tatur incerta, & ad summum probabilis ad
cultum aliquem sufficiens, sua Patrono anti-
quo prærogativa reservata.
86. Et ita quidem videtur à prædicta Ec-SS. Fructo|& Hierotheo|qui cultus|Segoviæ|adhibitus.
clesia dispositum, servatis servandis. Nam ut
ex Codice Matritensi constat pro Ordine reci-
tandi divinum Officium &c. in præcipuis
utriusque Castellæ Ecclesijs An. 1672. ubi pro
Ecclesia Segoviensi prædict usdies 15. Octo-
bris uti Patrono assignatus invenitur. Divo
autẽ Herotheo ejusdem mensis tertius, in hunc
modum 3. S. Hierothei Episcopi & Confessoris.
Dup. 1. Claßis, cum Octava in Matrice, & in
Diœcesi Duplex. Tacetur ergo Patroni nomen,
nec tantumdem illi quantùm S. Fructo tribui-
tur: Duplex cum Octava in Civitate, & Diœcesi.
Videtur ergo Segoviensis Ecclesia observantiæ
Decreti Urbani VIII. Rubricæ Breviarij de
Octavis, n. 1. conformis, circa Patronos at-
tenta, ut unius tantùm principalis sit: & circa
alia privilegijs Hispaniæ pro Sanctis naturali-
bus uti voluisse, pro quo probabilis sufficere
potest opinio. Et sic judicatum in caussa SS.
Martyrum Urgabonensium ab Eminentissimo
Cardinali Sandovalio Episcopo tunc Gien-
nensi, de quo citatus P. Bivarius in Libello illoQuomodo|pro illo pro-|babilis noti-|tia sufficiat.
Apologetico nu. 34. Nam hac semel de sanctitatis
certitudine difficultate sedata (verba illius do) quæ
de patria eorumdem Beatorum supererat, mitiùs
potuit resolvi: ad eam namque decidendam non<-P>P. Bivar.
@@0@
@@1@§. II. Circa I. Part. Tituli, De S. Hierotheo. 27
<-P>requirebatur Divina vel Pontificia irrefragabilis
auctoritas, sed humana & probabilis sufficiebat,
qualis tunc temporis Chronicon Dextri communi-
ter habebatur. Quòd enim quis ut Sanctus vir cola-
tur, Divinæ prorsus; quod verò ut naturalis hujus
vel illius urbis habeatur, humanæ ut plurimùm
auctoritati nititur; quandoquidem etiamsi in hoc
falli contingeret, nihil inde Catholicæ puritati fidei
inferretur detrimenti: quo nihilominùs fuscaretur
gravißimè, si immeritus sanctitatis præconijs cele-
braretur. Præterquàm quòd Episcopus de jure com-
muni, etiamsi forsitan sancti illi Martyres altera
nativitatum Vrgabonenses non essent (qua nimirum
vel hanc lucem nacti sunt, vel ab ea sublati in me-
liorem) potuit de consensu Cleri & populi, eosdem
constituere Patronos, ut habetur in Cap. Nobis deCap. Nobis|de jur. Pa-|tron.
jure patron. Garcias de Benef. 5. p. Cap. 9. nu.
71. & in terminis scribit Barthol. Gavantus
in Comment. ad Rubricas Missalis, & Bre-
viarij Romani 3. p. Cap. 12. Quarè prudentißi-
mè Dominus Cardinalis magnoperè desideratam
Vrgabonensibus civibus facultatem concessit eosdem
Martyres quotannis sub ritu Officij Duplicis cele-
brandi. Hæc doctus Scriptor, quibus nihil in
præsenti caussa dici opportunius potuit, si
omittamus id, quod de jure communi addi-
tum, & tantùm spectat ad Festorum institu-
tionem: cùm sit omninò exploratum clerum
& populum in ordine ad declarandam sancti-
tatem eorum, de quibus celebrandis agitur,
non esse advocandos; id enim Pontificiæ tan-
tùm auctoritatis est, ut ab Auctore dictum.
Neque in adducto Cap. Nobis, & allegatis Scrip-
toribus quidquam est, quod ad rem faciat, in
qua versamur.
87. Adducit insuper præfatus Scriptor In-Privilegium|pro Sanctis|Hispaniæ|Naturali-|bus Divo|Hierotheo|ut possit|convenire.
dultum Gregorij XIII. quod ad Patronos &
Naturales extenditur, nam ait (sub Data 3.
Dec. A. C. 1573.) Declaramus unamquamque
Hispaniæ Ecclesiam eorum Sanctorum, qui in Bre-
viario non sunt descripti, Officia celebrare posse,
qui vel illius Diœcesis sunt Naturales, vel ejus Ec-
clesiæ seu Diœcesis sunt Patroni. Id quod pro
Sanctis illis, de quibus agebatur, ritè cadit,
erant enim Naturales. Divus autem Hiero-
theus non apparet talis, cùm Atheniensis Epis-
copus fuerit, & inde in Hispaniam transmigra-
rit. Verùm Naturalis compellationem posse ad
Episcopum extendi respectu illius Oppidi, in
quo eam habuit amplissimam dignitatem, &
alios pro eôdem suffragari titulos, videri po-
test apud P. Quintanadueñas Tomo I. Singulariũ
Tract. 7. Singul. 12. & 13. Quibus & adden-
dum non deesse Scriptores, qui eum patria
Segoviensem faciant, quod in Ambrosio de
Morales celebri Chronographo nostro ægrè
fert Dom. Marchio Dissertat. 2. Cap. 1. nu. 5.
quem secuti alij. Neque occurrit aliquid, prop-
ter quod id esse impossibile possit demonstrari.
Et quidem cùm fuerit Studiorum mater Athenæ:
quid vetat suspicari juvenem ingenio nobili,
& sciendi percupidum eò se contulisse, vel oc-
casione alia, ex multis, quæ ad peregrinan-
dũ possunt occurrere, Deo sic altiùs disponen-
te, ut qui nihil tale cogitans è patria exierat,
ad illam futurus ejus Apostolus, & supremæ
felicitatis auctor, verteretur.
@@
88. In eo autem quod ad Octavam attinet,Quid de|Octava,|cùm Patro-|nus non sit.
videtur aliqua esse difficultas: nam Gregorij
Indultum nihil pro illa continet: & in Rubrica
citata principali tantùm Patrono conceditur,
& Festis alijs, quæ apud quasdam Ecclesias, Con-
gregationes, & Religiones consueverunt solemni-
ter cum Octava celebrari. Non ergo consuetudi-
nis inchoatio admittitur, sed jam firmatam
continuari generaliter indulgetur. Unde pro
celebratione Divi Francisci Borgię cum Octa-
va, speciale Clemens X. qui eum Catalogo
Sanctorum adscripsit, providit Indultum, de
quo dictum Tomo Auctarij 3. Et quidem cùm
de consuetudine in Rubrica agitur, de illa
intelligenda venit, quæ est legitimè, juxta Ec-
clesiæ rituales formulas inchoata: sicut de Pa-
tronis cùm statuit Octavæ ritu celebrandis: de
illis dispositio procedit, qui electione sunt le-
gitima constituti. Nihilominùs dici potest id
jure actum: nam cùm Divo Hierotheo Patroni
solemnitas simpliciter loquendo debeatur; &
propter præoccupatam prærogativæ hujus-
modi possessionem illa careat: totum id ipsi
conferendum, quod sine Patroni titulo potest
convenire, & ita Octava multis communis, &
minoribus quidem titulis. Id quod ab eadem
sancta Segoviensi Ecclesia non ita observatum
aliàs reperitur: cùm enim S. Fructum uti Pa-
tronum præfato die 15. Octobris celebrandumCur sanctis|Divi Fructi|fratribus|Patronatiss|denegatur.
assumat; sequenti die 16. Sanctos Valenti-
num & Engratiam, germanos S. Fructi, ut
Duplex tantùm festum pro civitate proponit;
cùm tamen Patronatum ob similes cum fratre
titulos mereantur. Neque inconveniens sit ut
multi Sancti per modum unius Patroni sint, ut
notavit Gavantus citato Cap. 12. n. 3. ut SS.
Cosmæ & Damiani; vel etiam sub diversis
festis, ut ibidem. Quod non tantùm ad Titu-
lum, sed ad Patronatum ex contextu referen-
dum. Et quod ad Octavam attinet, ut non
multiplicetur, una intra aliam ferè penitus in-
clusa, de qua sola Commemoratio, præter
Octavum diem facienda, valde congruum ra-
tioni videtur; id enim pro Octavis intra Nati-
vitatem Domini occurrentibus propter illius
majorem solemnitatem peculiare. Quòd verò
adeò titulo impar exhibeatur solemnitas, ratio,
quæ convincat, non sublucet; licet pro nega-
ta Patronatus qualitate dici possit S. Fructum
in id honoris solum assumptum, ob celebrita-
tem nominis, & frequentia miracula.
