ÖĞretiM İlke ve yöntemleri
Yüklə 2,8 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Öğrenme odaklı sınıf modeli (Eggen ve Kauchak)
- KISA SÜRELİ BELLEKTE DEPOLAMAYI ARTIRAN STRATEJİLER
- 2. ANLAMLANDIRMAYI (KODLAMA) GÜÇLENDİRİCİ STRATEJİLER
- 3. EKLEMLEME STRATEJİLERİ
- 5. BELLEK DESTEKLEYİCİ STRATEJİLER
- Gelişim ve Öğrenme.
- Eğitim Psikolojisi.
- İnsan ve Davranışı.
- ÖĞRETİM Öğrenmenin gerçekleşmesi ve bireyde istenen davramşlann gelişmesi için uygulanan süreçlerin tümüdür.
- Öğretmenlerin sınıf içinde sorun yaratan tutum ve davranışları;
- ÖĞRETİMDE STRATEJİ, YÖNTEM, TEKNİK KAVRAMLARI
- HEDEF BİLİŞSEL ALAN
- STRATEJİ
Maslovv Maslow'a göre, güdülenmenin temelinde ihtiyaçlar vardır.
Maslovv, klinrk gözlemlerine dayanarak ihtiyaçları bir sıraya koymuştur. İhtiyaçların hiyerarşik sıralamasını aşağıdaki gibidir; a. Fizyolojik ihtiyaçlar: Yiyecek ,su, oksijen uyku, cinsellik b. Güvenlik ihtiyacı: Kendine güven ve emniyet
c. Ait olma ve sevgi ihtiyacı: Başkalarıyla ilişki kurma, kabul edilme ve bir yere ait olma d. Takdir edilme ihtiyacı: Başarıya ulaşma, yeterli olma, başkalarınca Benimsenme, tanınma e. Bilişsel İhtiyaçlar: Bilme ,anlama ve keşfetme f. Estetik ihtiyaç: Simetri.düzen ve güzellik g. Kendini Gerçekleştirme: Potansiyelin ortaya çıkması Maslovv'a göre o anda en çok ihtiyaç duyulan güdü en baskın olandır. Bir ait düzeydeki ihtiyaç giderilince, bir üst düzeydeki ihtiyacı giderici güdü önem kazanacaktır. Maslow, güdüleri birincil ve ikincil güdüler olmak üzere ikiye ayırmaktadır.
(Doğuştan gelen güdüler): Organizmanın yaşamını sürdürmesi rçin gerekli olan ve doğuştan getirilen güdülerdir. Organizmanın açlık.susuzluk gibi hayati ihtiyaçlarından kaynaklanır ve fizyolojik dürtüler olarak adlandırılır. İkincil güdüler Edinilen/kazanılan güdüler): Yaşamsal önemi olmayan ama organizmayı davranışa yönlendiren durumlardır. Bireyin daha çok sosyal çevrede edindiği güdülerdir. Örnek; başarı güdüsü. GÜDÜLEME 1-İçsel Güdülenme: Birey "doyum" elde etmek için bir işi başarmak istiyorsa bu içsel güdülenmedir. içsel güdülerde kişinin içinden gelen etkiler (ilgi, merak, ihtiyaç) söz konusudur. Örneğin; matematiğe ilgi duyan bir çocuk ona "yap" demeden kendisi istediği için matematik çalışıyorsa içsel olarak güdülenmiş demektir. 2-Dışsal Güdülenme: Bireyin güdülenmesi dışsal etkilerle, öğrenci için özendirici hedefler seçilerek ya da pekiştireçler kullanılarak geliştirilirse bu durumda güdüleme dışsaldır. Dışsal güdü dışarıdan gelen ödül, ceza, baskı, rica gibi etkilerle ortaya çıkar. Örneğin; annesinin "yemeğini yemezsen oyun oynayamazsın" demesi üzerine yemeğini yemeye başlayan çocuk dışsal olarak güdülenmiştir. Yemek yemesi yemeği sevdiğinden değil, oyun oynamak için yemeği araç olarak kullanmasıdır.
Bu modele göre öğrenci güdülenmesini artırmada etkili olan 3 faktör vardır. (Bacanlı, 2000)
149. Bir öğretmenin öğrencilerini güdülemesinin en etkili yolu aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS-101)
E) Derste öğrenilecek bilgilerden nasıl yararlanacaklarını anlatması 15O.öğrencilerine ev ödevi veren öğretmen, birkaç öğrencinin bu ödevi başkalarına yaptırdığını fark eder. Bu öğretmenin, öğrencilerinin ruh sağlığını bozmadan yapacağı en doğru davranış aşağıdakilerden hangisidir? 2002 KPSS-106)
a. D) ödevlerini başkalarına yaptırmanın büyük bir suç olduğunu anlatması E) ödevleri tahtada yaptırarak öğrencileric. kendinin yapmadığını ortaya Çıkarması 151. öğrenmeyi etkileyen etmenlerden olan güdülenme; içten güdülenme ve dıştan güdülenme olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Aşağıdaki hangisi içten güdülenme örneğidir? (2003 KPSS-52)
E) Bir öğrencinin Türkçe öğretmeninin önerdiği bir kitabı okuması 152. Maslovv'un ihtiyaçlar hiyerarşisini dikkate alarak hangi seçenekte doğru bir sıralama yapılmıştır? (2004 KPSS-9)
- statü kazama - kendini gerçekleştirme D) Beslenme - güvenlikte olma - sevme ve sevllme - statü kazanma - kendini gerçek E) Kendini gerçekleştirme - beslenme - sevme ve sevilme - güvenlikte olma - statü kazanma ÖĞRENME STRATEJİLERİ Bir öğrenme malzemesinin nasıl öğrenileceğinin öğrenciye öğretilmesi ile ilgili bir konudur. Öğrencilerin kendi öğrenmelerini kendilerinin sağlamasını amaç edinir. 1. DİKKAT STRATEJİLERİ Öğrenci etkinliklerinin birincisi dikkati konuya çekmektir. Bu nedenle kandi öğrenmesini sağlayacak öğrenci öğreneceği konuya çeşitli yöntemler kullanarak dikkatini toplamalıdır Anahtar sözcüklerin ya da temel fikirlerin altını çizme Öğrencinin öğrenme hedefine sahip olması (hedeften haberdar olmalıdır) Metnin kenarına not almak
Kısa süreli bellekteki bilginin miktarını ve kalış süresini artırmanın yolları a. Zihinsel tekrar, kitaptaki bilgiyi aynen tekrar
b. Gruplama: Hayvanların bir listesini öğrenmek durumunda olan bir öğrenci hayvanları kategorilere ayırarak bilgiyi organize edip öğrenebilirGrafik çizebilir, bilginin ana hatlarını belirleyebilir 2. ANLAMLANDIRMAYI (KODLAMA) GÜÇLENDİRİCİ STRATEJİLER a. ön öğrenmelerin hatırlatılmasında b. Uyarıcıları sunma c. Öğrenme rehberi sağlama özellikle ilk ikisi öğrencilerin öğrenme hedeflerine uygun olarak ön koşul kavramlar ve materyallerin anlamlarını kendi kendilerine hatırlattıklarmda öğrenmeyi gerçekleştirmektedir. Örnek: önce kurtuluş savaşını başlatan etkeni öğrenecekse önce "Kurtuluş Savaşı" hakkındaki bilgisini kendi kendine hatırlatmalıdır. Daha sonra Kurtuluş Savaşını başlatan olayları uygun stratejiler kullanarak yeni bilgiyi anlamlandıracaktır (kodlayacaktır). Bu amaçla şemalar kullanılabilir.
En önemlisi benzetimler kurmaktır. Eski ve yeni bilgi arasında ilişkiler kurmayı sağlar. Benzetimler, yeni bilgiyi daha önceden bilinen eski bilgiyle somut olarak açıklamamıza yardım eder. Yeni bilginin eski bilgiyle benzerliklerini kurarak yeni bilgiyi anlamamızı sağlar. Su pompası ile kalp arasındaki benzetimin kurulması gibi. 4. ÖRGÜTLEME STRATEJİLERİ Öğrencinin yeni bilgiyi anlamlandırma düzeyini yükseltici stratejilerdir. Bunlar öğrenilecek materyali yeniden yapılandırarak, organize ederek anlamlandınlmasını sağlar. Örnek; önemli fıkirleri, anahtar sözcükleri, kavramları not alma, özetleme a. Not alma, öğretmenin sunduğu bilgileri yeniden organize ederek başka bir kağıda not almak, kitabın kenarına not almak gibi. Not alma hem dikkat hem eklemleme hem de örgütleme stratejisidir. b. Özetleme, Yazılı materyali özetlemedir. Öğrencinin bilgiyi anlamlandırmasına ve uzun süreli belleğe anlamlı olarak yerleştirmesine yardım eder. özetlemenin ilkeleri
c. Uzamsal temsilciler oluşturma, Bilgiyi hiyerarşik bir biçimde şematize etme, konunun ana hatlarını çıkarma, kavram şeması (haritası) ve ağı oluşturma etkili örgütleme stratejilerindendir.
5. BELLEK DESTEKLEYİCİ STRATEJİLER Özellikle sözcüklerin, ilkelerin, olguların öğrenilmesi ve hatırlanmasında bellek destekleyici öğrenme stratejileri sıkça kullanılmalıdır. YARARLANILAN KAYNAKLÂR
78 öğretim llke ve Yöntemleh   GİRİŞ
Etkili öğretim öğrenme olayının doğasını ve değişik gelişim alanlarındaki öğrencilerin nasıl öğrendiklerini anlamayı gerektirir. öğretim veya öğretme öğrenciye bilgi aktarma değildir. öğrencinin öğrenmesine rehberlik etme faaliyetidir. Böyle bir öğrenme ancak öğrencinin katılımı ile mümkündür. Yukarıda belirtilen öğrenmeye rehberlik etme anlayışında hareket eden bir eğitimci öğrenciyi daha aktif kılmak için gerekli önlemleri alır. öğretim sürecinde önemli olan bireyin gereksinim duyacağı, yararlı ve kullanılabilir bilgilerin öğretilmesidir. Bu önlemlerden biri de farklı yöntem ve teknikleri işe koşmaktır.
Öğretim güdümlüdür, planlıdır, programlıdır, destgkJidir. Eğitim de öğretim de süregeldiği toplumun spsyal, kyliücel, politik ve ekonomik. olgularmdan etkilenir. öâretimin geliştirilmesi geniş ölçüde; ^ J9 3^
Eğitim öğretim sürecinde öğretmenin tutum ve davranışları öğrencinin sınıf ortamına uyumu ve kişilik gelişiminde önemli sorunlarm kaynağmı oluşturabilir. öğretmenin öğretmenlikle ilgili yeterliliğini olumlu yönde etkileyecek olan etkenler içinde okul ve sınıftaki davranışları, meslektaşlarıyla ilişkileri, öğrencilerle iletişimi, okul aile birliği çaltşmalarına katkıda bulunması sayılabilir. Öğretmenlerin sınıf içinde sorun yaratan tutum ve davranışları;
STRATEJİ,_YÖNTEM,_TEKNİK_KAVRAMLARI'>ÖĞRETİMDE STRATEJİ, YÖNTEM, TEKNİK KAVRAMLARI Öğretim yaklaşımları değişik konulara açıklık getirirler. Örneğin; öğretmenin davranış bozuklukları karşısında nasıl davranması gerektiği, Öğrenenler, öğretenler, konular, okul içi ve dışı konular için geçerli ilkeler geliştirilmesi, öğretmenlerin koşullara göre nası! davranması gerektiği, öğretmen davranışlarının öğrenmeye etkisi gibi konular bunlardan bazılarıdır. Öğretim Modeli: öğretim modeli, öğretim stratejileri, yöntemleri ve tekniklerini seçme ve gerçekleştirmede etkili olan felsefı bir bakış açısı olarak tammlayabilir. Modeller eğitim programını şekillendirmede, öğretim materyallerini düzenlemede, sınıfta ve diğer durumlarda öğretimi yönlendirmede kullanılır Öğretim Stratejisi: Dersin amaçlanna yön veren oldukça genel bir çerçevedir. öğretim yaklaşımı olarak da ifade edilebilir. Öğretim sürecine her boyutta yön verir. Bilgi vermeye dayanan derslerde genellikle öğretmen sunuşunun ağırlıklı olduğu bir strateji izlenir. Burada dersin akışını güzelleştirecek, sınıfın dikkatini canlı tutacak soru-cevap ve örnek verme teknikleri ile anlatımın sıkıcılığı giderilir. Eğer hazır sistemli bilgiler verme yerine, öğrencilerin araştırıp bulmaları veya ham bilgileri işleyerek daha sistemli bilgiler oluşturmaları isteniyorsa, o zaman öğrenci merkezli öğretim stratejileri izlemek gerekir. Bütün derslerde tek bir yöntem veya teknik kullanan öğretmen çok başarılı olamaz. öğretmenin, kendisini merkezden çıkarıp yönlendirici konumuna çekerek oluşturduğu öğretim stratejisine, "k öğretim İlke ve Yöntemleri 79  denilmektedir. Burada öğretmenin görevi, sorulan soru ve verilen örneklerle öğrencileri öğrenmeye hazır hale getirerek öğrencilerin konuyu analiz ve sentez yoluyla geliştirmelerini ve pekiştiricilerle öğrencilerin konu hedeflerine ulaşmalarını sağlamaktır. Bir başka öğretim stratejisi, araştırma ve inceleme yoluyla problem ™-?n\£^ Bu, öğrencileri bilimsel araştırma yöntemlerine alıştırma yaklaşımıdır. Öğrenci, çevredeki problemleri algılar, tanımlar, verileri toplar, geçici çözüm yolları geliştirir ve bunların mümkün olup olmadığmı test eder. Bu şekilde yetişen öğrenciler, gelecekte karşılaşacakları problemleri de bilimsel zihniyet ve yöntemlerle çözmeyi öğrenmiş olurlar. Yalnız, bu stratejiyi uygulayan öğretmenler hem yöntem hem de araç-gereç yönünden öğrencilere yardım etmelidirler. Bu stratejide örnek olay. laboratuar. problem çözme gibi yöntemler kullanılabilir.
Öğretim yöntemi: Öğretimin amaçlarma ulaşmak için öğretmenlerin öğretim amaçlarını, materyallerini, konuyu öğretim tekniklerini kullanmalannı ifade eder. Öncelikle strateji belirlenir, sonra yöntem seçilir. Öğretim Teknikferi: Seçilen öğretim yöntemine uygun olan daha spesifık öğretimsel davranışlardır. Öğretmenlerin öğrenmeyi en iyi şekilde gerçekleştirebilmeleri için dersin içeriğine konun özelliğine göre seçtikferi yoldur. Örneğin bir fizik öğretmeni elektrik konusunda anlatım tekniğini tercih ederken dalga konusunda soru cevap tekniğini kullanabilir. Hedefler ile ilgili olarak en uygun Strateji, Yöntem ve Teknik Demirel1 tarafından aşağıdaki tabloda verilmiştir. Öğretmen, öğretim sürecinin başlangıcında öğrencileri dersin hedefleri ve içeriği konusunda bilgilendirmelidir.
AJ Hedeften haberdar etme
E) Birbirlerini destekleme konusunda olanaklar yaratma 154. Bireyin öğrenmeye güdülendiğinin en güçlii kanı- tı aşağıdakilerden hangisidir? (2004 KPSS-76)
E) Başkalarına bir şeyler öğretme isteği duyma      HEDEF
BİLİŞSEL ALAN B K U ANALİZ SENTEZ
DEĞERLENDİRME STRATEJİ SUNUŞ
BULUŞ ARAŞTIRMA YÖNTEM ANLATMA
TARTIŞMA ÖRNEK
OLAY GÖSTERİP
YAPTIRMA PROBLEM
ÇÖZME PROJE
TEKNİK Gösteri
Beyin fırtınası Soru cevap Beyin
fırtınası Benzetim
Drama Rol Yapma İkili ve Grup çalışması 155. Bir öğretmen, öğretme, öğrenme ortamındaki uygulamalarını sürekli sorgulamakta ve bu uygulamalarla sonuçları arasındaki iiişkileri kendi amaçları açısından değerlendirmektedir. Öğretmenin bu tutumu, onun hangi açıdan gelişmesini sağlar? (2001 KPSS-49) A) B) 9 D) E)
Eğitim psikolojisi İletişim kurma Mesleki yerlilik Alan bilgisi Eğitim felsefesi 80 öğretim llke ve Yöntemleri   156. Aşağıdakilerden hangisinin öğrencîlerin ruh sağlığını olumsuz yönde etkilemesi beklenemez? (2001 KPSS-52)
ilgi ve beklentilerinin dikkate
E) Bireysel ayrılıkların göz önünde tutulması 158.Fondaki müzik eşliğinde şiir okuması hangi amaca hizmet eder?
E) öğrenme eksikliklerini belirleme 159. Öğretmenin teşekkür ederek şiiri okumaya devam etmesi hangi amaca hizmet eder?
E) öğrenmeleri kontrol etme (157-158 soruları aşağıdaki bilgilere göre yanıtlayın.) Edebiyat öğretmeni elindeki kasetçalarla birlikte sınıfa girip kaseti taktıktan sonra elindeki kitabı açarak fonda oluşturduğu hoş nnüzik eşliğinde şiir okumaya başladı. Ders tamamlandığında öğrenciler dersin bitmesini istemediklerini dile getirdiler. Öğretmen de teşekkür edip şiirleri okumaya devam etti. 160. Bu etkinlik özellikle aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek için düzenlenmiştir?
E) Şiir sevgisini kazandırma Yüklə 2,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
İLGİ