Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula



Yüklə 5,7 Mb.
səhifə19/100
tarix14.08.2018
ölçüsü5,7 Mb.
#70988
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   100
DErisio Seu irrisio q̃ verbis aut cachinnis/

sub sannatio que naso rugato/illu=

sio que factis fit, pro quanto quandā despectio

nem proximi importat / peccatũ est: quia rōni

recte aduersatur/ vt ad hoc paruipẽdatur proxi

mus vt erubescat. Est autem quando veniale pctm̃: vt quum

iocose ꝗs parũ aut de paruo deride{t$}: parua. n. erubescentia quasi

pro nulla reputa{t$}. Et qñ mortale: vt quũ in iocũ deduci{t$} ꝗs,

quasi non sit tanti vt debeat estimari. Interuenit siꝗdẽ tũc maxi

mus illius cōtemptus, & maior ꝗ̈ in contumelia & detractione:<-P>

@@0@

@@1@Desperatio. Detractio.

<-P>quia licet contumeliosus deprimat honorẽ & detractor famam,

neuter tamen ad tantum persone contemptũ peruenit ad quā

venit irrisor/pro fatuo aut nihilo habens & haberi volens eum

quem irridet/vt erubescat comparere inter homines. Et hoc etiā

peccatum graue valde/intellige etiam formaliter: hoc est quādo

fit ex intentione irridendi. quod est tanto grauius/quanto de vir=

tute maiore aut persona maior deridetur: vt quum deride{t$} iusti

simplicitas/aut persona in exemplum ecclesie posita/&c. Quod

si in deum & sanctos fiat, non est simplex irrisio/sed blasphe=

mia: vt patet ex supradictis.

DEsperatio Qua quis desperatseu nō

sperat consequi futurā bea

titudinem, peccatũ mortale est: quia est omissio

actus necessarij ad salutem eternam: impossibile

est. n. sine spe operari ad tam excelsum premiũ

consequendum/sicut sine fide.

DEtractio Qua quis famam absentis

denigrat / peccatum mortale

est: quia contra magnum proximi bonũ famā

scilicet tendit formaliter sumpta: hoc est ex in=

tentione ledendi famam. siue fiat dicendo verũ

siue falsum/siue asserendo siue referendo/siue addendo siue mi

nuendo/siue interpretando siue tacendo/ & quouis alio modo.

Si vero non formaliter quis detrahat (hoc est non ex intentio

ne ledendi famam proximi / sed ex loquacitate aut &c.) non

est peccatum mortale, quia non nisi materialiter detrahit. nisi

adeo notabiliter inde ledatur fama proximi vt actus redeat in

naturam sue forme, dum non curauit cauere a tanta proximi

lesione. Similiter peccatum veniale est si detractio sit formalis

sed in minimo: quia minimũ quasi pro nihilo accipitur a rōne.

Simile autem est iudicium de auditione detractoris: scilicet ꝙ



si ex complacentia infamie proximi audit, pctm̃ est mortale.<-P>

@@0@

@@1@Detractionis auditio. 49

<-P>Et si non malo animo audit, vel peccatum non est: vt si necessi

tate aut pietate audit. vel est peccatum veniale: vt si ex leuitate

audit. Nisi ipsius auditio famam proximi notabiliter lederet:

quod tunc posset contingere/quando auditio eius causa esset au

ditionis aliorum vnde notabiliter lederetur fama proximi. In

hoc autem & similibus casibus valde per accidens (quoniam

& ipse materialiter tantum audit/ & materialiter tantũ causat

auditionem aliorum) siste pedem, & noli precipitare sententiā

etiam si proximi fama notabiliter fuerit lesa: quoniam si ipsius

audientis animus purus fuit/non apparet hmōi negligentia mor

talis, cuius malum si aduertisset effugasset.

Ponitur quo triplex casus in quo materialiter (hoc est non



malo animo) audire detractionem/potest per accidens esse pec

catum mortale. Primus est si audiens potest & debet ex officio

vel corrigere detractorem vel obuiare detractioni. Secũdus est/

si audiens pōt & debet obuiare sed ex timore humano omittit.

Tertius est si articulus necessitatis alicuius magni mali ex hu/

iusmodi detractione subsequendi/obligat ad obuiandum: quic=

quid sit illud magnum malum/siue infamie / siue damni in re

bus temporalibus/siue vulnerum &c. Tunc. n. audiens tenetur

obuiare si potest: ex communi ratione qua quis tenetur pascere

fame morientem/& eos qui actualiter opprimuntur subleuare,

precipue quum solo verbo resistatur detractionis gladio. Et in

his casibus recte rationis iudicio relinquitur determinandum

quando/vbi/cui & quomodo resistendum est: quoniam de pre

cepti affirmatiui exequutione agitur. & prelati prudentia opus

est in primo casu. In secundo vero timor humanus oportet ꝙ

sit mortalis si mortale peccatum erit tacere. In tertio quo &

necessitas pensanda est qualis sit & resistendi facultas & fru

ctus / & si constat detractionem esse falsam: ne si vera sit dum

arguitur in peius emergat / dum vel non falsa vel vera com=

probabitur.

@@0@

@@1@Disputatio de fide. Discordia.


Detrahere Sibijpsi (hoc est infamare seipsum)

peccatum est mortale ex suo genere: gra

uius ꝗ̈ detrahere proximo/quanto magis tenetur diligere famā

suam propter deum & commune bonum ꝗ̈ proximi. Nec ex=

cusatur a peccato mortali propter metum aut tormenta: quo=

niam sicut nullus metus nullũ tormentum excusat a vulnera

tione aut occisione sui, ita nec ab infamatione sui. Quāuis. n.

pati detrimentum fame proprie sit in proprio arbitrio constitu=

tum si in aliorum malum non redundat/ sicut pati vulnera &

mortem, inferre tamẽ sibijpsi damnum fame criminosum est/

sicut vulnerare aut occidere se. Et si in iudicio propter tormen=

ta hoc fit/duplicatur iniquitas: quia adiungitur mendacium in

iudicio perniciosum.


Yüklə 5,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin