keladilar. Ular Semurg‘ni topmaydilar, lekin o‘zlari tojikchasi si-“o‘ttiz”, murg‘-“qush” ekanini anglaydilar. Bir maqsad yo‘lida intilish ularni Semurg‘ darajasiga ko‘taradi.
10. Alisherning qulog‘iga nima qushlarning chug‘urlashi bo‘lib eshitiladi? J: Sinfdagi bolalarning qiy-chuvi.
11. Alisherning ko‘ziga nima sarv daraxti bo‘lib ko‘rinadi? J: Domlaning ura-digan uzun behi tayog‘i.
12. Alisher xayolida qaysi daraxt shoxida to‘ti bilan qumri suhbat quradi?
J: Sarv daraxti.
13. Alisherga domlasi nimani yod olishni topshirgandi? J: “Yosin” surasini.
14. Alisherning otasi o‘g‘lidan qaysi kitobni yashirib qo‘yadi? J: “Mantiq ut-tayr” ni.
15. Alisher qaysi asarni boshdan oyoq yod olgan? J: “Mantiq ut-tayr”.
16. Alisher “Mantiq ut-tayrni” yod olganda necha yoshda edi? J: 9-10 yosh-larida.
17. “Bo‘lar bola boshidan” degan ibora o‘z aksini topgan asar qaysi? J: “Zul-mat ichra nur”.
18. “Chordana qurib o‘tirgan, dadasining tizzasiga tirsagini qo‘yib, o‘qiladigan g‘azallarning ohangi, musiqiysidan zavqlanardi”. Ushbu ta’rif qaysi asar qahra-moni haqida? J: “Zulmat ichra nur”, Alisher.
19. Alisher necha yoshida tarixchi Sharafiddin Ali Yazdiy bilan uchrashadi?
J: 6 yoshida.
G‘AFUR G‘ULOM
1.G‘afur G‘ulom qachon va qayerda tug‘ilgan? J: 1903-yil 10- may, Toshkent-dagi Qo‘rg‘ontegi mahallasida.
2. G‘afur G‘ulom necha yoshida otasidan ayrildi? J: 9 yoshida.
3. G‘afur G‘ulomning otasining ismi? J: G‘ulom Mirzo Orif o‘g‘li.
4. G‘afur G‘ulom necha yoshida onasidan ajraladi? J: 15 yoshida.
5. Qaysi yozuvchining “qilmagan xizmati, tutinmagan ishi” qolmagan?
J: G‘afur G‘ulom.
6. G‘afur G‘ulom oilani boqish uchun qanday ishlarda ishlaydi? J: Kosiblik, mixkorlik, aravakashlik, bosmaxonalarda harf teruvchi.
7. G‘afur G‘ulom qayerda tahsil oladi? J: Boshlang‘ich maktabda, rus-tuzem maktabda, muallimlar tayyorlaydigan maktabda.
8. G‘afur G‘ulom o‘qishni tugatgach qanday kasblarda ishlaydi? J: O‘qituvchi-lik, jurnalistik.
9. Birinchi jahon urushi qachon boshlandi? J: 1914-yilda.
10. Rejissor Shuhrat Abbosovning “Toshkent-non shahri” filmida qaysi davr voqealari aks etgan? J: Birinchi jahon urushi davri.
11. G‘afur G‘ulomning dastlabki she’riy mashqlari kimlarga bag‘ishlangan edi?J: Yetim bolalarga.
12. G‘afur G‘ulomning qissalari? J: “Netay”, “Yodgor”, “Tirilgan murda”.
13. Ikkinchi jahon urushi davrida adibni dunyoga tanitgan mumtoz she’riy asarlari? J: “Kuzatish”, “Sen yetim emassan”, “Vaqt”, “Sog‘inish”, “Ona-lar”.
14. 1936–yilda yozilgan bo‘lsada, 60-yillarda qaytadan sayqallangan va nashr qilingan mashhur asar qaysi? J: “Shum bola” qissasi.
15. Sharq mumtoz adabiyotining, zamonaviy o‘zbek she’riyatining katta bilim-doni kim? J: G‘afur G‘ulom.
16. 1943-yilda O‘zbekiston Fanlar akademiyasiga a’zo bo‘lgan adiblar kimlar? J: Oybek, Hamid Olimjon, G‘afur G‘ulom.
17. G‘afur G‘ulom qachon vafot etgan? J: 1966-yil 10-iyunda og‘ir xastalik tufayli.
18. G‘afur G‘ulom 1999-yilda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmoni asosida qanday orden bilan taqdirlandi? J: “Buyuk xizmatlari uchun”.
19. G‘afur G‘ulom tavalludining 100 yilligi qachon nishonlandi? J: 2003-yil may oyida.
20. Ushbu misralar kimning qaysi asaridan olingan?
“Hayot sharobidan bir qultum yutay,
Damlar g‘animatdir, umruzoq soqiy.
Quyosh-ku falakda kezib yuribdi,
Umrimiz boqiydir, umrimiz boqiy”.
J: G’afur G’ulom “Vaqt” she’ri.
“MENING O‘G‘RIGINA BOLAM”
1. “Mening o‘g‘rigina bolam” hikoyasi qanday hikoya hisoblanadi? J: Voqeiy hikoya.
2. Hikoyada tasvirlangan voqea qachon bo‘lib o‘tgandi? J: 1917-yil kuzda sentabr oyi oxirida.
3. 4 ta yetimdan xabar olishga kelib turgan Roqiyabibi kim edi? J: Yetim bola-larning onasining onasi.
4. Roqiya bibini yetim bolalar nima deb atashar edi? J: Qora buvi.
5. Bolalar onasidan qachon ajralib shum yetim bo‘lib qolishgandi? J: 1917-yil ko‘klamda.
6. Bolalar oqshomlari qayerda uxlashardi? J: Oldi ochiq ayvonda, O‘ratepa-ning kir ip sholchasining ustida.
7. Yetim bolalar qatoridan eng so‘nggi bo‘lib joy olgan qora buvi nimaga o‘xshatiladi? J: Ona chumchuqqa.
8. Qora buvining yoshi? J: Saksondan oshgan.
9. Hikoyani so‘zlovchi qahramon uxlab yotgan oqshom qachon uyg‘onib ketdim deydi? J: Uch xo‘roz o‘tgandan keyin (xo‘roz uch marta qichqirganida) yet-tiqaroqchi yulduzi tik kelganda.
10. Yetim bolalar yashaydigan hovli qanday edi? J: To‘rtburchak tanobi hovli.
11. Hovlining atrofi nima bilan o‘ralgan? J: Devor imorat bilan.
12. Hovlining qaysi tomonida amakivachchalari turishardi? J: Shimolda.
13. Amakivachchalari yozda qayerga ko‘chib ketardilar? J: Bog‘ga.
14. O‘g‘rining uyga kelganini qora buvi qanday bilib qoladi? J: O‘g‘ri aksa urib yuborganidan.
15. Qora buvi shipga qarab, og‘ziga nima solib o‘ylab yotgan edi? J: Nos solib.
16. “Mening o‘g‘rigina bolam” hikoyasidagi yetim bolalar soni nechta? J: 4 ta.
17. Yetim bolalarning nechtasi o‘g‘il, nechtasi qiz? J: 1 ta o‘g‘il, 3 ta qiz.
18. Hikoyani so‘zlovchi bola qaysi gapdan keyin o‘z eshitganlarimni yozaman deydi? J: - Axir buvijon, siz ham birorgina kecha tinchingizni olib uxlasan-giz bo‘lmaydimi, bizning tirikchiligimizning yo‘lini to‘saverasizmi?-debdi o‘g‘ri.
19. Qora buvi o‘g‘riga nimalarni so‘zlab beribdi? J: Boshiga tushgan musi-batni.
20. Kampir necha oydan beri biror soat mijja qoqmagandi? J: 6 oy.
21. Kampir “Tuyaning ko‘ziday non anqoga shapig‘” deydi. Shapig‘ so‘zining ma’nosi nima? J: Nihoyatda tansiq, kam.
22. Yetim bolalarning amakilari qanday tirikchilik qilardi? J: Aravakashlik qilardi.
23. “Turmuchlab” so‘zining ma’nosi? J: Buklab.
24. “Qut-layamut” so‘zining ma’nosi? J: Yetarli ovqat.
25. “Turib yeganga turumtog‘ chidamas” maqoli kim tomonidan aytiladi?
J: Qora buvi.
