Ex doctrina doctissimi patris magistri fra



Yüklə 2,25 Mb.
səhifə18/27
tarix02.08.2018
ölçüsü2,25 Mb.
#66406
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   27

zatur, si illico infirmetur ad mortem

est vngendus, vt tenet Palude, & Ho-

stiens. quia instant ei magna certami-

na. Excipiũtur etiam damnati ad mor

tem quia non sunt iam capaces salutis

corporalis, qui est vnus effectus huius

sacramenti. Excipiuntur etiam furio-

si & amentes qui habent dilucida in-

teruala: nisi fuerint bonæ vitæ & for-

malitèr illud petierint. Hoc est pro-

pter defectum venerationis.

@@0@

@@1@De extrema vnctione.


¶ QV Æritur, in quibus partibus est206|Infirmi|in qui-|bus cor|poris|partibꝰ|vngẽdi.

vngendus infirmus? Videtur ꝙ in om

nibus, quia significat hoc sacramentũ

perfectam animæ curationem, ergo

debet vngi in toto corpore: quia ani-

ma est in qualibet parte corporis. Re-

spondeo, ꝙ in medicationibus corpo-

ralibus applicantur medicinæ nō om

nibus partibus quæ dolent, sed vbi est

radix morbi. Et quia tres sunt radices

morbi spiritualis: videlicet ratio diri-

gens, appetitus mouens & prosequẽs,

& principia rationis per quæ intelli-

git, sunt sensus (nihil enim in intelle-

ctu quin prius fuerit in sensu) ideó vn

guntur oẽs sensus. Principiũ verò mo

uens appetitum est dilectio: vnde vn-

guntur renes vbi viget dilectio. Foe-

minæ verò propter honestatem, nec

in renibus, nec in ventre sunt vngẽdæ

Pedes verò vnguntur quia sunt prose

cutiui & executiuè se habent. Vnctio<-P>

@@0@

@@1@De extrema vnctione. 165

<-P>quidẽ in sensibus est de essentia, nō au

tẽ vnctio in renibus. Quia principiũ

dirigens est principiũ oĩum aliorum.

Et ideò in aliquibus partibus nō vngũ

tur: & melius esset quòd non esset in

vsu. At mutilativnguntur in partibus

proximis. Et etiā ceci à natiuitate sunt

in oculis vngendi. Quia tales possent

per aliquas sensationes desiderare vi-

dere mulieres.

¶ QV Æritur, vtrum hoc sacramen-207|Vnctio|nis sa|cramen|tum ite|rabile.

tum sit iterabile? Respondeo, ꝙ sic in

diuersis infirmitatibus. Quia nō habet

effectũ perpetuũ, & per iterationẽ nō

fit iniuria sacramẽto, quasi insufficiẽs

sit. In eadẽ etiā infirmitate pōt iterari.

Quia habet ꝓ materia infirmitatẽ pe-

riculosam: & sic quotiescũ sit in pe

riculo mortis, putâ si conualesceret et

iterũ perueniret ad periculum mortis



esset vngendus. Et hęc de extre

mavnctione sintsatis.




@@0@

@@1@De sacramento ordinis.


¶ Sequitur sacramentum ordinis de



quo Magister & doctores tra-

ctāt in. 4. d. 24. & deinceps



PRIMO igi{t$} quæritur, an om

nes septem ordines sint ex in$unclear

stitutione diuina? Post Ma

gister egit de sacramentis quę spectāt

ad priuatum remedium singulorũ fi-

deliũ, hic incipit tractare de sacramen

tis quę dantur in officium & bonũ cō

mune vt ordo, et matrimonium. Re-

pōd. igitur primò quòd de sacerdotio

& diaconatu nemo est qui ambigat

quin sint à Christo instituti, nec hære

tici hoc negant. Sed de alijs est dubiũ.

