Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
quo loquimur, contributio in fine anni redhi- beatur, aliquale tamen est onus, dum pecunia traditur diu pòst restituenda, & Ecclesiastici a- diguntur ad id, à quo per suum priuilegium sunt prorsus immunes: quod voluit cauere Concilium, sicut in Bullâ Cœnæ cauetur, Excommunicat. 18. in quâ etiam sponte data & concessa recipi pro- hibentur. Pro quo faciunt quæ adducit P. Fra- gosus Tomo 2. Disput. 3. num. 318. §. Quoad alia. exactionis dictus possit, & excommunicatio vi- tari, plus aliquid restituendum affirment in fine anni in recompensationem dicti incommodi & interesse. Quod tamen Cardinali Lugo num. 141. citato non placet: quia accipere plus pro incommodo pecuniæ anteà datæ, esset vsura, nisi propter lucrum cessans, aut aliud damnum emergens, accipiatur. Neque etiam hoc modo euitaretur censura; quia si id fieret inuitis Cleri- cis, iam imponeretur illis aliquod onus, cogendo eos ad mutuandum sub vsuris: si vero consen- tientibus, neque grauamen vllum ex hoc sen- tientibus; non est necesse plus aliquid dare, cùm non sit contra immunitatem; quia non cogun- tur ad contributionem, vel aliquod grauamen, sed ipsi voluntariè volunt ad vitandas publicano-<-P> @@0@ @@1@ dari modo illo faciliori & securiori. ta sint, possunt tamen efficaci ratione redar- gui. Nam licet ob puram carentiam pecuniæ nihil possit peti, propter onus tamen eidem adiunctum, & pretio æstimabile, iustè po- test peti, & iustè debet exolui. Atqui, vt fa- tetur citatus Auctor, cùm inuiti sunt Clerici, onus illis imponitur, quod ipse ait esse innega- bile, & consequenter pecuniâ æstimabile: quod etiam innegabile est: ergo sine vsuræ labe peti potest, & debet exolui. Item Clerici semper sunt inuiti: nam licet sponte videantur offerre, quatenus corporalis violentia non infertur, suam tamen redimunt vexationem; sicut in vsuris con- tingit. Si tamen aliquando omnino sponte con- sentiant, licet malè faciant, iuxta dicta num. 114. nulla erit restitutionis obligatio, quia de re suâ disponere validè possunt, quamuis non licitè, sicut de Beneficiariis receptissima tenet opinio, cùm Ecclesiastica bona, ex Beneficij inquam fructibus, in vsus profanos expendunt. quendo, quando libertas Ecclesiastica exactione iniustâ læditur: aut directè, quia Ecclesiastici, aut in speciali, aut simul cum aliis ad contribuen- dum adiguntur: aut indirectè, quando attentis circumstantiis, licet de illis non fiat mentio, i- dem reipsa coguntur per ambages quasdam sol- uere quod alij, ad quos exactio manifestè dirigi- tur. Tunc quidem obligatio ad restitutionem non videtur posse negari. Quod cum Richardo
firmat. Et ratio est. Quia ibi interuenit rei alienæ contrectatio inuito domino, & ita rapina hone- sto exactionis titulo palliata. cium videri prædictam doctrinam reijcere suprà num. 41. quatenus ait peccari contra immunita- tem, non tamen esse obligationem restituendi: quia malus animus non facit quòd res, quæ a- liàs non erat contra iustitiam, sit contra illam, & afferat obligationem restituendi. Sed certè Pa- ter Sancius contrarius non est: loquitur enim in casu, quo exactio licitè Ecclesiasticis possit imponi; & tamen malo animo imponitur, ex intentione scilicet deprauatâ eos grauandi. Et hoc in casu locutum ait Richardum, quem im- pugnat adductâ nuper ratione, & exemplis de- monstrat, Auctorumque suffragio vt non ap- pareat vnde certam doctrinam reiicere videatur. Addit autem positâ iustitiâ exactionis, malum a- nimum tantùm esse contra charitatem, quod om- nino certum apparet: vnde & impugnatio Cardi- nalis Lugo non videtur ad intentũ; dum ait non solùm esse contra charitatẽ, sed etiam contra im- munitatem, quando exactio indirectè est contra Ecclesiasticos, quia per circuitum quemdam, id, quod directè disponi non poterat, obtinetur. Illud