Qurani-KƏRİMİN «NÜmunə» TƏFSİRİ Əsasinda 170 sual-cavab tərtib edən: Məhəmməd Azəri

Sual 9:
Hidayət nədir? 
Cavab:
«Hidayət» doğru yola yönəltmə, doğru yol 
göstərmə mənasını verir. «Ta-ha» surəsinin 50-ci ayəsində 
buyurulur: «
Allahımız hər şeyi yaratdı, sonra isə, onları 
hidayət etdi
».
«Hidayət» kəlməsinə Quranın müxtəlif yerlərində tez-
tez təsadüf olunur. Bu söz əsasən, iki mənada işlənmişdir:
1. Təkvini hidayət 
Təkvini hidayət dedikdə, bütün varlıq aləminin tabe 
olunduğu nizam nəzərdə tutulur. Allah-təala öz xilqətini, 
canlı və cansız aləmi yaranış qanunlarına uyğun olaraq 
hidayət edir. Canlı aləmin təbii artımı, ulduz və planetlərin 
nizamlı hərəkəti, təkvini hidayətin nümunələrindəndir.
2. Təşri´i hidayət 
Təşri´i hidayət peyğəmbərlər, asimani kitablar vasitəsi 
ilə həyata keçir. İnsanlar peyğəmbərlər və kitablardan 
təlim-tərbiyə almaqla, təkamül yolunda irəliləyirlər. 
«Ənbiya» surəsinin 73-cü ayəsində oxuyuruq: «
Biz, onları 
əmrimizlə insanları doğru yola yönəldən imamlar 
etdik. Biz, onlara xeyirli işlər görməyi, namaz qılıb, 
oruc tutmağı vəhy etdik
».
Ayə və hədislərdən belə məlum olur ki, təşri´i hidayət, 
başqa sözlə peyğəmbərlər və asimani kitablar yalnız imanlı 
insanlara təsirli ola bilir.
9

---

Sual 10:
Allah şeytanı nə üçün yaratdı?
Cavab:
Tez-tez belə suallarla qarşılaşırıq: Şeytan kimi 
alçaq bir vücudun yaradılması, hansı məntiqə əsaslanır?
İlk əvvəl onu qeyd edək ki, Allah-təala şeytanı alçaq 
yaratmamışdır. Mötəbər dini mənbələrin verdiyi 
məlumatlara görə, şeytan uzun illər mələklərlə yanaşı 
dayanmışdır. Lakin sonradan verilmiş azadlıqdan sui-
istifadə edərək, tüğyan qoparmışdır. Demək, şeytan ilk 
əvvəl pak yaradılmış, sonradan öz istəyi ilə azğınlığa düçar 
olmuşdur.
İkinci bir tərəfdən, yaranış qanunlara əsasən, ziddiyyət 
olmayan yerdə tərəqqi də olmaz. Şeytanın varlığı imanlı 
insanlar üçün qorxulu deyildir. Əksinə, onun törətdiyi fitnə-
fəsadlar, imanlı insanların təkamülü üçün mühüm 
şərtlərdəndir. 
İnsan yalnız güclü düşmənlə qarşılaşdığı zaman öz 
qüvvəsini səfərbər edib, işə sala bilər. Tarixə baxın. Yalnız 
güclü düşmənlərin hücumları qarşısında ardıcıl müqavimət 
göstərmiş millətlər, böyük mədəniyyət yarada bilmişlər.
«Nəhl» surəsinin 99 və 100-cü ayələrində buyurulur: 
«