Zübdetü’l buhâRÎ

TEVHÎD BAHSİ
1517- Hazreti Aişe (Radıyallahu Anha) der ki:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, ashaptan bir zatı gazaya çıkan bir birliğe komutan tayin etti. Bu komutan, askerlerine imam olup her namaz kıldırdığında ikinci rekâtlarda “İhlâs” sûresini okurdu. Bunlar seferden Medine’ye döndükleri zaman kumandanlarının bu hareketini şikâyet yollu Hazreti Peygambere anlattılar. Hazreti Peygamber onlara: “Kendisine sorunuz, neden böyle yapıyor (daima ikinci rekâtta ihlâs sûresini okuyorlar)?” buyurdu. Ashap da bunun sebebini kumandanlarına sorunca, onlara şu cevabı verdi:

— İhlâs sûresi, Allah’ın sıfatı olduğundan onu okumayı seviyorum. Onlar aldıkları bu cevabı Hazreti Peygambere arz ettiler. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem:

“Allah’ın da onu sevdiğini kendisine bildiriniz.” buyurdular.

1518- Ebû Mûsâ (Radıyallahu Anh)’dan rivayet edilmiştir:

“Hiç kimse işittiği eziyete (kötü söze) karşı Allah’tan daha sabırlı değildir. İnsanlar (müşrikler) Allah’a çocuk isnad ediyorlar. Buna rağmen Allah onlara sağlık veriyor ve onları rızıklandırıyor.”

1519 -İbni Abbas (Radıyallahu Anhuma)’dan rivayet edilmiştir:

“Senin izzet ve üstün kudretine sığınırım. Ölümsüz ve ibadete layık olan yegâne ilah sensin. Bütün cinler ve insanlar fanidirler..”

1520- Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)’den rivayet edilmiştir:

“Allah’ın doksan dokuz, yüzden bir eksik ismi vardır. Bunları kim çekerse cennete girer.”

1521- Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)’den rivayet edilmiştir:

“Allah Teâlâ Hazretleri mahlûkatı yarattığı zaman, kendi kitabında kendini taahhüt altına koyan bir yazı yazdı. Allah katında Arş üzerine konan bu yazı şudur: Rahmetim gazabımı yener.”

Mütercim:

Cenabı Hak, bütün mahlûkatı yarattıktan sonra İlâhî mukadderatı yazan kaleme emir buyurarak kullarına ihsan edeceği rahmetini ihtiva eden bir yazı yazdırdı ve onun Arş-ı Alâ’ya konmasını diledi. Yazının ihtiva, ettiği mana “Dünyada ve kıyamette rahmetim gazabımı yenecektir.” mealindedir.

1522- Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)’den rivayet edilmiştir:

“Allah Teâlâ Hazretleri buyurur: Kulum beni nasıl sanıyorsa öyleyim. O kul beni andığı zaman ben onunla beraberim. Eğer beni gönülden anarsa, ben de onu zatımda anarım. Eğer beni bir toplum içinde anarsa, ben de onu, o toplumdan daha hayırlı bir toplum içinde (melekler arasında) anarım. Eğer bana (benim rızama) bir karış yaklaşırsa, ben ona bir arşın yaklaşırım. Bana bir arşın yaklaşırsa, ben ona bir kulaç yaklaşırım. Bana yürüyerek gelirse, ben ona koşarak varırım.”

Mütercim:

Bir kul Allah’a iyi zan besleyerek, Allah merhametlidir ve bağışlayıcıdır diye güven beslerse. Allah o kulu bağışlar ve ona merhamet eder. Eğer Allah’a güvenmez de onun merhamet ve bağışlamasını inkâr ederse, bu nimetten mahrum kalır. İnsan korku ve ümid içinde yaşamalı ve mağfiret tarafı üstün olmalıdır, ölüm haline geldiği zaman da, Allah’ın rahmetine tam bir güven beslemelidir.

Bir de Allah Teâlâ Hazretleri anıldığı ve zikredildiği zaman kul ile beraber olur, sözünün manası, Allah o kula yardımcı olur, rızası onunla olur demektir. Yoksa Cenab-ı Hakk’ın kudret ve ilmi her varlık ile beraberdir. Hiç bir şey onun kudret ve ilmi dışında kalamaz.

Kul, gizli ve aşikâr her nasıl Allah’ı yad ederse, Allah da onu daha hayırlı şekilde rahmetiyle melekler arasında anacaktır.

Bir kul az ibadet etmekle Allah’ın rızasına yaklaşınca, Allah ona çok sevab verir. Allah’a ibadeti çoğaldıkça Allah’ın ona ikramı çok daha büyük olur.
1523- Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)’den rivayet edilmiştir:

“Allah yazıcı meleklerine şöyle buyurur: Kulum bir günah İşlemek isterse, işlemedikçe o günahı yazmayın. Onu işlerse, ancak günahı kadar yazın. Eğer benim için onu terk ederse, kendisine bir sevab yazın. Eğer o iyi işi (ibadeti) işlerse, onun on mislinden yedi-yüz katına kadar kendisine sevab yazın.” (Herkesin amel ve ihlâsına göre yapılan iyi işlerin sevabı on katından yediyüz katına kadar çoğalır.)

1524- Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)’den rivayet edilmiştir:

“Bir kul günah işledi veya günaha düştü de, Rabbim, günah işledim veya günaha düştüm, beni bağışla! diye dua etti Rabbi buyurdu ki: Kulum, günahı affeden ve ona ceza veren Rabbı olduğunu bildi mi? O halde ben de onun günahını bağışladım. Sonra o kul, Allah’ın dilediği müddetçe (günahsız) kaldıktan sonra tekrar günaha düştü veya bir günah işledi de:

— Rabbim! Ben günah işledim yahut günaha düştüm, onu bağışla! diye dua etti. Allah buyurdu ki:

— Benim kulum, günahı affeden ve ona ceza veren bir Rabbı olduğunu bildi mi? O halde ben kulumu bağışladım.

Sonra o kul, Allah’ın dilediği müddetçe (günahsız) kaldıktan sonra bir günah işledi yahut bir günaha düştü de dedi ki:

— Rabbim: Başka bir günaha düştüm veya başka bir günah işledim. Benim için onu bağışla. Allah buyurdu ki:

— Benim kulum, günahı affeden ve ona ceza veren bir Rabbi olduğunu bildi mi? O halde ben kulumu üçüncü kez bağışladım. Kulum dilediğini yapsın.”

(Günahlarından samimi olarak pişman olup tevbe edenlerin Allah günahlarını bağışlar. Fakat günahlarında ısrar edenlerin yalnız sözle mağfiret dilemeleri halinde Allah yine dilerse o kulu bağışlar. Bu durumda bile Allah’tan mağfiret dilemeyi kesmemelidir. Çünkü şirk günahından: ve kul haklarından başka diğer bütün günahları, dilediği kimselere tevbesiz dahi bağışlar. Dilediği kimseye de bağışlamaz ve onu günahına göre cehennemde azaba sokar. Sonra cennetine alır. Fakat imanı olmayanlar ebedî olarak cehennemde kalır Büyük günahlardan ötürü azab çekildiği gibi, küçük günahlardan ötürü de çekilebilir.)

1525- Hazreti Enes (Radıyallahu Anh)den rivayet edilmiştir:

“Kıyamet günü olup (Allah tarafından) şefaatçi kılındığımda;

— Rabbim! Kalbinde hardal danesi kadar iman olanı cennete koy, diye dua ederim ve onlar cennete girerler. Sonra:

— Kalbinde imandan en az bir şey olanı cennete koy, diye yalvarırım.”

1526- Hazreti Enes (Radıyallahu Anh) ‘den rivayet edilmiştir:

“Kıyamet günü olunca, insanlar birbirine karışıp dehşete kapıldıkları zaman (şefaat dilemek üzere) Hazreti Âdem Aleyhisselâm’a giderler ve derler ki: Bize Rabbin yanında şefaat et. Hazreti Âdem der ki: Şefaat benim işim değil: fakat siz İbrahim’e (Aleyhisselâm) gidin. Çünkü o, Allah’ın Halil’idir (dostudur). Onlar da İbrahim (A. S.) a giderler. O da der ki! Ben ona ehil değilim; fakat siz Mûsâ’ya (Aleyhisselâm) gidin. Çünkü o, Allah’ın Kelîmidir (Vasıtasız olarak Allah onunla konuşmuştur). Onlar Mûsâ’ya giderler. Mûsâ (Aleyhisselâm) da der ki: Ben ona ehil değilim; ancak siz İsa’ya (Aleyhisselâm) gidiniz. Çünkü o, Allah’ın ruhudur ve kelimesidir. Onlar İsa’ya (Aleyhisselâm) giderler. İsâ (Aleyhisselâm) der ki, Ben ona ehil değilim: ancak siz Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem ’e gidin.

Onlar bana gelirler. Ben de, şefaat etmeye hazırım, derim. Sonra Rabbimden şefaat için izin isterim ve bana izin verilir. Hem de şimdi söyleyemeyeceğim bir çok hamd çeşitleri bana iham edilir. Ben de onlarla Allah’a hamd ederek secdeye kapanırım. Bana denilir ki

— Ya Muhammed! Başını kaldır, söyle, sözün dinlenecek; dile dilediğin sana verilecek. Şefaat et, şefaatin kabul olunacak. Ben de

— Ümmetim, ümmetim, ya Rabbi!.. derim. Bana şöyle denilir

— Git, kalbinde arpa tanesi kadar iman olan kimseleri cehennemden çıkar. Ben de gider onları cehennemden çıkarırım. Sonra dönerim ve o hamd çeşitleriyle Allah’a hamd ederim. Sonra Allah’a secdeye kapanırım. Bana şöyle denir:

— Ya Muhammed! Başını kaldır, söyle sözün dinlenecek. Dile, dilediğin sana verilecek. Şefaat et, şefaatin kabul edilecek. Ben derim ki:

