Avctarii indici tomus quartus



Yüklə 19,02 Mb.
səhifə68/180
tarix30.07.2018
ölçüsü19,02 Mb.
#63903
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   180

tiam suo in fonte legisse, sed aliorum non fideli

usus attestatione. Cùm ex manifesta ipsius

sententia constet de facto ita certum putare

Deum non videri, aut videndum corporeis

oculis, quibus nunc præditi homines, ut de fi-

de esse asserat constantissimam veritatem.

Quod verò ad possibile attinet non assertum

ab ipso etiam vidimus. Quod de igne inferni

objicitur nullius momenti Scriptores judicant,

id modis diversis exponentes, & ut hic quod de

potentia obedientiali activa dicitur applice-

mus, pro visionediversa est ratio, cùm sit po-

tentiæ vitalis corporeæ actus habens limita-

tum objectum, ratione cujus ab alijs differt.

Locum Iobi immeritò meridianum compella-

vit solem ad positionis propositæ claritatem,

ad aliam potiùs advocandum ex contextu ob-

viam. Sic enim v. 25. Scio enim quòd Redemp-



tor meus vivit, & in novißimo die de terra surre-

cturus sum. Et rursum circumdabor pelle mea;

& in carne mea &c. Ubi illud Vivit, ut Divus

Hieronymus, D. Thomas & alij plures expo-

nunt, idem est ac Resurrexit. Ait ergo visurum

se Christum resurrectione gloriosum, quod

quidem oculis corporis poterit obtinere, & sic

videre Deum, cùm revera Christus Deus sit,

& licet ejus non videatur Divinitas, ratione

personalis unionis stare proprietas locutionis

potest. Ubi & addendum, quod de oculis dici-

tur, non esse necessarium ut ad corporis ocu-

los referatur, ut tradit Venerabilis P. GasparP. Gaspar|Sancius.

Sancius ita scribens: Aut oculos intelligit meta-<-P>

@@0@

@@1@§. IV. Visio beatifica an naturalis esse queat. 189



<-P>phoricos, qui cùm propriè sint corporis, ad animos

tamen transferuntur, qui videre familiari sermone

dicuntur illa, quæ intelligunt. Quomodo dicimus,

vide quàm acutè hæc dicta sint, aut quàm parùm

consentanea: quod animorum est, non oculorum

opus. Sic doctus Pater, & exactus semper in-

terpres.


  504. P. Esparza Tomo 1. Lib. 1. de Deo Quæst.P. Esparza|ut faveat &|P. Drexe-|lium notet.

11. Arti. 1. ad. 3. statuit & probat sententiam

de impossibilitate absoluta respectu cujuslibet

potentiæ. Et Arti. sequenti ita scribit: Concesso



igitur antecedenti, quidquid in contrarium exci-

piant de potentia materiali poßibili Ripalda, &

nonnulli alij, aususque sit quoad de facto Drexe-

lius (non indicato loco) fretus conniventia Au-

gustini Lib. 22. de Civitate Dei Cap. 23. (Corri-

ge 29.) quem tamen exponit legitimè D. Thomas,



q. 12. arti. 3. ad 2. tamquàm disputativè solùm &

conditionaliter ibi locutum, cùm absolutam repu-

gnantiam visionis Dei in se per oculos corporeos do-

cuisset ex professo Epist. 6 &c. Audacem ergo

in assertione proposita doctus Scriptor pium,

eruditum, & elegantem Scriptorem, non dubi-

tavit, & jure quidem optimo pronuntiare. Ubi

tamen pia pariter dicenda audacia est, sed non

omnes laudabiles pietates, dũ à firmis Theolo-

giæ principijs aberraverint. Nec sine laude

ille, cui fundamentum præstitit, dimittendus:

sic enim claudit: Verùm animi mei non erat, hic

judicem agere, aut quidquam hac in re definire, sed

Augustini, & aliorum cum illo sentientium men-

tem aperire. Cum priscis sapere plerumque tutius.

Sic ille. Sic ergo & sapere cum Augustino tu-

tum, ubi ille mentem suam nobis apertam

voluit, quod citatâ Epistolà egregiè ab ipso

præstitum, & alibi.

  505. Iam circa Assertionem 2. P. Bonæ-Visio spiri-|tualis ut|repugnet.

Spei, de qua n. 550. similiter videtur proce-

dendum, quod ad factum attinet, cùm absolu-

tè dicatur Deum videri corporeis oculis, & id

censuris dictis feriatur. Quod verò ad possi-

bilitatem spectat, eam communiter Auctores

negant cum P. Suarez suprà, sed eam admittit

P. Salas Tomo 1. in 1. 2. Tract. 2. Disput. 5. Sect.

1. quem cùm referat P. Martinon Tomo 1. Disp.

1. n. 4. subdit, idem cohærenter loquendo de-

bere asserere quicumque putant quidlibet pos-

se elevari ad quodlibet: & potentiam obedien-

tialem creaturarum non esse metiendam ex

entitate & viribus ipsarum, sed ex virtute om-

nipotentiæ divinæ, cui subordinatur, quæque

potest uti qualibet creatura ad omnia in seipsis

possibilia, quod ipse improbat. Sed quidem

cohærentia doctrinæ minimè id exigit, quiaPotentia|obedientia-|lis non benè|pro illa ap-|plicatur.

quod de potentia obedientiali dicitur, suas ha-

bet limitationes. Et in casu nostro benè à P.

Becano sic scriptum. Tract. 1. de Deo Cap. 9.



Quæst. 6. Vbi nota, visum duobus modis spectari

posse 1. ut est potentia vitalis. 2. ut est creaturaP. Becanus.

quædam Deo subjecta per potentiam obedientialem.

Priori modo non potest ferri extra suum objectum,

& ideò impoßibile est ut aliqua visio corporalis ver-

setur circa rem spiritualem, aut circa sonum, vel

odorem: quia hæc non sunt objecta potentiæ visivæ.

Posteriori modo potest assumi à Deo tamquàm in-

strumentum ad producendum quemcumque effe-

ctum, qui non indiget principio vitali in sui pro-<-P>@@

<-P>ductione. Vide Conimbricenses Lib. 2. de Anima

Quæst. 3. Arti. 2. ad 2. & Suarez in Metapbysi-

ca Disput. 30. Sect. 11. nu. 2. Hinc confirmatur

illud, quod suprà dixi Quæst 4. Conclus. 1. visio-

nem beatificam, cùm sit actio vitalis, non posse elici

ab intellectu, nisi ut à potentia vitali, & vitaliter

agente, non autem per solam potentiam obedien-

tialem. Nam si hæc sola potentia sufficeret, cur

eadem visio non posset fieri ab oculo corporeo?

Hæc ille.

  506. Et quidem juxta id, quod à me tradi-Vt queat|aliqualiter|admitti.

tum in Philosophia, intellectio tria involvit,

actionem, passionem, & terminum, scilicet

verbum, aut speciem expressam, cùm necessa-

riò sit motus à se immanẽter operantis, de quo

& dixi in Tomo, circa quem versamur. n. 548.

Si ergo solum verbum mentis à Deo infun-

deretur, neque intellectus ipse eo intelligeret,

quid jam corporea potentia? Ubi juxta recep-

tam doctrinam de potentia obedientiali dici

potest oculum corporeum ad illius productio-

nem concurrere posse, sicut de Sacramentis

affirmat satis recepta sententia respectu gratiæ

& characteris. In eo autem potest esse diffi-

cultas an oculus respectu verbi in ipso reci-

piendi eamdem potentiam habeat, eò quòd

materialis sit, & verbum spirituale. In quo

multi nullum inconveniens deprehendunt, li-

cet P. Suarez citato n. 6. censeat id non esse ad-

mittendum. Eo autem admisso videtur posse

argui ut oculo corporeo videri Deus possit;

Quia assumi potest ut instrumentum ad ver-

bi beatifici productionem: ergo esse illa vita-

lis potest. Illatio ostenditur: Nam intellectus

licet sit instrumentum respectu visionis, de quo

Problemate 10. ad illam vita liter concurrit. AdNotanda|doctrina.

quod congrua est explicatione respondendum:

non quidem futuram vitalem, quia non est ab

oculo ut vitali, sed secundùm generalem po-

tentiam, juxta quam concurreret etiamsi non

esset vitalis. Ad eum modum, quo speciem

immittit, qua videri possit, qualem emittit &

mortuus. Cùm tamen potentia vitalis specia-

lem habeat rationem, sicut & modum tenden-

di in objectum, ratione cujus illæ inter se di-

stinguuntur. In intellectu autem respectu vi-

sionis alia est ratio, quæ ex dudum dictis elu-

cet: elevatur enim ut peculiaris potentia est,

& talis est concurrendi modus, ut multi in-

strumentum esse negent, sed partialem caus-

sam esse contendant ad formalitatem ipsi cor-

respondentem, de quo in citato Problemate, ubi

discrimen diximus esse de nomine.

