A research on the application of participatory rural appraisal approach

Çizelge:3.1. Yeni ve Eski Kurumsal Ortamların Karşılaştırılması

	Eski Kurumsal Ortam	Yeni Kurumsal Ortam
Karar alma biçimi	Merkezileşmiş ve standardize edilmiş	Yerelleştirilmiş ve bağlama uyumlaştırılmış
Planlama biçimi, teknolojilerin ve hizmetlerin sağlanma tarzı	Statik tasarım, değişmez paketler, arzın yönverdiği	Gelişen tasarım, geniş seçenekler, talebin yön verdiği
Dış değişmeye cevap	Harekete geçmeden önce çok veri toplama	Derhal eyleme geçme ve sonuçları izleme
Alandan öğrenme biçimi	“Kırsal kalkınma turizmi” ile alandan öğrenme ve soru formu sörveyleri. Hatalar örtülür veya ihmal edilir	Diyalogla katılımcı soruşturma ve yöntemleri ile öğrenme. Hatalar kucaklanır
Kurumdakiler (özellikle tepedekiler) nasıl öğrenir	Kendi kendini kandırıcı; çevreden yanlış yol gösteren geri besleme ile ilgili yanlış şekilde olumlu izlenimler verir	Geribesleme ve ileri besleme ile öğrenme , uyumlaştırıcı ve tekrarlayan süreçler
Bağlantılar ve ittifaklar	Kurumlar yalıtılmış çalışırlar	Kurumlar formal ve informal şekilde birbirlerine bağlıdır

Kaynak: Pretty ve Chambers, 1994

Yeni ve Eski Profesyonellik

Çiftçilerin yeni rolleri, yeni katılımcı yaklaşımlar ve yöntemler ve yeni öğrenme ortamları tarımsal bilim insanları ve yayımcılar için yeni roller anlamına gelir. Bilim insanları laboratuvarlarında ve araştırma istasyonlarında normal bilimlerine devam edebilirler. Buna ek olarak çiftçilerden ve çiftçilerle birlikte öğrenmelidirler. Böylelikle farklı ve karmaşık koşullara ve tarım sistemlerine hizmet edebilirler. Profesyoneller için yeni roller vardır. Bu yeni roller arasında; grupları toplayıcılık, uyarmak için katalizör olmak ve danışmanlık yapmak, desteklemek ve fikir vermek, çftçilerin kendi analizleri için kolaylaştırıcılık yapmak, çiftçilerin denemeleri için materyal ve uygulamalar araştırmak, sağlamak ve çiftçilerin birbirlerinden öğrenmelerini sağlamak için tur operatörlüğü yapmayı içerir. (Chambers, 1992) Bu yeni rolleri, yeni kavramları, değerleri, yöntemleri ve davranışları Chambers çizelge 3.2.’deki gibi açıklamaktadır.

Çizelge 3.2. Değişen Profesyonelizm

	Eski profesyonelizm	Yeni profesyonelizm
Gerçekle ilgili kabuller	Tek ve dokunulabilir bir gerçek kabulü	Sosyal olarak yapılanan çoklu gerçeklerin kabulü
Bilimsel yöntem	Bilimsel yöntem indirgemeci ve pozitivisttir, karmaşık dünya bağımsız değişkenlere ve neden-sonuç ilişkilerine parçalanır; araştırmacı kategorileri ve algılamaları merkezidir	Bilimsel yöntem bütüncü ve yapısalcıdır; yerel kategoriler ve algılamalar merkezidir; özne-nesne ve yöntem-veri ayrımları bulanıklaşmıştır
Sorgulama stratejisi ve bağlamı	Araştırmacılar ne istediğini bilirler, önceden belirlenmiş araştırma planı veya tasarımı vardır. İnformasyon cevap verenlerden alınır veya kontrollü denemelerden elde edilir; bağlam bağımsızdır ve kontrol edilebilir	Araştırmacılar araştırmanın nereye gideceğini bilmezler, bu açık uçlu bir öğrenme sürecidir. Anlama ve odaklanma etkileşimle ortaya çıkar; soruşturma bağlamı temeldir
Öncelikleri kim belirler?	Profesyoneller öncelikleri belirler	Yerel halk ve profesyoneller öncelikleri birlikte belirlerler
Süreçte bütün aktörlerin ilişkileri	Profesyoneller müşterileri uzaktan kontrol eder ve motive eder; kısaca soruşturmanın nesnesi olan halka güvenmeme eğilimindedirler (çiftçilere, kırsal halka vb.)	Yakın diyalogla profesyoneller güçlendirirler; birlikte analizler ve görüşmeler ile güven oluşturmaya gayret ederler; anlaşmalar bu ilişkiler ile ortaya çıkar.
Çalışma biçimi	Tek disiplin-yalnız çalışma	Çok disiplinli-gruplar halinde çalışma
Teknoloji ve hizmetler	Reddedilen teknoloji veya hizmetler yerel halkın kusuru olarak veya koşulları gereği olduğu kabul edilir. Kariyerler içeri ve yukarı doğrudur-uygulayıcılar yetkinleştikçe yükselirler ve daha çok yönetim işi alırlar	Reddedilen teknoloji veya hizmet başarısız teknoloji veya hizmettir. Kariyerler dışa doğru ve aşağı doğru yönelişi içerir-profesyoneller her düzeyde eylemle ilişkilerini sürdürürler

Kaynak: Pretty ve Chambers, 1994

Chambers’a göre eski ve yeni profesyonelizmi karekterize etmek her ne kadar kötü ve iyi arasında kutuplaşmış bir karikatür oluşturacaksa da zıtlığı ortaya koyabilir. Tipik olarak eski profesyoneller tek disiplinlidir, geniş alanlarda veya yalnızca araştırma istasyonlarında çalışırlar, bağlamdaki farklılıklara duyarsızdırlar, teknolojinin üretilmesi veya transferi ile ilgilidirler. Tersine yeni profesyoneller, ya çok disiplinlidirler veya diğer displinlerle çok yakın çalışırlar, çiftçiler ve kırsal halkla yakın çalışmanın getirdiği karmaşıklıktan gözleri korkmaz, sorgulamanın ve kalkınmanın bağlamının sürekli olarak farkındadırlar.

Sürdürülebilir Bir Tarım İçin Vizyon

Yeni profesyonelizmin yeni kurumsal yapılarda ve işbirliklerinde norm haline gelmesi ile ilgili gelecek vizyonu bazı yerlerde sağlanmıştır. Örneğin, karmaşık, farklılaşmış ve riske açık alanlarda artan sayıda çevresel ve ekonomik başarılar vardır. Buralarda tarımsal ve ekonomik yeniden canlanma görülmektedir. Uygun kuruluşlarda çalışan yeni profesyonellerce desteklenen yerel gruplar, verimi artırmış, çevresel etkileri azaltmış, kapasite yaratmış, bağımlılıkları azaltmış ve durumu iyileştirmişlerdir. Bu vizyona göre başetmemiz gereken üç esas alan bulunmaktadır. Bunlar; katılımcı analizler ve paylaşma için yeni yöntemler, profesyonellerin ve kırsal halkın kapasite geliştirmesi için yeni öğrenme ortamları, kuruluşun içinde ve kuruluşlar arasında geliştirilmiş bağları olan yeni kurumsal çevrelerdir. Bu üç eylem alanını Pretty ve Chambers (1994) kesişen çemberler halinde açıklamışlardır. (Şekil:3.1)

Aşağıdaki kabuller bu kavramsal çerçevenin altında yatar.

• 
  Katılımcı yaklaşımlar ve yöntemler yerel yenilikleri ve uyumları destekler, farklılığı ve karmaşıklığı kabul eder, yerel kapasiteleri olanaklı kılar ve böylelikle sürdürülebilir süreçleri ve uygulamaları doğurur.
  
• 
  Etkileşimli bir öğrenim ortamı katılımcı tutumları cesaretlendirir, ilgi ve bağlanmayı teşvik eder, böylelikle birlikte tartışılan eylem yollarına katkıda bulunur.
  
• 
  Kurumsal destek, kuruluşların içinde ve kuruluşlar arasında katılımcı yöntemlerin yayılmasını cesaretlendirir. Böylelikle yenilikçilere eylemde bulunmak ve paylaşmak için özgürlük sağlar. Bu bütün bir kuruluşun katılımcı yöntemlere ve yönetime kaymasını ve değişik kurumlar arasında informal ve formal bağların olmasını da içerir. (Pretty ve Chambers, 1994,s.187-188)
  

Pretty ve Chambers’ın getirdiği bu perspektif içinde, G, F ve E bölgeleri başlama noktalarını ve ön koşulları temsil eder, ancak hiçbir girişim D, C ve B ve sonra da A bölgelerine hareket ederek destek almadıkça doğru dürüst yayılamaz.

Katılımcı yöntemler (E‘de bulunduğu gibi) kurumsal destek veya bir öğrenme ortamı olmadıkça kolayca terkedilirler. Bu KKD konusunda yapılmış eğitim workshoplarında öğrenilen bir deneyimdir. Bu konuda ikna edilenler ve katılımcı yöntemleri kendi kurumlarında uygulamak isteyenler bunu yalnız başlarına yapamayacaklarını görürler. Bunlar kısmen kendilerine olan güveni kaybederler, umutları kırılır, ancak iş arkadaşlarının da kuşkucu veya düşmanca olduklarını görürler.

Katılımcı Yaklaşımlar

ve Yöntemler