Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 145
3.2. Şagirdlərin bilik və bacarıq səviyyəsinin diaqnostik qiymətləndirilməsini aparır 3.2.1. Diaqnostik qiymətləndirmə Diaqnostik qiymətləndirmənin üsul və vasitələri Diaqnostik qiymətləndirmə əsasən dərs ilinin əvvəlində şagird məktəbini, sinfini
dəyişdirdikdə və digər zəruri hallarda onun bilik və bacarıqları haqqında məlumat
toplamaq, fərdi yanaşmanı təmin etmək və təlim strategiyasını müəyyənləşdirmək
məqsədilə aparılır. Qiymətləndirmənin nəticələri sinif jurnalında deyil, müəllimin qeyd
dəftərində öz əksini tapır.
Diaqnostik qiymətləndirmə şagirdlərin artıq nələri bildiyini müəyyən edir və təlim
prosesinin düzgün qurulmasında müəllimə köməklik göstərir. Təlim prosesində düzgün
istiqamətləndirilmiş şagird öyrənilmiş materialın təkrarına vaxt itirmir, həmçinin onun
üçün başa düşülməyən və ya tanış olmayan material qalmır.
Əgər ilkin səviyyə qiymətləndirilməsindən şagirdlərin sinifdəki fəaliyyətini müqayisə
etmək və ya sonrakı inkişafının qiymətləndirilməsi üçün məlumat bazasını yaratmaq
məqsədilə istifadə olunursa, onda psixometrik tələblərə cavab verən qiymətləndirmə
vasitələri hazırlanır.
Qiymətləndirmə Konsepsiyasında Diaqnostik qiymətləndirməyə xüsusi yer verilir.
Göstərilir ki:
2.1.
Diaqnostik qiymətləndirmə dərs ilinin, tədris vahidinin və dərsin əvvəlində
təhsilalanların bilik və bacarıqlarının ilkin səviyyəsini müəyyənləşdirmək
məqsədilə aparılır.
2.2.
Diaqnostik qiymətləndirmənin üsul və vasitələri fənn müəllimi tərəfindən
müəyyənləşdirilir.
2.3.
Diaqnostik qiymətləndirmənin nəticələri rəsmi sənədlərdə qeyd olunmur,
təhsilalan haqqında müvafiq yazılı qeydlər təhsilalanın portfoliosunda saxlanılır.
Diaqnostik qiymətləndirmə, bir qayda olaraq aşağıdakı mərhələlər üzrə həyata
keçirilir:
1.
Dərs ilinin əvvəlində məktəb psixoloqunun iştirakı ilə sinif rəhbəri və fənn
müəllimləri tərəfindən aparılır. Onlar şagirdin həmin fənn üzrə bilik və
bacarıqlarının səviyyəsini, maraq dairəsini, xüsusi istedadı ilə fərqlənməsini
müəyyənləşdirir. Bunun üçün şagirdə həyatdan, onu əhatə edən mühit, yoldaşları,
valideynləri, onların məşğuliyyəti, fənlər üzrə ümumiləşdirilmiş arzu və təkliflərini
aşkara çıxaran suallar verilir.
2.
Tədris olunan mövzuların əvvəlində, yəni konkret mövzunun tədrisinə başlarkən
müəyyən edilmiş məqsədə uyğun surətdə şagirdin həmin mövzu üzrə malik olduğu
bilik, bacarıq və təsəvvürlərinin diaqnostikası aparılır. Bu zaman diaqnostik
qiymətləndirmə dərsin motivasiya mərhələsində müxtəlif üsullarla həyata keçirilir.
Diaqnostik qiymətləndirmənin aşağıdakı üsullarla aparılırması məqsədəuyğundur: