KADININ, “BEN AYRILMAK İSTİYORUM.” DEYİP, ERKEĞİN DE “PEKİ” DEMESİYLE BOŞAMA MEYDANA GELİR Mİ?
KADININ, “BEN AYRILMAK İSTİYORUM.” DEYİP, ERKEĞİN DE “PEKİ” DEMESİYLE BOŞAMA MEYDANA GELİR Mİ?
Boşama kişinin kesin kararına ve bu kararın yoruma açık olmayacak şekilde ifadesiyle gerçekleşir. “Boşanalım, ayrılalım, ben ayrılmak istiyorum.” gibi sözler temenniden ibarettir. Kadının bu tür temennilerine erkek “peki” diyerek olumlu mukabelede bulunsa bu sözlerle boşama meydana gelmez. Şu kadar var ki, olur olmaz şeylerden dolayı boşama konusunun gündeme getirilmesi doğru bir davranış değildir.
KADINI GIYABINDA BOŞAMA GEÇERLİ MİDİR?
Boşama, erkeğin boşama için konulmuş olan sarih veya kinai sözlerden birini kullanarak evliliği sona erdirmesidir. Boşamanın geçerli olması için karı-kocanın aynı mekânda bulunması (meclis birliği) şart değildir. Erkeğin eşini gıyaben boşaması da mümkündür. Nitekim Rasûlüllah (s.a.s.), hanımını gıyaben boşayan bir kişinin boşamasını geçerli kabul etmiştir.
Buna göre; koca eşine kendisini gıyabında boşadığını bildirirse veya güvenilir bir kişi kadına, kocasının gıyaben kendisini boşadığını haber verirse boşama gerçekleşmiş olur.
TELEFON, MESAJ VE İNTERNET YOLUYLA BOŞAMA GEÇERLİ MİDİR?
Bir kimse, eşini yüzüne karşı “seni boşadım, benden boş ol.” gibi boşamayı ifade eden sözleri şifahî olarak söylemek suretiyle boşayabileceği gibi, bu sözleri telefon, mektup, mesaj, internet ve faks yolu ile bildirmekle de boşayabilir. Bu türlerden biri ile boşamak, sözlü olarak yüz yüze boşamak gibi geçerlidir. Ancak, bu durumda kocanın eşini boşamış olduğunu inkar etmemesi gerekir.
Boşamanın yazılı olması halinde ise boşanan kimse, yazının veya mesajın eşinden geldiğinden emin olmalıdır. Bu durumda boşama hükümleri, kadının mektubu okuduğu andan itibaren başlar. Fakat koca eşini daha önce gıyaben boşamış da bunu mektupla haber veriyorsa, boşamanın hükümleri kocanın boşadığı andan itibaren başlar.
BASKI VE TEHDİT (İKRAH) ALTINDA BOŞAMAK GEÇERLİ MİDİR?
BASKI VE TEHDİT (İKRAH) ALTINDA BOŞAMAK GEÇERLİ MİDİR?
Baskı ve tehdit (ikrah) altında boşama Hanefi mezhebine göre geçerli diğer mezheplere göre ise geçersizdir
Ancak son dönem Hanefî bilginleri tarafından da baskı ve tehdit altında kalan kimsenin boşamasının geçerli olmadığı görüşü benimsenmiştir (Mecelle, md. 1006-1007; Hukuk-ı Aile Kararnamesi, md. 57, Günümüzde fetva da bu görüşe göre verilmektedir.
BOŞAMADA KULLANILAN SÖZLER DİLLE SÖYLENMEDEN ZİHİNDEN GEÇİRİLMEKLE BOŞAMA GERÇEKLEŞİR Mİ?
Boşama, bu yetkiye sahip olan kişinin boşama için kullanılan sözlerin birisini kullanmasıyla gerçekleşir. Boşamanın meydana gelmesi için, içten niyet edilenin söz olarak dışarıya vurulması lazımdır. Buna göre sadece içten geçirilerek veya söylemeksizin talaka sadece niyet etmekle boşama meydana gelmez.
KADINI ÂDETLİ İKEN BOŞAMAK GEÇERLİ MİDİR?
Kadını adetli iken boşamak dört mezhebe göre sünnete aykırı olmakla beraber geçerlidir.
Bununla beraber boşama işleminin dinin öngördüğü şartlara uygun olarak yapılması gerektiğinden ve boşanmanın, cinsel ilişki meydana gelmeyen bir temizlik döneminde yapılması da bu şartlardan biri olduğundan, âdet döneminde yapılan boşamaların geçersiz olduğunu savunan âlimler (İbn teymiyye)de vardır. Bu konuda çoğunluğun görüşünün dayandığı deliller daha güçlüdür.
BİR KİŞİ, HANIMINI BOŞAMAYI ONUN BİR İŞİ YAPMASINA BAĞLAR DA SONRA KENDİSİ O İŞİ YAPMASINA İZİN VERİRSE BOŞAMA GERÇEKLEŞİR Mİ?
BİR KİŞİ, HANIMINI BOŞAMAYI ONUN BİR İŞİ YAPMASINA BAĞLAR DA SONRA KENDİSİ O İŞİ YAPMASINA İZİN VERİRSE BOŞAMA GERÇEKLEŞİR Mİ?
Boşama, bir şarta veya gelecek bir zamana izafe edilmeksizin hemen yapılabileceği (müneccez) gibi, karı ile kocadan birinin veya bir başkasının bir fiiline veya bir hadisenin meydana gelmesine bağlanarak da (muallak) yapılabilir.
Buna bağlı olarak, bir kişi karısına boşama kasdıyla “Şu işi yaparsan benden boşsun.”deyip sonra o işi yapmasına izin verir, kadın da o işi yaparsa bir talakla boşanmış olur.
Bu durumda, daha önce boşama olmamış ya da bir veya iki boşama olmuşsa, kadının iddet süresi içinde yeni bir nikaha gerek kalmadan geriye kalan nikah bağı ile evliliğe devam edilebilir.
ŞARTLI BOŞAMADA ŞART GERÇEKLEŞMEDEN ÖNCE BOŞAMANIN BAĞLANDIĞI ŞARTTAN VAZGEÇİLEBİLİR Mİ?
Kocanın boşama iradesini ortaya koyan beyanı kayıtsız ve şartsız olabileceği gibi bir şarta (ta’lîkî şart) veya vadeye de bağlanabilir. Şartlı boşamada şart gerçekleşmeden önce boşamanın bağlandığı sözden dönmek geçerli değildir
Boşanmanın bir şarta bağlanması durumunda bu şart ne zaman gerçekleşirse boşanma da hükümlerini o zaman doğurur. Bu şart gerçekleşene kadar evlilik bütün sonuçlarıyla birlikte devam eder. Ancak boşanma şarta bağlandığında şart gerçekleşmeden, başka bir yolla boşanma olur ve iddet bittikten sonra o şart gerçekleşirse artık o şartın etkisi kalmaz.
Şartlı talâkın sözün ifade ettiği anlamı kuvvetlendirmesi için yemin yerine kullanıldığı da vâkidir. Bu durumda fakihlerin çoğunluğuna göre bu da geçerli bir şartlı talâktır; şart yerine geldiğinde boşanma gerçekleşir.
DİNEN GERÇEKLEŞEN BOŞAMADAN SONRA MAHKEMEDE VERİLEN BOŞANMA KARARI YENİ BİR TALAK SAYILIR MI?
DİNEN GERÇEKLEŞEN BOŞAMADAN SONRA MAHKEMEDE VERİLEN BOŞANMA KARARI YENİ BİR TALAK SAYILIR MI?
