Şahlar həSƏNOĞLU
***** ***** *****
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
342 ***** ***** ***** Sürəyya qatardan düşüb gördü gecə azacıq yağış yağıb, yer yaşdı burda. Relslərin arasındakı tirlərin üstüylə irəlilədi ki, asfalt döşəməli yola çıxsın. Çamadanın Bakıda saxlama kamerasına qoyduğundan bir yükü yoxdu. Bir əlində çanta, bir əlində maqnitafon tutmuşdu. Göz altınca ətrafı yoxlayırdı həm də: bəlkə bir tanıyıb eləyən olar burda, görən olar. Xoşbəxtlikdən bir tanış adam gözünə dəymədi. Tez bir taksi tutmalı, girib maşında əyləşməlidi ki, bir kəs görə bilməsin. Şoferlərin gözləri adamların üzündədi. Bir ağbaşlı qoca da şirin-şirin ona baxır, guya lap tanıyır onu: - Burdan gəl qızım, ayaqqabın bulaşmasın, bura döyənəkdi. - Şofersən əmi? - Şoferəm qızım, maşınım da bax lap bu bərikidi. Hara gedəcəksən qızım? - Kəndə gedəcəyəm əmi. Sürəyya kişinin ardınca düşüb özünü qocanın arxasında gizlədə-gizlədə taksiyə doğru yeridi. Qapını açıb oturmaq istəyəndə qoca gül-güllü bir döşək atdı oturacaq üstünə: - Döşək üstündə əyləş qızım, toz olmasın üstün, taksidi hər cür pinti-minti adamlar otururlar burda. "Çox sağ ol Kamal, bu nə nəzakətdi göstərirsən mənə? Yoxsa eşidib tutmusan səsimi, payız yarpaqlarının pıçıltıları söy lədi yoxsa ürəyimdən keçirdiklərimi sənə? Axı ruhumuz oxşardı bizim, pıçıltılarımız qəmdi bizim, hüzndü? Nə tez çatdırdılar sənə Kamal, nə tez öyrənib hal bildin ürəyimdən? Nə əziyyətdi salırsan özünü, nə qayğıdı çəkirsən mənə?" - Orxan həkimin toyunamı gedirsən qızım? Bu gözlənilməz sorğudan sinəsi atlandı Sürəyyanın, səsi açılıb bir müddət cavab verə bilmədi qocaya. "Hardan bilir qoca, bəlkə elə doğrudan da Kamal göndərib onu qatar ayağına?" 343 - Nə bildiniz əmi? - Həkim özü göndərib məni qızım. Nişanlarınızı deyib göndəribdi. Hələ onu da bir azca yanlış deyibdi: bir yaşıl donlu qız olacaq dedi həkim, amma siz qara donlusunuz. Qalan nişanlarınız düz gəldi deyə bildim dediyi qız sizsiniz. Qırx ildi taksi şoferiyəm qızım, tay öyrəşmişəm adamları bircə nişanıyla tanımağa. Bu taksi şoferləri hamısı belədi qızım. - Əmi siz Allah deyin, pul da veribmi həkim sizə? - Vallah mən heç götürmək istəmirdim qızım. Həkim o qədər yaxşı adamdı, ves Azərbaycanda o savadda, o bilikdə inanın həkim yoxdu. Qənimətdi rayonumuza qızım. Zorunan basdı cibimə pulu. Tay xətrinə dəymədim. Yaman inciyir belə şeylərdən... - On manat deyildi, əmi? - Düzdü. Anca q məsələ onluqda-beşlikdə deyil qızım, məsələ adamlıqdadı. Bax bu döşəyi də həkim tapşırdı, maşının oturacağına atım üstünüz bulanmasın. Kim edər bunu, qızım, kimin yadına düşər bu? Gör ondakı qanacağa, mərifətə... "Eşitmirəm səni şofer əmi, havayı yerə boğazını yorma, incitmə özünü. Batıbdı qulaqlarım əmi, kar olubdu dünya. Buracan bildiklərim yetər mənə. Düz olacaq hamısı, nıtqıma nə gəlibsə düz olacaq. Lap o qəbristanlığa qədər əmi, lap o çiçəklərə qədər..." Sən də sağ ol taleim mənim. Nıtqıma gələni ge rçək eləyib uğruma çıxardığına görə, məni istəyimə qovuşdurub bəxtiyar elədiyinə görə! İstək istəkdi, nə fərqi var, yaşıl olsun, qara olsun? Yaşıl istəyimi yerinə yetirmədin, baxtım yaşıl olmadığına görə, qara istəyimi yerinə yetirirsən, baxtım qara olduğuna görə!.." - Fikrə getmişdin qızım, eşitmədin, deyirəm sən də həkimsən? - Yox əmi, xanəndəyəm, həkimin toyunda bir mahnı oxumağa gedirəm... Amma sən hələ məni o kəndə aparma, sən maşını bax bu gedən yola sür, düz "sosializm" kolxozuna gedən yolun dönəcəyinə. 344 - Axı həkim mənə belə tapşırmayıb qızım. - Sən əvvəlcə mənim dediyimi elə əmi, sonra saat 12-də gəlib məni harda düşürmüsən ordan götürüb apararsan həkimgilin kəndinə. Şofer maşını döndərib bir də geri qayıtdı. Qəmgincə bir hüzn dolmuşdu Sürəyyanın sinəsinə, daşıb-daşıb həçqırığıyla, hö nkürtüsüylə qarışıq açılmaq, tökülmək istəyirdi, taksi içinə. Kaş bircə bu taksi şoferi olmayaydı burda. Hər şey bax elə beləcə olaydı, taksi içi olaydı, taksi pəncərəsi önündən geri-geri qaçışan ağaclar, kollar olaydı, ürəyində bu coşub daşmaq istəyən hüzn qarışıq hıçqırtı düyünçəsi olaydı, taksi də avtomat qurğular kimi öz-özünə sürüşüb beləcə sürətlə axaydı yollarda, nağıllardakı kimi öz-özünə uçaydı, uçan sandıqlar kimi, xalçalar kimi, açaydı o da sinəsinin bəndini, axıb töküləydi sinəsinə dolmuş yığıntıları, xilas olaydı ürəyi, ciyərləri bu narahat həlməşik əlindən. Hönkürüb ağlaya biləydi, qaqqıldayıb gülə biləydi. Dəli deməyəydilər ona, bir kəs olmayaydı baxıb dəli deməyə yınmış, çıldırmış deməyə. Ta tarlaya çatıncayadək için-için dalğalanıb çalxalandı sinəsinin yığıntıları, ruhunun, varlığının qrunt silarıyla sızıntılar alıb hələ bir az da çoxlaşdı, bir qədər də artdı. Şofer dediyi yerə çatıb maşını saxlayanda pul vermək istədi qocaya, gəlib bu yerdən onu aparmağının pulunu. Neylədi, götürmədi qoca. - Həkimdən ayıbdı qızım, pul nədi? Amma bəs saat onikiyəcə sən neyləyəcəksən burda? - Pambıq tarlasında olmaq istəyirəm əmi, deyirəm ayağım heç olmasa dəysin tarlaya. Bəlkə bir mahnı da bəstələdim bir kolxozçu qız haqqında, bir mexanizator oğlan haqqında. Olmaz əmi? - Olar ey, qızım, ancaq mən deyən kimi olmaz. Tarladan bir şey yazmaq istəyən gərək o tarlada o kolxozçu qız kimi, o mexanizator oğlan kimi işləmiş ola. Amma gözlə şehə batassan qızım. Al, bu qaloşu geyin ayağına, təzəcə almışam. Gör beş nömrə olacaqmı ayağına? 345 - Çox sağ ol əmi, elə düz nömrəmdi. O döşəyi də versən lap yaxşı olar əmi. Sürəyya döşəyi götürüb, qaloşu geyinib duflisini əlinə alaraq tarlaya girdi. Qoca taksi şoferi hələ bir müddət də onun ardınca baxıb sonra maşını döndərib geri qayıtdı. Bu qaloş da bir dərd oldu Sürəyyaya. İşə bax, taleyə bax, qayğıya bax! Ölüm qabağındakı qulluğa bənzəmirmi bütün bunlar? Bilirlər, öləcək xəstə, bu günlük, sabahlıqdır yaşamağı, qulluq göstərirlər, qayğı göstərirlər, nazıyla oynayırlar. Qışın qış günündə qarpız tapıb gətirirlər ona, yayın yay günündə buz tapıb gətirirlər!.. Lakin belə də xəstəmi olar, belə də ölməkmi olar? Belə bir tarla içində, belə gözəl bir dünya içində, belə gənc bir gəlin çağında xəstələnməkmi olar, ölməkmi olar? Qarşında əfsanəvi bir dünya açıla, ilk eşqinin, ilk məhəbbətinin şahidi yerlər ola ayaqlarının altında, səni qanadlarına götürüb uçuran, göylərdə, buludlarda gəzdirən bir