89. Videtur autem D. Hierotheo, prædi-An D. Hie-|rotheus vt|Patronus|possit ad-|mitti.
ctis non obstantibus, Patronatus titulum, &
quæ illum consequuntur, tribui potuisse. Si-
quidem Gregorij allegatum privilegium non
videtur limitationem ad unicum Patronum
direxisse verbis illis: Vel ejus Ecclesiæ seu Diœ-
cesis sunt Patroni, immò oppositum videtur in-
dicasse: id quod in Pampilonensi Ecclesia sic
ad usum redactum invenitur, in qua S. Firmi-
nus, ut vidimus, die 6. Iulij uti Patronus coli-
tur, & die 19. Novembris S. Saturninus. Et
quod plus est, Ecclesia Toletana tres Patronos
percolit, D. Ildefonsum die 23. Ianuarij, S. Eu-
genium die 15. Novembris, & S. Leocadiam,
die 9. Decembris. Licet autem dici possit pro
eo privilegium extare, sicut pro celebrando<-P>
@@0@
@@1@28 Recognitio II. Epithalamij Christi.
<-P>Festo Exspectationis Virginis in Dominica 4.
Adventus, quando in eam inciderit, de eo cer-
tè non constat, & celebritates illas ante De-
creta recentiora constat viguisse, nec propter
illa revocatas: quia in illis, sicut neque in
Rubricis, de privilegijs nihil derogatum. Ne-
que Dom. Marchio positioni præsenti con-
traibit, qui admisso S. Hierothei Festo, Pa-Marchionis|Agropolita-|ni sanior|sensus.
troni futurum esse ut certum statuit propter
Apostolatum dictum, de quo Dissertat. 1. Cap.
5. nu. 9. Posse autem admitti, verosimiliter in
Præfatione ad Lectorem affirmat, testatus ea,
quæ scribit, ad aliud esse tempus referenda,
in quo D. Hierothei cultus non ita provexerat,
& sua interesse judicavit pro ijs, quæ priùs
dixerat, & acri fuerant stylo transfixa, defen-
sionem adornare. Quia verò neque hoc mo-
do de impressione in Regnis Castellæ potuit
esse securus, in Aragoniam, promissa sibi se-
curitate & commendatione, tetendit: sed quàm
feliciter viderint alij: mihi enim sat fuerit pro
D. Hierotheo & natali origine aliquantulùm
studiosæ operæ contulisse.
§. III.
Circa contentionem pro Virgine collaudanda.
Et nonnulla alia ad Num. 19. 24. & 48.
90. DIctum nu. 19. & seqq. contentionemAngelici|Bercmans|in Virginis|laude con-|tentio.
esse in Virginis laudatione laudabi-
lem, id quod nostro pro modulo comproba-
tum. Juvat autem prædictis pro ea laudabili-
ter contentiosis, Angelicum addidisse juvenem,
Joannem Bercmannum Societatis nostræ, Sta-
nislaum, aut Gonzagam alterum, de quo sic
P. Balinghem in Kalendario Virginis sub ipsum,P. Balin-|ghem.
quo hæc scribo, diem, Augusti, inquam, 13.
Quando tempore recreationis, de qua superiùs, in-
cidebat in socium Deiparæ devotum, cum eo certa-
bat uter plures & speciosiores titulos recenseret.
B. M. V. Quo in genere alios superabat, tum mul-
titudine, tum excellentia titulorum, & ubi alij
subsistebant, ipse porrò pergebat, alios semper atque
alios honoris suggerens titulos, potiusque eum defe-
cisset hora, quàm materia. Sic ille: & quid eo
pulchrius, aut aptius pro caussa præsenti? In
laudibus cælestis sponsi celebre illud habemus
elogium sponsæ labijs purissimis proclama-
tum: Labia ejus lilia distillantia myrrham pri-
mam. Cant. 5. v. 13. Ubi quidem ad laudes, qui-Cant. 5.|v. 13.
bus fuerat ab illo nuper affecta, videtur inten-
disse respectum: fuerat enim varijs titulis de-Vers. 2.
corata, dum dixit: Aperi mihi soror mea, amica
mea, columba mea, immaculata mea. v. 2. Ideò ergoMyrrha|prima cur|sponsi labia.
myrrham primā distillasse proclamat. Primam,
primam, quia quæcumque laus semper est
prima, ita ut post quamlibet alia possit expe-
ctari, & post ipsam alia, quæ etiam prima,
etsi millesima sit. Hunc ergo sponsi divini sty-
lum Angelicus Bercmannus amplexus, in lau-
dibus Virginis semper labia ejus myrrham pri-
mam ipsis gratissimam distillarunt.
91. Num. 24. sic extat: Hic ergo Psalmus
supremus illi labor fuit, (Davidi) sicut ille va-
tum Latinorum elegantißimus; de quo ipse:
@@
Extremum hunc Arethusa mihi concede labo-
rem.
Atqui constat Virgilio non fuisse extremumVirgilius|Eclogam te|cur extre-|mum labo-|rem dicat.
in vitæ decursu laborem illum, quandoqui-
dem post illum Georgicorum libros quatuor,
& duodecim Æneidos lucubravit, ut ex initio
hujus compertum & pueris: Ille ego qui quon-
dam &c. Non ergo pro vitæ extremo acci-
piendum illud, sed juxta subjectam materiam;
& verborum proprietatem, unde & dicere
David potuit:
Extremum hunc, ô Christe mihi concede labo-
rem.
Nam & cum Christo locutus ille, cum dixit
post alia: Vnxit te Deus, Deus tuus oleo lætitiæ.
Ab unctione enim Christus compellationem
accepit. Potuit etiam cum alio dicere:
Iam mea Cygneas imitantur pectora voces.
Quia &
Iam mea Cygneas imitantur tempora plumas.Ovidius|Eleg. 8.|Lib. 4. Tri-|stium.
Inficit & nigras alba senecta comas.
Et senectæ quidem ille deplorabat incommo-
da, cùm tamen quinquagenarius tantùm, de
quo utinam verè quod sequitur cecinisset:
Iamque decem lustris omni sine labe peractis,
Parte premor vitæ deteriore meæ.
Addere lustra quatuor vates noster potuit, post
quæ licet frigeret, & cùm operiretur vestibus,
non posset calefieri, delicijs tamen cælestibus3. Reg. 1.|v, 1.
calescebat. Unde & dicere poterat sorte feli-
cior:
Iamque quater denis lustris sine labe peractis,
Parte fruor vitæ nunc meliore meæ.
Licet enim addi posset, Excepto sermone Vriæ 3.
Reg. 15. v. 5. quia tamen, quamvis aliquate-
nus adhæserit, non tamen inhæserit macula,
stare præconium hujusmodi potuit, juxta id
quod Siracides de illo Eccli. 47. v. 9. In omniEccli. 47.|v. 9. & 10.
opere dedit confeßionem Sancto, & Excelso in ver-
bo gloriæ. De omni corde suo laudavit Dominum,
& dilexit Deum, qui fecit illum. Licet sequa-
tur: Dominus purgavit peccata illius. v. 13. Pro
quo & Cap. 49. v. 5. Assecutus ergo quod ille
non potuit, qui, & dicebat:
Nunc erat, ut posito deberem fine laborum,
Vivere, me nullo sollicitante metu.
Pro quo & oraverat, cùm diceret Psal. 70. v. 9.
Cùm defecerit virtus mea, ne derelinquas me.
Quando scilicet opertus vestibus, non potero
calefieri. Et quid ego ad hæc? Dicam, sed
quod jam spectat ad num. seq.
92. Num. 48. post Pręceptionem illam tertiā,Auctoris|circa æta-|tem Eucha-|risticus|discursus.
cui Titulus: sic transigenda vita, ut dulces in se-
nectute fructus colligantur, Davidis inquam ex-
emplo, cui & alia adjecta, sic quæ dixeram,
terminavi: Consenescat anima mea senectute isto-
rum: quòd si malo meo, non futura talis, melius
est mihi mori, quàm incidere in manus crudelis do-
mina, molestißimæ inquam ætatis. Sed meliora
Deus. Cùm defecerit virtus mea, ne derelinquas
me. Psal. 70. v. 9. Adeptus ille, qui de senectu-Psal. 70.|v. 9.
tis defectu loquebatur. Pro quo videndus P. Lo-
rinus. Vtinam ea mihi cum eo sors, sic enim in
præclaris dicam cecidisse. Psal. 15. v. 6. Ita cùm
scriberem, vix octo vitæ lustra numerabam,
& ultra votum Deus videtur peculiari provi-
dentiæ suæ beneficio hucusque processisse.<-P>
@@0@
@@1@§. III. Circa I. Part. Tituli. Pro Virgine aliquid &c. 29
<-P>Sexdecim enim lustra cum dimidio ferè tran-
quillæ vitæ transegi, & cùm operior vestibus,
quibus utebar & juvenis, sicut & lecti stragu-
lis, calefio. Quid alia est opus addidisse?