Et Magister quidem dicit quòd Chri

stus reliquit omnes illos ordines seruā

dos in ecclesia. Et Palude. 4. dist. 24.

quæstio. 1. tenet quòd omnes septem

ordines sunt ex institutione diuina.

Ita etiam. S. Tho. videtur sentire, quia

hic dicit quód omnes septem ordines<-P>

@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 166

<-P>conferunt gratiam ex opere operato,

quod non posset esse si ab ecclesia es-

sent instituti. Respōd. in primis, ꝙ isti

septem ordines non sunt nouũ inuen

tũ vt putant hæretici, sed est antiquis-

simum institutum quo nullũ est anti-

quius. Quod probatur testimonijs san

ctorum. Anacletus qui successit Cle-

menti in cap. 2. sui decreti dicit episco

pus Deo sacrificans testes secũ habeat

& plures quā alij sacerdotes, in solen

nioribꝰ diebus habeat tres, aut quin

diaconos & subdiaconos atque reli-

quos ministros qui sacris ĩduti &c. Ec

ce meminit diaconorũ, & subdiacono

rũ, & aliorũ. Et Ambrosius etiāsuper

illud Ephe. 4. ipse dedit quosdā quidẽ

apostolos, alios euāgelistas, fundat om

nes ordines in sacra scriptura. Et Euse

bius lib. 6. Ecclesiasticæ historiæ ca. 33

recitat epistolā Cornelij ad Fabianũ

antiochenum in qua numerat omnes<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>ordines ecclesiæ, qui quidem præces-

sit nos mille annis & supra. Et Hiero

nymus in argumento quod præponi{t$}

epistolę. 1. Thesaloni. dicit, hos Thesa

lonicenses collaudat apostolus scribẽs

eis per Titum diaconum, & Onessi-

mũ accolitum. In sacra verò scriptura

non est de omnibus mẽtio. Possumus

igitur dicere ꝙ oẽs hi ordines fuerunt

instituti à Christo in particulari ipso

viuente, vel saltem generalitèr. Quia

Christus dedit potestatem ecclesię cō

stituendi ministros, & consecrādi eos

ad sacrificium eucharistiæ. Et ad hũc

sensum omnes hi ordines sunt institu

ti à Christo per hoc quod dedit pote-

statẽ ecclesiæ consecrādi, & ordinādi

ministros quotquot viderit expedire.209|Ordi-|nes om|nes, an|sint sa-|cramẽ|tum.

¶ QV Æritur, vtrum ordo sitsacramẽ

tum? Respōd. & est conclusio catholi

ca, ordo est sacramentũ. Patet quia in

concil. Florẽti. numeratur inter septẽ<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 167

<-P>sacramẽta. Sed est dubium vtrum oẽs

ordines sint sacramenta? Durandus di

cit ꝙ solum sacerdotium per qđ datur

potestas spũalis est sacramẽtum. Alij

autẽ ordines sunt quędā sacramẽtalia

Adducit ad hoc multas rationes in. 4.

d. 24. q. 2. quas ibi poteris videre. Con

trarium tenẽt oẽs doctores, videlicet ꝙ

oẽs ordines sunt verum sacramẽtum.

Hoc asserit. S. Tho. Albertus mag. Bo

nauẽt. Almain, Maio. Palu. &c. Et pa

tet quia quilibet ordo est sacræ rei si-

gnũ, & in eo da{t$} aliquid spũale: quia

si alij ordines essent sacramentalia, da

rentur simul cũ sacerdotio. Sed ritus

ecclesię est in cōtrariũ: imo multi reci

piũt minores ordines nolẽtes vlterius

progredi, ergo. Ego nisi esset opiniotā

torũ doctorũ in contrariũ mallẽ tene-

re cũ Durād. nescio em̃ quid cogat po

nere quatuor ordines minores esse sa

cramẽtũ. Nā quę potestas est illa spũa<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>lis in accolito, deferre cereos & offer-

re materiā subdiacono? Itẽ prima ton

sura nec est sacramentũ, nec propriè

ordo, & in hostiario qui habet aperire

fores ecclesiæ &c. Sed tñ quia oẽs op-

positũ tenẽt nō auderẽ hoc tenere. Ca

ieta. in. q. quam fecit de ritu ordinis te

net cum Durando quòd solum sacer-

dotiũ est ordo, & sacramentũ à Chri-

sto institutũ, omnia verò alia sunt sa-

cramentalia. Idem videtur dicere. 3. p.

q. 64. ar. 3. 1. Dico igitur ad hanc quæ-

stionẽ ꝙ tenenda est cōmunis opinio.

Secundò dico, ꝙ opinio Durandi, &

Caietani est probabilissima scilicet ꝙ

solum sacerdotiũ est sacramentũ, vel

saltẽ ꝙ quatuor minores ordines non

sunt sacramentũ. Hoc ꝓbatur, quia sa

cramentũ est de iure diuino, sed non

oẽs ordines sunt de iure diuino, ergo.

Probatur minor, nā ca. à multis de ęta

te & qualitate ordinādorum Innocẽ<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis 168

<-P>tius vir doctissimus allegans Vrbanũ

papam dicit. Vrbanꝰ ait ꝙ solùm pres

byteratus & diaconatus sunt sacri or-

dines, & ꝙ illi solùm leguntur fuis-

se in primitiua ecclesia. Et illa senten

tia Vrbani habetur ca. nullus. d. 60. &

in dicto ca. à multis dicit Innocentius

tertius, subdiaconatus hodie inter sa-

cros ordines computatur, ergo nonan

teà. Item. 1. Timothe. 3. & ad Titum. 1.

Paulus describit mores episcoporum

& diaconorum: & nihil dicit de sub-

diaconis, nec de alijs minoribus ordi-

nibus. Fuit tamen mentio de minori-

bus ordinibus apud Dionysi. ca. 3. ec-

clesiasticæ Ierarchiæ vbi etiam memi

nit de hostiarijs. Et beatꝰ Ignatius mar

tyr epistola. 8. ad Antiochenos cũ du-

ceretur ad martyrium. Saluto sanctũ

presbyterum vestrum, saluto diaco-

nos, subdiaconos, accolitos, exorcistas

&c. Et est determinatio concilij Lao<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>di. cap. 23. & Calced. ca. 14. & Cartha

ginensis tertij capite. 16. & Cartha-

ginensis quarti ca. 6. & Tolletani pri-

mi capi. 28. in omnibus his aprobātur

minores ordines. Et in epistola secun

da beati Clementis decretum Innocẽ

tij. Et decretum Zozimi cap. 3. sunt er

go minores ordines ab antiquo in ec-

clesia. Et sic est ꝓbabile ꝙ sũt de iure

diuino, & ꝑconsequens sacramentũ.

¶ QVÆRITVR, vtrũ in hoc sa-210|In sacra|mento|ordinis|requiri-|tur ma-|teria.

cramento requiratur aliqua materia?

Respond. ꝙ sic. Quia omnia sacramẽ

ta cōstāt ex rebus & verbis, vt ait Au-

gusti. & Magist. Hęc est omniũ sentẽ

tia. Sed. S. Tho. ponit differentiam in

ter materiā aliorum sacramentorum

& materiam huius. Quia in alijs sacra

mentis tota efficatia est ab ipso Deo et

sacramento, sed in hoc efficatia est par

tim à ministro: episcopus enim dat po

testatem. Idcirco in alijs sacramentis<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 169

<-P>materia cōcurrit vt det perfectionem

sacramento, quia minister nihil facit,

in hoc autem sacramento materia se

habet solùm materialitèr. Et licet in

hoc conueniant omnes non est tamen

mihi certum ꝙ sit necessarium ex iure

diuino ꝙ tradatur calix presbytero.

Quia in scriptura non habetur ꝙ fie-

bat nisi per manuum impositionem.

1. Timotheũ. 4. &. 5. Nec etiā requiri

tur manuũ impositio: vt patet in capi.

presbyter de sacramentis non iteran-

dis. Ideò forsan solis verbis consecrat

ep̃us sacerdotes & alios ministros.

Nolo tamen aliquod nouũ asserere.

¶ QV Æritur, supposito ꝙ requiratur211|In sacra|mento|ordinis|ā requi|ra turcō|tactus|materie

materia, an sit necessarius contactus

materiæ, putâ calicis, vel libri? Caieta.

quodlibeto. 1. q. 16. dicit ꝙ sine dubio

requiritur realis contactus: nec hoc de

bet haberi pro opinione. Quia in om-

nibus alijs sacramentis vbi est materia<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>requiritur cōtactus realis: vt in baptis-

mo confirmatione, & extrema vnctio

ne, ergo etiā hic. Et hoc etiā significa{t$}

in forma, quia dicitur accipe calicem,

vel librũ. S. Tho. in additionibꝰ. q. 34.

ar. 5. 3. relinquit hoc sub dubio. Et cre

do ꝙ posset sustineri ꝙ nō est necessa-

rius iste contactus. Nec ego dānarem

eum qui negligentia vel alia ex causa

non tangeret calicem, & haberem eũ

pro sacerdote. Quia tempore aposto-

lorum non erat necessarium nisi im-

ponere manus. De alijs minoribus or

dinibus non est dubium nisi ꝙ nō re-

quiritur. Verum est quód si deficeret

illud per quod ecclesia intendit trade

re officium, ꝙ non haberet illud. Du-

randus dicit, quòd in suo episcopatu

non tradebatur liber diaconis. Sed se

quẽda est cōmunis opinio. Iste aũt cō

tactus debet esse simul cũ verbis, vt ve

rificetur forma quæ de præsenti dicit<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 170

<-P>accipe. Sed satis est ꝙ sit ibi simultas

moralis: sufficit em̃, ꝙ post verba sine

multa mora succedat contactus.

¶ QV Æritur, an ordo imprimat cha212|ordoim|primit|chara|cterem.

racterẽ? Respōd. ꝙ sic, quia character

est potestas ad aliꝗd spũale: & hic da{t$}

potestas circa sacramentũ eucharistię

Et ita etiā habetur in cōcilio Florẽti.

Et de sacerdotio nō est dubitādũ. De

alijs si non sunt sacramenta nonest o-

pus dicere quòd imprimāt characterẽ

¶ QV Æritur, an sit ordo in his sacra-213|In ordi|nibusre|cipiẽdis

mentis? i. an possit fieri diaconus qui

non est subdiaconus? Respōdeo ꝙ est

præceptum ꝙ seruetur ordo, & qui il

lum nō seruaret peccaret mortalitèr.

Secundò dico quòd iste ordo non est

de necessitate sacramenti. Patet in ca.

vnico de clerico ordinato per saltũ. Et

qui sic est ordinatus debet suscipere

ordines quos omissit dumtaxat à quo

cunque ordine incipiatur. Si autem<-P>



@@0@

@@1@De sacramento ordinis.



<-P>non sit baptizatus & susceperit ordi-

nem non est ordinatus: vt patet in cap.

veniens de presbytero iā ordinato &

nō baptizato, vbi præcipitur quòd ba-

ptizetur & iterũ ordinetur. Si autem

ordinetur antequā sit confirmatus or

do tenet. Et puto quôd qui ex negli-

gentia hoc pręteriret nō peccaret mor

talitèr, licet male faceret. Quia non in

uenio præceptum aliquod.

