104 Uluslararası Göç Hukuku Zorla yerinden edilme (forced displacement) Zorla/zorunlu çalıştırma (forced/compulsory labour) Zorlama (coercion) Zulüm (persecution) Silahlı çatışma hukukunda, işgal altındaki toprakların
içinde sivillerin bireysel veya toplu hareketi. 1949 tarihli Savaş Zamanında Sivillerin Korunmasına Dair Cenevre Sözleşmesi’nin 49. Maddesi ve 12 Ağustos 1949 tarihli Cenevre Sözleşmelerine Ek ve Uluslararası Silahlı Çatışma Mağdurlarının Korunmasına İlişkin Protokolün, 1977, 85. Maddesi uyarınca zorla yerinden
edilme, zorunlu askeri gerekçeleri olmadıkça, savaş
suçu oluşturmaktadır. Daha genel anlamda, zorla
yerinden edilme ya da yerinden edilme, kişilerin başta
silahlı çatışma, sivil itaatsizlik ya da doğal veya insan
eliyle yaratılmış felaketler nedeniyle bireysel veya toplu
olarak isteği dışında ülkesinden veya topluluğundan
hareket etmesini ifade eder.
Ayrıca bkz. ‘yerinden edilmiş kişiler’, ‘yerinden edilme’, ‘ülke dışında yerinden edilmiş kişiler’, ‘ülkesinde yerinden edilmiş kişiler’. Bir kişinin herhangi bir ceza tehdidi altında gönüllü
olmaksızın sunmak zorunda bırakıldığı her türlü
çalışma ya da hizmet (Madde 2(1), Uluslararası Çalışma Örgütü Zorla Çalıştırma Hakkındaki Sözleşme No. 29, 1930).
Ayrıca bkz. ‘çocuk işçiliği’, ‘zorlama’. Meşru olup olmamasına bakılmaksızın fiziksel güç
ya da fiziksel güç kullanma tehdidiyle baskı kurma.
Zorlama, bir kişinin başka bir kişinin davranışını
etkilemek için belirli bir kaynak üzerindeki kontrolünü
kullanması ile ekonomik nitelikte de olabilir.
Ayrıca bkz. ‘zorla / zorunlu çalıştırma’, ‘zorla göç’. Mülteci bağlamında, ırk, din, tabiiyet, siyasi görüş veya
belirli bir sosyal gruba mensubiyetten dolayı yaşam veya
özgürlüğün tehdit altında olması. Zulüm, her zaman
olmamakla birlikte çoğu zaman, sistemli ve tekrar eden
şekilde insan haklarının ihlal edilmesinden ve diğer
ciddi zararlardan oluşur. Ayrımcılık her zaman zulüm
olarak kabul edilmese de, sözkonusu kişinin temel bir
hakkını etkilemesi halinde veya birkaç ayrımcı tedbirin
kümülatif olarak ciddi zarara yol açması halinde zulüm
olarak kabul edilebilir.