Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
cultatẽ absoluendi. V. g. ego non sum expositus ab episcopo, credo tamẽ, ꝙ si adirẽ eum & peterẽ potestatẽ audiẽ di confessiones daret mihi: est dubiũ, an modo possim audire poenitentem & posteà dicere episcopo vt ratũ ha- beat quod feci. Respondeo secũdum quosdam, quòd duplex est ratihabitio vna de futuro, putà quia qñ ep̃us co- gnouerit sufficiẽtiā meā ratũ habebit quod feci, & hæc ratihabitionon suffi cit: et in hoc oẽs cōueniũt. Quia essen- tia sacramẽti nō pẽdet ex aliquo futu- ro: ac proinde ratihabitio non potest validare aut inualidare sacramẽtum.<-P> @@0@ @@1@ quia episcopus de præsenti vult vt au diam: licet nihil mihi dixerit, sed ego scio eius voluntatem, & hæc ratihabi tio dicunt aliqui quòd sufficit. Quia episcopus committit vicem suam per voluntatem. Ego nescio an hoc sit se- curum, nam quanuis iudex ecclesiasti cus libere exerceat suā iurisdictionẽ, tamẽ quia hæc potestas est in foro ec- clesiastico, videtur quòd non possit exercere illam iurisdictionem, nisi a- ctu exteriori: sicut non posset episco- pus, actu interiori excōmunicare, vel absoluere aliquem: vt tenet probabi- lior, & verior opinio. Si ergo hoc ve- rum est (vt ego credo) sequitur ꝙ per solam complacentiam episcopus non potest cōmunicare suam potestatem: cũ hoc sit vti iurisdictione. Sic igitur si per ratihabitionem de pręsenti intelli gamus complacentiam virtualem, pu<-P> @@0@ @@1@ <-P>tâ quia si nunc diceretur episcopo pla ceret ei, dico certè quòd talis ratihabi tio non sufficit. Siautem signis exte- rioribus episcopus (aliâs) ostenderet: vt si dixerit, gauderem ꝙ talis audiret confessionem, dico ꝙ videtur mihi ꝙ talis ratihabitio sufficiat. Exemplum, clerici seculares habent hanc liberta- tẽ, quòd indifferentèr confitentur qui buscun, non ex iure diuino, nec ex cōmissione papæ, sed quia pręlati hoc vident & sciunt, & tacent ꝙ est quod dā exterius, & hoc sufficit. Et sic in ꝓ- posito dico quòd sola ratihabitio de præsenti ostensa signis exterioribus sufficit ad confessiones audiendas. ¶ SED quęritur in particulari, quis sit proprius sacerdos? Respond. quòd proprius sacerdos papæ est ille quem ipse elegerit, qui habet potestatem ab soluendi eum ab ipsomet papa. Et qui sunt de familia papæ habent pro con<-P> @@0@ @@1@ les qui non sunt episcopi nullũ habẽt à iure, sed excōsuetudine: nec subsunt curatis, nec episcopis, sed papæ. Et eo- rum familia (etiā de cōsuetudine) nō subest ordinarijs, sed illis quibus car- dinalis voluerit. Cardinales verò ep̃i, & omnes episcopi, archiepiscopi, & patriarchæ habent à iure potestatem eligendi quẽcunquevoluerint, & etiā familiæ eorum. Sed qñ sunt extra dio cæses suas, dicunt summistæ, ꝙ nō pos sunt prouidere familijs suis, ꝙ cōfiteā tur cum quibus voluerint: nescio de hoc. Sed iam sunt tot bullæ ꝙ non est opus horum. Sed quid de curato? Di- co ꝙ quādo in vna parrochia sũt duo vel plures ordinarij, stando in iure di uino quilibet est eius sacerdos. Siverò fuerit vnus, habet pro ordinario solũ episcopum. De consuetudine autem semper curati confitentur cui volunt.<-P> @@0@ @@1@ poenitentijs & remissionibus libro. 6. dicitur expressè quòd nulla consuetu dine introduci potest quôd quiseligat sibi confessorem sine superioris licen tia. Cùm igitur curati, à iure non ha- beant talem facultatem, ergo nec pos sunt habere eam à consuetudine. Sed dico ꝙ eorum confessio est rata, & va lida. Quia habent facultatẽ á prælatis videntibus, & tacẽtibus ac per hoc cō sentiẽtibus. Vnde si episcopus eis hoc prohiberet, non possent sine dubio fa cere. Vtrum autem curatus possit eli- gere fratrem, siue sacerdotem non cō fessorem? Respōdeo, ꝙ sic sine dubio. Quia iā talis sacerdos secularis habet talem licentiam ab episcopo: vt confi- teatur cuicunque voluerit.
¶ De secularibꝰ nihil ꝓrsus est in iure Sed de vagabũdis (mudauiẽtos) ꝗ sẽꝑ ābulāt, dico ꝙ tales ꝗ nullibi habitāt,<-P> @@0@ @@1@ ratio de vno quā de alio. De alijs qui quęrunt sibi domicilium & nondum statuerunt vbi pedem figant, idem est iudiciũ, sicut de vagabundis. Nec quā tum ad hoc oportet respicere vbi ho- spitentur: non enim tenentur confite ri parrocho illius parrochię. De pere- grinis verò qui veniunt ab alijs locis, vt viatores, & mercatores &c. Dicen- dum, ꝙ si habeant expressam licentiā peregrinandi á suo proprio sacerdo- te: sicut aliqñ fuit consuetum, iam pos sunt eligere sibi quẽcun confessorẽ ex licentia interpretatiua proprij sa- cerdotis. Sed si non habeant licentiā, vt mercatores qui habent alicubi ha- bitationem animo manendi quinque vel. 6. mensibus, dico, ꝙ debent confi- teri cũ proprio sacerdote ad cuius par rochiam pertinet domus quā inhabi- tant. De viatoribus autem, & peregri<-P> @@0@ @@1@ dotũ ordinariorũ, dico ꝙ debent cōfi- teri in ecclesia cathedrali, & non pos sunt eligere confessorẽ ad libitũ, si nō habeant aliam auctoritatem, aut facul tatem. Reliqua vide apud summistas. ¶ QV æritur, vtrum in articulo mor- tis quilibet possit absolui à quolibet sa cerdote? Respond. ꝙ si proprius sacer dos sit ibi, vel possit facile haberi, non potest nisi ab eo absolui, capiendo lar ge propriũ sacerdotẽ. Sed si proprius sacerdos non sit præsens, quilibet po- test absoluere. Hoc habetur expressè cap. eos de sententia excōicationis. l. 6. Et extra de furtis cap. fures. Et de offi- cio ordinario, cap. pastoralis. Et ita te- nent oẽs cōmunitèr. Patet etiā ex vni uersali consuetudine ecclesię. Qñ em̃ papa, vel episcopus reseruāt aliquẽ ca sum, semꝑ dicunt, nisi in articulo mor tis. vbi etiā possunt absolui non solum<-P> @@0@ @@1@ sit de iure diuino, ꝙ in tali casu possit quilibet quẽlibet absoluere, parũ in- terest. Palu. 4. d. 20. q. 1. ar. 2. ad. 1. dicit, quòd est de iure diuino. Maio. ꝙ. de iu re positiuo. Capreol. d. 19. q. vnica, & Durandus, dicunt cum Palude, & ꝙ papa non potest hoc impedire. Proba bile est vtrum, probabilius tamẽ pu to, quòd est de iure positiuo. ¶ QVÆR itur, an confessio informis (i. in qua propter aliquod impedimen tum non confertur gratia) teneat, & sit valida: & perconsequens non iterā da? Est quæstio ardua, & de qua pluri mũ nr̃a interest, tractatur á docto- ribus. 4. d. 17. & ibi à S. Tho. q. 3. & in additionibus. q. 9. art. 1. Respondeo ꝙ de hoc sunt duæ opiniones extremę, & vna media. Opinio prima ẽ Maio. 4. d. 17. q. 3. 1. &. q. 9. dicentis, ꝙ omnis confessio informis est iteranda, vel si<-P> @@0@ @@1@ contritionis. Secunda opinio extre- ma est Bernardi de ganaco in impu- gnationibus Gotfredi quodlibeto. 5. q. 14. vbi ait, ꝙ si cōfessio fuit integra ex quocun defectu nō detur gratia, non est iteranda, sed erit valida, & ve rũ sacramentũ: etiā si placeant pecca- ta pręterita & propona{t$} amplius pec care. Quia ibi est materia & forma. Alia est opinio media verisimilior: quā tenet Capreol. d. 17. q. 2. & Caieta nus in quęst. quā de hoc facit, & in sũ ma. Oportet igitur hic vitare duos er- rores extremos. Primus nulla cōfessio informis est iteranda: est error intole- rabilis. Secũdus omnis cōfessio infor mis est iterāda. Nā si hoc esset verum cùm homo non possit esse certus, an cōfessio sit integra, oporteret in infini tum confiteri: & nulla est trāquilitas. Cum igitur aliqua confessio informis<-P> @@0@ @@1@ quæ sit valida, & quę non, non est at- tendendũ, an sit informis vel non: sed debemus respicere ad causas informi tatis. Item notādum, ꝙ causæ informi tatis tenent se ex parte poenitẽtis: sup- posito ꝙ sacerdos sit legitimus. Duo autẽ sunt actus poenitentis ante abso- lutionẽ, scilicet contritio, & confessio & ex his duobus debet ꝓuenire infor mitas. Si igitur sit informis quia ex in tentione non est integra, confessio nō est valida, sed est iterāda: & in hoc oẽs conueniunt. Si verò sit informis ex de fectu contritionis, siquidem nullũ do lorem habet nec aduertit, dico ꝙ talis confessio est nulla, ac proindè iteran- da. Quia est inualida non propter de- fectum contritionis, sed quia non est vera confessio. Nam cũ confessio sit pars sacramenti poenitentię, & poeni tentia dicat detestationem, oportet ꝙ<-P> @@0@ @@1@ lis solũ recitat peccata sua alteri, nō cō fitetur, sed simulat se confiteri, & no- uum peccatũ incurrit. Si verò habeat dolorẽ: sed tñ imperfectũ, vel ille per- cipit se non habere sufficientem dolo rẽ, vel non percipit. Si poenitens non percipiat, dico ꝙ talis confessio est va lida, ac proinde non iteranda. Et hoc est notandum ad tollendos scrupulos. Si autem percipiat imperfectionẽ do- loris, vel aduertit esse peccatum confi teri cũ illa imperfectione doloris, vel non. Si secundũ talis confessio est vali da, quia integra ex intentione. Si ve- ró aduertat esse peccatũ sic confiteri, & confiteatur imperfectionem illam doloris, etiam talis cōfessio est valida. Quia est integra & vera. Si autẽ per- cipiens se non habereperfectum dolo rem, & intelligens illud esse peccatũ & fictionem, non confiteatur de illo,<-P> @@0@ @@1@ rāda. Quia est dimidiata ex intẽtione: ¶ SED vtrum sacerdos debeat, absol uere eum qui imperfectè dolet, & cō fitetur illam insufficientiam doloris? Et videtur ꝙ sic, quia talis cōfessio est valida & nō iteranda secundũ sanctũ Tho. & Caietanũ, & omnes: si autẽ non absoluatur est iteranda, ergo. Re spōdeo ꝙ sacerdos nullo modo debet talẽ absoluere. Patet manifestè, quia esset fictio in absolutione, quia ibi nō remittuntur peccata: & tamen sacer- dos dicit, ego remitto tibi peccata. Itẽ talis sacerdos absoluit auctoritate Dei sed Deus non absoluit, ergo nec ille debet absoluere. Item qui scit imper- fectionẽ doloris sui peccat peccato sa crilegij petendo absolutionem, ergo multo magis sacerdos absoluens. Sed contra, quia sic confitentur omnes, ꝙ non habent dolorem sufficientem. @@0@ @@1@ <-P>Respondeo quòd ita confitentur pro pter suspitionẽ quam habent. Si autẽ scirem me imperfectè dolere, nec de- berem petere absolutionẽ, nec sacer- dos deberet absoluere. Confessio aũt quæ secundùm. S. Tho. est valida & non iteranda, est quando nō percipit imperfectionẽ doloris & absoluitur, vel qñ de facto absoluitur â sacerdote sciente imperfectionem doloris eius. ¶ QV Æritur, vtrũ oporteat, quòd cō fessio sit integra? Respondeo ex sen- tentia omniũ ꝙ sic, aliâs est inualida sacrilega, & iteranda. Probat sanctus Tho. quia sacramentũ poenitẽtiæ est quædā medicina contra morbũ: at me dicus non potest conuenientêr admo uere medicinam nisi intelligat totum statum infirmi. Si em̃ habeat dolorẽ splenis, & iecoris, & medicus intelli- gat primũ solũ, poterit applicare me- dicinas quæ noceant iecori. Et idem<-P> @@0@ @@1@ ꝓba{t$} ex vsu ecclesię, nullus em̃ sacer dos audiret dimidia peccata. Itẽ quia sacerdos absoluit auctoritate Dei, De us autẽ nō absoluit ab vno & non ab alio (impiũ em̃ est à Deo sperare dimi diā veniā) ergo. Itẽ confessio dimidia ta est contra formā absolutionis, qua dicitur ego te absoluo ab oĩbus pecca tis tuis, ergo. Itẽ Augustinꝰ dicit quòd est hypocrita qui non confitetur oĩa peccata, ergo. Hęc conclusio est inuio lata & quæ ab omnibus tenetur. ¶ SED quid si confessio sit dimidia- ta ex negligentia, quia non fecit suffi- cientem indagationem? Respōdeo ꝙ si ex industria fuerit negligens, vel si ita contẽnat vt quasi ex industria no- lit examinari: sicut qui per vnũ annũ integrum non est cōfessus, & accedit ad confessionem sine aliqua examina tione, volens quidem ꝙ oĩa venirẽtad<-P> @@0@ @@1@ ac proindè iteranda. Si verò omisse- rit aliquod peccatũ, putās se fecisse suf ficientẽ indagationẽ: etiam si illa igno rantia sit culpabilis mortalitèr, confes sio est valida, & non iteranda. ¶ QV Æritur, quæ diligentia requiri turad examinandum conscientiam? Respondeo, ꝙ raro continget, quòd velit quis examinare conscientiā suā & putet se fecisse sufficientem diligẽ- tiam quin fecerit diligentiam. Quan- do est mihi probabile, ꝙ satis est quod feci: obliuio peccati non erit culpabi- lis, mortaliter saltem. Respondeo, ꝙ præceptum de examinatione consciẽ tię est idem quod de cōfessione, & de integrè confitendo. & quia nemo in- tegre confiteretur si non examinaret se, tenetur examinare: & non exami- nans, peccat contra præceptum cōfes- sionis. Et cum non sit peculiare præ-<-P> @@0@ @@1@ non tantum teneatur ad illam sicut si fuisset particularitèr pręcepta: maior enim diligẽtia requiritur circa finẽ circa media. Satis est ergo ꝙ faciam di ligẽtiam moralẽ: sicut nec teneor scri bere peccata, vt recorder eorum. Si au tem particulari pręcepto teneretur re cordari peccatorum, teneretur etiam scribere. Dico igitur, quòd postquàm quis voluit adhibere diligentiam, & fecit aliqua lem examinationem, quā putauit sufficientem: credo quòd raro talis cōmittet negligentiam. Dico pre tereá quòd quādo ego puto, quòd per paruam diligẽtiam vlteriorem veniā in cognitionem peccatorum præteri- torum: si nō fecero illam non erit suf- ficiens examinatio. Sufficit autem tali ter examinare, quòd etiam si amplius examinassem per aliquod aliud tẽpus non recordarer aliorum. Et hęc suffi-<-P> @@0@ @@1@ ram, nunquā deficiunt in examinatio ne consciẽtiæ suæ. Ex hac cōclusione qua diximus ꝙ confessio non integra ex negligentia examinationis non est valida, sequitur ꝙ confessor nō debet audire eum qui non fecit examinatio nem. maxime si sit de numero eorum qui non confitentur nisi semel aut bis in anno. Satis est tamen ꝙ adhibuerit aliquā diligentiā, nec eũ qui dicit seali quā fecisse debet confessor repellere. ¶ QV Æritur, qui habet peccata reser uata, & etiam non reseruata, quomo- do poterit confiteri, maximè si supe- rior nolit audire nisi reseruata? De hoc casu fuit multa cōtentio apud do ctores, quorũopinionibꝰ dimissis, dico quòd si iudex superior et inferior sint pręsentes, inferior nō pōt absoluere à nōreseruatis: nisi priꝰ petatur facultas absoluẽdi à reseruatis. Quia integritas<-P> @@0@ @@1@ go ille poenitens habeat copiam cōfes soris cui potest integrè confiteri, nō potest inferior diuidere absolutionẽ. Sed superior audiat omnia peccata, vel det facultatem absoluendi á reser uatis. Hoc Adrianus. q. 4. de confes- sione. Et Durandus. 4. d. 17. q. 15. con- tra Caietanum. Et si superior solùm absoluat à reseruatis, talis absolutio non est sacramentalis sed solùm a cẽ- suris, & datur facultas inferiori vt ab soluat ab omnibus peccatis. Si autem superior absens sit & non pateat fa ci lis aditus ad eum & instet tempus ce- lebrandi, inferior absoluat à non re- seruatis, & pro reliquis expectet abso lutionem superioris: nisi illis sitanexa aliqua excommunicatio reseruata: vt in casibus bullæ de coena domini: tũc enim non debet absolui a non reser- uatis. Et hæc est contra Adrianum, &<-P> @@0@ @@1@ d. Tho. loqui in additionibus. q. 9. art. 2. ad. 4. Sed quid faciendum quando superior non vult committere facul- tatem absoluendi a reseruatis, & non expedit confiteri eidem? vtrum infe- rior possit tũc absoluere à reseruatis? Respond. quòd iam supra dictum est, quòd in quocunque casu potest quis licitè non confiteri superiori, licet ac cedere ad sacramentum eucharistiæ: si superior nolit cōmittere facultatẽ absoluendi: nihilominus inferior nō potest absoluere a reseruatis. Poeni- tens tamen poterit accedere ad eucha ristiam ita bene ac si esset decies abso lutus. Quia in tali casu est censendus nō habere copiā confessoris. Tamẽ ha bita oppurtunitate tene{t$} confiteri de illo peccato. Videat tñ poenitens vt iā diximus quòd habeat sufficientẽ cau- sam non cōfitendi proprio sacerdoti.<-P> @@0@ @@1@ non integram, vel aliâs informẽ satis fiat præcepto confessionis? Durandus .4. dis. 17. q. 14. &. 15. dicit duo. Primũ in quocunque casu confessio non est iterāda, adimpletur præceptum de cō fessione. Quia ecclesia non obligat ad faciendum opera in gratia: sed ad su- bstantiam actus. Et de hoc nemo dubi tat. Secundũ in quocunque casu con- fessio non sit valida, non adimpletur præceptum de cōfessione. Patet in di- cto ca. oĩs vtriusque sæxus, debet cōfi- teri omnia peccata, & poenitentia im posita, &c. Clarum est ꝙ si non imple tur præceptum, confessor non debet imponere poenitentiā nec poenitens tenetur acceptare. Quia non est ibi sa cramentũ. Sed dubia est nihi hæc ꝓ- posito, cũ ecclesia vel non possit obli- gare, vel nō obliget ad actũ interiorẽ: & iste confiteatur oĩa peccatasua, etiā<-P> @@0@ @@1@ Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|