¶ QVÆR Itur, an qui suscipit ordi-214|ord nes|recipiẽs|in pctō|mortali|an pec-|cet mor|taliter.

nes in peccato mortali peccet morta-

litèr? Respondeo quòd si suscipiat sa-

cerdotium peccat mortaliter, & est sa

crilegus. Idem est de alijs ordinibus si

sint sacramẽta. Si autem nō sint sacra

menta, videtur ꝙ non sit mortale, licet

sit graue peccatũ, maxime si suscipiat

diaconatum qui ordinatur proximè

ad eucharistiam. Sed vtrũ peccet mor

talitèr qui exercet officia sua in pecca

to mortali? de sacerdotio clarum est.<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 171

<-P>De alijs ordinibus si sunt sacramenta

est mortale. Et quia hoc communiter

nō tenetur ꝙ tales peccent mortalitèr

ideò verisimilius est quòd hæc nō sint

sacramenta. Nihilominus (citra mor

tale) grauitèr peccat talis.

QV Æritur, quis sit collatur huius sa215|Ordinũ|collator|quis sit.

cramenti? S. Tho. cum alijs dicit quòd

solus ep̃s est minister ex officio suo.

Patet quia solus ep̃s potest cōsecrare

templa, vasa et vestes sacras, sed homo

magis dicatur diuino cultui per susce

ptionem ordinis quā illa, ergo. Itẽ pa

tet ex capit. quanto extra de consuetu

dine. Sed vtrum conferre ordines pos

sit cōmitti non episcopo? Respondeo

de minoribꝰ ordinibus iam in iure est

collata potestas aliquibus non episco

pis. Possunt enim minores ordines cō

ferre presbyteri cardinales, & aliqui

abbates sancti Benedicti circa mona

chos suos, & laicos sibi subditos. Vt<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>betur. 21. d. cap. 1. &. 2. Et. d. 69. ca. qm̃.

Et de ætate & qualitate. ca. cũ contin-

gat, & ca abbates de priuilegijs li. 6. &

in multis alijs locis iuris. S. Tho. 3. p. q.

72. ar. 11. &. 4. d. 7. q. 3. ar. 1. quæstiũcu.

3. ait ꝙ solus ep̃us habet ex officio suo

conferre ordines, & quòd episcopus

non potest cōmitere non episcopo po

testatem conferendi ordines, etiā mi-

nores: & si cōmitteret nihil esset factũ

Papa verò potest cōmittere sacerdoti

collationem minorũ ordinũ: & re ve-

ra iam cōmissit. Quartò dicit. S. Tho.

quòd collatio ordinum etiam minorũ

non potest cōmitti non sacerdoti, nec

collatio maiorum ordinum potest cō

mitti nisi episcopo dumtaxat. Idem te

net Palude. 4. d. 7. q. 4. conclusione. 2

Nam episcopus & papa non habent

maiorem potestatẽ circa corpus Chri

sti verum quàm sacerdos: licet circa

corpus Christi mysticum quod est ec<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis 172

<-P>clesia papa habeat plenissimam pote-

statem ac proinde illa quæ spectāt ad

corpus Christi mysticum subsunt po

testati papæ. Et quia potestas conferẽ

di ordines est solùm potestas circacor

pus Christi mysticum, ideò papa po-

test committere alteri talem potestaté

Quiaverò potestas supra corpus Chri

sti mysticum præsupponit potestaté

supra corpus Christi verum, ideò pa-

pa non potest committere potestatem

conferendi ordines nisi sacerdoti, qui

solus habet potestatem supra corpus

Christi verum.

¶ QV Æritur, vtrũ papa possit cōmit-216|Papa an|possitcō|mittere|sacerdo|ti pote-|statẽ cō|ferendi|ma ores|ordines

tere potestatẽ conferendi maiores or-

dines facerdoti non episcopo? S. Tho.

& Palu. & oẽs dicunt quòd non, nihi

lominus (vt fertur) papa de facto com

missit quibusdā abbatibꝰ. S. Benedicti

Saltem de subdiaconatu vidi ego bul

lampapæ quibusdā abbatibꝰ ordinis<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>Cisterciẽsium concedentis ꝙ possent

conferre subdiaconatũ. Et alij dicunt

ꝙ diaconatum etiā. Si hoc ita est, ego

dico ꝙ factum tenet, excepto sacerdo

tio: aliâs esset intolerabilis error. Quā

uis de hoc dubitet Maioris dicẽs ꝙ pa

pa extendit potestatem suam, & quod

securius esset ab alio sumere. Sed pu-

to illud securum & sine scrupulo.

SED quæritur vtrum episcopi hæ

retici, scismatici, aut excōicati, possint

ordines conferre? Respondeo, quôd

peccant tám recipientes, quám ipsi cō

ferentes, nihilominus tamen veros or

dines, & verum sacramentum confe-

runt non est dubium.

¶ QV Æritur de impedimentis ordi-217|Fœmi-|na ordi|nari nō|potest.

nandorũ, vtrũ foemina possit ordina-

ri. Respōd. secundũ oẽs quòd nō. Pro

bat. S. Tho. quia ordinati in ecclesia

præficiuntur alijs, foeminæ verò offi-

cium est subesse. Et ꝓhibitum est eis<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 173

<-P>in ecclesia loqui, quod est officium sa

cerdotum. Item secundũ Paulum. 1.

Corinth. 11. mulieres non debent tōde

ri, sed initiũ ordinis est tonsura, ergo.

¶ DE pueris verò nō habentibus vsũ218|Pueri, ā|possint|ordina-|ri.

rationis dicit. S. Tho. ꝙ esset contra

præceptum eos ordinare saltem maio

ribus ordinibus, quia minoribus ꝑmit

ti{t$} in septenio. Secũdò dicit ꝙ si puer

in cunis ordinaretur in sacerdotẽ esset

verè ordinatus. Quia hoc sacramentũ

non requirit actũ ex parte suscipiẽtis

sicuti & baptismus & cōfirmatio. Ho

micida autẽ post baptismum non po-

test ordinari ex traditione ecclesiæ. Si

autem de facto ordinetur tenebit

¶ PER homicidam vèrò intelligitur219|Homici|daetmu|tilator|non pōt|ordina-|ri nisioc|cidat in

in proposito, omnis voluntariè occî-

dens, aut mutilans alium, vel se ipsum

post baptismum: siue id fiat licitè, siue

illicitè, omnis talis est irregularis, vt iu

dex, lictor, & etiam mandans, præci-<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis.

<-P>piens, consulens vt aduocatus. Et extẽsui defẽ|sionem|inculpa|bilem.

ditur hæc irregularitas ad eos qui cō-

mittantur malefactorem seruantesne

rapiantur illi qui sunt morte plecten-

di, quia quodāmodo cooperantur ho-

micidio. Nescio tamen an hoc sit ex-

pressum in iure, si non est nollem eos

condẽnare: nisi proptereà ꝙ qui con-

cōmittantur sic sunt causa mortis, ꝙ

non sequæretur mors si ipsi nō custo-

dirent reũ. Qui autẽ pugno extrahit

dentem non dicitur mutilator, ac pro

indè nec est irregularis: quia poenæiu

ris sunt restringendæ non ampliandę

De illis qui sunt causa ꝙ alij citiús mo

riantur, vt assistentes infirmis, & vertẽ

tes illos, dico ꝙ si hoc faciant hoc præ-

textuvt citiùs moriatur, fortè manent

irregulares. Si veró bona fide id faciāt

non puto eos incurrere irregularitatẽ

quæ est grauissima ecclesię poena. Si

autẽ quispiā se defendendo aliũ occî-<-P>


@@0@

@@1@De sacramento ordinis. 174

<-P>dat, antiquitus & tẽpore. S. Tho. erat

irregularis, vt ipse ait. 3. p. q. 39. arti. 4.


Yüklə 2,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin