ilm olish ishtiyoqi kuchli bo'lgan shu
sababdan istiqlol yillarida ta'lim davlat siyosatining ustuvor yo'nalishiga aylandi. Bunday sharoitda
AQSh, Olmoniya, Yaponiya kabi rivojlangan davlatlardan zamonaviy kompyuterlarni sotib olishga
katta mablag'lar sarflanmoqda va hokazo.
Shuni aytib o'tish kerakki, tashqi savdo, ya'ni tovarlarni chetga chiqarish (eksport) va chetdan
tovar keltirish (import) bizning
mamlakatimizda juda qadim zamonlardan buyon mavjud. Payg'ambarimiz Muhammad alayxisalom «rizqning o'ndan to'qqiz qismi tijoratdir», deb,
u bilan shug'ullanishni buyurganlar.
«Buyuk ipak yo'li»ning anchagina qismi mamlakat hududidan o'tganligi tufayli tadbirkor
ajdodlarimiz xorijiy davlatlar bilan savdo-sotiq ishlarini yaxshigina rivojlantirganlar va uni xalqaro
savdoda jozibador mamlakatlardan biriga aylantirganlar.
Hozirgi vaqtda O'zbekiston dunyodagi 140dan ko'proq davlatlar bilan tashqi savdo olib boradi,
ulardan 80 tasiga tovar va xizmatlar eksport qiladi. MDH davlatlari va ikki uzoq xorijiy davlatlar bilan
olib boriladi.
Tashqi savdoning mamlakat iqtisodiyotidagi o'rnini yalpi milliy mahsulotda eksport va
importning hajmiga qarab aniqlash mumkin. Umuman olganda mamlakat iqtisodiy ahvoliga baho
berishda eksport va import o'rtasidagi nisbatni aniqlash zarurati yuzaga keladi. Ushbu nisbat
mamlakatning
to'lov balansini tuzayotganda aniqlanadi. Savdo balansi to'lov balansining tarkibiy
qismi hisoblanadi.
To'lov balansini umumlas htiruvchi ko'rsatkich uning saldosi hisoblanadi. U
import va eksport orasidagi farqqa teng. Balansda importning eksportdan oshib ketishi to'lov balansini
salbiy saldoga ega ekanligidan dalolat beradi. U tashqi
savdo defitsitiga olib keladi. Tashqi savdoning mamlakat iqtisodiyotidagi o'rni va samaradorligiga ta'sir ko'rsatuvchi
