Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula
Yüklə 5,7 Mb.
|
|
accidens. Confessio nan suapte natura debet esse integra, ac per hoc vni sacerdoti: alioquin non esset confessio / sed confessiones. sed quoniam per accidens est / ꝙ sacerdos iste cui hic cōfitetur/ non habet potestatẽ absoluendi ipsum ab omnibus que cōmisit, ĩdeo per accidens & peccatum reseruatũ/huic confessum/recon fitendum est episcopo: & confessio partialis euenit salutifera. Vltra predictos autem tres modos quibus confessio per accñs non integra inuenitur, quartus quo est/quo etiam per accidens non integra admittitur confessio: quum quis non potest explicite confiteri peccatum suum abs reuelatione cōfessionis/ vel abs periculo fame vel vite aliene. Tunc. n. aut differat confessionẽ/ vsquequo confessor habeatur abs hmōi sequelis (qm̃ perinde se habet ac si non haberet copiā cōfessoris: quia nō reputatur cō= fessor qui non pōt omnia audire) aut si opus fuerit / cōfiteatur cũ reliquis explicite/illud seu illius circunstantiam implicite/cũ animo confitendi explicite de hoc quum copia cōfessoris ad hoc idonei erit. Et tunc confessio ista esset non integra per accidens: quia non ex intentione penitentis/ sed ex carentia confessoris in= tegri. Hanc doctrinam ego non approbarem, nisi viderem in supradicto ecclesie vsu confessionem non integram per accidens quando admitti, & rationem suffragari: quia est per accidens non integra. melius videtur prouideri conscientijs cōicantium si sic confiteantur/ꝗ̈ si cōicent dilata tota cōfessione. Memento hic ponere in practicā ea que diximus in tertia cōditione cōfessio nis de occultato habitu/si fieri potest, anteꝗ̈ precipites sentẽtiam ꝙ deficit confessor integre potens omnia audire. @@0@ @@1@ ¶ Vndecĩa. secreta/exclusiōe internũcij/epłe & testis. Ex eo. n. ꝙ confessio fit sacerdoti in persona dei/excluduntur testes. ex eo vero ꝙ sacramentalis tam actio ꝗ̈ passio personalis est/excludun tur tam epistole ꝗ̈ internuncij. Monstrat autem hoc veritas for me sacramentalis quum dicitur absoluo te: nam li te demōstrat presentem personam: sicut in consecratione eucharistie li hoc de monstrat contentum sub presenti hostia. Et propterea non pōt quis sacramentum penitentie per procuratorẽ suscipere nec per scripturam: sicut non potest baptizari quis per procuratorẽ nec per scripturam. Verum aduerte hic perspicaciter duo. Primo quo ad confessionem per interpretem / ꝙ licet in casu quo non propria lingua intelligitur/possit fieri confessio per interpretem, non tamen tenetur aliquis ad hunc modum confitendi: quia nō tenetur nisi sacerdoti confiteri per seip̃m. & tanto minus/quāto interpres quum non se teneat ex parte sacerdotis cui vt deo pctā reuelantur/ sed ex parte penitentis ex cuius ore loquitur, non te= netur sigillo cōfessionis proprie dicto/ sed sigillo fidelitatis tenere secreta confitentis peccata. Secundo quo ad scripturam: ꝙ licet mutus non valens signis cōfiteri/ possit per scripturam pñtialiter manifestare sua pctā, non tñ tenetur ad hũc modũ cōfitendi: ꝗa scriptura ex sui natura est publica: cōfessio autem ex sui natura est secreta. Et si fiat pñtialiter, debet penitens tenere scripturam in manibus suis/& non tradere in libertatem confessoris, vt sic minus habeat de publico. Habere autẽ pctā scripta ad succur= rendũ memorie confitentis / & ex scripture lectione confiteri, laudabile est adminiculum humane memorie ad integre confi tendum. Absolutio autem nullo pacto potest fieri in scriptis tm̃. & si fiat siue in p̃sentia siue in absentia / nulla est: sicut si verba forme eucharistie aut baptismi in scriptis proposita sint/nihil operantur ad sacramentum. Expedit autẽ aduertere/ꝙ mutus a natiuitate/confiteri tenetur ꝑ nutus & signa vt melius potest. Is aũt qui postea factus est mutus, si scit legere, tenetur cōfiteri<-P> @@0@ @@1@ ¶ Duodecima/lachrymabilis: hoc est contrita: hoc est cũ displi= centia omniũ pctō℟ mortaliũ cōmisso℟ supra omne odibile/& cũ proposito vitandi omne pctm̃ mortale supra omne vitabile. Has. n. duas condōnes exigit contritio humana: alioꝗn contritio non est. Ve℟ quia de cōtritione in ordine ad cōfessionẽ pñs est doctrina, scito multipliciter admitti cōfessionẽ pro lachrymabili. In primo gradu lachrymarum sunt confitentes cum vera con tritione: hoc est humana/ formata charitate: imitantes illum qui ait. dixi confitebor aduersum me iniustitiam meam dño/ & tu remisisti impietatem peccati mei. & illam de qua dictum est. dimissasunt ei pctā multa qm̃ dilexit multum. In secũdo gradu sunt confitentes vere contriti cōtritione humana: qui sicut nihil sibi conscijsunt, ita nec olei in proprijs vasis sunt conscij/exeun tes obuiam sponso & sponse. Et hos credimus fieri de attritis con tritos contritione formata virtute clauium: ita ꝙ si contingit hos cōfiteri informes/ absoluti tñ formati regulariter sunt. In tertio gradu sunt cōfitẽtes cũ attritione quidẽ laudabili / cōtritione aũt ambigua. Et hisunt tā illi ꝗ dicũt displicer̃ sibi offensas patratas<-P> @@0@ @@1@ <-P>in deũ/& intendere in futu℟ cauere a pctĩs mortalibus secũdũ posse suũ, ꝗ̈ illi qui ita se hñt ad deũ cōfitendo/ sicut se habẽt ad hoĩes maiores offensos quũ petũt veniā/ dicentes. displicet mihi ꝙ te offendi, amplius te nō offendam/parce mihi. Vtri. n. dolẽt de p̃terito/ & intendũt vitare in futurũ. Sed qm̃ p̃t animus eo℟ dupliciter esse affectus (vel ita vt virtualiter intendant pctā vi tare supra omne vitabile/ & similiter ꝙ virtualiter displiceat eis mortale cōmissum supra oẽ odibile: vel ita vt virtualiter non se extendat ad hec: quia nec dilectio dei acquisita seu humana tm̃ dominatur in corde/vt preponat vere dei amorem & obedien= tiam omnibus delectabilibus/honorabilibus & vtilibus) ideo dubia est horum contritio. Nam si primo modo sunt affecti/ essent contriti contritione saltem humana: si vero secundo mō/ non essent etiam humana contritione contriti. Vtrorũ tamen confessio ab ecclesia vt lachrymabilis admittitur: non audeo ta= men dicere ꝙ vltimo modo dispositi regulariter fiant virtute clauium de attritis contriti. Non sunt autem penitentes in tentationem precipitandi a confessore nimis zelante / & im= prudenter inuestigante an displiceant sibi cōmissa supra omne odibile in particulari, puta mortem / paupertatem &c. aut si intendit vitare mortalia supra omne vitabile: puta dire= ptionem / occisionem &c. multos enim huiusmodi inter= rogatio induceret in tentationem. Sed si dubitat rationabiliter de tenui displicentia vel proposito vitandi, declaret sibi quid importat peccatum mortale: scilicet refutare deum pro vltimo fine: quod quantum ad factum/licet non quantum ad affectũ, perinde est vt refutare deum pro deo. ac proinde videat ꝙ si dixisset regi / nolo te in regem, quantum esset dolendum & cauendum si semel impetraret veniam, & ꝗ̈ fortiter & firmi= ter proponeret se omnem suam diligentiam adhibiturum vt in futurum non incideret in tantum excessum. ita in proposito compareat coram deo/petendo veniam, dolendo ꝙ totiens deũ<-P> @@0@ @@1@ ¶ Tertiadecima / accelerata: hoc est post cōmissum mortale nō dilata si cōmoditas confitendi adest. Et sic intellecta hec condi= tio, quantum ad exequutionem confessionis/consilij est/non pre cepti: quantum autem ad propositum confitendi, periculi est/ne subito preoccupatus morte non habeat spatium penitendi. Et quantum ad vitationem huius periculi, seu quātũ ad recessum a statu peccati mortalis, tenetur homo statim habere propositũ confitendi. non autem quantum ad vitandum nouum peccatũ mortale: hoc est si homo vult assequi recessum a peccato mor= tali & a periculo moriendi sine penitentia, tenetur necessario ad statim habendum propositum confitendi &c. si tamen post cō missum mortale hoc nō proponit/non propterea peccat de nouo mortaliter. Et rō dictorũ est: quia preceptũ tam de cōfessione ꝗ̈<-P> @@0@ @@1@ ¶ Quartadecima/fortis: hoc estsuperans timorem retrahentem a confitendo & explicando peccata. Et licet timor debeatita su perari/vt penitens audeat per semetipsum peccata sua dicere: si tamen fortitudo tanta est/vt vel per semetipsum dicendo vel in terroganti confessori respondendo / omnia confiteri deliberet & opere compleat, sufficiens fortitudo est: quia timor non domina tur in animo ad dimidiandam confessionem. Et licet persona ali qua nunquam auderet dicere aliqua peccata nisi interrogata: ex quo tamen intendit non complere confessionem nisi explicatis omnibus/ & tantum facere vt interrogetur ita & taliter ꝙ dicet omnia, sufficienter fortis est vt mulier. Si autem potius sacrile= gium dimidie confessionis mauult incurrere ꝗ̈ explicare pecca= ta / quia confessor abs interrogatione de illis concludit cōfessio nem & absolutionem impendit, eterne damnationis mortem in currit ex sua timiditate. ¶ Quintadecima/ accusans: hoc est sibijpsi imputans peccata,<-P> @@0@ @@1@ <-P>nō celo/non diabolo/non mundo/nō carni/nō socijs/nō cōplexio ni &c. Siłr accusans se /non excusans: nā circunstantias aggra uantes debet explicare, excusantes aũt debet tacere. imperfectio= nis siquidem est has afferre: criminis autem non parui est/reijce re iniquitatem suam in alias causas. ¶ Sextadecima ac vltima est/parere parata: hoc est ꝙ penitens sit paratus ad satisfactionem pro peccatis suis debitam iuxta ar= bitrium cōfessoris: alioquin sacr̃m penitentie imperfectum esset/ carens tertia sui parte que est satisfactio. Intellige aũt hanc con= ditionem appositam secundũ cōem penitentium cursum. cōiter enim cōfitẽtes de mortalibus/veniunt nō vt qui satisfecerint/sed satisfacturi de suis peccatis. Si constaret enim aliquem satisfecis se, sufficeret ei ꝙ secundum preparationem animi esset sic dispo situs / ꝙ est parere paratus si debet satisfacere. & hoc includitur in hoc ꝙ dicitur parere paratus ad satisfactionẽ debitam. Siquis autem tam parum dispositus est ad penitẽtiam/vt nullam velit acceptare a se agẽdam in hac vita satisfactionem/ sed absolui pe tit remittendus ad penam purgatorij, absolui pōt/tanꝗ̈ parere pa ratus per satisfactionem purgatorij: ne desperatus in infernum se precipitet, a quo nō multum distare videtur qui in hmōi ꝑtina= cia persistit. Et tunc confessor absolueret a peccatis/ & non liga= ret ad penam, sed ligatum ad penam relinqueret foro acerrimo diuinæ iustitiæ puniendum temporaliter. Nec sacramentum penitentiæ esset omnino perfectum secundum suæ materiæ par tes integrales: quia sacramẽta omnia ad presentẽ vitam spectant, in qua satisfactio valde manca esset. Hic tamen defectus non an= nullaret sacramentum: quia essentialia saluarentur. nitentis vel ex parte cōfessoris. Et quia in cō/ fitente quattuor inueniuntur (scilicet contritio/confessio/ satisfa= ctio/& habilitas ad sacramentũ) ideo sigillatim pertransire hec oportet / vt clarior sit doctrina. @@0@ @@1@ ¶ Contritio igitur ex duobus integratur: scilicet ex displicentia preterito℟/ & proposito vitādi futura. Si totaliter deficeret cōtri tio/esset sine dubio iteranda confessio: quia nec cōfessio esset sed cō fessionis simulatio vbi totaliter contritio deficeret. Impossibile siꝗ dem est/vt confitea{t$} quis sine aliqua displicentia pctĩ: nā qui cō fitetur/proponit suũ pctm̃ vt malũ proprium quo desiderat ca= rere: & ꝗ̈tum appetit exonerari/tm̃ sibi displicet peccati onus. Qui aũt solum narrandi gr̃a cōfiteretur, non nisi equiuoce confitere tur: confessio. n. sacr̃alis/detestatiua est pctō℟ confitentis. Quod si attritio pro parte inueni{t$} (puta quia displicet offendisse deũ, sed non habet ꝓpositũ vitandi futura/ꝗ̈uis hẽat velleitatem: pu ta non habet aĩum restituendi aliena/nō habet animũ relinquen di cōcubinam/ꝗ̈uis vellet non offendere deũ) ex tali defectu cō tritionis pnĩa redditur nō vera: vt patet de pe. & re. ca. quod qui dam. & absolutio neganda est. Et proculdubio sacrilegium cō= mittit tā confessor talẽ absoluens/ꝗ̈ penitẽs absolutionẽ suscipiẽs: quia iniuriam inferunt sacr̃o penitentie. Et qm̃ talis sic cōfitens/ sicut in sue attritiōis defectu ꝓponit se deo vt impenitẽtẽ (quia vt perseuerantem in peccati mortalis statu scienter & aduerten ter) ita eccłie clauibus proponit se similiter vt impenitẽtem/ex= plicando suum animũ non deserendi statum peccati mortalis, ideo confessio huiusmodi est iudicio meo iteranda de necessitate quātumcun integra fuerit: non quia fuit informis, sed quia per se fuit contra formam sacramenti: nam sciens & prudens proposuit se vt inabsolubilẽ. Si demum contritio ambas par tes habet / scilicet displicentiam preteritorum & propositum vitandi futura, sed imperfecte (puta sic se habet acsi ho= minem offensum placaret: puta parce preteritis / decetero non te offendam) ex huiusmodi imperfectionibus contri= tionis non est iteranda confessio: quia perfecta contritio etsi exigitur ad deletionem peccati apud deum, non tamen exigitur ad deletionem peccati apud forum penitentialem ecclesie: pōt. n.<-P> @@0@ @@1@ ¶ Ex confessionis autem vnico tantum defectu redditur cōfessio necessario iteranda: scilicet si non est integra. Et hoc etiam intelli gitur si per se & formaliter (hoc est si voluntarie) non est in tegra ex parte confitentis: vt superius declaratum est. Contingit autem hoc (vt etiam predictum est) dupliciter. vel quum con fitens/ex verecundia &c. tacet aliquid necessario dicendum. vel quum tam crasse cogitat de confitendis/ vt omittat ea que com= muniter omnes confitentur: puta si non habet animum absti nendi a mortalibus: quod etiam minime muliercule explicare solent. Hec. n. & similia reducunt confessionem dimidiam ma terialiter/ad dimidiam formaliter/ propter propinquitatẽ animi ad incuriam de integritate confessionis. ¶ Ex satisfactionis autem defectu/nullum scio casum quo rite confessus & absolutus teneatur necessario confessionem iterare. Nam si satisfactionem a confessore impositam/in peccato mor= tali perfecit, non propterea iterare tenetur confessionem: quoniā sine penitentia sunt dona dei: vt dicitur ad ro. xi. Et si satisfactio informis non valet vt satisfaciat deo, sufficit tamen ecclesie/non minus ꝗ̈ confessio informis. Si quo satisfactionis iniuncte peni tens est oblitus, non propterea tenetur iterare confessionem: tum quia sine penitentia sunt dona dei. Tum quia potest commutari/ estimando ꝙ satisfactio oblita non excedebat tria psalteria / aut annũ ieiunij/aut elemo synā centũ ducato℟/& hmōi. Tum ꝗa<-P> @@0@ @@1@ ¶ Ex inhabilitate demum confitentis ad susceptionem sacr̃i/ propter ecclesiasticas censuras (quia scilicet est excōicatus siue maiore siue minore excōicatione: vtra siquidẽ excludit a passi= ua participatione sacr̃o℟) impediri sacr̃m/pōt dupłr intelligi. Primo vt sacr̃m nullum sit. Et iuxta hunc sensum non verifi= catur: qm̃ sicut cetera sacramẽta ab excōicatis sumpta/sunt vera sacramenta, ita & sacramentum penitentie. Secundo vt sacr̃m in iudiciũ sibi sumatur. Et hic est sensus verus: quia excōicatus/ ab omnibus excluditur sacramentis, & nullum sacramentum ab excōmunicato suscipitur abs sacrilegij crimine. Et quoniā alia est questio an excōmunicatus /illicite & indigne immisceat se sacramentis, & alia questio an excōmunicatus suscipiat ve℟ sacramentum quodcũ sit illud: & veritas nostri propositi ex fecunda pendet questione. ideo si ve℟sacr̃m penitentie susci= pitur ab excōicato, nō habet excōicatio vnde cogat ad sacr̃i pñie iterationẽ: si autem sacr̃m ab excommunicatione annullaretur/ oporteret sacramentum iterari. Ex iure autem excōmunicationẽ annullare suscepta sacramenta non habetur: quum tñ multa ex cōicatis sint sic inhibita/ꝙ facta sunt irrita: vt acquirere benefi= cia/eligi &c. Vnde consequens est vt excommunicati confessio ĩntegra si subsequuta est de facto absolutio sacramentalis / non sit necessario iteranda: sicut non est iteranda persolutio borarum canonicarum quas excommunicatus exoluit cum alijs solen= niter in ecclesia, & tamen a participatione aliorum qui medie=<-P> @@0@ @@1@ ¶ Et de potestate quidem constat secundum iura / ꝙ si deficit confessori potestas ordinis / quia non est sacerdos, aut potestas iurisdictionis/quia nec ordinariam nec delegatam iurisdictionẽ quouis modo habet, aut vsus potestatis/quia est excōmunicatus maiore excōicatione/aut suspensus ab hmōi vsu, confessio iteran da est: quia absolutio nulla fuit. Et ideo sacr̃m nullum fuit: quia defuis ipsius forma que est absolutio. Memento tamen hic supradictorum de absolutione: scilicet quando gesta tenent ratione publici officij propter cōmunem errorem facti cũ titulo: quia tunc tenet etiam absolutio sacramentalis/nisi deficeret ptās ordinis: quia potestas ista non potest suppleri a iure positiuo. Hodie quo propter constitutionem concilij constantieñ. sub martino. v. non est iteranda confessio absolutorum ab excōicato &c. nisi fuisset denunciatus/ aut ꝑꝑ notoriam ꝑcussionẽ clerici excōicatus: quia canon ille concedit receptionẽ sacramentorum ab excommunicato/nō releuando excōmunicatum: constat aũt ꝙ absolutio non est in fauorem absoluẽtis sed absoluti. Si vero confessori potestas defuit absoluendi a solis casibus aliquibus re= seruatis / de quibus penitens ei est confessus & de facto absolu tus ab eodem, quando sibi constabit hic confessoris error/non te netur iterare confessionem totam/ sed confiteri de illis reseruatis tantum/sicut si tunc fuisset missus ad episcopum pro absolutio ne illorum. ¶ Ex defectu vero scientie quando confessio est iteranda vel nō iteranda/relinquo prudẽtis arbitrio: vt fingularibus condōnibus<-P> @@0@ @@1@ ¶ Ex parte demũ voluntatis/si finxit absoluere & nō absoluit/ aut si non erat tunc mentis compos (quia deficiẽte ei vsu liberi arbitrij) aut quia noluit absoluere, cōfessionem iterare oportet: quia sine vera absolutione sacramẽtum nullum est. Memẽto inter omnia hec/ꝙ quando oportet iterare cōfessionem, si eidem confessori persona confitetur/non oportet iterare particulariter re plicando, sed sufficit dicere. dico meam culpā de illis omnibus que alias dixi pa. v. & penitentiam taxatam ab eodem in me= moriam reuocare saltem modo superius explicato. Vt sic con= fessio olim facta perficiatur & continuetur cũ noua contritione/ satisfactione & forma sacramenti. scientiam/prudentiam/bonitatem / sigillũ. Et de potestate quidem tam ordinis ꝗ̈ iurisdictionis dictũ est & paulo ante/ & in verbo absolutio. ¶ De sciẽtia autem in ca. omnis vtrius sexus. de pe. & re. dr̃. Sit discretus & cautus, vt more periti medici superinfundat vinum & oleum vulneribus sauciati: diligenter inquirens & peccatoris & peccati circunstantias, quibus prudenter intelligat quale debeat ei prebere consilium & cuiusmodi remedium ad hibere / diuersis experimentis vtendo ad saluandum egrotum. Vnde euidenter apparet/confessorem oportere habere scientiā inquisitiuam de circunstantijs peccatoris & peccati/& scientiā medicatiuā anime egrote. Et prima quidẽ sciẽtia necessaria est simpliciter cōfessori ad cognoscendũ & iudicādũ. q cōstat esse<-P> @@0@ @@1@ <-P>officium confessoris: quum vere & proprie sit iudex in foro pe nitentiali. Secunda autem scientia requiritur ad confessorẽ qua= tenus se habet vt medicus anime. Et quia hoe non conuenit con fessori nisi metaphorice/nec totaliter nisi sit pastor, ideo ista se= cunda scientia minus requiritur ꝗ̈ prima. Oportet ergo secundũ sacros canones confessorem habere tantam sciẽtiam vt sciat cir= cunstantias pctōris & pctĩ: siue hec sciat latine siue vulgariter. Et quoniā inter circunstantias peccatoris & peccati constat com putari/si excōmunicatus est peccator / & si tenetur ad restōnẽ/ & si est in statu perseuerandi in pctō mortali / & siquid aliud est simile/& si pctm̃ est reseruatum superiori / & si confitens est sibi subditus quo ad hoc, ideo scire prima tria horum tenetur quilibet confessor: quartum vero (scilicet casus reseruatos) qui libet impotens absoluere a reseruatis: quintum autẽ quilibet qui non vniuersalis totius mundi confessor est. Et si confessor hec nescit/& alias est idoneus, anteꝗ̈ audiat penitentem/predicat ei vt liquidet se cum doctis si incidit in aliquam excommunicatio nem, & ꝙ det sibi notitiam casuum ibi reseruatorum &c. Sine autem hac prima scientia nescio excusare a peccato mortali au= dientem cōfessiones/nisi per accidens: puta quia penitens supplet scientia aut practica, aut conscientia/ quia scitur esse personam sine huiusmodi laqueis. Hanc autem scientiam non ita intelligo exigi vt omnia peccata & excōmunicationes & circunstantias in promptu habeat: sed ꝙ sciat sic/vt audiendo confessionẽ sciat dubitare de excommunicatione/de reseruatione/ de statu/de re= stitutione &c. vt habito consilio vel recursu ad librum sciat iu dicare. Ratio autem necessitatis huius scientie est: quia sine illa officium iudicis exercet / cecus ceco ducatum prebens, & non nisi a casu recte iudicabit. Secunda autem scientia debet se ex tendere ad minus ad hoc / vt sciat oleo diuine misericordie vel vino diuine iustitie impenitentem emollire / desperatũ erigere/ pusillanimẽ cōfortare/au tremitter ead meliorẽ confessorem: &<-P> @@0@ @@1@ <-P>breuiter in remedijs necessarijs ad salutem/aut per seipsumsciat prouidere/aut remittere ad alium meliorem seu doctiorem: vel saltem sciat seipsum exonerare/dicens. fili quere alium confesso rem pro salute tua, quia ego non possum mee conscientie satis= facere de casibus tuis &c. ¶ Tertium necessarium confessori est prudentia: qua post ad= missum penitẽtem pro subdito/ hortetur vt dicat vt scit peccata de quibus ipsum conscientia remordet / & precipue grauiora/ permittat dicere etiam crassissimo modo: vt vel sic ipse con= fessor sciat quibus est inuolutus peccatis ille penitens/& de qui bus interrogaturus est. Deinde interroget prudenter circa pro= posita, & sique alia verisimiliter putat aut dubitat omissa: de re liquis non interroget. Interrogando autem non sit molestus/ nimis exacte querens numerum estimatum: non sit scandalo sus sibi aut penitenti/nimis querens circũstantias venereorum. Hoc nan vltra peccatum superfluitatis / est precipitare se aut penitentem in tentationem. Nimis autem queritur / quando ha bita peccati specie adhuc queritur. verbi gratia si mulier confite tur se cognitam extra vas naturale, sufficit/ & non queratur in qua parte corporis. Immo instruatur vt omnes vices quibus extra naturale vas est cognita/fimul adunet, & non aliter expli cando dicat/peccaui extra totiens: nec ad plus tenetur. Et si pec= catum est molliciei voluntarie/non queratur quomodo. & sic de alijs. Nec excusent se confessores super ignorantia aut desola tione penitentis: quoniam si declaretur penitenti ꝙ sufficit dicere speciem / & ꝙ non expedit dicere nec ad memoriam reuocare huiusmodi obscenos modos/sed doleat de offen sa dei, fugatur ignorantia/& aduenit consolatio. Et quod de his dixi / intellige de reliquis superfluis. Debet quo esse prudens in vocabulis, vt non nominet turpiter que turpe est audire: vt si de modo naturalis vsus coniugij instruendus est penitens, potest dicere ꝙ est vt mulier faciem babeat versus celum / & vir versus<-P> @@0@ @@1@ Sit demum prudens circa satisfactionem imponendam, vt commensurata sit penitenti magis ꝗ̈ peccatis. Declaret qui= dem quanta peccatis suis debetur/imponatur fructuosa: exhor tetur ad reliquam per seipsum exoluendam. Nec laudo impo nentes breuissimam satisfactionem tunc explendam/ quasi solā sacramentalem. testis siquidem est huiusmodi actio/animi mini me penitentis/minime reuersionis ad deum: cuius oppositum supponere debet confessor. immo talibus est differenda cōmu nio / & interim in operibus misericordie exerceantur. Non co gnosco hanc prudentiam esse/sed cautelam non secundum vir tutem. Non est forus penitentie foro mercium similandus: non sunt confessores vt mercatores / vt dispendium patiantur si ad forum non concurritur. non eget christus nostris imprudentijs. ¶ Quartum ad confessorem requisitum est bonitas / vt scilicet sit sine peccato mortali: hoc est vt nullum habeat mortale pecca tum de quo non sit contritus formaliter vel virtualiter. Nam<-P> @@0@ @@1@ ¶ Quintum cōfessori necessarium est sigillũ confessionis: hoc est debitũ efficax secretam tenendi cōfessionẽ auditā. Reuelans. n. confessionẽ/mortaliter peccat: quia sacrilegij iniuriā infertsacr̃o: ex cuius natura est vt confessor nihil sciat vt homo. Vbi scito figillum confessionis/obligare ita ad secretum, vt nullo p̃cepto/ nullo metu/nulla vi excusari possit. Immo potest iurare se nihil scire/si de alicuius peccato quod in confessione tantum scit in= terrogatur. & si interrogatus fuerit an in confessione sciat ta= lem furtum fecisse, potest libere iurare ego nihil scio: sed non addat in confessione. nec tenetur respondendo addere / nec respondere secundum mentem interrogantis. Et nota ꝙ si ego sciam cum toto populo magdalenā cōcubinam/ & magda lena mihi confessa sit de peccatis suis & specialiter de concubi natu suo, si ego postea dixero/magdalena confessa est mihi pctā sua/non reuelo confessionẽ: quia cōfessio non fit nisi de peccatis. Sed si dixero/magdalena confessa est mihi de concubinatu suo/ iam reuelo confessionem: quia concubinatus vt cognitus per confessionem / manifestatur. Et simile est de vsurarijs & de alijs peccatis. Et propterea confessor quum audire eum contingit confessiones publicorum peccatorum, licentiam petat a peni= tente loquendi de istis publicis, ad dicendum ꝙ iste cōfessus est de tali peccato/& reliquit illud/ & petit veniā de scandalo/& mādat restitui &c. Pōt tñ sine omni licentia dicere. ego audiui cōfessionẽ istius/rite cōfessus est/absolutionis bñficium impendi:<-P> @@0@ @@1@ @@0@ @@1@ Extendi{t$} aũt confessionis sigillũ nō solũ ad occultādũ pctā in confessione audita quatenus sunt pctā illius qui cōfessus est: sed etiam ad occultandũ omnia in confessione audita/ quatenus per illo℟ aliquid posset ꝑcipi vel in suspicionem duci pctm̃ aliquod illius qui confessus est. Et obligatur confessor sigillo cōfessionis siue absoluerit siue nō: qm̃ pctā sunt ei dicta nō vt homini/sed vt deo, siue subsequuta fuerit absolutio siue nō. Sed si nō in sa cramentali confessione sed secretum cōmittendo dicatur alicui/ hoc tibi dico in penitentia seu sub sigillo confessionis, non ꝑꝑea obligat ibi sigillum cōfessionis: qm̃ sigillũ cōfessionis nō pōt inue niri sine sacr̃ali confessione: qm̃ nō est humane authoritatis sed solius diuine instōnis vinculũ sacr̃ale. Et scito ꝙ hmōi secreta extra sacr̃alem cōfessionem dicta sub sigillo &c. si audiens non acceptat se reciꝑe sub sigillo/nō tene{t$}: si vero acceptat, tene{t$} ex promissione sua iuxta alio℟ iura secretorum/minus ꝗ̈ si iurasset tenere secretum: quia iuramentum est maius vinculum ꝗ̈ pro= missio assimilandi sigillum confessionis. Yüklə 5,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|