Nunc scribo, mihi ipsi post evolutionem li-
brorum, & meditationem seriam, amanuensis
individuus, talisque ut authographa ipsa pos-
sint typographiæ committenda transmitti, non
veritus eorum crisim, qui nihil probandum
existimant, nisi quod multis fœdum fuit ipsa
in lucubratione lituris. Sed unusquisque suo
abundet in sensu, cùm de meo in præsenti ea
sit cura, ut sit ille in gratiarum actione conti-
nuus, præfervidus, inconcussus, erga bene-
volentissimum Dominum, qui me sortis Davi-
dicæ, in præclaris, inquam, quod dixi partici-
pium exhibuit, nec me usque in senectam & se-
nium, quod admirantur multi, dereliquit. Non
inquam dereliquit, neque in præfatis, neque
in alijs, pro quibus vatem præcipua reddebat
cura solicitum, utpotè quæ ad salutis æternæ
negotiorum negotium pertinebant.
93. Sed & quod ad Psalmum nostrum at-In Davidis|senectæ pe-|titione spe-|ciale aliquid|circa Psal-|mum 44.|Psal. 70. v.|19. & 20.|aliàs 18.|Cardinalis|Bellarmi-|nus.
tinet attentionis Propheticæ fuisse, ipsius po-
test verbis comprobari: sic enim ille citato
Psal 70. v. 19. & 20. & usque insenectam & se-
nium, Deus, ne derelinquas me. Donec annuntiem
brachium tuum generationi omni, quæ ventura est.
Circa quæ Cardinalis Bellarminus ita Pro-
phetæ sensum exponit: & simul rogo, ut usque
ad senectam non derelinquas me; sed mihi semper
adsit auxilio suo: donec annuntiem, id est, donec
perficiam librum Psalmorum, per quem annuntiem
brachium tuum: Id est fortitudinem tuam omni po-
steritati. Quomodo autem David dicat se annun-
tiaturum potentiam Domini omni posteritati, sæpè
diximus, quia prævidebat Psalmos à se compositos
in toto orbe usque ad consummationem sæculi de-
cantandos. Sic ille. Ubi in primis satis utile, &Vtile circa|orationem|documen-|tum.
observandum penitus documentum occurrit,
senectam non amore tantùm longioris vitæ
petendam, sed ob singulare aliquod Deo ex ip-
sius directione præstandum obsequium, quod
scilicet ad ipsius possit gloriam conducere non
leviter promovendam. Tunc enim exitus so-
lent esse felices, quia suam agit Deus caussam,
vitæ benignissimus propagator. Deinde cùm
Psalmorum librum perficere David haberet in
votis, & Psalmus noster ceteris excellentior
sit, ut luculenter demonstratum, in illum pro-
fectò juxta divini Spiritus directionem ipsius
rapiebatur intentio, in quo & divini brachij
fortitudinem annuntiavit, ut compertum ibi:
Propter veritatem, & mansuetudinem, & justi-Psal. 44.|v. 6. & 7.
tiam: & deducet te mirabiliter dextera tua. Sa-
gittæ tuæ acutæ, populi sub te cadent &c. v. 6. & 7.
In quo & ego est cur benignitatis ejusdem
gratiam supra meritum recognoscam, quando-
quidem non solùm pro exornatione Psalmi
competentem vitæ impertivit usuram, sed
etiam usque ad senectam & senium (seu Canos,
juxta Hebræa) dextera providente perduxit,
ut & Recognitionem istam erga illum possem
cum hac gratitudinis significatione perficere.
Et ista quidem licet ad me tantummodò vi-
deantur spectare, commemorare libuit, ut qui
votum illud meum legerint, noverint & illius,<-P>@@
<-P>quem sum præfatus, effectum, & inde aliquid
pro suis eliciant, measq́ue gratiarum actiones
exiles & tepidas suis juvent, ut de lectorum
pietate præstat feliciter ominari.
§. IV.
Notabilia quædam circa modum existendi
Christi in Eucharistia, & alia.
Circa Num. 54. & 66.
94. PRiori in illo gravissima, & satis cele-Circa D.|Hilarij|sententiam|documenta.
lebris D. Hilarij sententia legitur; Ideò
enim neceßè ait venire scandala, quia ad Sacra-
mentum reddenda nobis æternitatis, omnis in eo Pas-
sionis humilitas esset explenda. Non est autem
citatus locus unde illa desumpta est, scilicet
Commentar. in D. Matthæum Canone 18. post ini-
tium. Neque insolitum, ut sententiæ aliquæ
non solùm Patrum, sed etiam Scripturæ sacræ
memoriter apponantur, unde & citatio legalis
omittatur: quod quidem à me vitari solitum,
sicut & generaliter censeo faciendum, nisi res
Dostları ilə paylaş: |