Şevki koca

ŞEVKİ KOCA
BEKTAŞİLİK VE

BEKTAŞİ DERGAHLARI

Cem Vakfı Yayınları: 11

(Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı)

BEKTAŞİLİK

BEKTAŞİ DERGAHLARI


Cem Vakfı Yayınları: 11


Alevi İslam Temel Araştırma Kitapları Dizisi: 1
ISBN :

Baskı Adedi :

Tarih :

Matbaa :


(Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı)
Zafer Mahallesi Ahmet Yesevi Caddesi No:290

(İtfaiye Okulu Yanı) Yenibosna Bahçelievler / İstanbul

Tel: [phone] / 14 / 16 - Fax: [phone]

www.cemvakfi.org - [e-mail]

CEM Vakfı Yayınları: 11
Alevi İslam Temel Araştırma Kitapları Dizisi: 1
Cem Vakfı Yayınları Editörü

Ayhan AYDIN

Dizgi

Cem Vakfı, Deniz ÜNAL

Teknik Koordinatör & Kapak Tasarım

Mehmet KAYGUSUZ

ŞEVKİ KOCA
BEKTAŞİLİK VE

BEKTAŞİ DERGAHLARI

ATATÜRK RESMİ

İçindekiler

• 
  Önsöz Prof. Dr. İzzettin Doğan
  

• 
  Bir Garip Derviş Şevki Koca Dursun Gümüşoğlu
  
• 
  Dostluklar Bahçesinin Nazenin Gülü Ayhan Aydın
  
• 
  Geleneksel Metinler Gün Işığına Çıkıyor! Murat Küçük
  

1. 
   BÖLÜM ŞEVKİ KOCA’NIN BEKTAŞİLİKLE İLGİLİ YAZILARI
   

• 
  Bektaşilik ve Bektaşilik’te İnanç Kurumları
  

• Anadolu Kızılbaş Süreklerine Dair Etnolojik Tespitler

(Sofyan Sürekleri)

• 
  Dervişlik
  
• 
  İslam Tasavvufunda Teslisin (Üçleme’nin) Kaynakları
  

Meşşaiye (Devinimcilik) ve Vahdet-i Vücüd

• 
  Odman Baba Velayetnamesi Velayetname-İ Şahi Gö’çek Abdal
  
• 
  Cumhuriyet Tarihi Sürecinde Bektaşi Kültüründe Dedebaba’lar
  

(Ülkemizde ve Dünyada)

II. BÖLÜM BEKTAŞİ DERGAHLARI

• 
  Katerin Bektaşi Dergahı Yunanistan’da Bir Erenler Ocağı
  
• 
  Kıbrıs Bektaşi Dergahları
  
• 
  Kosova’da Bir Erenler Ocağı Yakova (Djakovıca)
  

Bektaşi Dergahı

• ABD’de Bir Erenler Ocağı Taylor

(Recep Baba) Bektaşi Dergahı

• Akdeniz’de Bir Erenler Ocağı Kafi Baba Bektaşi Dergahı

• 
  Yunanistan’da İrşad Ocakları: Reni (Durbali) Ve
  

İskeçe (Khoutceh) Hasib Baba Bektaşi Dergahları

• 
  Şahkulu Bektaşi Dergahının Son Babagan Postnişinleri Ve
  

Bektaşilerin Zor Yılları (1826-1953)

• 
  Dimetoka’da Bir Erenler Ocağı Seyyid Ali Sultan-
  

Kızıldeli (Microdorian) Bektaşi Dergahı

• 
  Makedonya’da Bir Erenler Ocağı
  

Sersem Ali Baba (Tetova) Dergahı

III. BÖLÜM ŞEVKİ KOCA’YLA BEKTAŞİLİK ÜZERİNE SÖYLEŞİLER Ayhan Aydın

Fotoğraflar

BİR GARİP DERVİŞ, ŞEVKİ KOCA

Dursun Gümüşoğlu

İlk defa 1992 yılında babası Turgut Koca halife baba erenlerde karşılaşmıştım. Orta boylu zayıf uzamış sakalları, pırıl pırıl parlayan gözleri ile ilk gördüğüm hali hep gözümün önündedir. Önceleri pek sıcak ilişkilerimiz olamamıştı. Ama hep onunla baş başa konuşmayı çok istemiştim. Fabrikalara arıtma tesisi yapan bir şirketin şantiye şefi, birinci dereceden teknik adamıydı. Türkiye’nin muhtelif şehirlerinin en ücra yerlerinde şantiyeden şantiyeye koşturarak, bazen aylarca şehir yüzü görmeden çadırlarda, soğuk ve olumsuz yaşam koşullarında hayatını kazanmaya, maddi anlamda kimseye muhtaç olmamaya çalışırdı. Çok fazla uyumayı, yemek yemeyi sevmezdi. En çok yaptığı şey aralıksız kitap okumaktı. Anadolu’da mesai saatlerinin dışında kalan her anını okuyarak geçirirdi. Hangi konuda soru sorarsanız sorun mutlaka size az çok verecek cevabı vardı. Konuşmaya başlayınca aralıksız 3-4 saat konuşurdu. Konuşurken asla kendinden bahsetmez, kendini yüceltici, öne çıkarıcı konuşma yapmaz, kendisine de övgü beklemezdi.

Son derece alçak gönüllü asla kırıcı değildi. Giyim kuşamında gösterişten uzaktı ve görüntüye önem vermezdi.

Osmanlıca’ya, dilbilgisi ve yazım kurallarına vakıftı. İş münasebeti ile yurt dışında bulunduğu için yeteri kadar İngilizce bilirdi. Günlük hayatta kullandığımız kelimelerin kaynaklarını, onların çıkışı ile ilgili hikayeleri anlatır, bulunduğu ortamda kısa zamanda saygı ve hayranlık uyandırırdı. Onu tanıyanlar “ayaklı kütüphane” tabirini kullanırdı.

1997 yılında nasip almıştı. Nasip almakta çok geç kaldığını, anne ve babasını hayatta iken nasip almadığından dolayı son derece üzülür, hayıflanırdı. Çocukluk ve gençlik yıllarında dedesi Hüseyin Kazım Baba ve babası Halife Turgut Baba’dan annesi Adviye Anabacı’dan çok şey öğrenmişti. Bektaşi dergahlarının tarihçesi, postnişinler silsilesini, babaların hangi dergahların müntesipleri olduğu, nasip, dervişlik, babalıklarını kimden aldıklarını bilen yalnız Türkiye’de değil Dünya’da bir eşinin daha olduğunu zannetmiyorum, keşke olsaydı diye hep düşünürüm.

Dedesinin babası Şevki dede 3. devre Melami’lerinden Muhammed Nur hazretlerinden intisap görmüş, daha sonra Bektaşi olmuştur. Bu nedenle Turgut baba Bektaşi halife babası olmasına rağmen “Melamiliğin bütün emanetleri de bizdedir” derdi.

İşte böyle yoğun bir atmosfer içinde yetişen Şevki Koca hayatı boyunca duyduğu çoğu kaleme alınmamış detay bilgilere sahip çok özel bir kişiydi. Ayrıca babasının Hakk’a yürümesinden sonra kendisine kalan pek çok belgeyi toparlamış, bunları eserlerinde yansıtmıştır.

Anne ve babasını tam bir sene ara ile kaybetmenin büyük üzüntüsü içinde öncelikle Bektaşi nasibi aldı. Bu arada gece gündüz yazılar yazmaya kafasında dağınık olan bilgileri toparlamaya başladı. O dönem içinde bulunduğu ruh halini ifade eden çok güzel bir nutkunu aşağıya kaydediyorum.