Ex doctrina doctissimi patris magistri fra



Yüklə 2,25 Mb.
səhifə7/27
tarix02.08.2018
ölçüsü2,25 Mb.
#66406
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27

torem publicè petat eucharistiam, dā

da est illi: quod etiam fecit Christus cũ

Iuda: aliâs diffamarem eum. Admo-

neat tamen eum parrochus secretè si

possit, vt dicitur in cap. 2. de officio or

dinario. Si autẽ peccator occultus oc-

cultè petat, siue sacerdos sciat eius pec

catum in confessione, siue extra cōfes

sionẽ, debet ei denegare: quia nullo

modo ei nocet. Ita tenet sanct. Tho. 4

di. 9. q. 1. arti. 5. quęstiuncula. 2.

¶ QV Æritur, vtrum pollutio noctur17|An pol

na impediat sumptionẽ eucharistię?<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 55

<-P>Pro responsione notādum cum Palutiono|cturna|impe|diat sũ-|ptionẽ|euchar.

lude. 4. d. 9. q. 3. ꝙ pollutio nocturna

nunquā est peccatum, sed signum, aut

effectus peccati. Et idem dicit sanctus

Tho. 4. d. 9. q. 1. ar. 4. &. 3. p. q. 80. a. 7.

quia talis actus non est immediatè in

potestate hominis. Si igitur ille actus

sequatur ex causa culpabili mortali-

ter, tunc dicit Ricard. & quidam alij,

ꝙ im pedit sumptionem eucharistię,

ita ꝙ peccaret mortalitèr qui post illā

accederet ad sacramentum. Sed dicẽ-

dum est absolute ꝙ nulla pollutio no

cturna impedit sumptionem euchari

stiæ sub poena peccati mortalis. Hoc

tenet Palu. 4. d. 9. q. 3. conclusione. 2.

& Gabriel lect. 10. in canone, & Ger

son de materia celebrationis conside-

ratione. 7. & Maio. d. 9. q. 2. et Siluest.

verbo eucharistia, & Bonauẽtura, di.

12. q. 3. Hoc patet, nam post confessio-

nem non manet, nisi quædam immũ<-P>



@@0@

@@1@De eucharistia.



<-P>ditia corporalis: sed vt dicitur Matth.

18. non lotis manibus manducare non

coinquinat hominẽ, ergo. Item, quia

vel hoc impedit sumptionem euchari

stię, propter malitiam, & hoc nō, quia

maiora peccata scilicet blasphemia, et

periurium, non impediunt. Vel pro-

pter distractionem & turbationem,

& hoc non, quia legitimus cōcubitus

non impedit, cùm tamẽ æqualiter dis

soluat mentem, sicut illegitimus, imo

& amplius cùm sit in vigilia: ergo pol

lutio nocturna non impedit sumptio

nem eucharistiæ. Si verò pollutio fue

rit mortalis, accedere ad saramentum

erit veniale propter quandam irreue

rentiā, quia mens multũ distracta est.

Et sancti cōsulũt, vt tales per aliquod

tẽpus abstineant, scilicet vs ad diem

sequentem, vel per. 24. horas, vt dicit

Alber. Alexan. & sanct. Tho. Et etiā

si pollutio fuerit mere naturalis, pro-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 56

<-P>pter reuerentiam sacramenti melius

erit non accedere illa die. Et ita consu

lunt decreta. cap. testamentum, & ca.

non est cis. 6. Et hoc nisi fuerit festum

aliquod, vel causatur nota aliqua apđ

videntes quòd iste non celebrat: tunc

enim melius erit celebrare. Ista autẽ

irreuerentia non facit ꝙ sit peccatum

veniale accedere ad eucharistiā, quia

talis immunditia fuit mere naturalis.

Ita dicit. S. Thom. 3. par. q. 80. arti. 7. 1.

vbi ait ꝙ id quod consulunt sancti to-

tũ est de congruitate, et consilio. Post

concubitum autem coniugalem, Gre

go. 33. q. 4. ca. vir cũ propria, dicit, ꝙ si

accessit voluptatis causa, abstineat: si

autẽ ratione prolis, suo iudicio relin-

quatur. Breuitèr dico, ꝙ accedere ad

eucharistiā post legitimũ concubitũ

nō est peccatũ. Post quācun veròa

liā pollutionẽ in vigilia, fornicationẽ,

aut adulteriũ, accedere ad eucharistiā<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>etiam post poenitẽtiā, & confessionẽ,

magna irreuerentia est, sed non pec-

catum mortale, secluso cōtemptu: me

lius tamen esset tunc abstinere. Post

sumptionem etiam eucharistię bonũ

est, quòd virà ꝓpria vxore abstineat,

sed non est necessarium.

¶ QV Æritur, an accedens ad eucha73|Euchari|stia a ie|iunis su|menda.

ristiam, debeat esse ieiunus? Respond.

omnino, ꝙ sic. Sanct. Tho. 3. p. q. 80. a.

8. allegat Augusti. episto. 118. in respō

sione ad Ianuarium. Et habetur decō

sec. d. 2. ca. liquido, vbi dicitur, placuit

spiritui sancto. Et ita apostoli ordina-

uerunt, & ita seruatur per totum or-

bem, vt non sumeretur cibus ante cor

pus dñicum. Idem dicitur in concilio

Carthaginensi. Et habetur de conse.

d. 1. ca. sacramenta, & cap. ex parte de

celebratione missarum, prohibetur sa

cerdos ne bis celebraturus in prima ce

lebratione sumat ablutionem. Vide<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 57

<-P>etiam ca. nihil. 7. q. 1. Christus autẽ eu

charistiam dedit apostolis post cęnā,

quia secundùm ritum legis, illa hora

debebat celebrari pascha, & prius de-

buit plenè legẽ obseruare quàm hoc

sacramentum instituere. Et voluit vl-

timo loco hoc tàm grande donum re

linquere, quo vehementius cōmenda

ret mysterij illius altitudinem. Insti-

tutio autem apostolorũ fuit legitima,

vt cum maiori reuerentia ad tantum

sacramentum acceda{t$}. Si enim Leui.

10. prohibetur Aaron & filijs eius ne

bibant vinum, nec omne quod inebri

are potest quandò erant sanctuarium

intraturi, vt haberent sciẽtiam discer-

nẽdi inter sacrum & prophanum, in-

ter pollutum & immundum: multo

magis sacerdotibus celebraturis con-

uenit, vt ieiuni accedant ad tàm admi

rabile sacramentum. Hoc igitur de fi

de tenendum est, & oppositum est er<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>roneũ, & hęreticũ, vt determinatũ est

in concil. Cōstantiẽsi sessione. 13. quā-

uis derideat hæreticissimus ille luthe.

¶ SED dubitatur, an saltim aliquan-74|An ali-|qn eu-|charist.|possitsu|mi a nō|ieiuno.

do liceat sacerdoti celebrare post prā

dium, seu consecrare, vt det euchari-

stiam existenti in extrema necessitate

Maio. di. 9. q. 3. ad. 5. dicit, ꝙ licet: imo

in fermentato, & sine alijs solennita-

tibus potest consecrare secrete: quia

diuinum ius derogat positiuum, cúm

ergo esse ieiunum, & cōsecrare in azi

mo sit de iure positiuo, cōmunicare

verò sit præceptum diuinũ: sequitur,

quòd primum non potest impedire se

cũdũ. Oppositum tenet Palu. d. 9. vbi

ait, quòd non licet, & hoc credo pro-

babilius. Maio. enim præsupponit fal

sum, ꝙ cōmunicare sit præceptum in

iure diuino, vt posteâ videbimus. Itẽ

videtur contra ius diuinũ consecrare

panẽ sine vino, & econtra. Et est con<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 58

<-P>tra ca. comperimus de consecra. dis. 2.

Et consecrare in fermentato, & sine

solennitatibus prohibitum est, ac pro

inde non est faciendum. Si cōmodè

fieri potest propter reuerentiam sacra

menti, detur eucharistia in mane infir

mis antequàm aliquid sumant. Si au-

tem hoc cōmodè fieri non potest, de-

tur illis, etiam post cibum sine scrupu

lo. Ita enim tenet vsus ecclesiæ, & om

nes doctores, & merito quidem: nam

quod propter iustitiam institutum est

non debet cōtra charitatem militare.

Debet igitur recipiens eucharistiam

esse omnino ieiunus. Verũ est quòd si

cùm quis lauatur gustaret paululum

aquæ, vel vini, præter intẽtionem: non

ideò impidie{t$} sumere eucharistiā, dũ-

tñ fuerit in parua quantitate. Et sic te

net. S. Tho. & oẽs Idẽ dicito, si cibi fru

strũ paruũ māserit inter dẽtes, & præ-

ter intẽtionẽ deglutia{t$}. Si etiā post ab<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>lutionẽ inuenerit sacerdos reliquiā ho

stiæ, pōt, & debet eā accipere quia ie-

iunus incoepit, & eius officium non

dum est terminatum. Item quia aliâs

non posset sufficienter occurri neces-

sitatibus, & difficultatibus, nam fre-

quenter post ablutionem, inueniun-

tur reliquiæ. Patet etiam, quia in para

sceue sumitur particula hostiæ posita

in vino, etiam si post primum haustũ

particula adhæreat calici.

¶ QVÆRITVR, quibus sit danda75|An sit|danda|euchari|stia nō|habenti|bus vsũ|rationis

eucharistia, vtrum possit dari non ha-

bentibus vsum rationis? S. Tho. 4. dis.

9. &. 3. p. q. 80. a. 9. cũ alijs doctoribꝰ re

spōdetcũ distinctione. Nō habẽt esvsũ

rationis sunt in duplici differentia, qui

dam qui dicuntur nō habere, quia pa

runt habent, vt sunt hebetes, et rudes:

& istis nullo modo est eucharistia ne

ganda. Alij sunt totaliter priuati vsu

rationis. Et isti sunt in dupplici differẽ<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 59

<-P>tia, quidam qui nunquàm habuerunt

vsum rationis, vt sunt pueri, & amen-

tes à natiuitate: & talibus non est dan

da eucharistia, quia non habent deuo

tionem: nec diiudicant corpus dñi ab

alijs cibis. Alij sunt qui aliquandò ha

buerunt vsum rationis, vt frenetici: &

talibus si non sit periculum irreuerẽ-

tiæ, vel vomitus, & prius pœnituerint

& habuerint deuotionem ad euchari

stiam, & petierint: licet posteà in fre-

nesim inciderint, non debet negari:

quia per ea quæ naturalia sunt nō de-

bet quis perdere beneficia gratuita.

Hoc probatur duobus decretis, ca. qui

recedunt, & c. is qui. 26. q. 6. & talesre

cipient in sumptione eucharistiæ gra

tiam, & omnes alios effectus sacramẽ

ti: licet in hoc non conueniat Caieta.

3. p. q. 79. a. 1. sed oppositum cũ sancto

Tho. credo verum. De pueris etiam,

licet consuetum fuerit olim apud ali-<-P>


@@0@

@@1@De confessione. 127

<-P>xit peccata, omnino tenetur iterare cō

fessionem: quia prior fuit nulla.


157|Pctāse|melcō|fessa, ā|possi-|mꝰ ite|rũ con|fiteri?

¶ QV Æritur, an liceat confiteri pec-

cata semel cōfessa, & si fiat, an confes-

sio secunda sit sacramentum? Respon

deo, ꝙ de hoc sunt opiniones. Scotus,

4. d. 18. ad primũ dicit, quòd sic, hoc est

quòd talis confessio est valida, & me-

ritoria: sed tñ ibi non est sacramentũ,

aut aliqua virtus clauium. Quia nō po

test eadem forma replicari super ean-

dem materiam: impossibile est enim

vt eadem forma informet pluries ean

dem materiam. Item iudicium semel

ritè factum non potest infrigi, ergo

non debet iterari: como se puede pley

tearvna sententia en grado de reuista

confirmada. Contrarium tenet sanct.

Tho. Bonauẽtura, Marsilius, Gabri.

Alexand. & Maio. & omnes quos mi

hi contingit videre. Et probatur, pec-

cata oblita sunt absoluta sacramenta-<-P>

@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>quas ecclesias, vt daretur eis euchari-

stia, dicimus eum. S. Tho quòd nonte

nentur eam recipere: nec conueniens

est ꝙ illis detur. Hoc patet exvsu eccle

siæ, quæ quidem non permitteretur

tam enormitèr errare. Item quia pue

ri post baptismum sunt in gratia, quā

non possunt perdere sine culpa sua:

sed culpam ante vsum rationis cōmit

tere non possunt, ergo non tenentur

de necessitate recipere eucharistiam,

aliâs baptismus non sufficeret ad salu

tem: quod assere est hæreticum. Non

conuenit autem, vt recipiant eam pro

pter pericula vomitus, & eructatiōis,

vel alterius irreuerentiæ: quæ frequẽs

est in pueris. Ideò nunc in ecclesia il-

lis eucharistiam conferre, sa crilegum

esset. Si autem defacto daretur illis, re

ciperent gratiam.

¶ QVÆRITVR, vtrũ liceat quo76|An lice|at quo-

tidiè sumere eucharistiā? S. Tho. 3: p.<-P>



@@0@

@@1@De eucharistia. 60



<-P>q. 80. arti. 10. respondet, quòd eucha-tidie eu|charist.|sumere.

ristia duppliciter cōsideraturvno mo

do secundùm se, secundùm quód con

fert gratiam ex opere operato sumen

ti ipsam. Et quantum ad hoc non solũ

quotidiè, verum sæpè in die quolibet

esset sumenda, vt gratia augeretur. Se

cundo modo potest cōsiderari ex par

te nostra, ex qua requiritur reueren-

tia, & deuotio: & secundùm hoc non

est conueniens, quòd homo accedat

quotiescun potuerit, sed expectet

commodum tempus quo sit deuotus.

Qui igitur se inuenerit cum deuotio-

ne, & nō distractum, laudabilitèr quo

tidiè cōmunicabit, vt patet ex consue

tudine primitiuæ ecclesiæ. Et ꝗa nũc

etiā laudātur ꝗ quotidiê celebrāt. Pa-

tet etiā Augusti. auctoritate de verbis

dñi, panis (inꝗt) iste quotidianus est, ac

cipe quotidiè, vtquotidiè tibi ꝓssit: sic

tñ viue, vt quotidiè merearis accipere<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>Sed quia sunt multa impedimẽta, lau

dabile est aliqñ abstinere, vt Augu-

sti. dicit libro de ecclesiasticis dogma

tibus. Et habetur in ca. quotidie de cō

secratione distinctio. 2. quotidie com-

municare, nec laudo, nec vitupero.

Gerson super magistrum tractatu. 9.

dicit ꝙ illi qui proptereá cuod frigidi

sunt (alioquin sine peccato) recedunt

ab eucharistia, sunt similes illis qui fri

gent, & nolunt accedere ad ignem. Ef

fectus enim eucharistiæ est ipsa deuo

tio, nun quid prius vis effectum eucha

ristiæ quàm ipsam eucharistiam? Pres

byteris igitur laudabilius est commu

nicare quotidie. Vnde Gregorius. 4.

li. dialogorũ, ca. 56. refert Cassiũ Nar

niensiũ episcopum quotidie celebrā

tem, & in celebratione flentem. Et

dicit, mandatum dñi accepisse per re-

uelationẽ cuidam alteri factam opera

re quod operaris, nō cesset manus tua,<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 61

<-P>nō cesset pes tuus &c. Et Ambrosius

Graue est quòd ad mensam tuam mũ

do corde, & innocẽtibus manibus nō

venimus: sed grauius est, si quia pecca

ta metuimus sacrificium non redda-

mus. De secularibus autẽ dicimus in

primitiua ecclesia eos frequentissmè,

& forsan quotidie cōmunicasse. Po-

steá cessante numero fidelium, tem-

pore Augustini fiebat hoc rarius, qui

busdam quotidie, alijs dñicis diebus

hoc facientibus, vt ait Augustinus in

epistola ad Ianuarium. Et habetur. 12.

d. ca. illa autem. Posteà Fabianus pa-

pa præcepit, vt saltem ter in anno om

nes cōmunicarent, scilicet in pascha,

penthecoste, & in natiuitate dni. Tā-

dem papa Innocentius tertius vel pro

pter multitudinem fidelium, vel pro-

pter eorum indeuotionem, traxit cō-

munionem ad hoc, vt satisfacerent su

mendo semel in anno, vt patet in cap.<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>omnis vtriusque sæxus de poenitẽtijs,

& remissionibus. Laudabile tamẽ est

vt sępe fideles communicent.

¶ QVÆR Itur, an sit præceptum de77|An sit|præce-|ptũ su-|mẽdi eu|charist.

sumptione eucharistiæ? S. Tho. 3. p. q.

80. a. 11. ponit duas conclusiones. Pri-

ma ex pręcepto diuino tenentur om-

nes fideles cōmunicare. Patet Ioannis

6. nisi manducaueritis carnem filij ho

minis, & biberitis eius sanguinem, nō

habebitis vitam in vobis. Item consue

tum est in ecclesia infirmos cōmuni-

care, quod non est pręceptum in iure

possitiuo: & qui hoc transgreditur pu

tat se graue malum fecisse, ergo pręce

ptũ est in iure diuino. Hoc tenet Dur.

4. d. 9. q. 2. & Palu. d. 9. q. 1. Et hoc præ

ceptum diuinũ obligat sicut alia præ-

cepta affirmatiua tempore necessita-

tis: quando scilicet quis est in tali sta-

tu, ꝙ iam probabilitèr credit se nō ha

biturum vlterius opportunitatem re-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 62

<-P>cipiendi. Secunda conclusio. S. Tho.

Ex statuto ecclesię quilibet fidelis te-

netur cōmunicare semel in anno: vt

patet in ca. oĩs vtrius sęxus. Qui au-

tẽ iā cōmunicauerit in vita, & semel

in anno, in articulo mortis non cōmu

nicans propter negligentiam quandā

non peccabit mortalitèr: vt bene dicit

Siluester verbo eucharistia, 3. Hoc pa

tet, quia damnatis ad mortem non da

tur eucharistia. Verum est quòd hæc

est pessima consuetudo iudicum, præ

tendunt reuerentiam eucharistię, sed

sunt fabulæ: non putant se esse iudices

nisi occîdant, tamen non damnantur

tanquam rei peccati mortalis.

¶ QV Æritur, vtrũ sit necessariũ su-78|An sit|cōmuni|candũ|sub vtra|que spe|cie.

mere eucharistiā sub vtraque specie?

Resp. ꝙ in primitiua ecclesia fuit con

suetudo sumẽdi eucharistiam subvtra

que specie: vt patet. 1. Chorinthiorũ

10. vnus panis & vnum corpus multi<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>sumus omnes qui de vno pane, & de

vno calice participamus. Et hoc etiā

dicit Cyprianus in sermone de lapsis.

Et dicuntur Græci modo sic populũ

cōmunicare. Sed in concilio Constā-

tiensi, & Basiliẽsi interdictum est sub

pęna excōmunicationis, ne seculares

comunicemus sub vtraque specie, &

dānati sunt vt hæretici qui dicebāt es-

se necessarium sub vtraque specie cō-

municare. Et hoc congruè ordinatũ

est, quia sępè contingeret periculum

effusionis sanguinis, si toti populo dā-

dus esset. Item quia aliquibus est hor-

ridum vinum maxime fęminis. Item

vt euitaretur error Nestorianorũ hæ-

reticorum dicentium, ꝙ sub specie pa

nis non est nisi corpus, & sub specie vi

ni non nisi sanguis. Ideò sub vnica spe

cie cōmunicatur populus: vt ostenda-

tur ꝙ est totus Christus sub qualibet

specie. Sacerdotes autẽ necessario de-<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 63

<-P>bent sumere sub vtraque specie: vt pa

tet in ca. comperimus de conse. d. 2. &

sun verba Gelasij papæ, vbi dicitur es

se grande sacrilegium consecrare sub

altera specie tantum. Præceptum est

igitur sacerdotibus ꝙ cōmunicẽt sub

vtra specie. Et videtur ꝙ sit præce-

ptũ diuinum, quia aliâs nō esset sacra-

mentũ perfectum: quia nō est ꝑfecta

refectio sub vnica specie, sacramentũ

verò eucharistiæ est quædā refectio.

¶ QV Æritur, an minister huiꝰ sacra-79|An mi-|nister|euchar.|sit sacer|dos.

menti sit sacerdos? Respond. ꝙ nō est

licitum dubitare de hoc. Patet in cap.

firmitèr de summa Trinitate & fide

catholica. Et in concilio Florenti. Et

etiam patet ex vi ipsius nominis, sacer

dos enim dicitur à sacrificando, sed eu

charistia est sacrificium: ergo ad solũ

sacerdotem spectat. Item, quia in lege

veteri non pertinebat ad omnes offer

re sacrificia, sed solum ad sacerdotes:<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia.

<-P>& Abraham obtulit decimas Melchi

sedech, quia erat Dei sacerdos, ergo

etiam in lege noua solis sacerdotibus

licet offerre sanctum sacrificium alta

ris. Quando autem ordinati cum epi-

scopo consecrant, si aliqui dicant for-

mam cōsecrationi, antequàm episco-

pus, vel postquàm finiuit episcopus,

nihil faciunt, vt dicit Palu. & Caieta-

nus. Nam intentio eorum est conse-

crare simul cum episcopo.

¶ QVÆR Itur an ministrare eucha80|An mi-|nistrare|euchar.|laicis cō|ueniat|solis sa-|cerdoti|bus.

ristiam laicis spectet ad solum sacerdo

tem? Respondeo quód propria aucto

ritate, & tanquám ex officio, spectat

ad solum sacerdotem: vt habetur in c.

peruenit de consecratione. d. 2. vbi pu

niuntur sacerdotes qui per alios mitte

bant sacramẽta, & dicitur quòd solus

sacerdos potest id facere. Temporeve

rò quo populuscōmũicabat subvtra

specie diaconi ministrabant sanguinẽ<-P>


@@0@

@@1@De eucharistia. 64

<-P>non tñ corpus dñi. Quia in calice non

tangebatur corpus dñi immediate, &

idó sanguinẽ ministrare poterant, nō

aũt corpus dñi, quia immediate tāgi{t$}.

At in necessitate scilicetęgrotāte pres

bytero, potest diacono cōmitti vt defe

rat corpus dñi. Ita dicit Palud. 4. d. 13.

& S. Tho. 4. d. 13. q. 1. ar. 3. nec est dubi

tandũ de hoc. Et etiam sine cōmissio-

ne posset diaconus in necessitate por-

tare eucharistiam: vt ait. S. Tho. nō tñ

subdiaconus, aut alij inferiores. Durā

dus dicit se vidisse, quòd diaconus car

dinalis, papa celebrante, dat euchari-

stiam alijs clericis. Ipse dubitat an id

rect$uncleare fiat. Sed certe nullum sacrile-

gium ibi interuenit iudicio meo.

¶ QV Æritur, vtrũ malus sacerdospos81|Malus|sacer-|dos po-|test con|secrare.

sit consecrare? Respōde. sine quacũ


Yüklə 2,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin