T. C. ÇEvre ve şEHİRCİLİk bakanliği mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü

T.C.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü

ÜST ÖLÇEK MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLAMASI

HAZIRLAMA, UYGULAMA VE İZLEME SÜRECİ, YÖNTEM VE ESASLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ

Ön Taslak Modeli Raporu
I . KISIM

MEKÂNSAL Strateji Planlaması

Ön Taslak Modeli
II. KISIM

TÜRKİYE MEKÂNSAL VERİ

ENVANTERİ (TÜMVERİ) İŞ TANIMI VE SÜREÇLERİ

BELDA + DAMPO İŞ ORTAKLIĞI

Kuşkondu Sokak 20/6 06540 Çankaya Ankara

Tel. [phone] Faks: [phone]

e-posta: [e-mail]

İÇİNDEKİLER

I.KISIM: MEKÂNSAL Strateji Planlaması Ön Taslak Modeli 3

1.BÖLÜMMEKANSAL STRATEJİ PLANLAMASI ÖN TASLAK MODELLERİ / SEÇENEK 1 4

1.1KALKINMA PLANLARININ HAZIRLANMA SÜRECİ: 4

1.2BÖLGESEL GELİŞME ULUSAL STRATEJİSİ SÜRECİ: 6

1.3ÜLKE MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLAMA SÜRECİ (ÜMSP) 7

1.4BÖLGE GELİŞME PLANLAMASI SÜRECİ 13

1.5BÖLGE MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLAMA SÜRECİ 15

3.BÖLÜM: MEKANSAL STRATEJİ PLANLAMASI ÖN TASLAK MODELLERİ / SEÇENEK 2 21

3.1KALKINMA PLANLARININ HAZIRLANMA SÜRECİ: 21

3.3ÜLKE MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLAMA SÜRECİ (ÜMSP) 23

3.4BÖLGE PLANLAMA SÜRECİ: SEÇENEK 2A 29

3.5BÖLGE PLANLAMA SÜRECİ: SEÇENEK 2B 36

4.BÖLÜM: GÖSTERİMLER 42

III.KISIM: TÜRKİYE MEKÂNSAL VERİ ENVANTERİ (TÜMVERİ) İŞ TANIMI VE SÜREÇLERİ 45

1.BÖLÜMTÜMVERİ SİSTEMİNE İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRMELER 45

1.1COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE İLGİLİ ULUSLARARASI PROGRAMLAR 46

1.2MEKÂNSAL VERİ SİSTEMİ İLE İLGİLİ KURUMSAL PROJELER 48

3.BÖLÜMMEKÂNSAL İÇERİKLİ PLANLAR VE PROJELERİN VERİ ALTYAPISI 52

3.1MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLARININ VERİ ALTYAPISI 54

3.2VERİ SİSTEMİNİN PLANLARIN NİTELİK VE KARAR KONULARINA UYGUN OLMASI 55

3.3VERİ SİSTEMİNİN STRATEJİK PLANLAMA YAKLAŞIMINA UYGUNLUĞU 56

3.4VERİLERİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN ÖLÇÜTLER 57

3.5VERİ TOPLAMA VE DEĞERLENDİRME SÜRECİ 63

3.6ANALİZ YÖNTEMLERİ 63

5.BÖLÜMİŞ TANIMI VE SÜREÇLERİ 66

5.1İŞİN KONUSU 66

5.2AMAÇ 66

5.3KISALTMALAR 66

5.4TANIMLAR 66

5.5KULLANILACAK STANDARTLAR 67

5.6GENEL ÖZELLİKLER 70

5.7SİSTEM İŞLEYİŞİ 70

5.8ANALİZ 72

5.9TASARIM 74

ŞEMALAR

TABLOLAR

ŞEKİLLER

I.KISIM: MEKÂNSAL Strateji Planlaması Ön Taslak Modeli

GİRİŞ

Mekânsal Strateji Planı’na ilişkin olarak “Mekânsal Strateji Planlaması Hazırlama, Uygulama ve İzleme Süreci Yöntem ve Esaslarının Belirlenmesi”ne ilişkin Ön Taslak Model; Mevcut Durum Analiz ve Değerlendirme Raporunda yer alan analiz, araştırma, yabancı ülke deneyimleri, ülkemiz planlama sistemi ve plan türlerine ilişkin yapılan tespit ve değerlendirmeler ile Müşavir ekibin mesleki bilgi ve deneyimlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Bu değerlendirmeler ve teknik şartnamede istenilen;

1. 
   Ülkemiz ihtiyaçlarının karşılanmasında ve
   
2. 
   Mekânsal planlamanın yapısal sorunlarının çözümünde,
   
3. 
   Mevcut mekânsal planlama sisteminin değerlendirmesi ile birlikte
   
4. 
   Türkiye için yeni bir üst ölçek mekânsal strateji planlaması yaklaşımı;
   

• 
  tanımı,
  
• 
  amacı,
  
• 
  kapsamı,
  
• 
  planlama kademelenmesindeki yeri ve
  
• 
  hazırlanışında izlenecek yöntemin belirlenmesi ile
  
• 
  planlama dili,
  
• 
  gösterim teknikleri,
  
• 
  planlama araçları ve
  
• 
  kurumsal yapısının geliştirilmesi,
  
• 
  plan sonrası izleme ve
  
• 
  performansına yönelik
  

usul ve esaslar tanımlanarak Mekânsal Strateji Planlama modeli iki seçenek halinde geliştirilmiştir.
Önerilen Taslak Mekânsal Strateji Planlama Modelleri ile; Kalkınma Planı, ulusal düzeydeki sektörel ve tematik stratejiler gibi ulusal belgeler ile mevcut planlama kademelenmesine göre bölge planları ve ÇDP gibi diğer alt ölçekli planlarla ilişkilerin kurulmasına yönelik seçenekli bir sistem kurgulamaktadır.
12 – 13 Ekim 2012 tarihinde düzenlenecek Çalıştay toplantılarından elde edilecek görüş ve değerlendirmeler İdare ile gözden geçirilerek Mekânsal Strateji Planlama Model’i geliştirilecektir.

1. MEKANSAL STRATEJİ PLANLAMASI ÖN TASLAK MODELLERİ / SEÇENEK 1

Ülke ve bölge düzeyinde mekânsal strateji planlaması sürecine ilişkin iki temel seçenek kurgulanmıştır. Her seçenek içinde planlara ilişkin olarak ilkeler, amaç, kapsam ve süreç tanımlamaları yapılmıştır. Birinci seçenek, mevcut kurumsal ve yasal yapı büyük ölçüde esas alınarak bazı yeni kurumsal düzenlemeler ve ilişkiler tanımlanarak geliştirilmiştir. İkinci seçenek ise planların hazırlanma, onay, uygulama ve izleme süreçlerinde yeni kurumsal yapılar ve ilişkiler düzeni önermektedir. İkinci seçenek model ise, bölge düzeyinde hazırlanacak planların yerinde hazırlanması (2 A) ve merkezde hazırlanması (2 B) ile ilgili olarak örgütlenme ve ilişkiler sisteminde farklılıklar getirecek biçimde düzenlenmiştir.

644 sayılı KHK ile mevzuatımıza girmiş olan ülke ve bölge mekânsal strateji planlarının; araştırma ve inceleme ve geliştirme raporlarını; ülke düzeyinde Kalkınma Planları ve hazırlanmakta olan Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi, bölge düzeyinde ise Bölge Kalkınma İdareleri tarafından hazırlanan araştırma ve eylem planlama çalışmaları ile Kalkınma Ajansları tarafından hazırlanan Bölgesel Gelişme Planı çalışmaları oluşturacaktır. Bu planlara mekânsal boyutun katılması, mekânsal stratejilerle bütünleştirilmesi ve bu düzeylerin gerektirdiği gösterim teknikleriyle mekânsal strateji planlarının hazırlanması ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılacaktır.
Aşağıda bu sürecin ayrıntılı açıklaması yer almaktadır.