— Ya Rabbi! Ümmetim, Ümmetim!.. Bana şöyle denir:

— Git, kalbinde zerre veya hardal tanesi kadar iman olanları cehennemden çıkar. Ben de giderim ve onları çıkarırım. Sonra dönüp Allah’a o çeşitli hamdlerle hamd ederim ve Allah’a secdeye kapanırım. Allah buyurur:

— Ya Muhammed! Başını kaldır. Söyle, sözün dinlenecek. Dile, dilediğin sana verilecek. Şefaat et, şefaatin kabul edilecek. Ben de derim ki:

— Ya Rabbi! Ümmetim, ümmetim!.. Allah buyurur:

— Git, kalbinde hardal danesi ağırlının azının azının âzı kadar imanı olan kimseleri cehennemden çıkar. Ben de gider, onları çıkarırım.”

Bir rivayette de şu ziyadelik vardır:

“Sonra dördüncü defa dönerim ve o hamdlerle Allah’a hamd ederim. Sonra Allah’a secdeye kapanırım. Bana denilir ki:

— Ya Muhammed! Başını kaldır. Söyle; sözün dinlenecek, dile, dilediğin sana verilecek şefaat et, Şefaatin kabul olacak. Ben de derim ki:

— Ya Rabbi! Lâ îlâhe İllallah, diyenler hakkında bana izin ver. Allah Teâlâ Buyurur:

— İzzetim, Celâlim, kibriyam ve azametim hakkı için, Lâ İlahe İllallah, diyenleri muhakkak cehennemden çıkaracağım.”

Mütercim:

Ehli sünnet imamları bu hadîs-i şerifin ve bazı ayeti kerimelerin delaletiyle, ahirette şefaatin vuku bulacağını isbat etmişlerdir. Bunu akaidimizde de inanılması gereken hususlardan saymışlardır.

Bütün peygamberlerin, velilerin ve şehitlerin şefaatleri olacağına, ancak bizim peygamberimizin şefaatinin umumi olacağına inanmak ehli sünnet inancıdır. Biz böyle bir peygamberin ümmeti olduğumuzdan Allah Teâlâ Hazretlerine sonsuz hamd ederiz. Nihayetsiz şükür borcumuzu yerine getirememekteki acziyetimizi de itiraf ederiz. Cenabı Hak hepimizi, günahkârların büyük şefaatçisinin şefaatine kavuşturarak bizi mesûd kılsın, amîn!..

1527- Ebu Hureyre (Radıyallahu Anh) ‘den rivayet edilmiştir: “İki kelime vardır ki, Rahman olan Allah Teâlâ’ya sevimlidirler, dile kolaydırlar (kıyamette) terazide ağırdırlar. Bunlar; Sübhanellahi ve bihamdihi, sübhanellahil-Azimi = Allah’a hamd ederek onu tesbih ve noksanlıklardan tenzih ederim, yüce Allah’ı tenzih ederim, sözleridir.”

Mütercim:

Allah’ı tenzih ve takdis eden şu iki sözü söyleyen kimseyi Allah sever ve ona büyük sevab verir, ondan razı olur. Bu iki cümleyi söylemek dile gayet kolaydır. Fakat kıyamette ameller tartılacağı zaman, bu iki cümlenin sevabı tartıda çok ağırdır.

Ey Rabbimiz! Bizden kabul buyur; gerçek amellerimizi bilensin ve kabul edensin. Günahlarımızı bağışla. Muhakkak ki sen tevbeleri kabul eden ve merhameti çok olan mevlâmızsın.

Melik ve Vehhab olan Allah Teâlâ Hazretlerinin yardımı ile kitab tamam oldu.
Allah’a hamd olsun ki, Allah’ın yardımı ile “Zübdetül – Buharî” tercemesi şerh ve açıklamasıyla beraber hicretin 1337 yılında Rebiulevvel ayının onbeşinci pazartesi günü tamam olmuştur. Allah Teâlâ Hazretleri iş bu tercemeyi, kendi rızasını kazanmaya vesile kılarak kıyamete kadar İslâm ehlini bu eseri okuyarak faydalandırsın. Mağfiret ve rahmetime sebeb olması için din kardeşlerimden dualar rica ederim.
Sadeleştiren:

Zûbdetü’l-Buharî adlı bu eserin sadeleştirilmesi hicretin 1399 yılı Cumadelahir ayının yirmi dördü pazartesi günü tamamlanmıştır.69

69 Ömer Ziyaeddin Dağistâni, Zübdetü’l-Buhari, Hisar Yayınevi:994-1003

Tarama hatalarını düzelten:

Bu kitabı tarayıp bilgisayara aktaranlardan Allah Razı olsun. Ben de tarama hatalarını düzeltmeye çalıştım. Kitapta yanlış basılan yerler vardı, buraları düzeltemediğim için buralara ??? üç soru işareti yazdım.. Bilen varsa hemen mail atsınlar, düzeltelim. Allah’ın izniyle, düzeltmek de bana nasip oldu Allah Teâlâ kabul etsin. Elhamdülillah.
[e-mail]