Bible Query from Matthew
Yüklə 0,93 Mb.
|
Justin Martyr (M.S. 138-165) Matta’yla ilgili kaynaklara dayanır Matta (neredeyse 38 kez), ki bu sayı da diğer Müjdeler’den çok Matta’nın Müjdesi’ne dayandığını göstermektedir. Bunu, Justin’in diğer Müjdeler’i kaynak göstermesiyle kıyaslamak için bkz. İznik Öncesi Atalar, anlamına gelen Ante-Nicene Fathers cilt 1, sayfa 591. Luka’dan gösterilen kaynakların birçoğunun Luka ve Matta’da aynı olduğunu unutmayın. Şu ayetleri aktarır ya da kendi sözcükleriyle söyler: Matta 1:21; 3:11-12,17; 4:9,10; 5:20,28,29,32; 3:34,37,44,45,46; 6:1,16,19,20,21,22,25,26,33,41; 7:15,16,19,21,22; 8:11; 9:13; 10:28; 11:12-15,27; 12:38f; 13:3,42; 15:22-28; 16:21,26; 17:12; 19:6,12,17,26,28; 21:13; 22:17,19-21,37; 23:15,23,24,27; 24:11; 25:41; 26:39 Muratoryan Kanonu anlamına gelen Muratorian Canon (M.S. 170 civarı), diğer üç Müjde’yle birlikte Matta’nın Müjdesi’nden de söz eder. Hermas Çobanı anlamına gelen Shepherd of Hermas (M.S.160 civarı), kitap 1, Dördüncü Görüm, bölüm 2, sayfa 18, Matta 26:24’ün, “O adam hiç doğmamış olsaydı, kendisi için daha iyi olurdu” diyen dörtte birini aktarır. Hermas Çobanı anlamına gelen Shepherd of Hermas (M.S. 160) kitap 2, bölüm 6, sayfa 30, Matta 10:28’in, “Canı da bedeni de mahvedebilen Tanrı`dan korkun” diyen kısmından söz eder. Sapkın Tatian (M.S. -177) Diatessaron adı verilen dört Müjde’nin uyumunu yazdı. Burada Matta’daki 819 ayetten söz eder ki, bu da Matta Müjdesi’nin % 76’sıdır.
in Concerning Montanism, bölüm, sayfa 776’da da Matta 12:33’ü aktarır. Antakyalı Teofilus (M.S. 168-181/188) , Teofilus’tan Otolikus’a anlamına gelen Theophilus to Autolycus, kitap 3, bölüm 3, sayfa 115’de Matta 5:28’i, ‘Müjde’nin sesi” olarak aktarır. İreneyus (M.S. 182-188) dört Müjde hakkında da birçok kaynak kullandığı halde, en çok Matta’yı kullanır. Matta’dan 223 ayeti ya da bütün olarak ya da kısmen kullanır. İreneyus, Sapkınlıklara Karşı anlamına gelen Against Heresies, kitap 3, bölüm 16, sayfa 441’de bu Müjde’nin Matta tarafından yazılmış olduğunu söyler. Aşağıda, İreneyus’un Matta’nın ilk dokuz bölümünden aktardığı ya da kendi sözleriyle bildirdiği ayetlerin bir listesini bulacaksınız: 1:1,12-16,18,20,23; 2:15,16; 3:3,7,9-12,16; 4:3,7,9,10; 5:5,8,13a,14a,16,18,20-28,33-35,41,44,45; 5:12’nin son 1/3’ü ve 7:7’nin ortasındaki 1/3’ü; 6:12a,19,24,27; 7:1-2,5; 8:9,11-13; 9:2a,6,8,29 İreneyus ayrıca Matta 2:16; 5:39; 7:15,19,25; 9:17 11:9; 12:18,31; 13:25,38,44; 17:3,7,27’den de söz eder. İreneyus’un Matta Müjdesi’nin 10’cu bölümünden sonrasından aktardığı bütün ayetleri henüz ikinci kez kontrol edemedim.
Novatyan’a Karşı Bir Tez anlamına gelen A Treatise Against Novatian, 7:2a (sayfa 661); 7:22,23 (sayfa 659), 10:33 (sayfa 659), 23:12a (sayfa 661) ve büyük bir olasılıkla daha başkaları olmak üzere Matta’dan dört ayetten aktarma yapar. Yeniden Vaftiz Olma Konusunda Anonim Bir Tez anlamına gelen Anonymous Treatise on Re-Baptism (M.S. 250-259 civarı) Matta Müjdesi’nden şu ayetleri aktarır: 3:11b (bölüm 2, sayfa 668) 9:2b (bölüm 18, sayfa 677); 10:32 (bölüm 11, sayfa 673), 12:37 “Müjde’de” olarak (bölüm 13, sayfa 675), 16:22,23 (bölüm 9 sayfa 672); 24:4,23,24 (bölüm 12, sayfa 674), 26:70 (sayfa 672), 28:19 (bölüm 7, sayfa 671). Kartaca piskoposu Kipriyan (M.S. 246-258) “Matta’ya Göre İncil’de, ‘İnsanoğlu`na karşı bir söz söyleyen, bağışlanacak; ama Kutsal Ruh`a karşı bir söz söyleyen, ne bu çağda, ne de gelecek çağda bağışlanacaktır’ der” diye aktarır. Kipriyan’ın Tezleri anlamına gelen Treatises of Cyprian, Tez 3, bölüm 28, sayfa 542. Kartaca piskoposu Kipriyan (M.S. 246-258), Kipriyan’ın Tezleri anlamına gelen Treatises of Cyprian, Tez 10, bölüm 15, sayfa 495’de İsa’nın “Kendi Müjdesi”nde ne söylediğinden söz ederek Matta 5:43-45’i aktarır. Kartacalı Kipriyan (M.S. 246-258), Mektup 48:4, sayfa 326’da “İsa’nın “Kendi Müjdesi”nde ne söylediğinden söz ederek Matta 15:13’ü aktarır. Moyses ve diğerlerinden Kipriyan’a (Mektup 25) bölüm 4, sayfa 30’de (M.S. 250-251), “Rabbimiz, Müjdesi’nin borazanıyla” diyerek Matta 10:37-38’i aktarır. Kornelyus’dan Kipriyan’a (M.S. 246-256 civarı) Matta 5:8’i, “müjdesel söz” olarak aktarır, Mektup 45 bölüm 2, sayfa 323. Sezariyeli Firmilyan’dan (M.S. 256) Matta 16:9’u İsa’nın sözleri olarak aktarır (Letter 74, bölüm 16, sayfa 394). Yedinci Kartaca Konseyi’nde (M.S. 258) Castra Galbaeli Lusiyus, “Rab, Müjdesi’nde, ‘Yeryüzünün tuzu sizsiniz. Ama tuz tadını yitirirse, bir daha ona nasıl tuz tadı verilebilir?’ dediğinden” demiştir (sayfa 566). Gregory Thaumaturgus (M.S. 240-265) Matta 15:11’in bir kısmını Kurtarıcı’nın sözleri olarak aktarır. Kanonik Mektup anlamına gelen Canonical Epistle, kanon 1, sayfa 18. İskenderiyeli Dionisyus (M.S.246-265) “Matta’nın söylediği gibi, ‘Şabat Günü`nü izleyen haftanın ilk günüydü. Luka’nın söylediği gibi, ‘Erkenden, ortalık daha karanlıkken’di ve Markos’un söylediği gibi, ‘sabah çok erkenden, güneşin doğuşuyla birlikte’ydi. Bu yüzden kimse O’nun tam olarak ne zaman dirildiğini bize göstermemiştir” der. Piskopos Basilides’e Mektup 5 anlamına gelen Letter 5 to the bishop Basilides, sayfa 94. İskenderiyeli Anatolyus (M.S. 270-280), bölüm 8’de Matta 26:17’den ve bölüm 10’de de Matta 26:38’den söz eder. Arhelas (M.S. 262-278) “Müjdeci Matta, Ruh, da Rabbimiz İsa Mesih’in bu sözlerine işaret etme konusunda dikkatlidir: “İsa onlara şu karşılığı verdi: “Sakın kimse sizi saptırmasın! Birçokları, `Mesih benim` diyerek benim adımla gelip birçok kişiyi aldatacaklar. Çünkü sahte mesihler, sahte peygamberler türeyecek; bunlar büyük belirtiler ve harikalar yapacaklar. Öyle ki, ellerinden gelse, seçilmiş olanları bile saptıracaklar. İşte size önceden söylüyorum. Bunun için size, `İşte Mesih çölde` derlerse gitmeyin. `Bakın, iç odalarda` derlerse inanmayın” Manes’le Tartışma anlamına gelen Disputation with Manes, bölüm 35, sayfa 209. Adamantiyus (M.S. 300 civarı) “Bunların uydurma olmadığını size Müjdeler’den gösterirsem kabul edecek misiniz?” … “Bunları, Yuhanna ve Matta; Markos ve Luka olmak üzere Rab’bin öğrencileri yazmıştır” Gerçek İman Konusunda Diyalog anlamına gelen Dialogue on the True Faith, Birinci Kısım “b 5,” sayfa 41. Petaulu Victorinus (M.S. 304 yılında şehit edilmiştir), Dünyanın Yaratılışı Hakkında Yorum Kitabı anlamına gelen Commentary on the Creation of the World, sayfa 342’de Mezmur, Matta, Yeşaya, Daniel’den söz eder. İskenderiyeli Petrus (M.S. 306,285-311) Kanonik Mektup, kanon 12, sayfa 276-277’de Matta 21:6 ve 6:24’ü Rab’bin sözleri olarak aktarır. Ayrıca Kanon 13, sayfa 277’de Matta 2:13-16’den söz eder ve Canon 13: sayfa 277’de Matta 2:22-23’ü aktarır. Metodiyus (M.S. 260-312) “Bakın, bize Kutsal Yazılar üzerinde ruhsal bakımdan derin düşünme görevi verilmiştir. Bu konu, yararı olsun diye yakan ve dezenfekte eden tuz gibidir. Onsuz kişinin Yüce Tanrı’ya yaklaştırılması imkânsızdır. Çünkü Rab, elçilerine, ‘Yeryüzünün tuzu sizsiniz” demiştir” [Matta 5:13]. On Erden Kızın Şöleni anlamına gelen The Banquet of the Ten Virgins, kitap 1, söylem 1, bölüm 1, sayfa 311. Teofilus’un Gözetmen Habib’in Şehit Edilmesi anlamına gelen Martyrdom of Habib the deacon, sayfa 694’de, Matta 10:39 ve Matta 7:6’yı “Kutsal Yazılar” olarak aktarır. İskenderiyeli Atanasyus (M.S. 318 civarı), Putperestlere Karşı anlamına gelen Against the Heathen’de Matta’dan söz etmez. Ancak, Söz’ün Beden Alıp İnsan Olması anlamına gelen Incarnation of the Word’de Matta 19:4 (bölüm 2.6 sayfa 37), Matta 1:23 (ayrıca Yeşaya 7:14) (bölüm 33.3 sayfa 54), Matta 11:13 (bölüm 40.4, sayfa 57-58); Matta 26:64 (bölüm 56.4, sayfa 66) söz etmiştir. Amfilokiyus (M.S. 289-319) Iambi ad Seleucum’da Matta’dan alıntı yapar. İskenderiyeli İskender (M.S. 321) Matta 11:27b’yi Kurtarıcı’nın sözleri olarak aktarır. Aryan Sapkınlığı Hakkında Mektuplar anlamına gelen Epistles on the Arian Heresy, bölüm 5, sayfa 293. İskenderiyeli İskender (M.S. 321), Matta 3:17’yi “Müjde’de” olarak aktarır. Epistles on the Arian Heresy bölüm 8, sayfa 294. İskenderiyeli İskender (M.S. 321), Matta 11:12’i “Mesih tarafından söylenmiş” olarak aktarır (Epistles on the Arian Heresy, bölüm 12, sayfa 295). Laktantiyus (M.S. 303 civarı-325 civarı), İsa’nın suyun üzerinde yürümesini ele alırken Matta 14:22-26’dan söz eder. (Tanrısal Kuruluşlar anlamına gelen The Divine Institutes, kitap 4, bölüm15 sayfa116. Lacantius da Matta 5:44; 7:15; 18:7 ve 14, 19, 21’ci bölümler. Matta 1:23’de yer alan Yeşaya 7:14’den Yeşaya’nın sözleri olarak aktarma yapar. İznik’ten Sonra Juvenkus (M.S. 329), dört Müjde üzerinde bir yorum kitabı yazmıştır. Eusebius’un Kilise Tarihi anlamına gelen Eusebius’ Ecclesiastical History (M.S. 323-326), kitap 3, bölüm 24, sayfa 152, Matta, Markos, Luka ve Yuhanna olmak üzere dört Müjde’yi ele alır. (İznik ve İznik Sonrası Ataları, İkinci Dizi anlamına gelen Nicene and Post-Nicene Fathers Second Series, cilt 1, sayfa 152.) Suriyeli Afrahat (M.S. 337-345) Çeltenham Kanonu (-Mommsen Kataloğu) (M.S. 360-370 civarı). Poitiersli Hilari (M.S.-367) Atanasius (M.S. 367), Bayramla İlgili Mektup 39 anlamına gelen Festal Letter 39, sayfa 552’de Yeni Antlaşma kitaplarının isimlerini listeler. Suriyeli Efrayim (M.S. 350-378) Kapadokyalı Basil (M.S. 357-378/379) Yeruşalimli Kiril (M.S. 349-386 civarı) Laodikya Sinodu (M.S. 343-381,363) Milanolu Ambrose (M.S. 370-390) Gregory Nazianzen (M.S. 330-391) Barselonalı Pakyan (M.S. 342-379/392) Gregory Nissa (M.S. 356-396 civarı) Kör Didimus (M.S. 378) Aziz Katerina’nın Suriye Kataloğu (M.S. 400 civarı) Salamisli Epifanyus (M.S. 360-403) Rufinus (M.S. 374-406) Yannis Krisostomus (M.S. -407) Jerom (M.S. 373-420) Sozomen’in Kilise Tarihi anlamına gelen Sozomen’s Ecclesiastical History (M.S. 370/380-425) Sulpicius/Sulpitius Severus (Martin’in öğrencisi) (M.S. 363-420) Kartaca Konseyi (218 piskopos) (M.S. 393-419) Remesianuslu Niketa (M.S. 366-415 civarı) Bragalı Orosius/Hosius (Priscillian’a karşı) (M.S. 414-418) Sapkın Pelagius (M.S. 390 civarı) Pelegius’un sapkın öğretisini izleyen Mopsuestialı Teodor (M.S. 392-423/429)
Sokrates’in Kilise Tarihi anlamına gelen Socrates’ Ecclesiastical History (M.S. 400-439 civarı) Nestorius’un Heraklides’in Pazarı anlamına gelen Nestorius’ Bazaar of Heracleides (M.S. 451/452)
Aşağıda bu elyazmasının yayınlanan tarihleri bulunmaktadır 3’cü yüzyıl - 1968 – Yeni Antlaşma’nın Metni anlamına gelen The Text of the New Testament 3’cü yüzyıl - 1975 - Aland 3’cü baskı 3’cü yüzyıl - 1990 – Comfort’un yazdığı, Yeni Antlaşma’nın İlk Elyazmaları ve Modern Çevirileri anlamına gelen Early Manuscripts & Modern Translations of the New Testament 3’cü yüzyıl - 1998 - Aland 4’cü düzeltilmiş baskı 3’cü yüzyılın ortası, s.69’a benzer - 1999 – Comfort’un yazdığı, Yeni Antlaşma’nın İlk Elyazması Metinlerinin Tamamı anlamına gelen The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts Yazının bir kapağı vardır. O’Callaghan Matta 2:14 olduğunu düşündüğü halde, Philip Comfort in Yeni Antlaşma’nın İlk Elyazma Metinlerinin Tamamı anlamına gelen The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts sayfa 29’da, bunun nedeninin başka birisinin eliyle yazılmış olması ve Matta’nın geri kalan kısmından üç kesik satırlık daha büyük bir sayfa kenarlığı olmadığını söyler. Bu metin tanımlayıcı bir alt başlık ya da başlık olabilirdi. Yeni Antlaşma’nın Metni anlamına gelen The Text of the New Testament (1968), sayfa 245 bunun 1:23’ü de içerdiğini söyler, ama başka kaynaklar bu ayeti dahil etmez. p1’in bir kısmının bir fotoğrafı The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts, sayfa 29’da yer alır.
Esas olarak Batı Metni Dördüncü ya da beşinci yüzyıl - 1968 The Text of the New Testament
Dördüncü ya da beşinci yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament p25 (=Papirüs 16388, şimdi kaybolmuştur. II Dünya Savaşı’ndan önce Berlin’deydi) Matta 18:32-34; 19:1-3, 5-7, 9-10 4’cü yüzyılın sonu - 1968 - The Text of the New Testament. Batılı Metin p35 Matta 25:12-15,20-23 (3’cü yüzyıl) Büyük bir olasılıkla 4’cü yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament. İskenderiye ve Batılı metinler arasında p37 (=Ann Arbor 1570) Matta 26:19-52 (3’cü yüzyılın ortası) The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts’in 130’cu sayfasında p37’nin bir kısmının bir fotoğrafı yer almaktadır. İki parçadır ve 1924 yılında Mısır’ın Kahire kentinde satın alınmıştır. El yazısı, Heroninos’un (M.S. 256 ve 260) harflerine benzer. Üçüncü ve dördüncü yüzyıl - 1969 - The Text of the New Testament.
6-7’ci yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament p45 Chester Beatty I (dört Müjde’nin hepsi ve Elçilerin İşleri) (M.S.100-150) (daha önce M.S. 2’ci yüzyılın sonu ya da 3’cü yüzyılın başı olarak düşünülmüştür.) (Matta 20:24-32; 21:13-19; 25:41-26:39, Markos, Luka, and Yuhanna’nın bazı kısımları) The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts’te sayfa 146’da p45’in bir kısmını gösteren bir fotoğraf yer alır. Sayfa 150-151’de kopyanın yazarın, her cümleciğin düşüncesini yansıtmaya çalışarak ayeti kendi sözleriyle daha serbestçe aktardığını söyler. Kutsal Kitap’ı Genel Bir Giriş anlamına gelen A General Introduction to the Bible, sayfa 389, özgün tomarın 220 sayfa kadar olduğunu söyler, bunların içinden 30 sayfası elimize ulaşmıştır. Bu 30 sayfadan ikisi Matta’dandır. 3’cü yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament 3’cü yüzyıl - 1975 - Aland et al. Üçüncü Baskı. 3’cü yüzyıl - 1998 - Aland ve diğerleri. Dördüncü Düzeltilmiş Baskı 2’ci yüzyılın sonları ya da 3’cü yüzyıl’ın başları - 1999 - The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts. p53 (= Papirüs Michigan Inv. 6652) Matta 26:29-40 ve Elçilerin İşleri 9:33-38; 9:39; 9:40-10:1’de 124 mektubun 3 mektubu (M.S. 260 civarı) The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts’in 360’cı sayfasında p653’ün bir kısmını gösteren bir fotoğraf vardır. Tarih, Heroninos’un mektuplarındaki benzerlikleri temel alır. Tarih: M.S. 260 civarı. Bu, karışık bir metindir. 3’cü yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament p64 (Magdalen Papirüs), p67 M.S. 200 civarı. The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts’in 32’ci sayfasında p64’ün bir kısmını gösteren bir fotoğraf vardır (bu fotoğrafta Luka 1-6’nın büyük bir kısmı görülür). p64 ve p67 de aynı el yazmasının parçalarıdır. Papirüs p64, Matta 26:7’yi, 8’ci ayetin harflerinin yarısından azını; 26:10,14-15,22-23,31-33 korumuştur (Üç parçada). P64, 1901 yılında Mısır’da satın alınmış ama 1953 yılına kadar bilginlerin erişimine açılmamıştır. P67, Matta 3:9,15; 5:20-22,25-28’i korumuştur. M.S. 200 civarı - 1968 - The Text of the New Testament 8’ci ayeti içerdiğini söylemez. M.S. 125-150 - 1999 - The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts. 8’ci ayeti içerdiğini söyler. p70 (=Papirüs Oxyrhynchus 24) Matta 2:13-16; 2:22-3:1; 11:26-27; 12:4-5; 24:3-6,12-15. (3’cü yüzyıl) The Complete Text of the Earliest New Testament Manuscripts’in 464’cü sayfasında p70’in bir kısmını gösteren bir fotoğraf yer alır. Sadece 11:26-27; 12:4-5’ci ayetlerden söz eder. (Vaiz Kitabı’nın) Çok az kısmının biraz farklı olduğunu ve el yazısının P. Medici 13’ünküne benzediğini söyler, 3’cü yüzyıldandır. 3’cü yüzyıl - 1968 The Text of the New Testament. p71 (=Papirüs Oxyrhynchus 2385) Matta 19:10-11,17-18’i içerir (4’cü yüzyıl) 4th yüzyıl - 1968 - The Text of the New Testament. Vaticanus’la uyum içindedir. p73 Matta 25:43; 26:2-3’ü içerir (7’ci yüzyıl) Karışık metin. Tarihi yok - 1968 - The Text of the New Testament bundan söz eder ama bir tarih vermez. p77/p103 Matta 23:30-39 (p77); 13:55-57; 14:3-5’i içerir (2’ci yüzyılın orasıyla sonu arası) p83 Matta 20:23-25,30-31; 23:39;24:1,6’yı içerir (6’cı yüzyıl) p86 Matta 5:13-16,22-25 (M.S. 300 civarı) p101 (=Papirüs Oxyrhynchus 4401) üçüncü yüzyıl Matta 3:10-12; 3:16-4:3’ü içerir. p102 (=Papirüs Oxyrhynchus 4402) M.S. 300 civarı. Matta 4:11-12, 22-23 p103 (=Papirüs Oxyrhynchus 4403) Matta 13:55-57; 14:3-5’i içerir (2’ci-3’cü yüzyıl) p104 (=Papirüs Oxyrhynchus 4404) (ikinci yüzyılın başıyla ortası arası) Matta 21:34-37, 43, 45’i içerir. p105 (=Papirüs Oxyrhynchus 4406) Matta 27:62-64,28:2-5’i içerir (5’ci/6’cı yüzyıl) p110 (=Papirüs Oxyrhynchus 4494) Matta 10:13-14,25-27’yi içerir (4’cü yüzyıl) pAntinoopolis 2.54, üçüncü yüzyıl Rab’bin Duası’nı içerir. Matta 6:10-12. Bu el yazmasının özgün olarak sadece Rab’bin Duası olduğu gözükmektedir. 0171 (M.S. 300 civarı) Matta 10:17-23, 25-32’i içerir. Vaticanus [B] (M.S. 325-350) ve Sinaiticus [Si] (M.S. 340-350) Matta’nın bütününü içerir. Alexandrinus [A] (M.S. 450 civarı) Sadece Matta 25:7 sonuna kadar korunmuştur. The Washington Codex (4’cü/5’ci yüzyıl) Matta’nın bütününü içerir. Freer Müjdeleri [W] Cambridge 5’ci/6’cı yüzyıl Bohairi Koptik [Boh] 3’cü/4’cü yüzyıl Sahidi Koptik [Sah] 3’cü/4’cü yüzyıl Ephraemi Rescriptus [C] 5’ci yüzyıl Ermeni [Arm] 5’ci yüzyıl’dan Gürcü [Geo] 5’ci yüzyıldan Gotik M.S. 493-555 Habeş [Etiyopya] M.S.500 civarından Fayyumi Koptik [Fay] 4’cü-7’ci yüzyıl Peşitta Süryanice [Sür P] M.S. 400-450 Chester Beatty Ms 814 (7’ci yüzyılın başı) içinde Matta 5:28-42 Sahidi Koptik olarak yer alır SORU: Matta’nın günümüzde hâlâ var olan daha eski tarihlerde yazılmış olan elyazmaları var mıdır? YANIT: Magdalen Elyazması’nın 64 + p67) tarihi üzerinde tartışılmaktadır. 3’cü yüzyılın başından sonra kullanılmayan bir yöntem olan papirüs üzerindeki stilinden ötürü çoğu kişi onun M.S. 3’yüzyıldan önce yazılmış olduğu konusunda görüş birliği içindedir.
as Aland ve diğerlerinin, Grekçe Yeni Antlaşma anlamına gelen The Greek New Testament, 4’cü düzeltilmiş baskısı, 9’cu yüzyıl kadar ileri bir tarihte bile hepsi büyük harflerle yazılmış olan el yazmalarının varlığını göstermektedir. Belki de Mack, papirüs üzerindeki belirli bir stilden söz etmişti. Sonuç: İlk kodekslerin ne zaman yazıldıklarını bilmediğimiz halde, en muhafazakâr bilginler bile Matta Müjdesi’nin birinci yüzyılın ortalarında yazıldığına inanmaktadır. Matta’nın ilk el yazmaları hakkında daha çok bilgi için, Bkz. www.BibleQuery.org/MattaMss.htm Bible Query - Dec 2011 version. Copyright © 1997-2011 Christian Debater® www.BibleQuery.org Yüklə 0,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|