Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv
Yüklə 18,48 Mb.
|
|
Ex dictis facilè definitur quæstio altera, quam subtilem appellat Panormitanus suprà eod. nu. 4. de regularibus. An scilicet teneatur religiosus ad obseruantiam regulæ, quæ cùm ipse professus est, collapsa erat, posteà verò reformatur, & omnibus obseruanda proponitur: dicendũ enim est, non te- neri, si abrogata sit prima regula auctoritate Pōti- ficis: quia nō primæuam institutionem religionis professus est: sed eam, quæ auctoritate Pontificis facta est: quare nulla de causa potest ad regulam primam obseruandā adstringi. Idem si consuetudo aliqua contra regulam legitimè iam est introdu- cta & præscripta. Cæterùm si prima regula profes- sorum vitio collapsa est, & ante professionem re- ligiosus eam perspectam habuit, eaq́ue teneri omnes illius professores, atque eo animo se reli- gionis voto deuinxit: ad regulæ obseruationem tenetur. Vide Panormitanum & Syluestrum su- prà, qui alios plures referunt hac de re disputātes, & variis distinctionibus vtentes.
------------------------------------------------------------ <-P>continentur, vim habeant legum. dist. 9. ait sententias Patrum, qui pro- bantur à Gelasio, cap. sancta Roma- na, dist. 15. esse canonicas vsque ad minimũ apicem, seu iota vltimum: cuius sententiam, cùm nulla diuersitas inter san- ctos reperitur, amplectitur Innocentius cap. ne innitaris, ad finem commentarij, de constit. Decius ibi, in 2. lectura num. 8. addens, dicta Sanctorum in causis definiendis post summos Pontifices pri- mum obtinere locum, & Panormitanus cap. cum Apostolica, num. 4. de his, quæ fiunt à prælat. ait, vbi deficit auctoritas canonum, licitè recurrimus ad au- ctoritatem Sanctorum. Hæc sententia suadetur primò, ex Gelasio cap. sancta Romana, d. 15. vbi B. Cypriani, & aliorum Patrum opuscula recenset, quæ in Ecclesia, inquit, Catholica recipiuntur, & speciatim epistolam B. Leonis Papæ ad Flauianum Constantinopolitanũ Episcopum destinatam, in omnibus venerabiliter recipi, sub ana- themate decernit. Secundò, quia Innocentius III. d. cap. cùm Apo- stolica ex sententia Hieronymi decernit, satis esse consensum Episcopi, licet capitulum non consen- tiat, vt decimarum donatio monasterio à laico eas possidente facta, vires habeat: ergo sententia Hie- ronymi pro lege habita est ab Innocentio III. ergo idem est de aliis. Tertiò, quia Bonifacius Papa, in cap. sunt non- nulli, 16. quæst. 1. inquit, Nos verò tantorum Patrum instituti exemplis, quibus periculosum est refragari, &c. ergo vult Bonifacius sanctorum doctrinam pro lege habendam esse. Quartò, Gratianus in summa dist. 20. §. sed aliud est, ait: in causis definiendis Hieronymum, Augusti- num, & alios Patres secundum post Pontifices lo- cum habere: ergo eorum dicta pro legibus haben- da sunt.
Quintò, saltem id verum videtur de dictis Pa- trum, Decreto Gratiani insertis, nam omnia, quæ in hoc decreto continentur, solent vt canones, tum in publicis scholarum disputationibus, tum in publicis tribunalibus ad decisionem causarum allegari, & ad ius ipsum Canonicum Decretum Gratiani pertinere, nemo ignorat: ergo omnia, quę in eo continentur, vim legum, seu canonum ha- bent ex consuetudine Ecclesiæ sic acceptantis, & publicè legi volumen Decreti permittentis, vt docent Archidiaconus cap. de his el segundo dist. 50. in principio: Dominicus nu. 2. Præpositus post 5. quæst. vers. redeundo ad textum, Turrecremata num. 5. vers. de his, referens Hugnonem. Idem Ar- chidiaconus cap. quis nesciat, dist. 9. ad finem: & ibi Dominicus, Panormitanus cap. 2. de rescriptis, num. 9. Felinus num 43. Ripa num. 8. Azor repet. in proœm. Decreti num. 25. Thomas Canonista repetit. in idem proœm. num. 343. & sequentibus, Turrecremata art. 8. num. 25. Maranta in pract. p. 3. quæst. vnic. num. 36. Cucus 1. instit. maiorum tit. 1. num. 15. Cenedo collectaneo 16. ad Decretum num. 2. Sextò quia, vt refert Medicis tract. de legibus part. 1. quæst. 3. num. 9. hoc decretum nonnulli di- cunt approbatum fuisse ab Eugenio III. & habe- tur in vita eius scripta ante volumen ipsius, & quamuis multi, quos posteà referam, dicant, nul-<-P> @@0@ @@1@ dicis loco citato num. 14. subiungit: Licèt non con- stet de approbatione Pontificis, tamen approbatum esse diuturno vsu: quia communiter adducitur, vt authen- ticum, in scholis legitur, & adducitur, & facit plenam fidem, vt ait Panormitanus c. 2. de rescriptis: ergo dicta Patrum, & alia in eo contenta vim habent legis, vt secundùm Sanchez tomo 3. lib. 9. de ma- trimon. disp. 12. num. 3. præter citatos argum. 5. te- net Emanuel tomo 1. regul. quæst. 6. art. 2. Medina de continentia lib. 2. quæst. 33. in fine, & Decius 2. cap. de rescriptis in fine, vbi ait, volumen decreti
Secunda & vera opinio est, dicta sanctorum Pa- trum, etiā decreto Gratiani inserta, vim legis non habere, nisi in casibus posteà designandis: ita Ca- stro 1. contra hæres. cap. 7. & alij Theologi in hac materia de legibus, & Emanuel Rodriguez tomo 1. quæstionum regular. quæst. 6. art. 2. Felinus, De- cius, & alij canonistæ cap. ne innitaris, de constit. Panormitanus ibi, & in proœmio Decretal. capit. Rex pacificus colum. 5. cap. 1. de præsumptionib. cap. qualiter, & quando 2. de accusat. gloss. in sum- ma dist. 20. Couarruuias 4. variar. cap. 16. num. 6. Ioannes Andreas, & Antonius de Butrio ca. 2. seu, ex parte, de rescriptis: idem Ioannes Andreas cap. debitum de bigamis, Hugo, & Archidiaconus cap. quis nesciat, dist. 11. & cap. de his, dist. 50. Branta in exposit. titulorum in fine, Maranta de ordine iudi- ciorum part. 3. principali, num. 34. Decius cap. 2. de rescriptis num. 15. Felinus num. 49. Ratio sumitur ex dictis in superioribus, & ex Gratiano ipso in summa distinctionis 20. quia ius dicere, aut facere, seu causas, ac lites decidere, & leges ferre, non est actus sanctitatis, nec doctri- næ: sed iurisdictionis, quam multi sanctorum non habuerunt; & qui habuerunt, non semper ea vti voluerunt: ergo tunc eorum dicta vim legis non habent, quantumcumque sancti fuerint, & docti: imò etiam si summi Pontifices extiterint. Confir- matur, quia sæpe non eo animo doctrinam tradi- disse, vt vellent pro lege seruari, constat cap. nega- gare, & cap. ego solis, 9. dist. & de Innocentio IIII. Pontifice, qui eximia vtriusque iuris scientia fuit, & doctissima in decretales edidit commentaria, testatur. Hostiensis cap. solet, de sentent. excomm. in 6. se multoties ab eodem Innocentio audiuis- se, nolle, vt sua commentaria ius facerent: & ita etiam docet Emanuel Rodriguez suprà cum Feli- no cap. 2. de rescriptis, colum. 23. vers. liber iste. Nec valet dicere, Sanctorum dicta licet per se ius non faciant; tamen ius facere, quatenus decretum Gratiani, in quo continentur, approbatum est à sede Apostolica, nullibi etiam reperitur talis ap- probatio, vt notant ferè omnes Theologi, & Iuris- periti pro 2. opinione citati, vt Ioannes Andreas, quem refert, & probat Panormitanus cap. 2. nu. 9. de rescriptis, Decius ibi, num. 74. & alij, quos re- censet Felinus eodem cap. num. 43. & Emanuel, ac Medicis suprà. Nec vmquam Panormitanus cōtra- rium asseruit, vt perperā illi imponit Felinus suprà: solùm enim ait, Panormitano suprà præsupposito, quòd fuerit liber iste approbatus, debet intelligi, quòd fuerit approbatus quoad dicta Sanctorum, & Romani Pontificis, nō autem quoad dicta Gra- tiani: Cui Panormitani dicto addo, etiamsi decre- tum Gratiani fuisset approbatum, non deberet in- telligi, omnia ibi contenta approbari, vt leges: sed<-P>@@ <-P>quædam, vt leges, alia vt piam, vel probabilem doctrinam, nihilq́ue contra fidem, aut bonos mo- res habentem. Ad maiorem autem claritatem ad- uerte cum Sebastiano Medicis suprà, Felino cap. 2. de rescriptis colum. 23. vers. liber decreti, Panor- mitano ibi colum. fin. Emanuele Rodriguez loco citato, Archidiacono ca. quis nesciat, dist. 9. in de- creto esse, Primò, testimonia Scripturæ. Secundò, Conciliorum. Tertiò, Romanorum Pontificum. Quartò, Sanctorum, vel antiquorũ Patrum. Quin- tò, cuiusdam Paliæ, quæ attribuitur cuidam Car- dinali discipulo Gratiani, qui laborem Gratiani sibi ascribere voluit, vt in cap. si quis homicidium 50. dist. Sextò, Imperatorum, & Iurisconsultorum. Septimò, ipsius Gratiani. De testimoniis Scriptu- ræ approbatæ pro Scriptura in Tridentino sess. 4. & de testimoniis Conciliorum, & Pontificum, quę modum præcepti continent, vim habere legis, nulli dubium est. Certum quoque est, de Palea non esse curandum, vt ait Medicis, & Emanuel su- prà, ex Ioanne Andrea, Additione ad Speculator. tit. de disp. & alleg. §. fin. & Immola, Rubrica de verborum obligationibus, Saliceto, Antonio Car- dinali, & aliis. Ideo à glossatoribus omissa est Pa- lea. Ita etiam tenẽt Pauinus in Præludiis extrauag. Ioan. XXII. De legibus autem insertis decreto, vel iuri Pōtificio, bene ait Medicis, nullius esse aucto- ritatis quoad ius Pontificium: sed manere in sua primæua dispositione: nec per illam insertionem canonizari: quod etiam docent Panormitanus cap. 2. de rescriptis, & ibi Felinus num. 49. Andreas de Isernia cap. 1. colum. 5. qui successores tenean- tur in vsibus feudis, gloss. cap. 1. de rebus Eccles. non alienand. in 6. Ioannes Andreas cap. ex parte, de feudis: Nauarrus de reditib. quæst. 1. numero 5. Emanuel suprà, cum Panormitano, Maranta, & aliis. De dictis Gratiani meritò ait Medicis, nullam habere vim legis, vt docet gloss. in proœmio sexti, verbo, titulis, Iason, Rubrica de actionibus, Ripa cap. 2. de rescriptis. Creditur tamen ei tamquam perito in arte iuxta l. 1. ff. de ventre inspi. & l. septi- mo mense, ff. de statu homin. De testimoniis Sanctorum, ait Medicis, pro le- ge haberi debere, quæ Sancti pro lege haberi vo- luerunt, nisi ipsorum testimonia repugnent ma- iorum auctoritatibus. Sed dico, interdum ipsi Sancti testificantur de præcepto Christi, Apostolorum, vel Ecclesiæ, & tunc sunt testes præcepti, non auctores, & illis tamquam testibus credendum est: eorum etiam exempla in agendis de præcepto, & de consilio optimè nos dirigunt. Vide Canum 7. de locis ca. 3. & ca. vlt. 20. dist. Turrecrematam ibi, & alios. Non- nulla verò referuntur à Gratiano, quæ in Conci- liis, vel Patribus, quibus ipse ea tribuit, non inue- niuntur: de quibus Decius, & Felinus cum Panor- mitano d. cap. 2. de rescriptis sentiunt, vim legis habere: quia illi credendum videtur. Sed hæc non est sufficiens coniectura: quia Gratianus non om- nia sumpsit ex suis originalibus: sed multa ex anti- quioribus decretorum collectoribus, de quibus latè Turrecremata in proœmio decreti ad 8. & ita facilè potuit deceptio aliqua vel mutatio contin- gere, præsertim in nominibus auctorum, vnde in Decreto Gratiani ab Antonio, Augustino, & aliis multa emendata sunt: consulenda ergo originalia, quòd si non inueniantur, inspiciendum est, vtrum<-P> @@0@ @@1@ sint, vel aliis certioribus decretis confirmata: alio- qui ad ius constituendum non sufficient. Ipse Medicis, qui multùm tribuit contentis in Decreto, tādem aduertit, dictum Decreti non va- lere, si contradicat aliis posterioribus: nam poste- riora præualẽt l. pacta nouissima. C. de pactis, item confirmationem generalem Decreti non trahi ad specialiter reprobata, quia confirmatio ad solum actum validum referri debet, ex Felino c. cum in- ter, de exceptionibus, Ioanne Andrea c. dudum de decimis, & quia confirmatio generalis non trahi- tur ad specialiter reprobata glos. l. 1. §. fi. ff. de his, qui sunt sui, &c. Felinus c. Ecclesia S. Mariæ, de constit. & cap. ad nostram de probat. Iason l. more, ff. de iurisd. omnium iud. Alexander cons. 59. lib. 1. & cons. 125. lib. 2. Ad primum autem argumentum primæ opi- nionis respondeo, epistolam illam Leonis ad Fla- uianum venerabiliter in omnibus debere recipi, meritò decerni, quia est definitio Papæ. Verùm hoc
quæ docte prosequitur, & cum Castro suprà glos- sam illam c. noli, dist. 9. irridet. Adde, licet illi san- cti, quos Gelasius recenset, numquam cum perti- nacia aliquid contra fidem tradiderint, negari ta- men nō potest, aliquando contra fidem materia- liter errasse. Cyprianus enim, vt alios omittamus, semel ab hæreticis baptizaros, iterum baptizan- dos existimauit, vt cōstat ex epistolis eius ad Quin tum Pompeium, & Iubaianum, & ex Augustino 1. contra Cresconium c. 32. & lib. 2. c. 31. & 32. & 2. de baptismo contra Donatis. c. vltimo, & lib. 3. c. 1. & 2. & rectè Augustinus 1 contra Crescon. c. 32. de Cyprian. disserens ait, Ego huius epistolæ auctoritate non teneor, quia litteras Cypriani non canonicas habeo, sed ex canonicis considero, & quod in eis diuinarum scripturarum auctoritati congruit, cum laude eius acci- pio, quod autem non congruit, cum pace eius respuo. Agnoscit ergo Gelasius illa opera esse illorum Pa- trum, & ea veneratur, tamquam piam communi- ter doctrinam continentia, non tamen omnia in illis contenta approbat. Vnde Henriquez noster aliquando sic scripsit, Gelasius approbat quorum- dam libros Patrum, non quòd omnia, quæ in illis continentur, sint de fide aut semper certa (inter- dum enim Patres contrariis opinionibus aut re- tractationibus sibi eduersantur) sed quia aucto- res digni sunt, vt cum præfatione honoris citẽtur in disputationibus, aut consiliis, & eorum aucto- ritas digna sit, vt eos sequamur, aut piè sensum in- terpretemur, nisi aliunde constet, eos in aliquo errasse: ob eam approbationem proponit homi- lias horum Patrum, vt in officiis diuinis in Eccle- sia legantur, quòd contineant vtilem, elaboratam- q́ue doctrinam. Adducit pro se Couarruuias 4. va- ria. cap. 16. & 17. Abulensem 2. p. defensorij. D. Thomam. 1. p. quæst. 2. art. 8. ad. 2. Canum 7. de lo-<-P>@@ <-P>cis, cap. 3. & lib. 2. cap. 1. & 17. Augustinum, & Pa- tres, quos affert Gratian. dist. 9. (vbi tamen glos. nimium tribuit his libris, postquam à Gelasio sunt approbati.) Martinez 1. Hipotyposi cap. 16. qui cum August. epist. 111. ait viros doctos aliquando deficere, idem Quintilianus, lib. 10. cap. 1. Ad secundum respondeo, Innocentium III. non existimasse sententiam Hieronimi pro lege ha- bendam, sed eius auctoritate ductum simul cum aliis fundamentis difinijsse, donationes decimarũ, quas laici possident, monasterio factas, consensu Episcopi accedente, ratas esse, vt ex ipsa Innocen- tij constitutione constat: sic in cap. tria. 36. quæst. 2. ex authoritate Hieroni. difinitur contra Concil. Aquisgran. relatum cap. placuit 36. quæst. 2. vt no- tat Turrec. dist. 20. in summa. art. 1. Ad tertium respondeo, in rebus ad fidem spe- ctantibus, sanctorum Patrum sententiis, cùm vel omnes, vel maior eorum pars in eandem senten- tiam conspirant, periculosissimum esse refragari: quia præsumendum est, eos Spiritu sancto inspi- rante eandem fidei doctrinam tradidisse: tum vel maximè, cum ipsi testantur, doctrinam illam ex traditione Ecclesiastica, Apostolica, vel diuina de promptam esse, vel illi esse consentaneam: quare meritò Bonifacius in illo ca. sunt nonnulli, ductus sentẽtia Benedicti, & aliorum sanctorum Patrum existimat, à sacerdotibus Monachis soluẽdi, ligan- diq́ue officium Deo operāte dignè administrari, si eos dignè contigerit hoc ministerio sublimari. Ad quartum respondeo, Gratianum, vtpotè pri- uatum monachum, auctoritatem nullam habuis- se, vt sanctorum sententiis legis vires tribueret; nec eo animo verba illa protulisse: sed solùm vo- luisse, vt in causis definiendis sanctorum doctri- nam amplectamur, videlicet delictum existiman- tes, quod illi delictum iudicarint, & graue, ac tali pœna dignum, quod ipsi graue, & tali pœna di- gnum iudicarint, & sic in aliis: & eodem modo in- terpretandus est Turrecremata dist. 20. in summa art. 1. & c. vlt. n. 3. vbi in difiniendis causis Ecclesia- sticis aliquid tribuit sanctis. Ad quintum respondeo, quæ in Gratiani decre- to cōtinentur, interdum canones appellari, ipsum- q́ue decretum partem iuris canonici existimari: quia plurima continet Pontificũ, & Conciliorum decreta, quæ sunt canones omninò admittendi in suis Ecclesiis, nisi consuetudine, vel sequenti lege derogata sint, sanctorum etiā dicta canones quo- dammodò sunt: quia in agendis, imò in causis de- finiendis aliqualiter nos dirigunt, vt annotatum est: ex quo etiam patet respōsio ad sextum, & iam diximus, decretum Graciani à nullo Pōtifice fuis- se approbatum, saltem ita vt omnia in eo conten- ta pro lege suscipienda essent. Quod si voluissent Pontifices, vtique id expressissent, sicut Imperator Iustinianus. l. 2. in fine ff. de veteri iure enucleādo, vim legis dedit dictis Iureconsultorum, quæ in ff. continentur. Et sic contentis in Decreto Gratiani non ampliùs, quàm eorum auctoribus tribuẽdum esse, docet Sanchez tomo. 3. de matrim. lib. 9. disp. 12. n. 5. cum Ripa l. 1. num. 69. ff. si certum petatur, Maiore 4. dist. 27. quæst. vlt. §. dubitatur, an is Caietano 2. 2. quæst. 88. art. 8. dub. vlt. ad 1. Ara- gonio dub. 1. ad. 2. Soto 7. iust. quæst. 3. art. 1. Va- lentia 2. 2. qu. 6. disp. 6. de voto pun. 6. idque pro- bat Sanchez ex. c. de libellis, dist. 20. vbi Leo. IIII. scribens Episcopis Britanniæ, explicatisq́ue, quam<-P> @@0@ @@1@ retulit canones Pontificios & Cōciliorum gene- ralium; iisque nihil statuentibus, dixit, sanctorũ di- cta esse magnanimiter retinenda, vbi non nume- rauit inter canones, quibus causa decidenda est, sed inter ea, quæ dirigunt, & magnificienda sunt. Addit, ab aduersariis non probari, volumen De- creti, quoad omnia in eo inserta, ius continere, nec obstare putat, quòd Pontifex in causis deci- dendis aliquando illud alleget: quia non semper tamquam ius allegatur: sed interdum ad solam di- rectionem: sicut solet Pontifex & Concilium ge- nerale alia sanctorum testimonia, quæ decreto in- serta non sunt, inferre: sic etiam leges ciuiles de- creto insertas vim iuris canonici non habere, nisi Yüklə 18,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|