ERubescentia Pro quāto verecun=
diā de bono impor=
tat/peccatum est: quia actus timoris cadit super
materia repugnante: non. n. timendũ est bonũ.
Et est quando veniale: vt quum quis eru=
bescit voluntarie orationi vacare propter societatem. Quādo<-P>
@@0@
@@1@Euagatio mentis. Excōicatio.
<-P>autem mortale: vt quum erubescit confiteri peccatum suũ mor
tale/aut confiteri christũ &c. iuxta illud. qui me erubuerit corā
hominibus/hũc & filius hominis erubescet coram angelis dei.
Discerne ergo erubescentiam mortalem a veniali ex materia.
nam siquis erubescit de necessarijs ad salutẽ/peccat mortaliter:
si autem de alijs/venialis communiter est.
EVagatio Mentis ex suo noĩe a recta
rone declinat, & ꝑꝑea pctm̃
est. Sed si nuda est/ venialis est. Si autẽ ad
illicitas materias exeat, iuxta illarum naturas
iudicanda est: ita ꝙ si ad venereas delectatio/
nes declinat/ex venereorum regulis iudicatur. & sic de alijs. Et
hec intellige de mentis euagatione secundũ se: nam de ipsamet
vt coniuncta misse / orationi/et alijs que attenta mente tenetur
homo persoluere/aliud est iudicium propter iniuriam annexā:
vt in fra patebit.
EXcōis Tam maioris ꝗ̈ mino=
ris notitia necessaria ac
sufficiens confessori/in quattuor consi
stit. Primo in cafibus quibus est quis
excommunicatus: vt sciat discernere
an penitens sit excōicatus. Secundo in
casibus quibus excōmunicatus peccat
propterea quia excōmunicatus dicit/
facit aut suscipit aliquid: vt sciat peccata quibus inuoluitur quis
postꝗ̈ est excōmunicatus. Tertio in casibus quibus alios peccare
contingit occasionaliter ex altero excōmunicato: hec. n. peccata
confessor discernere non potest/nisi nouerit excōis efficaciam in
eos qui excōmunicati non sunt. Quarto in qualitate vinculi an
fit affectum reseruatione: vt hinc discernatur qui ab hoc & qui
ab illo sint absoluẽdi. Et propterea de vtra excōmunicatione<-P>
@@0@
@@1@Excōmunicatio. 58
<-P>hec quattuor dicentur, prius de maiore/deinde de minore: ita tñ
vt primum & quartum simul locentur / & in singulis verba
in sententia posita referantur, apposita vbi opus videbitur decla
ratione. Hec. n. cum supradictis de absolutione/ & in fra dicẽdis
de precepto, sufficere credimus confessori.
Ante omnia Autem circa intellectum excommu=
nicationum / siue a iure siue a iudice
sint/prenotanda sunt duo. Primum/in excommunicatione qua
libet duo inueniri: scilicet personam que excommunicatur/&
actionem pro qua excommunicatur. Et personas quidem ad
quas se extendit excommunicatio / facile est discernere, perspi
ciendo an comprehendat omnes / an aliquos vel aliquem.
Discernere autem actiones non tam facile est. Oportet siqui=
dem actionem considerare & ex parte termini & ex parte
agentis: & scire ꝙ ex parte termini actio excommunicationi
subiecta/intelligitur consummata. ita ꝙ regulariter loquendo
nisi actio illa sit consummata / nō est locus excommunicationi.
Verbi gratia si excommunicatur quicun occiderit christianũ,
quantuncun aliquis animo occidendi mille vulnera letalia
christiano inflixerit/nisi mors sequatur non erit excommunica
tus: quia non est christiani occisio consummata. Vnde quan=
tũcun conetur aliquis percutere clericum lancea / sagittis /
lapidibus, nisi lancee aut sagitte aut lapidis ictus pertingat
ad clerici personam / non incurrit excommunicationem latam
contra percutientes clericos: quia manus violente iniectio
non est consummata: consummatur enim tactione ipsius
clerici / & non aliter. Et sic de alijs. Ex parte autem agen=
tis a quo egreditur actio / exigitur ꝙ sit agens eliciens seu exer=
cens illam actionem. ita ꝙ si excommunicatur occidens chri=
stianum, excommunicatus est qui occidit/non autem ille qui
mandauit occidere. Et ratio est: quia in iure non dicuntur vere
agere nisi illi qui faciunt (hoc est exercent seu exequuntur)<-P>
@@0@
@@1@Excōmunicatio.
<-P>actionem illam que excōicationi subijcitur: consulens autẽ aut
mandans/solum dicitur interpretatiue facere. In cuius signum
quando canonum conditor vult comprehendere non solum fa
cientes sed cooperantes/extendit apponendo quando / & qui/
cun dederit consilium auxilium vel fauorem. quando &
quicun mandauerit. quando & qui fuerit mediator. Ex his
enim & similibus appositionibus significatur ꝙ nisi appositio=
nes huiusmodi fierent/soli facientes essent excommunicati. &
propterea oportet lectorem & confessorem esse cautum, ne sit
preceps ad iudicandum cooperatores excommunicatos. Legat di
ligenter igitur verba textus seu sententie, & videat quas actio=
nes excommunicat: & solos facientes illas actiones iudicet ex=
cōmunicatos, nisi sint etiam excommunicati dantes consilium/
auxilium/ fauorẽ &c. Nec obstat dictis excōmunicatio iuris
cōmunis contra participantes in crimine criminoso cum excom
municatis: quia illa loquitur de participio cum iam excommu/
nicato, ita ꝙ presupponit iam excommunicatum: vt in fra in
loco suo declarabitur.
Secundum / ꝙ actiones cooperatorie dupliciter excōmunica=
tioni subijciuntur. Primo per modum extensionis seu coopera
tionis: vt quum excommunicantur inijcientes manus violentas
in clericum, & omnes qui ad hoc dederint mandatum/ consi=
lium/auxilium/ fauorem &c. Et sic quantũcun aliquis man
det/consulat/auxilietur/ faueat, si non sequitur effectus (scilicet
violente manus in clericum) non incurritur excōmunicatio:
quia actiones iste sic non excōmunicantur/nisi quatenus coope=
ratorie sunt: non sunt autem quatenus cooperatorie cōsummate
nisi terminentur ad opus principale excommunicatum, scilicet
iniectionem manus in clericum. Et sic de similibus intellige.
Alio modo per modum proprie actionis: vt quum excommuni
catur religiosus dicens aliquid vt retrahat audientes a solutione
debitarum ecclesijs decimarum: non. n. exigitur vt illud dicere<-P>
@@0@
@@1@Exco. in hereticos. 59
<-P>consummetur ad effectum retractionis asolutione decimarum,
vt scilicet ex illo dicere audiens retrahatur a solutione. Sed con=
summatum est in hocipso ꝙ dicere illud fit cum tali intentione:
quia tale dicere excōmunicationi subijcitur per modum cuius=
dam actionis secundum se, & non ꝑ modum extensionis seu
cooperationis. Fuisset autem per modum extensionis / si canon
excōmunicaret principaliter non soluentes decimas/& accesso=
rie dicentes ad retrahendum. Et sic de similibus intellige.
¶ His igitur p̃missis seruanda sunt quattuor promissa, incipiẽdo
ab excōicationibus latis contra repugnantia fidei christi.
Contra hereticos.
¶ In hereticos, & fautores/receptatores ac defensores eo℟. ca. i.
Dostları ilə paylaş: | 
