro, & sanguis, & ossa. Nā cor

pus humanũ (vt dicitur. 2. de anima)

est corpus phisicum organicum potẽ

tia vitam habens, cuius actus est ani-

ma. Caro autem capitur pro materia,

& forma: etiam cum accidentibus. Sā

guis verò sub specie panis est ex natu

rali concōmitantia, non ex vi verbo-

rum ficuti & anima, & diuinitas ipsa.

¶ QV Æritur, vtrum Christus sit to-59|Christꝰ|esttotus|in tota|hostia,|etiquali|bet par|te.

tus in tota hostia, & totus inqualibet

parte hostiæ? S. Tho. in genue fatetur

se nescire modum, quo Christus est in

hoc sacramento. Alexan. de Ales. 4.

p. q. 40. Altisiodorensis, Ricardus Bo

nauentu. Palu. Durā. Capreo. S. Tho

mas, & omnes antiqui ponunt hunc

modum, & dicunt quòd Christus est

totus in tota hostia, & totus in quali-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 43

<-P>bet eius parte, & quod omnes partes

Christi sunt simul cum qualibet par-

te hostiæ, sed non simul inter se, nam

corpus Christi in hostia est extensiuè

& semptem pedum. Nec mẽbra Chri

sti in hostia sunt simul sed sicut in cæ-

lo. Quantitas enim habet duo officia,

vnum est separare partẽ ex parte sub-

iecti, ita quód caput sit extra pedes, &

brachia extra crura. Alterum est ex-

tendere partes in situ in ordine ad lo

cũ. Quantitas ergo in eucharistia exer

cet officium primum, non tamen se-

cundum: nam si Christi corpus nō es-

set in hostia extensum, non esset orga

nizatum, nec cũ figura, & viueret ibi

violentèr. Hunc etiam modum tenet

Scotus, Maio. & Marsilius. Ex quo se

quitur quòd corpus Christi in eucha-

ristia verè, & sine fictione quacun

potest à nobis imaginari cuiuscun

figuræ volucrimus. Et si de pingitur<-P>

@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>crucifixus, eo modo se haberet, sicut si

esset vnus puer tantillus, sicut est ima

go crucifixi in hostia, nā vbi sunt ocu-

li imaginis est oculus Christi, & vbi

manus imaginis, ibi et manus Christi,

quomodocùnque figurata sit imago.

Hæc non est mala imaginatio.

¶ QVÆR Itur, vrum Xp̃us mouea-60|Christꝰ|quomō|mouea-|tur in|euchar.

tur in hoc sacramento? S. Tho. 3. p. q.

76. ar. 6. ponit duas propositiones. Pri

ma corpus Christi in eucharistia non

potest moueri localiter per se: quia

non potest trāsire ab vna parte hostię

ad aliam. Secunda, ad motum hostiæ

corpus Christi mouetur localiter de

peraccidens, sicut motis nobis mouen

tur ea quæ sunt in nobis. Idem dicit

Marsilius. 4. q. 7. art. 3. dub. 5. De alijs

aũt motibus, alterationis, calefactionis

corruptionis & similibus, dicit. sanct.

Tho. & Scot. ꝙ. non est ibi capax ali

cuius actionis, aut passionis naturalis,<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 44

<-P>saltem respectu alicuius extrinseci, re

spectu cuius habet se corpus Xp̃i sicut

si esset substātia spũalis. Et ita cōmuni

ter tenẽt omnes: & hoc non est ꝓpter

impedimentũ Christi, sed naturaliter

Et sic in sacramento hoc non est mo-

biliter Christus, nisi solo motu loca-

li. Et si corruptis speciebus desinat ibi

esse corpus Christi, non tamen dicitur

corrumpi: sicut nec ego desinens esse

in hoc loco, dicor corrũpi. Manet igi-

tur Christus tandiu in speciebus, quā

diu maneret substantia panis, & vini,

si non essent consecratæ.

¶ QVÆRITVR, vtrum Christus61|Christꝰ|an vide|ri possit|in eu-|charist.

possit videri in hostia? Resp. ex sanct.

Tho. 3. p. q. 76. art. 7. quòd naturaliter

loquendo nullus oculus corporeus,

præter oculum Christi potest videre

Christum in eucharistia, nec oculus

corporis glorificati. Idem dicit Scotus

4. d. 10. quæst. 9. & Marsilius. q. 7, ar. 3.<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>& Durand. di. 10. q. 4. Secundò dico

quòd oculus Christi in eucharistia vi

det se existentem in eucharistia. Hoc

sanct. Tho. 3. p. q. 76. ar. 7. ad secundũ.

Et quia litera est ibi mendosa, debet


Yüklə 2,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin