İkg op öncelik 1’e ilişkin Değerlendirme (İstihdam) Ankara, Ekim 2013

2. 
   Ortaklık Yaklaşımı
   

Başvuru Rehberi, “Faaliyetlerin, yerel/bölgesel ortaklık dahilinde yürütülmesini öngörmektedir; bu çerçeve içerisinde Hibe Programı ilgili kamu kuruluşlarını, sosyal ortakları, STK’ları ve diğer aracıları destekleyecektir. İşgücü piyasasıyla yakın bir çalışma yürüten kamu kuruluşları, yarı özerk kuruluşlar, odalar, sosyal ortaklar, STK’lar, üniversiteler, vs. kolaylaştırıcı rolü üstlenebilir” demektedir.¹⁰⁵ Uygun faaliyetler listesi, işbirliği vasıtasıyla kayıtlı istihdamı teşvik etme konusunda sosyal ortaklar/diğer paydaşların rolünü arttırmak gibi programın önceliklerini ele almak amacıyla sağlanmıştır.
Geçerli başvurular için değerlendirme kılavuzu, başvuru sahibiyle aynı doğrultuda ortakların finansal ve operasyonel kapasitelerini puanlamak için tasarlanmıştı. Ortakların katılımını izlemekle ilgili metodolojinin tarifi, 5 puan ağırlığındadır. Bu, KİTUP hibe programında ortakların projelere katılımına ve katkılarına önem verildiğini göstermektedir.

Tablo 129: KİTUP hibe programı değerlendirme sisteminde ortaklık puanlaması

Bölüm	Maksimum puan
1. Mali ve operasyonel kapasite
1.1 Başvuru sahibi ve varsa, ortaklar proje yönetimi konusunda yeterli deneyime sahip mi?	5
1.2 Başvuru sahibi ve varsa, ortaklar yeterli teknik uzmanlığa sahip mi? (özellikle ele alınacak konularda bilgi)	5
1.3 Başvuru sahibi ve varsa, ortaklar yeterli yönetim kapasitesine sahip mi?	5
3. Metodoloji
3.3 Ortakların ve/veya diğer paydaşların, projeye katılım ve katkı seviyesi yeterli midir?	5

Online araştırma, ortaklık yapılarını ve bunların sonuçlarını değerlendirmek üzere birkaç soru yöneltmiştir. Aşağıdaki grafik, KİTUP hibe programı öncesinde hibe faydalanıcılarının ortak olarak deneyimlerini ortaya koymaktadır. 10 hibe faydalanıcısından 8’i, projelere ortak olarak katılmamıştır ve bu sebeple büyük çoğunluğu daha önce bir destekleyici rolde hiç deneyim sahibi değildir. Bu, ortaklardan büyük katkı bekleyen bir projede ortaklık yaklaşımının yararlarından etkin bir şekilde faydalanmanın önündeki önemli sorunlardan biri olarak görülebilir.

Grafik 88: Hibe faydalanıcılarının bir projeye ortak sıfatıyla katılımı

Kurumunuz bu projeden önceki son üç yıl içerisinde ortak sıfatıyla, bu program kapsamında uyguladığınız projeye benzer bir proje uyguladı mı?

Online araştırma, ortaklık konusunun başvuru rehberinde atfedilen önemine uygun olarak ciddi bir şekilde ele alınıp alınmadığı konusunda görgül veriler sağlamıştır. 10 hibe faydalanıcısından 8’inden fazlası, ortaklarını ana faaliyetlerin uygulanmasında katkı sağlayacaklarını düşündükleri için seçmiştir; 10 hibe faydalanıcısından 7’si, ortakların, hedef gruplara (aşağıdaki grafiğe bakınız) erişim sağlamalarını beklemiştir. Bu, başvuru sahiplerinin rehberi çok ciddiye aldıklarını göstermektedir. Ancak, 10 hibe faydalanıcısının 5’inden azı, ortakların ana faaliyetlerde gerçekten rol aldıklarını ifade etmiştir. Öte yandan, ortaklar, hedef gruplara erişimi kolaylaştırma konusunda kendilerinden beklenen rolü yerine getirmede başarılı olmuşlardır.

Grafik 89: Ortakların seçilme nedenleri

Ortaklarınızı seçerken hangi faktörleri dikkate aldınız?







Grafik 90: Ortakların rolleri

Projede ortaklarınızın asıl rolleri neydi?

Proje teklifi hazırladı

Katılımcılara ulaşma ve katılımcı seçimi konusunda yardımcı oldu

Ana faaliyetleri uyguladı ve izledi

Mali katkı sağladı

Katılımcılar için istihdam fırsatları sağladı

Ortaklara yönelik bazı beklentilerin gerçekleşmemesi gerçeğine rağmen, ortakların beklenilenleri verip veremediği sorusuna verilen cevaplar bununla çelişmekteydi. Hibe faydalanıcılarının tümü, beklentilerin karşılandığından yüzde yüz emindi.

Bu tür çelişkili sonuçların nedeni, ortakların faydalanıcı ya da ortak olarak hibe projelerinde sınırlı deneyime sahip olmaları dolayısıyla hibe faydalanıcılarının ortaklarına yönelik beklentilerinin hâlihazırda oldukça düşük olması olabilir.

Düşük beklentilerine ve ortakların performanslarına rağmen, hibe faydalanıcılarının büyük çoğunluğu birden fazla ortak bulma konusunda tereddüt yaşamamıştır. Bu, başvuru değerlendirmesinde yüksek bir puan almak için böyle yapmışlardır şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 130: Ortak ve proje sayısı

Ortak Sayısı	Proje Sayısı
1	13
2	10
3	10
4	3
5	2
6	1
7	2

Aşağıdaki tablo, KİTUP hibe programı projeleri için gerçek ortaklık yapısını göstermektedir. Hibe faydalanıcısı kurumlar satırlarda ve ortaklar sütunlarda yer almaktadır. Örnek vermek gerekirse, tablo şu şekilde okunmalıdır: derneklerin %28’i, ortak olarak diğer dernekleri seçmiştir; odaların %17’si ortaklarını üniversiteler arasından seçmiştir.

Program hedeflerinin gerçekleştirilmesi için ideal ortaklık yapısı beklenmekteydi. Örneğin, sendikaların, çalışanları ve işverenleri temsil eden taraflar olarak odalarla ortaklık yapması beklenmekteydi. Gerçekleşen durum ise şöyledir:

• 
  Derneklerin %33’ü odalarla ortaklık yapmıştır; bu, etkili bir seçim olarak değerlendirilebilir.
  
• 
  Odaların %21’i diğer odalarla ortaklık yapmıştır; bu, hibe programı hedeflerinin gerçekleştirilmesi için daha az destekleyici görülmektedir.
  
• 
  Sendikaların %67’si odalarla ortaklık yapmaktaydı; bu, etkili bir seçim olarak değerlendirilebilir.
  
• 
  Birliklerin %27’si odalarla ortaklık yapmıştır; bu, her kurum da işveren tarafını temsil ettiği için daha az etkili bir seçim olarak değerlendirilebilir.
  

Etkisiz ortaklık yapılarının yanı sıra ideal ortaklık yapıları da olduğu için örnekler yanıltıcıdır. Ancak, odalar arasındaki ortaklıklar, kapsamlı olarak uygulanacak farkındalık oluşturma faaliyetleri durumunda iyi sonuçlar doğurabilir. Odaların, ortak ve uygulayıcı sıfatıyla katılımları çarpıcıydı. Bu, çatı örgütünden (TOBB) fazlasıyla destek aldıkları tespitiyle yakından ilgilidir.

Tablo 131: Hibe faydalanıcısı kurum türlerine göre KİT hibe faydalanıcılarının ortakları

Hibe faydalanıcıları	ORTAKLAR
	Dernekler	Odalar	Kooperatifler	Vakıflar	Devlet kuruluşları	Valilikler	Belediyeler	Uluslararası kuruluşlar	Organize sanayi bölgeleri	İl Milli Eğitim Müdürlükleri	Halk eğitim merkezleri	Kamu kurumları	İl özel idareleri	Sendikalar	Birlikler	Üniversiteler	Köylere hizmet götürme birlikleri	Mesleki eğitim merkezleri
Dernekler	%28	%33	%0	%0	0%	%0	%0	%6	%0	%0	%0	%6	%0	%0	%6	%17	%0	%6
Odalar	10%	%21	%3	%3	0%	%7	10%	%0	%7	%0	%0	%3	%3	%0	%14	%17	%0	%0
Kalkınma ajansları	%0	%100	%0	%0	0%	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0
Vakıflar	%50	%25	%0	%0	0%	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	0%	%25
Belediyeler	%0	%33	%0	%0	0%	%0	%0	%0	%0	%0	%33	%0	%0	%0	%0	%0	%33	%0
Organize sanayi bölgeleri	%0	%40	%0	%0	0%	%0	%0	%0	%20	2%0	%20	%0	0%	%0	%0	%0	%0	%0
İl özel idareleri	%0	%50	%0	%0	0%	%0	%50	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0
Sendikalar	%0	%67	%0	%0	0%	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%33
BM Kalkınma Programı	%0	%25	%0	%0	%25	%0	%0	%25	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%25	%0	%0	%0
Birlikler	%9	%27	%0	%9	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%9	%0	%0	%9	%18	%0	%0	%18
Üniversiteler	%0	%100	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0	%0