26. Yetimlardan qaysi biri o‘n to‘rtdan o‘n beshga o‘tgan edi? J: Eng kattasi o‘g‘il bola.
27. O‘g‘rining nechta bolasi bor edi? J: 2 ta.
28. To‘rtta chavati non topish uchun o‘zini o‘tga, cho‘qqa, Alining qilichiga uradigan qahramon kim? J: O‘g‘ri.
29. O‘g‘ri kimning o‘g‘li? J: Ayolmand kosibning.
30. O‘g‘rining ota kasbi? J: Kavushdo‘zlik.
31. “Mening o‘g‘rigina bolam” hikoyasida voqealar qaysi podsho davrida bo‘lib o‘tadi? J: Kerinska poshsho.
32. “Sirach” so‘zining ma’nosi? J: Kosiblar ishlatadigan yelim.
33. O‘g‘ri kovush tikish uchun nimalar kerak deydi. Bu narsalarning o‘zi esa ka-vushdan necha baravar qimmat edi? J: Charm, sirach, mix, lok. Uch baravar.
34. Butun qolip-u shon-u so‘zan, bigizlarini ulgurjisiga ikki pud jo‘xori unga movoza qilgan etikdo‘z kim? J: Buvamat.
35. Hikoyada kimlarning rangi pano (rangi o‘chgan, qonsiz) deb ta’riflanadi?
J: Kosiblar, pichoqchilar, bo‘zchilar, konchilar, maktab domlalari, mulla-vachchalar.
36. Kampir o‘g‘riga qaysi boylarnikiga o‘g‘rilikka tushsang bo‘lmaydimi dey-di? J: Chitfurush Karim qori, pudratchi Odilxo‘jaboy, ko‘nchi Matyoqub-boy.
37. O‘g‘ri qaysi boyning hovli darvozasida miltiq ushlagan gorodovoy turadi deydi? J: Pudratchi Odilxo‘jaboy.
38. Boylarning uylari haqida o‘g‘ri nima deydi? J: Paxsasi sakkiz qavat, eshik-lari temirdan, eshakday 2 tadan, 3 tadan iti bor, hovli sahnidan bitta kapa-lak o‘tsa bir hafta vovullaydi.
39. O‘g‘ri Orif sassiqning otxonasidan nima o‘g‘irlagandi? J: 4 ta tovuq va
1 ta xo‘roz.
40. “Murt gardon” so‘zining ma’nosi? J: Hisob-kitobi, javobi.
41. O‘g‘ri o‘g‘riligi fosh bo‘lmasligi uchun kimga xo‘rozni olib borgan? J: El-
likboshi Rahmonxo‘jaga.
42. O‘g‘ri bultur ellikboshi Rahmonxo‘jaga 83 so‘m berib nimadan qutulgandi? J: Rabochiyga borishdan.
43. Kampir o‘g‘riga tomdan qanday tushishini aytadi? J: Oshxona yonidan, tutdan sirg‘alib.
44. Kampir o‘g‘riga qanday ish buyuradi? J: O‘tin chopish.
45. Kampir o‘g‘ri tushishiga unamagach olib ketishi uchun nimani taklif qiladi? J: Yarim pudlik qozonni.
46. Hikoya necha qahramon suhbati asosiga qurilgan? J: 2 ta: kampir va o‘g‘ri.
47. O‘g‘ri voqeasida ishtirok etmasada ko‘rib guvohi bo‘lgan bola o‘g‘rini taniydimi? J: Taniydi, lekin hech kimga aytmaydi.
48. Qaysi asarda o‘zbek onasining quyoshdan issiq mehri, oqibati, insoniyligi, shafqati butun bo‘y-basti bilan namoyon bo‘ladi? J: “Mening o‘g‘rigina bolam”.
49. G‘afur G‘ulom hayoti aks etgan asarlari? J: “Sen yetim emassan” she’ri, “Shum bola” va “Netay” qissalari, “Mening o‘g‘rigina bolam” hikoyasi.
50. G‘afur G‘ulomning avtobiografik xarakterga ega hikoyasi? J: “Mening o‘g‘rigina bolam”.
51. 1914-yilda Birinchi jahon urushi davrida qaysi mamlakatning urushda ishti-rokini “O‘lganning ustiga chiqib tepgan bo‘ldi” deb atash mumkin? J: Rossiya-ni.
52. Qaysi hikoya qahramonlari Birinchi jahon urushi davrining tirik qurbonlari hisoblanadi? J: “Mening o‘g‘rigina bolam”.
53. Hikoyaning qaysi qahramoni “juda ham yuzini sidirib tashlagan” emas andi-sha bor, uyat bor, bu ishni majburan qilib yuribdi? J: O‘g‘ri.
54. Amerika yozuvchisi O. Genrining “Darddoshlar” asariga kimning qaysi asari o‘xshash? J: G‘. G‘ulomning “Mening o‘g‘rigina bolam” hikoyasi.
II QISM
OYBEK
1.Oybek qachon va qayerda tug‘ilgan? J: 1905-yil 10- yanvar, Toshkent shahri, bo‘zchi oilasida.
2. Oybek qayerda o‘qigan? J: Avval maktabda, keyin ped. texnikum,
1925-1930-yillar O‘rta Osiyo Davlat dorilfununi (hozirgi Milliy universitet) ijti-moiy fanlar fakulteti.
3. Oybek ijodi nima bilan boshlangan? J: She’r yozish bilan.
4. Oybekning ilk she’riy to‘plami? J: “Tuyg‘ular” 1926-yil.
5. Oybekning dostonlari? J: “Dilbar-davr qizi” (1931-y), “O‘ch” (1932-y), “Baxtigul va Sog‘indiq” (1933-y).
6. Oybekning romanlari? J: “Qutlug‘ qon” (1940-y), “Navoiy” (1944-y), “Quyosh qoraymas” (1958 -y).
7. Oybekning romanlari yaratilishiga “xamirturush” vazifasini bajargan hikoya-lari? J: “Fonarchi ota”, “Musicha”, “Singan umid”, “Tillatopar”, “Gulnor opa”.
8. “Fanorchi ota” hikoyasi qachon yozilgan? J: O‘tgan asrning 30-yillarida
9. Oybekning “Musicha”, “Singan umid”, “Tillatopar” asarlarining asosini nima tashkil etadi? J: Bolalik xotiralari.
10. Oybekning “Bolalik” qissasining bayon etilish usuli qanday? J: Reportaj.
11. Oybekning ijodiy merosi necha tomni tashkil etadi? J: 20 tom.
12. Oybekning 1944- yilda yozilgan romani? J: Navoiy.
13. Oybekning Navoiyning yoshlik davri haqida hikoya qiluvchi asari?
J: “Alisherning bolaligi” qissasi.
14. Buyuk shoir Alisher Navoiyning ziddiyatlarga to‘la hayoti tasvirlangan asar? J: Oybekning “Navoiy” romani.
“FANORCHI OTA” HIKOYASI
1. “Fanorchi ota” hikoyasi qanday boshlanadi? J: “Tor, qiyshiq ko‘chaning o‘ksiz oqshomini Tursunqul akaning churuk darvozasi tepasiga o‘tqizilgan bir fanorning titrak nurlarigina yoritar edi”.
2. “Past bo‘yli, burushiq yuzli chol” ushbu ta’rif kimga berilgan? J: Fanorchi otaga.
3. Fanorchi otaga xos xislatlar? J: Juda yuvosh, indamas.
4. “Fanorchi ota” hikoyasidagi mahalla bolalarining dushmani nima edi?
J: Fanor.
5. Hikoyada kimning darvozasi ustiga fanor o‘rnatilgan edi? J: Tursunqul akaning.
6. Hikoyada “juda kuchsiz” narsa deb ta’riflangan narsa nima edi? J: Fanor.
7. Hikoyada bolalar ichida eng ko‘p qo‘rqmaydigan, eng qattol bola kim edi?
J: Qosim cho‘loq.
8. Hikoyada fanorchi otaning suvga yiqilgan odam haqidagi hikoyasini eshitib “yolg‘on-yolg‘on” deb baqirgan bola kim? J: Qosim cho‘loq.
9. “Fanorchi ota” hikoyasida fanorchi otaga “Kim fanorni sindirsa, shuni sizga tutib beramiz” deb va’da bergan bolaning ismi? J: Ahmad.
10. Oybek qaysi hikoyasi yakunida yoshligimning bir parchasini xotirlayman deb hikoyani yakunlaydi? J: “Fanorchi ota”.
11. “Fanorchi ota” hikoyasida bolalarga fanorchi otaning nimasi yoqmasdi?
J: Yuvoshligi va uning indamasligi.
12. “Fanorchi ota” hikoyasidagi bolalarning orzusi nima edi? J: Fanorchi ota tutib olish uchun poylasa, hatto birortamizni tutib ursa ekan deb.
13. “Fanorchi ota” hikoyasi kimning tilidan hikoya qilinadi? J: Hikoya qahra-moni bolaning (yozuvchining yoshligi-yosh Musoning).
“BOLALIK” QISSASIDAN
“BOLANING KO‘NGLI PODSHO” HIKOYASI
1. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasi Oybekning qaysi qissasidan olingan?
J: “Bolalik” qissasidan.
2. Oybekning avtobiografik asari? J: “Bolalik” qissasi.
3. “Tanda” so‘zining ma’nosi? J: Mato to‘qish uchun uzunasiga tortilgan ip, o‘rish.
4. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasi qaysi voqea bilan boshlanadi? J: Ko‘cha tasviri va bo‘zchilarning tanda yoyib, ipni ko‘k bo‘yoqqa bo‘yashidan.
5. Hikoyada sho‘xlik qilgan bolalarni kim “G‘uvillama oyoq ostida” deb jerkib tashlardi? J: Bo‘zchilar.
6. Bo‘zchilarning ko‘pi qanday odamlar? J: Qari-qartang odamlar.
7. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasi kimning tilidan hikoya qilinadi?
J: Hikoya qahramoni bolaning- Musoning.
8. Hikoya qahramonining o‘rtog‘i kim edi? J: A’zamjon.
9. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasida qaysi bola bir tilim handalakni maqtab ko‘chaga chiqadi? J: A’zamjon.
10. A’zamjonga handalakni kim olib bergandi? J: Dadasi.
11. Hikoyada kimning hovlisi supuriqsiz, qarovsiz qolgan, keng hovlida juda baland beo‘xshov eski paxsa devorli xona borligi tasvirlanadi? J: Mirahmad otaning.
12. Hikoyada handalak yegisi kelgan bolaning bobosi Dadaqo‘zi ota qayerda kim bilan gaplashib o‘tirgandi? J: Mirahmad otaning uyida Mirahmad ota bilan.
13. Qaysi hikoyada ikki o‘rtoq Musulmonqul davri, urushlar haqida so‘zlashib o‘tirishardi? J: “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasida.
14. Hikoyada “Bolaning ko‘ngli podsho” iborasini kim ishlatadi? J: Bolaning bobosi Dadaqo‘zi ota.
15. Hikoya qahramoni bolaning bobosining ismi nima? J: Dadaqo‘zi ota.
16. Hikoyada qaysi mahallada 3 ta do‘kon borligi aytib o‘tiladi? J: “Oqma-chit” mahallasida.
17. Oqmachit mahallasida qanday do‘konlar bor edi? J: 1-qassoblik, 2-baq-qollik, 3-baqqollik.
18. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasida qaysi baqqolning do‘koni bolaning ko‘ziga hamma vaqt quruq ko‘rinardi? J: Musa baqqolning.
19. Musa baqqol nima sotardi? J: Sabzi, piyoz, un, kerosin.
20. Hikoyada qaysi baqqolning do‘konida hamma narsa topilar, lekin juda qimmat bo‘lar edi? J: Sobir baqqolning.
21. Qaysi do‘konda pashshalardan qoraygan shoda-shoda teshikkulcha, “otnon”lardan, qurtlagan jiyda va turshaklardan tortib, to toshko‘mir, quruq be-da, “makkaisano”gacha har narsa topilardi? J: Sobir baqqol.
22. “Makkaisano” nima? J: Tropik va subtropik o‘lkalarda o‘sadigan ko‘p yillik buta va daraxtlarning umumiy nomi, ularning surgi dori sifatida qo‘l-laniladigan bargi.
23. Qaysi hikoya qahramoni Mirahmad ota qo‘lida shashpar bilan jang qilganini o‘rtog‘iga so‘zlardi? J: “Bolaning ko‘ngli podsho”.
24. Hikoyada Mirahmad ota tomonidan “O‘ziyam devday baquvvat, zug‘umli yigit edi” deb ta’riflangan yigit kim? J: Musulmonqul.
25. “Shashpar” nima? J: Uchiga yumaloq, g‘adir-budir temir o‘rnatilgan uzun dastali gurzi, cho‘qmor.
26. Hikoya qahramoni bobosi olib bergan handalakni kimlarga ko‘rsatadi?
J: Oyisi, akasi va opasiga.
27. Hikoya nima bilan yakunlanadi? J: Buvisi va onasiga bozorga borgan bobosining bozorning g‘ovur-g‘uviridan shikoyati bilan.
28. Oybekning qaysi hikoyasi XX asrning boshlaridagi ko‘hna Toshkentning
g‘ala-g‘ovur ko‘chalarini eslatadi? J: “Bolaning ko‘ngli podsho”.
29. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasidagi ikki qariya suhbatidagi Qo‘qon xonligidagi ahvol haqida yana qaysi asarda hikoya qilinadi? J: Abdulla Qodi-riyning “O‘tkan kunlar”.
30. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasidagi yosh Musoning eng sevimli mash-g‘uloti nima edi? J: Loydan “poq-poq” o‘ynash.
31. Hikoyada qaysi personaj muloyim, shirin so‘zli, sersoqol keksa kishi deb ta’riflanadi? J: Sobir baqqol.
QO‘SHIMCHA SAVOLLAR
1. Oybekning tarjimalari? J: Pushkinning “Yevgeniy Onegin” she’riy romani, Lermontovning “Maskarad” asari, arman xalq eposi “Sosunli Dovud” dostoni.
2. Oybek qachon O‘zbekiston Fanlar akademiyasining a’zosi etib saylangan? J: 1943-yil.
3. Oybek xotirasiga bag‘ishlab qachon va qayerda haykali o‘rnatildi? J: 2010-yil Alisher Navoiy nomidagi Milliy bog‘da.
4. “Bolaning ko‘ngli podsho” hikoyasida Dadaqo‘zi ota ishlatadigan iboralar? J: “Bolaning ko‘ngli podsho”, “Bolaning ko‘ngli tilla”.
USMON NOSIR
1. Umri va ijodi xuddi qorong‘i osmonni birdan yoritib yuborgan chaqmoqqa o‘xshaydigan shoir kim? J: Usmon Nosir.
2. Qaysi adiblar juda kam umr ko‘rgan bo‘lsalarda, ular yozib qoldirgan asarlarining ahamiyati asrlarga tatigulik? J: Rus shoiri Lermontov, tatar ijodkori Abdulla To‘qay, o‘zbek shoiri Usmon Nosir.
3. Usmon Nosir necha yil yashagan? J: 32 yil.
4. U. Nosir necha yil erkin ijod qilgan? J: 6-7 yil.
5. U. Nosir qachon va qayerda tug‘ilgan? J: 1912-yil 13-noyabr Namangan shahri hunarmand oilasida.
6. U. Nosir otasidan qachon ajraladi? J: Go‘dakligidayoq.
7. U. Nosirning onasi nima uchun Qo‘qonga ko‘chib keladi? J: Onasi Xolam-bibi o‘g‘li 4 yoshligida Nosir hoji degan kishiga turmushga chiqqani uchun.
8. U. Nosir qayerlarda o‘qiydi? J: Qo‘qondagi internatda, 1931-yilda Samar-qanddagi O‘zbekiston dorilfununida (hozirgi Samarqand Davlat Univer-sitetida).
9. U. Nosir qanday bilimlarni chanqoqlik bilan o‘zlashtiradi? J: Adabiyotni, dunyo tarixini, falsafani, san’atni.
10. U. Nosirning Samarqanddan onasiga yozgan she’riy maktubi? J: “Oq yu-vib, oq tarab” she’ri.
11. Shoir qaysi she’rida bolaligida ko‘rgan sargardonliklarni tabiat manzaralari-ga uyg‘un holda qayta jonlantiradi va o‘quvchini o‘z xotiralariga oshno etadi? J: “Oq yuvib, oq tarab” she’rida.
12. “Esingdami, g‘arib ona,
U qishlarning zahri” misralari kimning qaysi she’ridan olingan?
J: U. Nosirning “Oq yuvib, oq tarab” she’ri.
13. Tabiatni go‘yo ona anglab, o‘zini esa shu ona bag‘riga doimiy talpinuvchi farzand sanagan shoir kim? J: U. Nosir.
14. Qaysi shoir she’rlarida har bir fasl, yer, osmon, quyosh, yulduz va oy, daraxtlar va chechaklar, qushlar va hayvonlar badiiy umumlashma, obraz daraja-siga o‘sib chiqadi? J: U. Nosir.
15. U. Nosirning qaysi she’ri 4 misradan iborat? J: “Bolaligimga”.
16. “Sarg‘ayib yerga tushgani
Bir ko‘m-ko‘k yaproqning.
Qon, yoshlar-la to‘lganda
U ko‘zlaring seni
Tuproqqa yuz tutganda
Umring bahori”. Ushbu parcha U. Nosirning qaysi sh’eridan olingan? J: “Oq yuvib, oq tarab” she’riy maktubi.
17. U. Nosirning ustozlari? J: Cho‘lpon, Fitrat, A. Qodiriy.
18. U. Nosir necha yoshida Sibirga surgun qilindi? J: 24 yoshida.
19.Usmon Nosir haqida “Usmon Nosirning so‘nggi tushi” she’rini kim yozgan? J: Usmon Azim.
“BOLALIGIMGA” SHE’RI
1. “Bolaligimga” she’rining boshlanishi? J: “Kapalakning gul emganin ko‘r-dim, Eslab ketdim seni malagim…”.
2. “Bolaligimga” she’rining tugallanishi? J: “Sen berdingmi, shuncha shirin she’rni Ey, barglari ko‘m-ko‘k palagim”.
3. “Bolaligimga” she’rining hajmi? J: 4 misra.
4. “Bolaligimga” she’rida bolalik nimaga o‘xshatilgan? J: Yashnoq gulga, barglari ko‘m-ko‘k palakka, go‘zal malakka.
5. “Bolaligimga” she’rida shoir o‘zini nimaga o‘xshatadi? J: Gul hidiga oshiq kapalakka.
U. NOSIRNING OY TO‘G‘RISIDAGI SHE’RI
1. U. Nosir qaysi she’rida oy va uning nurlari, bahor chog‘i gullagan bodomning oydin kechadagi suratini chizadi?
J: Oydin kecha-
Sutdek oppoq
Har yer
Har bir joy,
Doirai kamondan
Boqar kumush oy.
2. “Oy nurini
Deraza
Taqib suv oqar
Jimirlab
Oy aksi yotar” she’ri kimning qalamiga mansub? J: Usmon Nosir.
3. U. Nosirning oy to‘g‘risidagi she’ri qanday yakunlanadi?
J: Oy nurini
Ko‘zga solib
Ko‘rdim yalangdan-
Bodom gullab qolibdi
Och pushti rangda…
“YURGANMISIZ BIRGA OY BILAN” SHE’RI
1. She’rning boshlanishi?
J: Yurganmisiz birga oy bilan.
Oqshom payti ko‘m-ko‘k o‘rmonda?
2. She’rning nechanchi misrasida oy harakatga tushadi? J: Birinchi.
3. Shoir izlab yurgan tanqis muhit nima? J: Sokinlik, tinchlik.
4. Shoirga qaysi holat sokinlik, tinchlikni hadya qiladi? J: Oy bilan ko‘m-ko‘k o‘rmonda kezish.
5. U. Nosirning qaysi she’ri 1935-yilda davolanish uchun shimolga Boltiq va Oq dengiz bo‘ylariga safar qilgan davrida yozilgan? J: “Yurganmisiz birga oy bilan” she’ri.
6. She’rda shoir o‘zining tushkun kayfiyatini qaysi misralarda ifodalaydi?
J: Men mast bo‘lib qoldim bir kecha,
Sil o‘pkamni ancha yayratdim.
Uxlamasdan to tong otguncha,
Dilginamni rosa sayratdim.
7. Shoir “Yurganmisiz birga oy bilan” she’rida biqiq, tuhmat-u razolatga to‘la muhitda siqilgan ko‘nglini qaysi so‘z bilan ifodalaydi? J: Sil o‘pkam.
8. Shoir “Yurganmisiz birga oy bilan” she’rida “dilginamni rosa sayratdim” deganda nimani nazarda tutgan? J: Emin-erkin ijod qilishni.
9. “Eng dahshatli sukunat-shoir jim yursa!” degan misralar kimning ijodidan olingan va bu misralar qaysi shoirga nisbatan ishlatilgan? J: Xurshid Davronga tegishli va U. Nosir ijodi haqida.
10. U. Nosirning 1935-yil yozilgan she’rlari J: “Yurganmisiz birga oy bilan”, “Yur tog‘larga chiqaylik”.
11. U. Nosirning “Yurganmisiz birga oy bilan” she’ri necha misradan iborat?
Dostları ilə paylaş: |