namque P. Sancius non negat, sed in casu alio loquitur, vt vidimus, & ampliùs ipsum consu- lenti patebit. ce & lateribus coctis, quæ Religiosi vendunt, quia eorum habent officinas, alcaualam esse sol- uendam contenderet. Cuius conatus irritus ex-<-P>@@ <-P>titit, nec pietati, nec rationi conformis. Tum quia hoc non erat in vsu, qui maximè attendendus in hoc genere, etiam contra iuris regulas, vt Tex- tibus, & Doctoribus probat Dom. Solorzanus Tomo 2. Lib. 2. Cap. 3. num. 53. & in Politicâ pag. 269. §. Y esta costumbre. Tum quia eo in genere Religiosi præsertim grauabantur, quod esse con- tra immunitatem jam vidimus num. 112. Tum etiam quia alcauala non debetur ex omnibus, quæ venduntur, vt patet ex multis, quæ iuxta leges Hispaniæ adducit P. Molina Disput. 664. Ergo ex generali dispositione immeritò censen- tur comprehensa illa, de quibus agimus, cùm in illis sit ratio specialis ob vendentium immunita- tem. Tum denique quia Ecclesiastici alcaualam non debent, vt est certum: & in Hispaniâ soli venditores alcaualam debent, non emptores, quidquid de Portugalliâ sit, in qua & venditor & emptor pro dimidio soluunt. Est ergo euidens illam non debere, nec posse nisi per summam in- iuriam, & immunitatis temerationem exigi. Quòd si gabella ementibus imponatur, alia est quæstio, de quâ iam dictum §. præced. & cùm imposita non sit in prædictis, nullus relinquitur titulus exigendi.
tribuendum, est verum: pro quo in pri- mis stat communissima Doctorum sententia, quando vtilitas proximè & directè illos concer- nit; vt si inundatione, aut hostium irruptione domus aut prædia eorum damnificata sint, aut periculum proximum & manifestum immineat. Quibus pro Indiis addere possumus id, quod est frequentissimum, emundationem scilicet fossa- rum, per quas aqua è fluuiis ad irrigationem de- ducitur prædiorum; quorum magna pars ad Re- ligiosos spectat. Pro quibus videri potest Bona- cina in explicatione Bullæ Cœnæ Quæst. 19. §. 3.
liæ communes omnibus, quæ & Ecclesiasticos vti Reipublicæ membra pertingunt, quales sunt in reparatione murorum, pontium, viarum &c. Circa quæ grauissimum extat Lateranensis Con- cilij sub Innocentio Tertio decretum, & habe- tur in Cap. Non minùs, de immunitate Ecclesia- stolicam Sedem recursus nullus indicitur, sed iu- dicio Episcopi & Cleri remittitur vtilitatum & necessitatum examen: & benè illis inspectis, ac talibus deprehensis, obligatio sub mortali subest eisdem succurrendi. @@0@ @@1@ nis onus incumbere, quia iniustitia manifesta committitur. Si enim illi essent laici, ex justitiâ tenerentur; non quidem legali tantùm, quâ de- bet quis commune bonum priuato suo præferre: ex illa enim non consurgere obligationem resti- tutionis non immeritò affirmari potest; sed ex commutatiuâ. Sicut enim debet quis mercedem soluere in domo aut villâ suâ laboranti, ita & la- borantibus in Republicâ, cuius est ciuis, quando illius labor in eius cedit vtilitatem. Iam quòd laici non sint, sed Ecclesiastici & sic soluere non debeant, ratione priuilegii habetur: Atqui illud in casu, de quo loquimur, cessat, sic disponente Pontifice, aut potiùs declarante, cùm ius naturale id exigere videatur; vt scilicet partes omnes bono communi prospiciant: ergo ex iustitiâ tenentur sicut laici, & ita eâ violatâ ad restitutionem obli- gantur. Quod colligo ex P. Suario lib. 4. Defen-
obligationem agnoscit, quod de aliis consequen- ter asserendum. proximè videntur ad Ecclesiasticos spectare; quia non ad propria bona, neque Reipublicæ, cuius sunt ciues, sed totius regni pertinent: vt cùm de expeditionibus agitur, juxta Cap. Non minùs citatum, aut de aliis, ratione quarum non oriri obligationem in Ecclesiasticis ad contributio- nem, communiter docent scriptores; sicut ne- que ratione necessitatum aliquarum Reipublicæ, quæ possent non vrgentes judicari. Si enim ra- tione illarum obligandi essent, immunitas nullius esset momenti: semper enim ob necessitates, aut vtilitates gabellæ imponuntur; aliàs essent pror- sus iniustæ. Pro quo videri possunt P. Sancius
tur. Non videtur autem benè explicari tertius necessitatis modus, ex eo quòd sit communis re- gno: nam talis esse sic communis regno potest, vt grauissimè vrgeat, qualem in Hispaniâ annis proximioribus vidimus tot cinctâ rebellibus, & externorum incursionibus impetitâ. Et quidem mutante regno omnia nutant, & maius inde damnum Clericis timeri potest, quàm si in ciui- tatibus, quas incolunt, pontes, aut viæ non sint conuenienter instructæ. Rege ergo tunc onus aliquod imponente, iudicare rationabiliter Præ- lati & Clerus poterunt, ad illud se subeundum teneri. Et ita tandem fatetur P. Sancius num. 35. quoad obligationem contributionis. Quo euen- tu grauis insurgit difficultas an debeat Sedes A- postolica consuli. Nam licèt Concilium Latera- nense eam citato in Capite non imponat obliga- tionem, habetur tamen Cap. Aduersus, eodem Ti- tulo, verbis illis ex eodem Concilio: Propter im- prudentiam tamen quorumdam, Romanus Pontifex priùs consulatur, cuius interest communibus vtilitatibus prouidere. Sic ibi: vrget item Lateranensis alterius sub Leone X. decretum, de quo num. 114. ver- bis illis: Prælati etiam præmißis absque expressa Ro-
Pro eodem est Extrauagant. 1. Eodem Titulo, & sic Pharaonius cum aliis Tractat. 2. Seßione 10.
<-P>qui censeant recursum ad Pontificem non esse necessarium: ex quibus aliquos adducit P. Sancius citato Capite 55. num. 26. propter quorum aucto- ritatem id censet probabile; sic enim accipien- dum quod in fine ait verbis illis: & hæc sententia
aut esse potest, eam videri probabilem Doctori- bus citatis, cùm illi eam absolutè proferant, & non tantùm probabilem esse dicunt, quod dici sæpiùs de sententiâ illi oppositâ solet, quam Au- ctores amplectuntur. Sensus ergo est probabi- lem esse iis Doctoribus, id est, auctoritate eorum, vt verba dicta in auferendi casu proferantur. Et illi quidem generaliter loquuntur, & non tantùm quando necessitates proximè tangunt Ecclesiasti- cos. Quando autem huius generis sunt, multi alii idem tuentur Auctores, quos adducit & se- quitur Diana Parte 1. Tractat. 2. Resolut. 41. & 133. Quibus addendi P. Sancius Cap. 55. citato num. 7. & Cardinalis Lugo Disput. 36. citatâ num. 129. Licèt num. 130. aliter censeat, cùm per mo- dum tributi contributio imponeretur. Sic etiam Bonacina suprà. Sed neque in hoc casu posse sine licentiâ Sedis Apostolicæ procedi, sunt qui te- neant, quos adducit & sequitur Diana Parte 5. Tract. 1. Resolut. 11. Sic declarans mentem suam circa dicta in contrarium citatis locis: vbi tamen manifestè oppositam est sententiam amplexus, vt cōsulenti cōstabit. Excipitur autẽ casus periculi in mora, pro quo ipse in speciali adducit plures Resol. 133. citatâ; quibus adde P. Sancium suprà n. 28. vbi alios refert. P. Fragosum Tomo 1. Parte 1. disp. 4. n. 333. P. Dicastillum suprà n. 106. & D. Villaroel Parte 2. Quæst. 18. art. 5. n. 87. sophandum sit iuxta scriptorum obseruationes. Aliqui enim ita absolutè asserunt; alii tamen cum distinctione. Necessitas enim obligans ad gabel- læ impositionem potest contingere in exactione quæ ad vnum actum, vel ad breue tempus fit; vel longiori est tempore duratura. Si priori modo contingat, inconsulto Pontifice totum negotium absoluitur: si posteriori, consulendus vtique, non pro inchoatione, sed pro continuatione. Sic cum Patribus Suario, & Palao Diana citatâ Resol. 11. Quando videlicet consuli etiam tunc potest; stare enim potest, vt neque pro continuatione valeat consuli, vt in remotissimis regionibus, aut impedimentis aliquibus interiectis. Et pro neces- sitate, quando ad inchoandam impositionem non occurrit notabilis difficultas, varia adducuntur exempla Florentiæ, Panormi, Mediolani, & aliarum ciuitatum, in quibus ex Pontificiâ tan- tùm concessione gabellæ impositæ sunt, habito pro eâ recursu; cùm tamen necessitates Eccle- siasticos proximè attingerent, ob inundationem & pestem. Quod & sic Romana Rota declara- uit in vna Leodiensi die 19. Martij 1604. vt de praxi non videatur posse dubitari. necessarium in quocumque casu, non ideò cen- sent inconsulto Episcopo & Clero id fieri posse, quamuis aliqui eorum neque hoc necessarium videantur iudicare, vt videri potest per adductos à P. Suario Lib. 4. Defensionis Cap. 26. num. 7. Sed communior sententia adeundum affirmat Epi- scopum & re inter vtriusque fori Capita benè per-<-P> @@0@ @@1@ tuendum: Pro quo videndi P. Molina Disputat. 672. num. 4. P. Sancius num. 10. & Cardinalis Lugo num. 129. Cùm enim grauamen hoc tum laicos tum Clericos tangat, ab omnibus debet approbari: iuxta Regulam iuris in Sexto satis no- tam: Quod omnes tangit, debet ab omnibus appro-
nam libertas Ecclesiastica debet omnino seruari in omnibus, per quorum obseruantiam non in- cipit Reipublicæ esse damnosa: Atqui ex eo quòd vrgente necessitate contributionis adeatur Episcopus, & Clerus consulatur, non incipit li- bertas esse damnosa, quia non impeditur subsi- dium, sed reuerentia personis Ecclesiasticis ex- hibetur, per quod meliùs id, quod intenditur, potest obtineri: sic enim Ecclesiastici non adeò grauiter ferunt impositiones, quæ illis sunt sem- per admodùm odiosæ. Ergo adiri debent, & cum eorum beneplacito res ista disponi. clesiastici nolentes contribuere, possint à laicâ potestate compelli, & in eorum bonis fieri exe- cutio. Circa quod affirmant plures apud Dia- nam Parte 1. Tract. 2. Resolut. 42. & P. Sancium Dub. 55. num. 30. qui contrarium cum multis aliis statuunt, ex quibus P. Dicastillus suprà num. 101. Et id quidem robustè confirmat P. Sancius num. 31. & P. Fragosus num. 332. & est lege Hispaniæ apertè decisum, quæ est. 54. Titul. 6. part. 1. in quâ post declaratam Clericorum obligationem ad contribuendum, ita dicitur: Pero para esto facer, Quod & jure Canonico satis clarè insinuatum Cap. Non minùs, & Cap. Aduersus, citatis. Pro quo & est ratio nuper adducta; quia scilicet im- munitas debet obseruari quantùm potest sine Reipublicæ nocumento: quod hîc etiam acci- dit: vbi non solùm abest damnum, sed & vtili- tas accrescit; quia Prælati mandatum expeditio- rem reddit contributionem. Videatur Cardin. Lugo in Responsis moral. lib. 5. dub. 3. num. 6. tè, aut executionem differant, deberi ad superio- rem appellari docent plures, quos adducit & sequitur P. Sancius suprà num. 32. In periculo au- tem ob moram possent auctoritate laicâ bona Clericorum pro rata onerum occupari: quod cum multis tenet citatus Auctor num. 33. eâ ra tione; quia Rex jus habet ad protegendum re- gnum, etiam contra Ecclesiasticos, vbi iudex Ec- clesiasticus id detrectat, & est periculum in mo- ra. Quæ quidem ad particulares necessitates ita applicanda, vt Rex per suos magistratus etiam habeat jus defendendi & conseruandi omnes ci- uitates, ex quibus regnum coalescit; neque enim regnum aliquod est vniuersale Platonicum.
situm, vt vidimus num. 120. tunc contri- butionem faciendam vbi laicorum non suppetunt
an scilicet hoc semper faciendum, & quæ debeant facultates intelligi, priuatorumnè, an communi- tatis, quæ dici Propria ciuitatis solent? Circa quod diuersi sunt opinandi modi. Quidam enim dicunt tunc tantùm teneri Ecclesiasticos ad contributio- nem pro communibus necessitatibus, quando lai- corum bona non suppetunt, quod satis videtur adductus Textus indicare. Sic Angelus, Azeuedus, & Stephanus apud P. Sancium Dub. 55. citat. n. 19. P. Suarez Lib. 4. De fœminis Lib. 4. c. 26. n. 14. alios Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|