mənzərə açıla gözlərin önündə, mərhəm çəkilliklər sırası uzanıb gedə sağında, göyçək kəpənəklər uçuşa yolunda, sənə sataşmaq istəyib bir fırlancağa dönə kəpənəklər sağında solunda, bir tarla içinə girmiş olasan, sənə bu yaşıl duruşuyla bir qəmli nəğmə oxuyan tarla içinə - ölməkmi olar bu yerdə, solmaqmı olar? Nə deyilən şeydi ölüm, nə olan şeydi? Güclüdümü ölüm gənclikdən, onatlıdımı ölüm sevgidən, qüvvətlidimi ölüm yaşamaya, yaratmaya umudlu bir gənclik çağırışından? Bəs ayrılıq? Ölüm kimi bir nakəslik deyilmi o da, bəzən hələ ölümdən betər bir pislik, bir qısıntılıq deyilmi? Görmə- misənmi onu, duymamısanmı, ağrısına üzüntüsünə illərcə dözüb bıqmamısanmı ondan, tanımırsanmı onu? Bu ayrılıq o ayrılıqdan olmayacaq, onda yenə bir ümid saraltısı vardı önündə, bir zəif şam işığı vardı. Indi onlar da olmayacaq. Indi sərt, boz bir gerçəkik olacaq önündə, pis üzlü, kötü simalı bir eybəcərlik olacaq... 346 Tarlaya bax hələ! Kollarını çıxarıb əkə-əkə gəlib onun xatiratıyla bağlı yerə çatacaq deyəndə dayanıblar, pambıq kollarını çıxarmayıb, əkməyib dayanıblar ortada. Bu da bir qulluq deyi ldimi ona, bu da bir xidmət deyildimi? Nazını çəkirlər onun, qayğısına qalırlar, ölümqabağı... Təzədən yarpaq açıb, çiçəkləyib kollar, yaşıllaşıb tarla. Elə bil heç son baharda deyil tarla, qarşılarından bir qış ölümü gəlmir heç. Necə də xoşbəxtdi kəpənəklər, necə də sevinclə, nəşəylə uçuşurlar! Birdən ağlına gələn bir qərib oxşarlıqdan sümükləri üşüdü: bu yarpaq gətirib yenidən yaşıllaşan tarlayla, çiçək açıb cana gələn pambıq kollarıyla, bu qanad açıb yellənişən alaca- alaca kəpənəklərlə uçub keçmiş, bir xatiratlarda qalmış sevgisiylə xəyalən qovuşmaqçın bu şahid tarlaya gəlmiş Sürəyya arasında necə də həmahəngdi, necə də uyğundu bu oxşarlıq. Bəlkə elə doğrudan bir qəmli son bahar keçirir Sürəyya da? Bu tarla kimi bu yellənişən kəpənəklər kimi onun da önünd ən qarlı-çovğunlu bir zimistan gəlməkdədi, ölüm gəlməkdədi? Bu heç nədən xəbəri olmayan yaşıllaşmış kollar kimi müvəqqətidir, solmaq, saralmaq qarşısındadır Sürəyya da? Ölümü seçərsən, yoxsa ayrılığı Sürəyya? Ölümü seçərdim, sevgilimə qovuşmuş olsaydım, kamıma çatmış olsaydım? Ölümü seçərsən, yoxsa ayrılığı Sürəyya? Ölümü seçərdim, nakam məhəbbətim qalmasaydı arxamda! Ölümüm sevgilimin qolları arasında gəlsəydi! Ayrılığın pis üzü var, çox çəkmişəm, çox doyunmuşam ondan, bezmişəm, baqmışam ondan. İstəmirəm daha, döz- mürəm daha. Qurban olum sənə tarla, ölüb tozuna-tirpağına qa- rışım tarla, eşit məni, dinlə məni, qurtar məni ayrılıq əzabından, nakam bir məhəbbət cəfasından. Rədd elə gözümdən o ayrılıq dediyini, ayrılıq cəhənnəmini? Ölümü seç onda! Seçərdim ölümü, bilsəydim cismimdir ölən, ruhum deyil, məhəbbətim deyil. Bilsəydim ağlayacaqlar məni! Atam-anam- 347 qardaşlarım deyil, sevgilim ağlayacaq! Bilsəydim məndən sonra vüsal olmayacaq, sevgi olmayacaq ona. Ölərdim vallah onda, seçərdim ölümü, çəkinmədən, qıypınmadan seçərdim, gülə-gülə gedərdim ölümə. Sevə-sevə gedərdim ölümə onda tarlam, çəkillərim, kəpənəklərim! Sevə-sevə gedərdim ölümə Kamal, bilsəydim sevirsən məni, anırsan məni, yanırsan, qovrulursan məndən yana, yalandı bilsəm bu elədiyin toy, göndərdiyin bu taksi şoferi, bu dəvətnamə! Niyə döndün məndən Kamal, niyə üz çevirdin məndən, neyləmişdim mən sənə? Niyə vəfasız oldun Kamal? Ağlamaq istəyirəm Kamal. Amma dəhşətlərə bax, onu da bacarmıram. O da sənin kimi üz çevirib məndən, dönüb məndən. O da sənin kimi bir köz olub sinəmə yapışıb yandırır sinəmi, alışdırır sinəmi. Nə çıxıb getmirsiniz ordan, nə gəlib su atmırsınız üstünə. Oxuya da bilmirəm. Qəlbimə gəlib tıncıxmış bir mahnım var. Oxuya bilsəm o mahnını, ovunaram, sakitlə- şərəm, arıtlanaram bir az. Amma oxumaq da gəlmir sinəmdən. Elə bil bir tutulu bənddi sinəm, nə gəlirsə bu bənd içinə düşüb keçmir bəri, yığılıb arxasındakı yığıntılar içində, dəryalar içində. Qoy bu ərmağan qutu oxusun Kamal. Barmağımla beləcə düyməsini basım bir nağıl aləminə aparsın məni. Astaca-astaca, dərdlicə-dərdlicə bir mahnı oxusun, bizim öz mahnımızı – “Sona bülbüllər”i oxusun, mən də yumub gözlərimi o mahnının qanadlarında uçum. İçib-içib o mahnını məst olum səsindən, bir fırtınaya düşüm. Fırtınam göylərə qaldırsın məni, buludlar peşincə gəzdirib sonra da on il keçmişlərin eygili bir gününə qaytarsın. Başı gicəllənməyə başladı Sürəyyanın. Aclıqdan bildi. Hər nəsə yeriyə bilmirdi, əyləşib döşəyi altına qoydu. Ancaq başı yenə durmurdu üstündə. Çantasından bağlanacağını çıxarıb p ambıqçı qız libasını geyindi, fartuğunu kürəyinin altına sərib başını döşəkçə üstünə yıxıb gözlərini göylərə zillədi. Ma qnitafonu söndürüb bezar olduğu bir qız səsindən qurtuldu. 348 Göylər sakitləşdirirdi deyəsən ürəyini. Dərinlərə getdikcə, sonsuzluğa dikildikcə ovundururdu onu göylər. Göylərin zümrüd dərinliyində bir nöqtə göründü. Getdikcə iriləşməyə, yaxınlaşmağa başladı nöqtə. Irilib-irilib seçiləndə ürəyi şiddətlə döyünməyə başladı: bir mexanizator oğlana dönmüşdü nöqtə, uça-uça yaxınlaşıb gələn bir Kamal olmuşdu nöqtə! Üç addımlığında dayanmışdı Kamal. Qəribə bir sirrdi bu. Hardaydı onlar nə yerdə dayanmışdılar? Yerdimi dayandıqları, ayaqüstəmi dayanmışdılar, başı üstəmi durmuşdular, nəydi bu belə? Havadaydılar deyəsən, çəkisizlikdəydilər, uçurdular deyəsən. Guya Kamal da onun kimi arxası üstə uzanıb göylərə baxmaqdaydı, amma necəsə üz-üzəydilər, nə təhərsə üz-üzə dayanmışdılar. - “Niyə gəldin Kamal? Niyə qaşqabaqlısan belə? Elə bil nigaransan kimdənsə? Bəlkə fikir eləyirsən, harda qaldı, niyə gəlib çıxmadı Sürəyya? Qəmlənirsənmi bundan Kamal, dilxor olursanmı, qaşqabağın da onunçunmu tökülü belə? Sən Allah Sürəyyanın gəlməməyindənmi bu hala düşübsən, belə qəmginsən Kamal? Mənimmi fikrimi çəkirsən, məndən yanamı qəm yeyirsən? Niyə dillənmirsən Kamal? Bax, əl uzatsam çatar sənə, uzatmıram, deyirəm çəkilərsən, aralaşarsan birdən. Çirkliyəm axı mən, ləkəliyəm axı, qara var axı ağ adımda. Ləkələnməyindən, qaralanmağından qorxarsan yoxsa Kamal, əlimin sənə dəyməyindən yoxsa ürpəşərsən! Cavab ver mənə Kamal, partlayıram axı, deşilir axı sinəm, titrəşir axı ruhum! Gec gəlməyim ondandır ki, səni belə qəmlərə salım, dərdimi-fikrimi çəkəsən. Bir beş-altı saat daha başında-beynində hərlənim. Qüssələnəsən, nigarançılığıma yanans an. Axı bu son qüssəndi, son üzüntündü çəkəcəyin. Sonra unudacaqsan məni, xatirələrindən, yaddaşlarından silib atacaqsan məni. Sən məni düşündüyün halında heç olmasa xəyalən qoşalaşırıq, birgələşirik, vəslə yetişirik. Qaşqabağını neçin açmırsan Kamal, niyə cavab vermirsən mənə? Hə, yoxsa 349 bu bir x əyalınmış önümdəki, özün deyilmiş! Yəni Sürəyyanın gəlməməyindənmi üzüldüyün, qüssələndiyin? Deyirsən yəqin unudubdu Sürəyya, gəlməyəcək Sürəyya. Sən Allah yer eləyirmi sənə Kamal, heç ağrıdırmı bu səni? Bax, bircə baş tərpədib hə de mənə, bir quş olum o saat, bir xəyal olum, uçub- uçub yanına gəlim o saat. Əl uzadıb əlindən tutuşum, vəslinə yetişim o saat. Vay, yoxsa qaralayaram əlini, ləkələyərəm adını? Üzr istəyirəm Kamal, unutdum özümü, bir anlıq yadımdan çıxardım ağ olmadığımı... İncimə məndən Kamal, va llah elə dolmuşam, elə dolmuşam bu saat, elə sarsılmışam, heç özüm də bilmirəm nə danışıram, nə sayıqlayıram. Bilmirəm heç hardayam, nə yerdəyəm. Yerin altındayam, üstündəyəm. Gerçək bir dünyadayam, yoxsa qaranlıq bir qəbr içindəyəm. Bu çiçəklər pambıq kollarındamı bitib ağarışıllar belə, ya qəbrim üstündə əkdiyin çiçəklərdi cücərib tumurcuq veriblər belə? Bir röya içindəmiyəm, nağılmıyam danışılıram? Yaxın gəl Kamal, çirkinmə məndən, ürpənmə məndən. Bir düzün de Kamal, heç ürəyindən keçibmi öpmək məni? Ya elə keçərmi bax indicə, xəyalən də olsa? Axı görmürsən necə gözələm mən, necə füsunkaram mən. Bədən gözəlliyimə nə sözün Kamal? Bax yumuram gözlərimi, əgər istər isən istəyinə çat, arzuna yetiş. Məni də yetişdir arzuma. Çoxmu gözləyəcəm Kamal, di necoldun axı, niyə duymayıram təmasını, dodaqlarının istisini? Sən Allah yaxın gəl Kamal, məni bu qeyri- müəyyən dünya içində vəslə yetişdir Kamal!... Arzumu gözümdə qoyma! Qorxma qaralmağından, ləkələnməyindən. Yalvarıram Kamal, barı bu xəyalınla vəslə yetişdi məni, barı bu xıyalınla toxun mənə. Qoy xəyalən də olsa yarıma qovuşum, əhdimə çatım. Nə olar, heç istəmə sən, soyu sən, usan, yorul sən, bezik məndən. Mən ki, soyumamışam mən ki, usanma- mışam, bezikməmişəm Kamal! Sən o pambıqçı qızın canı, sən o mexanizator o ğlanın canı gəl Kamal, vəslə yetişdir məni... Dalğa-dalğa, karvan-karvan gəlirdi hüzn, dolum-dolum, ilçim- ilçim gəlirdi qüssə, nisgil, yanaqları aşağı süzülən mirvari 350 damcılar da elə bil görünüşü, şəkliydi, axışı, gəlişiydi qəmli, hüzünlü, nisgilli duyğularının. Yeni bir dalğa doluşanda içinə yeni damlalar qoşalaşır, iriləşir, şişib-şişib sonra da yanaqları üstüncə axışırdılar altdan aşağı. Bu dalğa ötüşüb keçir, o biri dalğa gəlib yetişirdi, bu damla axışıb tökülür, o biri damlalar yetişib süzələnirdi... Hönkürə bilmirdi ancaq! Bir də ayılıb gördü saat 12-nin yarısıdı. Durub paltarını dəyişmək, axar su üstünə gedib üz-gözünü yumaq, təmizlən- mək, durulmaq gərək idi. Yağışnı, yağmurunu töküb zümrüd- ləşən göylər kimi, ənginliklər kimi açılmaq, ayazımaq gərək idi. Qoca taksi şoferini şübhələrə salmamaqçın, qəlbini dolan- dırmağa yol verməməkçin dəyişib başqalaşmaq, qəmdən- kədərdən silkinib çıxmaq gərək idi. Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|