  507. Et hęc quidem occasione peculiaris do-Quid P. Ar-|riaga circa|visionem de|possibili.

ctrinæ P. Bonæ-Spei circa ocularem visionem

circa quam P. Arriaga, quod ad præsentem na-

turæ statum spectat, cum alijs, de quibus suprà

impossibilitatem statuit, ita ut nulla potentia

corporea sit, quæ ad Dei possit visionem as-

surgere, immò neque ad cognitionem objecti

spiritualis. De possibili autem minimè repu-

gnare, quod ad spiritualia objecta attinet, ex

quo non sequitur, ut ad Dei possit devenire

conspectum, cùm pro eo summa ejus perfe-

ctio possit obstare. Ita Disputat. 5. de Anima



Sect. 1. & 2. & Tomo 1. in 1. p. Disput. 6. Sect. 1.

in cujus n. 5. & 6. ita scribit: Hoc in ordine ad<-P>

@@0@

@@1@190 Recognitio Tomi I. Problem. Theolog.



<-P>consequentiam: absolutè autem, an aliunde possit

reperiri repugnantia in tali potentia, dubium valde

dixi esse: posseq́ue probabiliter doceri imperfectio-

nem rei materialis, licet non sit tanta ut impediat

ne ulla res materialis possit cognoscere aliquid spi-

rituale: quia tamen est imperfectio aliqua, impe-

dire ne nobilissimum objectum inter omnia spiri-

tualia, scilicet Deum, cognoscere possit; fortassè id

etiam reipsa non repugnat. Vnde meritò P. Valentia

quæst. 12. disput. 1. punct. 6. (corrige 8.) dubiam

hanc dicit esse quæstionem. Hæc ille ubi propter

defectum debitæ interpunctionis, confusus

redditur sensus, cùm ante verbum Impedire,

comma adhiberi debuerit, ut à Nobis adhibi-

tum, & ante Fortasse major nota pro explica-

tione. Et circa P. Valentiam jam dictum nu.

552. Quidquid de hoc sit, imperfectionem

materialitatis obstare quo minùs possit videri

Deus, ut ille asserit, & illam non esse impedi-

mento pro visione aliarum rerum spiritualium,

ægrè sustineri potest, quia res omnes purè spi-

rituales carent omnimodò materialitate: ergo

quod materiale est nequit ad earum cognitio-

nem pertingere. Deinde, Ergo saltem poterit

Deus cognosci abstractiva cognitione, quæ

imperfecta est, aut intuitiva secundùm ratio-

nem spiritus & peculiarem aliam, quas præci-

siones præfatus Pater admittit. Alij aliter

Conclusionem dictam impugnant, quibus illa

non placuit, ut ipse affirmat citato n. 6. conten-

dentes eo ipso quòd admittatur potentia mate-

rialis potens cognoscere objectum spirituale,

debere admitti posse ab ipsa videri Deum, qui-

bus ipse conatur satisfacere, utrum exactè, vi-

derint alij, mihi enim pro instituto præsenti,

prædicta sunt satis, cùm oporteat ad finem

properanti à prolixis discursibus abstinere.

Unde sit jam




§. V.

Circa lumen gloriæ, de illius certitudine

Ad Problema 2.




508. SIne nota aut censura posse defendi nōLumen glo-|riæ non esse|habitum si-|ne censura|ut possit|defendi.

esse habitum, dictum ibi. & n. 381.

adductus Theodorus Smising inter eos, qui

Clementinam Ad nostrum, ex Concilio Vien-

nensi non urgere pro habitu protestantur, &

plus aliquid ipsum arbitratum; non tamen ci-

tato loco, eo quòd visus antea ex amicabili cu-

jusdam commodatione, tunc præ manibus

non haberetur. Arbitratur ergo lumen gloriæ

non esse ab ipsa visione & divina essentia ob-

jectivè concurrente distinctum Tract. 2. Dis-

putat. 2. n. 38. & seqq. & Disput. 6. n. 93. putans

& probans esse juxta mentem Scoti; in quo

tamen ait Herincx Disputat. 5. nu. 47. forsan

falli, Scotista ipse, sed probabilem illius sen-

tentiam pronuntians, cùm uti valde probabile

statuat n. 46. esse habitum à specie impressa

distinctum, idq́ue conformius reputat menti

Scoti, pro quo & Scotistas producit plures. Pro

simili Concilij intelligentia adducit plures P.

Bonæ-Spei Disputat. 4. §. 4. in quibus de Socie-<-P>@@



<-P>tate sunt P. Arriaga Disputat. 7. Sect. 1. n. 1. &

2. & addere sequentes alios potuisset. Nihilo-P. Arriaga.

minùs n. 6. concludit quod licet non sit de fi-

de, sit tamen ob communem consensum cer-

tissimum. Sed cùm communis adeò consensus

non sit, non est pro eo summa illa certitudo

superlativo termino declarata. P. Martinon 1.P. Marti-|non.

Parte Disputat. 8. Sect. 2. n. 14. ita scribit: Ne-

que his contradicit Concilium Viennense damnans

Beguardos, ajentes animam non egere lumine glo-

riæ ipsam elevante ad Deum videndum. Nam vel

Concilium loquitur generaliter de lumine gloriæ

abstrahendo à creato vel increato, ut multi affir-

mant; vel, si ut alij malunt &c. Iuxta quæ sen-

tentia sic exponentium nulla est digna censu-

ra, cùm sint multi, & quidem doctissimi; unde

non est pro opposita intelligentia consensus

ille, quem P. Arriagam vidimus protulisse P.P. Quiros.

Quiros 1. Parte Disputat. 27. Sect. 1. nu. 1. sic

scribentem: Existimo præcipuæ curæ Concilij fuis-

se definire quòd natura ex se non sit beata, ut vole-

bant hæretici: quare id solùm desinitum est sine

auxilio adjuvante naturam non posse Deum videre,

sive elevatio consistat in concursu actuali, juxta

Scotum in 3. dist. 14. quæst. 2. sive in visione ipsa

juxta Aureolum apud Capreolum in 4. dist. 49.

quæst. 3. sive denique in concursu in actu primo ex-

trinseco. Ita tenent Bannez, Molina, Suarez, Vas-

quez, Salas, cum Smising in præsenti Lib. 2. Dis-

put. 6. n. 78. Sic ille Disputat. 28. unde corri-

genda citatio: sicut & quæ apud eumdem Pa-

trem extat, cùm revera ij, quos citat, non ita

ut ipsis attribuit, fateantur. Licet enim non

fuisse expressè & directè definitum asserant,

indirectè tamen, & non leviter indicato Pa-

trum Conciliarium sensu, illius assertè verita-

tis præbuit fundamentum, ut videri potest

apud P. Izquierdum Disput. 9. n. 16. qui mul-

torum ex præfatis censuras congerit. Et in ipso

Patre id videre licet, qui ante præfata verba id

indicatum voluit: & ideò non unicę curę Con-

cilio fuisse protulit, sed præcipuæ, hæreticos

condemnare.

  509. Adducit etiam P. Bonæ-Spei, PatremP. Vekenus|de auxilio|divino ut|explicet.

Vekenum 1. Part. Disputat. 12. Cap. 1. n. 3. qui

ut præfati discurrit, adducto in speciali Patre

Vasquez, aliosque generatim laudans pro eo

Recentiores; commendatq́ue ante alias expli-

cationem de auxilio actuali, quale concedi-

tur infideli ad conversionem, & à Concilijs &

Patribus illuminatio dicitur. Pro quo est illud

in Concilio Tridentino Sessione 6. Cap. 5. ItaQuomodo|lumen.

ut tangente Deo cor hominis per Spiritus sancti

illuminationem &c. ubi de justificatione est ser-Concilium|Trident.

mo, & libertate necessaria ad ipsam. Contra

hoc tamen arguit P. Izquierdus supra n. 15. ex

eo quòd hoc sensu, (pro habitu scilicet) acci-Impugna-|tio P.|Izquierdi.

piunt lumen gloriæ communiter Scholastici,

estq́ue sensus magis proprius: nam sicut hoc

lumen corporeum qualitas est disponens &

prævia ad visionem corpoream, ita lumen bea-

tificum, ad quod à corporeo nomen transla-

tum est, qualitas quædam debet esse prævia

ad beatificam visionem, si cum aliqua proprie-

tate loquendum sit: Concilium autem absque

dubio censendum est loqui de lumine juxta

acceptionem magis propriam. Ad quod re-<-P>

@@0@

@@1@§. V. Circa certitudinem luminis gloriæ. 191



<-P>spondeo acceptionem illam non esse ita com-Responsione|exacta|disjicitur.

munem, ut non sint, & fuerint multi, ut supe-



riùs vidimus, qui aliter nomen luminis usurpa-

rint. Ad aliud de similitudine luminis dico ita

quidem esse potuisse, si ad intentum Concilij

aliquid interesset quòd lumen cum illa pro-

prietate ab Ecclesiæ filijs reciperetur: quod ta-

men secus habet, cùm ejus intentio aut unica

aut præcipua fuerit hæresim Beguardorum,

qui visionem Dei viribus attribuebant naturæ,

propulsare. Et quidem licet minùs de proprie-

tate videatur habere divini auxilij lumen, id

quod ex ea parte deficit, luminis excellentia

suppletur. Deus siquidem lumen est tantoperè

in Scripturis prædicatum: & hoc lumen habi-

tuali permanentia intellectibus Beatorum assi-

stit cum æterna illustratione.

  510. Deinde arguit. Quia Concilium deAliæ ejus-|dem proposi-|tæ & dilu-|tæ.

lumine elevante animam ad Deum videndum

agit, nihil autem magis propriè quàm habitu

infuso dicitur elevari. Respondetur, & si id

magis propriè dicatur, ad Concilij scopum

nihil conducere, juxta dicta, quod de eleva-

tione summa non est locutum, & cùm ea, quæ

modo nuper replicato contingit, satis propria

sit, per illam satis est ipsius fini satisfactum.

Prætereà instat, quia communi Theolgorum

consensu, quorum multi putant esse de fide,

per habitus infusos & permanentes elevantur

potentiæ nostræ ad actus supernaturales fidei,

spei, & charitatis, aliarumq́ue virtutum. Er-

go potiori jure ad præstantissimum actum vi-

sionis beatificæ censendus est intellectus no-

ster pariter elevari, tum ex mente Concilij.

Respondeo rationem dictam congruentiam

non excedere de qua & Nos nu. 382. id autem

quod additur de mente Concilij negatur, quia

licet pro habitibus præfatis de Ecclesiæ mente

constat, pro quibus opportuna fundamenta

succurrerunt, pro visione Dei nihil tale expres-

sum, & contentum supernaturali elevatione,

reliqua Theologorum disputationibus reserva-

vit, sciens varios esse explicandi modos cir-

ca divinitatis manifestationem, & illapsum

illum, quo Beati similes Deo evadunt viden-

tes Deum sicuti est. 1. Ioan. 3. v. 2. Tandem.

Quia licet de potentia absoluta possit intelle-

ctus noster adjutus auxilio extrinseco absque

habitu sibi infuso videre Deum, connaturalius

est quòd per intrinsecum habitum ad id mune-

ris elevetur: ergo de facto talis habitus conce-

dendus est in Beatis, illumq́ue subinde Conci-

lium nomine luminis intelligere. Ad quod si-

militer respondetur, in eo scilicet congruen-

tiam ostendi: sed Concilium non ad omnes

congruentias attendisse, quæ sub opinione

sunt, sed ad scopum superiùs ponderatum. Post

præfata quatuor argumenta (tertium enim

omissum, quia nil videbatur urgere) ita sub-

dit doctissimus Pater: Propter hæc concors jam



Theologorum assertio est intellectum Beatorum de

facto per habitum permanentem supernaturalem &

infusum elevari ad videndum Deum, talemq́ue ha-

bitum nomine luminis gloriæ venire appellandum.

Sic ille subdens statim aliquorum Theologo-

rum censuras; de quibus n. præced. cùm tamen

ipse non adjiciat suam, licet aliquam adjici de-<-P>@@



<-P>bere, videatur indicare. Sed quidem quod de

concordia asseritur Theologorum in præfata

assertione, non ita esse ut profertur, ex dictis

perspicuum habetur, unde ex ea parte non ve-

nit illa gravibus subjicienda censuris.

  511. Circa quod quidem P. Rhodes Disput.P. Rhodes|ut obstet, sed|immeritò.

2. Quæst. 2. Sect. 2. §. 1. valde severum se judi-

cem præstat, asserit enim Concilij esse claram

definitionem, quia de lumine gloriæ statuitIdem tenet|Mag Vin-|centius Fer-|re Tomo 1.|in 1. p. n.|845. dicens|esse certum|certitudine|fidei.|P. Antonius|Perez.

necessariò ad elevationem pro Dei visione:

esseq́; manifestum per visionẽ ipsam non ele-

vari intellectum. Sed cum alijs modis elevari

intellectus possit, & non per solam unionem,

contra illos ut staret ejus censura, agere debuis-

set. Et quidem quod ipsi est visum manife-

stum, adeò manifestum non est ut oppositum

à P. Antonio Perez indubitabile fuerit judica-

tum Disputat. 2. n. 165. Divum Augustinum

allegante Libro de Correptione & gratia, ubi

beatitudinem compellat adjutorium. Audien-

dus ille sic locutus: Itemque ipsa adjutoria dist in-D. Augusti-|nus.


Yüklə 19,02 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   180




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin