Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv
Yüklə 18,48 Mb.
|
|
quæstiunc. 2. habens iurisdictionem Ecclesiasti- cam, licèt non habeat claues, potest excommuni- care, & glos. cap. prætor. dist. 32. verbo, Duci, ex Gregorio lib. 2. ep. 45. probat, laico delegari posse facultatem suspendẽdi, excommunicādi, &c. ergo. Ad argumenta, in contrarium respondeò, solùm probare, non posse mulierem ex officio publicè docere, & actus iurisdictionis spiritualis publicè exercere, qui ad censuras pertinent: hoc enim sua- dẽt illa scripturæ testimonia, & Innocentij III. ca. noua, de pœnit. & remiss. vbi detestatur quarum- dam Abbatissarum audaciam, & temeritatem, quę in criminibus monialium confessiones audiebant, & legẽtes Euāgelium, publicè prædicabant: quod ne deinceps fiat, decernit: quia, inquit, licet beatis-
ait, fæminam, licet ex officio, & iure communi non possit excommunicare, aut prædicare; secus tamen ex priuile- gio. Et sic debet intelligi aut limitari Decius supra dicens, fæminam posse habere iurisdictionem Ec- clesiasticā iuxta illud c. dilecta: nō tamen posse ex- communicare, iuxta illud cap. noua, & idem dicit Couarruuias cap. alma. p. 1. §. 11. num. 2. Durandus 4. dist. 19. qu. 1. num. 9. Siluester verbo, Abbatissa<-P>@@ <-P>§. 3. Angelus, Armilla, Rosella, Tabienna, & alij summistæ eodem verbo, Panormitanus cap. dile- cta, de maior. & obedient. & ipse textus, & eodem modo sunt intelligendi Victoria, Sotus, & Ema- nuel citati pro prima opinione: nā Sotus illo lo- co citatus ex dist. 20. quem citat, & sequitur Ema- nuel to. 1 quæstionum regularium, quæst. 15. art. 1. ait, non video, cur Prouincialis, vbi ei visum fuerit ad honorẽ domus, & monialium expedire, non possit Prio- rissis, & Abbatissis cōmittere, vt possint huiusmodi præ- cepta spiritualia in graui necessitate ponere: citra tamen excommunicationis sententiam: nam hæc facultas num- quam mulieribus commissa est, né eis committere decet. Non dicit Sotus, nullo modo posse, sed nō decere; Paludanus autem absolutè ait, excommunicatio- nem committi ei posse, cùm committatur merè laico: sed intelligitur, quòd possit ei cōmitti à Pa- pa, nō ab aliis, & similiter Abbatissa licet interdũ suspẽdere possit ab officio, & beneficio subtrahere præbendas, & lato modo interdicere, & suspẽdere ab ordine, vt puta præcipiendo subiectis, ne cele- brent, donec satisfecerint: tamen propriè, stricté- que interdicere, vel suspendere non potest ab or- dine, ea scilicet suspensione, & interdictione, quæ earum transgressores pœna irregularitatis feriat, probat Emanuel to. cit. quæst. 17. art. 12. cum Pa- normitano ca. dilectas de maior. & obedient. quia cùm excommunicatio, suspensio, & interdictum veniañt apppellatione censuræ, vt patet cap. quæ- renti de verb. signifi. & Abbatissis interdictum sit excommunicare; etiam suspendere, & interdicere accepta pro censuris, videntur illis interdicta: cum omnia pendeant ab ordine: sed fundamentum est infirmum, cùm excommunicationem videamus eis interdictam, suspensio autem etiam ab ordine videtur illi concessa, dict. cap. dilecta, & laicis à Gregorio II. registri epist. 44. relato capit. præter. dist. 32. Multò autem incertius mihi est, quod dicunt Sotus, Emanuel, & Victoria, suprà, Abbatissas, & Priorissas nullam habere iurisdictionem, aut po- testatem Ecclesiasticam in moniales: quod Victo- ria, & alij tribuunt D. Thomæ 4. dist. 19. quæst. 1. art. 1. quæstiunc. 3. ad 4. & dist. 25. qu. 2. art. 1. quæ- stiunc. 1. ad 2. Paludano dist. 19. qu. 2. art. 3. Duran- do, qu. 1. num. 9. Siluestro, verbo Abbatissa, §. 3. Armillæ, num. 2. & 3. Probant primò, nam qui sunt incapaces clauium, non possunt habere iurisdi- ctionem spiritualem: sed mulier est incapax cla- uium: quia fundantur in sacerdotio: ergo & iuris- dictionis spiritualis: secundò quia non sunt dete- rioris conditionis religiosi professi laici, quàm re- ligiosæ fœminæ: sed illi nequeunt habere iurisdi- ctionem spiritualem: ergo nec hæ: tertiò qui habet iurisdictionem extra forum pœnitentiæ, potest excommunicare, & absoluere ab excommunica- tione: sed hoc nō possunt Abbatissę: ergo nec illud: Quartò quia hæ non habent, nec communitet ha- bere possunt scientiam spiritualem; ergo pericu- losissimum esset dari illis potestatem ordinariam præcipiendi aliquid in virtute sanctæ obedientię, & sub peccato mortali; ergo credendum est, non habere talem potestatem, & ita si aliquid iniun- gunt sub præcepto, vel in virtute sanctæ obedien- tiæ, factum non tenere. Sed obiicit sibi Victoria, ergo moniales non tenentur obedire Abbatissæ. Respōdet primò, teneri, quia tenentur seruare re- gulam, in qua continetur obedientia Abbatissæ:<-P> @@0@ @@1@ bus: tertiò, quia tenentur obedire illi, sicut seruare alia statura regulæ, in quibus non est specialis præ- ceptio, vel dico, inquit, quòd nolle obedire Abbatissæ est mortale: sed Abatissa non potest facere noua præcep- ta. Sotus etiam, & Emanuel videntur dicere, non posse præcipere, nisi sicut mater filiæ: quod si ita est, rarò poterit obligare sub mortali: Demum Vi- ctoria concedit mulieri, nisi iura id prohiberent, posse habere aliquam iurisdictionem spiritualem, sicut possunt laici: vnde, & Durandus suprà non dicit esse omninò impossibile: sed non decere, sed certè Durandus, Paludanus, Armilla, Siluester, & D. Thomas non negant, Abbatissam posse præci- pere sub peccato mortali, & in virtute sanctę obe- dientię, quamuis negent, posse excommunicare: & à quo habet posse corrigere moniales tamquam filias, & eis pręcipere, vt mater, videtur habere po- testatem præcipiendi, sicut Prælata: vera enim est Prælata, & votum obediẽdi Pręlatis ad illam quo- que videtur se extendere: sed quia non subiiciun- tur illi moniales, nisi in supplementum virorum, cum quibus nō possent absque periculo habitare, ideò dixit D. Thomas, quem cęteri sequuntur, non habere iurisdictionem spiritualem ordinariā: sed quasi ex commissione: tamen iurisdictionem spi- ritualem, imò, & quemdam vsum clauium habere dicit: possunt ergo Abbatissæ verè obligare sub peccato mortali, & in virtute sanctæ obedientiæ precipere, nec hoc est incōueniens: quamuis enim facilè errare possint, tamen facilè ab Episcopo, vel ab alio Prælato, cui monasterium subiectum sit, corrigi poterũt, & earum potestas, vbi visum fue- rit, limitari. Vnde valde diminutè Angelus, verbo, Abbatissa, num. 6. ait, posse moniales, seu subditas mo- nere, & exhortari, quo innuit, nil posse eis præ- cipere: quod est magna ex parte subuertere mo- nialium obedientiam, imò aliquando Abbatissam habere iurisdictionem spiritualẽ in clericos, pro- bant ex textibus, & doctoribus omnes summistæ verbo, Abbatissa, & Emanuel suprà, item fœmi- nam posse esse arbitricem, quando est in di- gnitate habente iurisdictionem, docet Rosella verbo, fæmina, §. 2. & verbo arbitrix, §. 1.
------------------------------------------------------------ Vtrum hæc potestas legislatiua Ecclesiastica ex moribus vel fide legislatoris pendeat. lem non esse in peccatoribus, à for- tiori id dicũt de Ecclesiastica: de qua idem sentit Armacanus lib. 10. de qu. Armen. cap. 4. Suadetur primò, quia potestas hæc, est donum Dei supernaturale: ergo non manet in peccatore: secundò est ad regendum Ecclesiā Dei sponsam: ergo non est in inimico Dei: tertiò datur in ædifi- cationem, non in destructionem, at in peccatore esset ad destructionem: ergo. Quæ rationes maiorem vim habent in hæreti- co: vnde multi ex Catholicis dixerunt, si Prælatus Ecclesiæ, etiam summus Pontifex, incidat in hæ- resim, eo ipso potestarem, & dignitatẽ amittere, quod latè defendit Castro 2. de iusta hære. puniti. ca. 23. & 24. Matthæus Illyricus serm. de clauibus, & Pontificia potestate, §. prima autem iurisdictio, vbi ait, si Papa esset hæreticus, iam non esset caput Ec-<-P>@@
quia esset omninò ab Ecclesia separatus, vnde Cy- pri. cap. Nouatianus 7. quæst. 1. qui nec vnitatem spi-
quia Pontificatus est fundatus supra petram fidei Christi Matth. 16. super hanc petram &c. deficiente autem fundamẽto corruit ædificium. Tertiò, quia colligitur ex cap. sicut cap. quod autem, cap. Acha- tius, ca. audiuimus, cap. omnis, &c. didicimus 24. quæst. 1. hanc sententiam tenent alij referendi in solutionibus argumentorum. Confirmatur primò, quia iure Diuino tenemur vitare hæreticos, & illis non cōmunicare; ergo, & illis non obedire, ergo & illi priuantur potestate præcipiendi; & alioqui erit perplexitasin subditis, & bellum iustum ex vtraq́ue parte. Secundò, quia fides est fundamentum totius spiritualis ædificij, atque adeò etiam huius potestatis: nam qui caret fide, nec Christi nec Ecclesiæ membrum est. Ter- tiò, aliàs Ecclesia nullum remedium haberet cōtra summum Pontificem hæreticũ: quia non obstan- te hæresi supremam iurisdictionem obtineret: er- go nullus illum cohibere posset, cogereturq́ue Ec- clesia semper habere tale caput: quod esset in- commodissimum. Dico 1. potestas hæc manere potest in homine fideli baptizato, etiam iniquissimo. Est certum de fide, & oppositum est damnatum in Cōcilio Con- stantiensi. Probatur ex Matt. 23. super cathedram Moysi &c.
tamen propter nos hoc dicit, vt Sancti omnes in- telligunt, & ratio de vtrisq́ue est eadem, vnde Cy- prianus serm. de baptismo ex hoc loco colligit, in homine iniquo manere plenam potestatem, & in eo honorari officium: non vitam. Secundò vel hæc potestas amittitur quolibet peccato mortali, vel aliquo speciali, vel multitudine peccatorum, consuetudine, aut circumstantiis eorum: Primum est, quod intendunt hæretici: est autem prorsus ab- surdum, & incredibile: quia omnia essent incerta, & confusa, & quia hæc potestas non habet con- nexionem cum sanctitate: non enim datur in vti- litatem habentis, sed aliorum, & ideò potiùs imi- tatur gratias gratis datas, quæ non pendent ex propria sanctitate: secundum etiam absurdum est, & improbabile, quæ enim sunt illa peccata, quæ multitudo, aut circumstantiæ, quæ ex se vim ha- beant ad expellẽdam hanc potestatem? nihil enim cum fundamento responderi potest. Et subditi po- terunt iudicare prælatos, & eis obedientiam ne- gare, eos de praua vita arguendo, iuxta sui arbitrij mensuram. Tertiò nec talis pœna iure humano posita est, & licet interdum ponatur pro aliquo delicto, præcedere debet sententia iudicis, saltem declaratoria, nec iure diuino est imposita: nullibi enim est tale ius; nec peccator priuatur statim om- nibus donis Dei, etiam supernaturalibus: retiner enim fidem, & spem, & gratias gratis datas, quę ad aliorum commodum ordinātur, neq́ue est diffici- le Deo, vti homine sibi inimico tamquam instru- mento ad benefaciendum amicis suis: & ita hæc potestas nō erit in destructionem: quia potest in- iustus iusta præcipere, & maior destructio, & con- fusio sequeretur, si liceret statim non obedire legi- bus aliàs iustis, & necesse esset quotidiè propter<-P> @@0@ @@1@ catoribus fidelibus hæc potestas manet. Secundò dico, potestatem hanc manere in in- fideli, donec per Ecclesiam priuetur. Hæc cōclusio vt probabilior ponitur, quam tenet Caietanus to. 1. op. 1. de potest. Papæ c. 18. 19. 20. 21. 22. Canus 4. de locis cap. 2. & cap. vlt. ad 12. arg. saltem quando hæresis non est manifesta, Victoria relect. 1. de po- test. Eccles. in principio num. 6. Sotus 4. dist. 22. qu. 2. art. 2. & alij, quos suppressis nominibus, citat Turrecremata 4. summæ p. 2. cap. 19. qui latè refert huius opinionis fundamenta, sumitur ex Richar- do 4. dist. 18. art. 3. quęst. 1. Innocentio, & Panormi- tano ca. veritatis de dolo, & contum. Siluest. con- fessor. 1. quæst. 19. & 20. Probatur, quia si loquamur de hæresi interna, manifestum videtur per eam non amitti hanc po- testatem: esset enim gubernatio valde incerta: nam culpæ internæ aliorum nobis nō innotescunt, imò interdum nec nostræ: item, cum Ecclesia sit visibi- lis, oportet vt potestas eius gubernatiua sit aliquo modo visib: lis: ideo non pendens à peccatis inter- nis: item in eo casu Ecclesia nō auferret talem po- testatem: quia non iudicat de internis, nec ius di- uinum naturale, aut connaturale donis superna- turalibus: quia ex natura rei non est necessaria cō- nexio inter fidem, & hanc potestatem: & quia po- testas ordinis magis supernaturalis est: tamen cer- tum de fide est, non amitti ob hæresim, vt docui tract. de sacram. in genere, & D. Thomas 2. 2. qu. 39. art. 3. Vnde licet fides sit fundamentum sancti- ficationis, & donorum, quę ad illam pertinẽt: non tamen est fundamentum aliarum potestatum, & gratiarum, quę propter alios dantur. Nec ius posi- tiuum aufert talẽ potestatem: quia tale ius nec ex Scriptura, nec ex traditione ostendi potest, ergo. De hæretico etiam externo occulto, seclusis censuris Ecclesiasticis, certum est, ex vi talis deli- cti non amittere hanc potestatem: quia nec est ius diuinum imponens talem pœnam, nec etiam Ec- clesiasticum, ita vt pœna incurratur ipso facto, & ante sententiam, vnde sunt multa decreta, quæ præcipiunt, vt hæretici deponantur, & priuentur potestate, quod, etiam quando delictum est publi- cum, obseruatur in antiquis Conciliis Constanti- nopolitano 1. Ephesino 1. Calcedonensi, & aliis: & sumitur ex ca ad abolendam, de hæreticis, & ca. conuenientibus 1. quæst. 7. & ex multis aliis 24. qu. 2. & de hæretico publico nullum extat diuinum ius: nam quod Paulus dixit, ad Tit. 3. hæreticum ho- minem deuita, si vim habet censuræ, ad summum fuit ius positiuum Pauli, non Dei: nam probabilius est nullam censuram esse de iure diuino, etiam si potestas ferendi illam de iure diuino sit: verior ta- men expositio est, Paulum ibi non loqui de censu- ra, nec de prohibitione humana; sed de naturali, & diuina obligatione vitandi hæreticum; quate- nus hæreticus est, scilicet cooperando, aliquo mo- do fauorem præstando, aut consentiendo errori- bus eius, vel (quod moraliter necessarium est) vitandi periculum subuersionis, & seductionis: de hoc etiam loquitur Cyp. lib. 1. ep. 4. non fertur er- go ibi aliqua pœna, vel priuatio potestatis; sed hāc curam Deus reliquit Ecclesiæ, quia ita expediebat ad bonum eius ordinem; hoc etiam confirmant Concilia citata: olim enim Episcopus incidens in hæresim, & eam publicè docens, non statim habe- batur non Episcopus, sed iterum, ac sæpius mone-<-P>@@ <-P>batur, & ob nimiam pertinaciam deponebatur: er- go signum clarum est, non priuari potestate iure ipso diuino, nec semper statim iure Ecclesiastico. Postea verò omnis hæreticus externus, siue pu- blicus, siue occultus per accidens, manebat ipso facto excommunicatus, & cōsequenter quantùm ad ipsum ab omni Ecclesiæ iurisdictione suspen- sus, & priuatus vsu huius potestatis, seu potestate ipsa proxima absoluendi, & faciendi alia huius- modi, quæ excommunicatis prohibentur: tamen post extrauagantem, ad euitanda, nulla censura pri- uat alios communicatione cum huiusmodi ex- communicato, donec sit nominatim declaratus, ac publicè denunciatus. Tamen quia hæc constitu- tio non est in fauorem excommunicati, sed fide- lium: ideo quamuis alij non teneātur vitare com- municationem cum illo, si constet esse hęreticum externum, licitè possunt eius legibus, & præceptis non obedire secundum aliquos, qui existimant, il- lum non habere vsum potestatis ad ferendum le- ges nouas, nec obligandum, & coërcendum anti- quis: licet possint obedire in iis, quæ commoda sibi fuerint. Ad rationes aduersariorum responsum iam est, præterquàm ad vltimam pro Castro factam: ad quam quidam respondent, Papam, etiam vt priua- tam personam, hæreticum esse non posse: quod probabiliter defendunt Bellarm. & alij: vindicādo ab hac nota omnes Pontifices, qui hactenus præ- cesserunt: nam videtur consentaneum prouiden- tię Dei, vt non permittat, cōtra fidem, saltem per- tinaciter sentire eum, quem permissurus non est falsum definire: & ita vtrumq́ue complectuntur verba illa, ego rogaui pro te, Petre, vt non deficiat fides tua. Luc. 22. Quia verò hæc sententia non est admodum recepta, & Concilia generalia aliquando admise- runt casum illum, & consequenter supposuerunt, esse probabilem: Ideo cum aliis doctoribus respondeo, si Papa fiat hęreticus, non ipso facto cadere à dignitate, vt generaliter probatum de hæreticis est: quia nul- lum est speciale ius diuinun de Papa, nec esset Ec- clesiæ conueniens propter pericula schismatum, nec ex vi censurarum manet depositus ipso facto: quia Pontifex non est capax censurę, dum Ponti- fex est, eò quòd nulli in terris subiicitur. Vnum superest Ecclesiæ remedium, vt in Con- cilio generali declaretur hæreticus, nam eo ipso cadit à dignitate voluntate diuina: sicut quando eligitur, eo ipso accipit à Deo potestatem, & non ab electoribus, & quamuis de hoc non habeamus expressum ius scriptum, tamen traditio Ecclesiæ sufficienter ostendit, esse in Ecclesia hanc pote- statem: quæ ferè iure defensionis illi debebatur, & ad prouidentiam Christi maximè pertinebat, qua de re Valentia 2. 2. disp. 1. qu. 1. pun. 7. §. 45. ad 6. argum. principale ad probationem antecedentis ait, si Papa esset hæreticus, Ecclesiam per Conciliũ gene-
qu. 15. de schismate tractat latè illam controuer- siam an iurisdictio Papalis per schisma, vel hære- sim ipso facto amittatur. In qua quæstione ait tres esse sententias, Prima est negatiua, etiam si hæresis sit occulta, ac proin- de, si Papa esset hæreticus, deponendus esset ab<-P> @@0@ @@1@ secundùm quid, seu in eo euentu, & ad solum effe- ctum deponendi illum, & hæc potestas esset mi- nisterialis, & non principalis: sieut enim quando eligitur, accipit potestatem à Christo per ministe- rium Ecclesiæ: ita quando deponitur, aufertur illi potestas à Christo per ministerium Ecclesiæ, ita Caiettanus, & alij citati à nobis cōclusione 2. Ad- uertit autem Valentia, quòd licet Caiettanus, so- lùm ob crimen hæresis dicat, posse prædicto mo- do deponi Papam ab Ecclesia: tamen cum in illo op. ca. 25. & 26. dicat, posse etiam sic deponi, quādo ipse renunciat, & non vult esse Papa, satis ostendit posse deponi propter schisma, si quidem Papa in schisma lapsus, non vult esse caput, nec pars Eccle- siæ, vtidem Caiettanus declarat. 2. 2. qu. 39. art. 1. ac proinde non vult esse Papa: quare cùm illo cap. Yüklə 18,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|