Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
missus prohibetur. Neque enim dispensatio ad Ordinarios tantùm spectat, ut existimare quis- piam posset, eo quòd dicantur Assessores So- cietatis Sacerdotes, quandoquidem non solùm dicuntur tales, sed ut in privilegio ipso habetur:
est, etiam est concursus ad substantiam actus. Unde etsi demus Ordinarijs non esse conces- sam facultatem pro primo gradu: ratione ad- juncti Assessoris, state potest ampla facultas dispensandi, quia quod præcipuum est trahit ad se minùs præcipuum. Mixtum enim sequitur tradunt apud D. Barbosam Tract. de Axiomati- bus Iuris, axiom. 152. n. 15. Est autem magis dignus Religiosus, non attenta dignitate per- sonæ, sed potestatis. doctrinam præfatam, si aliundè apertè constet facultatem Religiosorum pro foro externo cum ea virtute simul cum Ordinariorum facul- tate concurrere; quod tamen non sic accidit: postquàm enim de facultate in ordine ad fo- rum conscientiæ in privilegio dispositio præ- cessit, statim ad externum fit transitus, dum dicitur: Ordinarij verò &c. neque ullo modo insinuatum reperitur concessionem dictam ad forum externum prorogari. Nec dici potest ca- sum necessitatis pro foro externo fine remedio relictum, quandoquidem pro viginti annis in- dulta facultas, ijs expletis pro annis totidem iteranda, & sic deinceps. Ad quod quidem occurrendum ex eo quòd licet in priori con- cessionis parte solùm de concessione in foro conscientiæ agatur, modus tamen ipse loquen- di manifestè indicat ad facultatem pro foro externo concessionem tendere, ut sensus per- fectus habeatur. In partibus quidem ubi locorum Ordinarij &c. Cùm ergo statim sequitur, Ordi- narij autem &c. & pro eo illorum assensus ut necessarius proponitur, videtur omnino irre- fragabile concessionem cum integra sua ple- nitudine derivari, & ita nullum ex memoratis exceptum gradum. Prætereà post concessio- nem pro Ordinarijs in foro utroque, statim pro Religiosis eadem adjungitur, ubi de facili adiri illi non possunt. Ubi & manifestissimum est illam ad gradus omnes extendi, cùm respe- ctu illius nulla fuerit exceptio superinducta. Ex quo & manifestissimè habetur in concessio- ne intermedia, Ordinariorum scilicet, idem debere contentum recognosci, quia pro diver- sitate indicium nullum. Et quod ad necessita- tem spectat ex eo ulterius probari potest, quòd<-P> @@0@ @@1@ primi gradus concesserit, in alia anni 1614. die 16. Maij, illam subtraxerit, de necessitate pleniùs informatus. Neque fit satis ex eo quòd dicebatur de repetita per vicennaria annorum spatia concessione, id enim ad præsens institu- tum non facit, quandoquidem non de conces- sionis duratione qualicumque agimus, sed de illa, juxta quam dispensandi potestas ad om- nes contendimus debere gradus jure divino non limitatos extendi. Eam autem repetitione dicta non stare, evidens est ex limitatione ad- dita ab Urbano VIII. usque ad Clementem IX. Quomodo autem id non obstet anteriori concessioni Gregorij XIII. à limitationibus eximiæ, sufficienter declaratum. resolutioni adducti nulli, ut ex eo capite de- beat non inverosimilis affirmari. Licet enim P. Suarez, & P. Palaus citati nu. 15. præsentis Tituli adversari videantur quatenus standum asserunt privilegio posteriori cum limitatione concesso, quod tamen negant multi absolutè loquendo: in eo tamen prædicti Patres lo- quuntur eventu, quando scilicet privilegia ab eodem sunt Principe impertita, quod in Pon- tifice Decisiones aliquot Decretales evincunt. Unde P. Suarez Lib. 8. de Legibus Cap. 39. cùm sic præmisisset nu. 7. & hoc modo probabilius
dit: Ratio verò esse potest, quia Princeps conce- dendo generalem favorem, non censetur sibi auferre potestatem faciendi alienam (corrige aliquam) spe- cialem gratiam illa generali non obstante. Quod similiter habet P. Palaus Parte 1. Tract. 3. Disp. 4. Puncto 21. §. 4. n. 14. cum P. Suario, quem citat omnino locutus. Et sic nonnulli alij, qui etiam videntur adversari. In casu autem nostro (ut aliud demus) res aliter se habet, de privile- gio enim agimus à Gregorio XIII. concesso, & à Successoribus limitato, licet Paulus V. ut vidimus, eidem tandem fuerit assenti- tus.
sentis circumstantijs, quæ adduci fundamenta pro parte adversa possunt, ægrè nimis posse eidem adaptari. Quod enim de notitia prædi- cti privilegij à Pontificibus successoribus ha- bita dicebatur nu. 387. licet verosimile appa- reat, eo tamen non obstante talem noti- tiam non obstare multorum sententia est, cu- jus probabilitatem citati Scriptores agnos- cunt, & prætereà non procedit in casu præ- senti, cùm loquantur de privilegio impe- trato ab aliquo contra alium, & non in termi- nis quæstionis, quando scilicet respectu ejus- dem diversę extant concessiones quarum prior sit amplior. Et insuper, quamvis quod de no- titia dicebatur verosimile appareat, non ta- men certum: quod cùm accidit, & ignorantia præsumi potest, probabilissima sententia est non revocari privilegium, quia de eo non fit mentio, quod est ad revocationem necessa- rium, pro quo benè P. Arriaga Tomo 4. Tract.
error manifestus, Caput enim illud non habe- tur in 6. Sed in 1. Decretalium, & quia Sex- tum est in eo Titulo, inde æquivocatio, & Lectori labor, ibi ubi citatur quæsituro. Sic autem habet in illo Alexander Tertius: Si con- tra vos super decimis, vel alijs quæ Ordini vestro specialiter Sedes Apostolica indulsit, non facta men- tione Cisterciensis Ordinis, litteræ fuerint à Sede Apostolica impetratæ: per eas minimè teneamini respondere. Sic Pontifex. Cujus decisio licet in terminis casus præsentis non currat expressè, ex illa tamen pro eo fit validum argumentum propter rationem apud Scriptores obviam. Un- de Glossa sic infert: & ideò non valent litteræ commune, ut in decimis apparet jure commu- ni debitis, non valent, multò minùs valebunt, ubi de communi jure non agitur, sed de privi- legio minorando, pro quo est jus quæsitum. Unde ad casum nostrum illatio deducenda ob rationem illam communem, licet de impetran- te contra privilegiatum in eo non agatur, sed in defectu mentionis privilegij positio præfata fundetur, sive illius notitiam, qui litteras con- cessit, habuerit, sive non: de illa enim nihil in Textu, neque in Glossa, apud quam gravissi- mi Interpretes. bus locuti sunt P. Thomas Sancius, & Cardi- nalis Lugo, quorum si sequamur sententiam, post alios similiter locutos, non erit, ut credo, qui eam in praxi securissimam vereatur arbi- trari. Prior ergo Lib. 8. de Matrimonio Disp. 12. specie magis urget, quandoquidem in eo nulla fuit renuntiationis umbra respectu gratiæ prio- ris, sed in postulatione confirmationis privile- giorum ob temporis limitationem circa non- nulla adjectam, limitatio est prædicta reporta- ta. Ex eo autem quod ad resolutionem nu. præ-
crescit, ab auctoritate scilicet, cùm pro illa ad- ducat Innocentium, Hostiensem, Joannem Andream, Baldum & Bellameram. bit: Titius Sacerdos facultatem obtinuerat ab Epis- copo absque ulla limitatione ad casus reservatos suæ Diœcesis; posteà eamdem facultatem, immemor fortaßè prioris conceßionis, ab Episcopo petijt, qui eam tunc conceßit cum aliqua restitutione (corrige<-P> @@0@ @@1@ P. Sancium, & congruas rationes adducit, pro- pter quas possit accidere ut Pontifex diversi- modè affectus, nunc hoc modo, decernat, cum priùs aliter, respectu ejusdem, sicut respectu diversorum; in quibus tamen ratio sit eadem. Subdit statim sic. Ideò tamen dixi Regulariter,
Sic ille de concessionibus locutus à Superiori eodem provenientibus; unde pro ijs, quæ di- versorum sunt ratio est urgentior, præsertim Pontificum, quos negotiorum moles non pa- titur circumstantiarum omnium rerum earum, quæ apud ipsos geruntur, indelebilem memo- riam conservare. Quòd autem ex circumstan- tijs in nostro casu colligi nequeat voluntas re- vocandi, juxta præfata exempla clarissi- mum est, ut nulla pro eo sit opus probatione, sed concessionum tenores perspicuos percur- risse. positione valde notanda sententia, quam cum P. Suario & alijs defendit Diana Parte 8. Tra- ctat. 3. Resolutione 49. asserentibus quod si Pontifex cum aliquo dispenset circa id, pro quo potest Episcopus dispensare, & in dispen- satione per viam commutationis facta onera aliqua adjiciat, potest sic dispensatus his non obstantibus ad Episcopum recurrere, aut ad alios privilegiatos, qui poterunt onera illa sub- trahere, ac dispensationem conferre ut aliàs possent, si ad Pontificem habitus recursus non fuisset: quia factum Pontificis, dum prohibi- tio non extat, non tollit habitam in prædictis facultatem. Unde etiam habetur, quòd si Pon- tifex absolutè dispensationem neget, possint nihilominùs illi aliter de sufficientia caussæ judicantes dispensare. In quo quidem aut pro casu nostro pariformis ratio elucet, vel certè pro illo potior & validior. Si enim negatio aut limitatio Pontificis obstare nequit, dum nihil insuper adjicit, quominùs Episcopus & privilegio gaudentes, uti sua aut ordinaria aut delegata facultate possint: multo minùs ob- stare poterit expressæ Pontificis alterius con- cessioni, pro cujus revocatione nullam inserit mentionem. Et licet P. Sancius videatur adver- sari Lib. 8. Disput. 14. n. 5. pro eo tamen nul- lum adducit Auctorem, cùm tamen pro oppo- sito sint & plures & magni nominis defenso- res videlicet P. Suarez, P. Salas, P. Amicus, Portel, & Diana ipsos secutus. Et ipse P. San- cius post adductam assertionem affirmat dis- pensare Episcopum posse, si negata à Pontifice non esset dispensatio, sciente tamen illum dis-<-P>@@ <-P>pensationis talis caussas injustas judicare, & ideo solitum dispensationem denegare: quia Pontifex sic denegans non ligat ordinariam Episcopi facultatem, cùm non adstringatur ad dispensandum ex ijs solis caussis, quas Pontifex justas judicavit. Ubi quidem quę redditur ratio de non ligata Episcopi facultate, casum etiam de quo agimus, comprehendit; quia ligatam illam pro eo asseritur quidem, sed nulla pro eo subjuncta ratione. Deinde plus videtur contra compertum Pontificis judicium agere de inju- stitia caussæ, quàm contra simplicem negatio- nem: multa enim negantur, non quòd sit in- justum, quod petitur, sed quia minùs placet quandoque concessio. Unde & ipse Pater n. 6.
extendit: At posset utique quando Papa aliquando concederet, licet aliquando neget. tuitate circa dispensationem in primo gradu & conscientiæ foro, esse dubio procul sufficientia, nescio an possit quispiam maturo pręditus judi- cio dubitare. Quod verò ad forum exterius spectat, juxta modum philosophandi præmis- sum, cùm ex ipsis privilegij visceribus (ut ita loquar) deducatur, quo plus probabilitatis priori positioni accedit, eo etiam & subsequen- ti. Itaque tenor concessionis Gregorianæ talis est, ut dum facultas dispensandi in primo gra- du perpetua conceditur, inferat facultatem cir- ca eumdem in utroque foro, quæ quidem à Successoribus minimè, limitationibus licet ad- ditis, revocata: quandoquidem tali cum virtute illativa est concessa ad eum modum, quo Suc- cessorum concessiones illam continent juxta qualitatem concessionis, quia enim primus gra- dus in illis excipitur cum perpetua aliàs con- cessione pro conscientiæ foro, dum ad exterius forum fit transitus, similis concessionis qualitas importatur, & facultatem quidem hujusmodi adeò necessariam existimo, ut si forsitan quæ pro illa dicta sunt sufficientia non judicentur, ad alias sit concessiones Innocentij, Leonis, & Adriani provocandum, de quibus nu. 385. & 386. & citatis n. 393. Ubi quod dictum juxta illas de Episcopis, aut eorum Officialibus facul- tatem habentibus, non ita accipiendum est, ut Officiales independenter ab Episcopis habere illam censeantur, sed ab illis delegatam, vel va- cante Sede à Capitulo. Est autem de more in his Indiarum partibus ut quod ad dispensationes attinet, minimè Officialibus, seu Vicarijs gene- ralibus deferatur, & digna quidem rei adeò gra- vis consideratione: licet juxta Pontificias con- cessiones id non videatur repugnare; quando videlicet tales illi fuerint, ut meritò id eorum peritiæ, prudentiæ, & maturitati committi va- leat, solent enim quandoque minùs apti desig- nari, quorum in præfatis dotibus defectus Or- dinariorum assistentia, aut sapientium Assesso- rum consilio suppleatur. Pro quibus hoc satis, & alijs ad Matrimonium spectantibus, cùm in Auctarij Tomis multa occurrant, propter quæ, ut admonui superiùs, Tomi 2. recognitiones sint futuræ breviores, voluminis etiam mole crescente ultra id, quod respondere debuit in- tento, & res ipsa videtur postulare. Sit ergo @@0@ @@1@ vatione occurrit difficultas circa Festum S. Rosæ Virginis Peruvianæ, an scili- cet Indi ad illius observantiam teneantur, de quo dictum Tomo 2. Auctarij Parte 6. nu. 102.
mentis præsentis Capitis, & alijs. Videtur au- tem pro adstruenda obligatione (quam adstruit Synodus Huamangensis pro illa diœcesi Cap. 7.) instari posse ex eo quòd Sancta Virgo In- dica sit, unde ad Indicos indigenas ejus præci- puè spectat celebratio, & consequenter quæ de obligatione circa illam dicuntur, ad eos di- cendum pertinere. Sed quidem prædicta ratio non convincit, quia pro obligatione sub mor- tali reatu majus aliquid debet afferri, cùm prę- sertim de ijs agamus, in quibus infirmi sensus ad obligationes hujusmodi reperiuntur. Quin urgeat prærogativa Patronatus, quia etiam D. Jacobus Patronus, est, nec tamen ad illius Festi observationem Indi constringuntur. Pro quo & juvat dictam Virginem Indianam quidem, sed non Indam fuisse, cùm ex parentibus fue- rit Hispanis progenita. Unde quod in ejus offi- cio primus Americæ Meridionalis flos sanctitatis compellatur, non ita accipiendum est ut Ame- ricana fuerit origine, sed patria, licet aliquid in ea Indicæ stirpis fuisse credatur, sed adeò parùm ut extra quartum fuerit gradum, & ita Hispana penitus reputanda. Nec probandus modus loquendi illorum Scriptorum, qui natos in Indijs ex parentibus Europæis Indos vocant, in quo frequens P. Nadasi in Anno dierum me- morabilium Societatis IESV. Sic Alfonsus Guer- rerus die 18. Martij Ferdinandus de Tovar. 16. Novembris, Melchior Venegas. 19. Iunij. 15. No- vembris, Rochus Gonzalez. Meliùs 10. Aprilis Isidorus de Saavedra Peruanus. 11. Antonius Ruiz de Montoya Hispanus Peruanus. 12. Pe- trus de Añasco Hispanus in Peru. 13. Iunij. Christophorus Viverius Peruanus, ubi insignis illa æquivocatio P. Gabrielis Vasquez pro P. Gabriele de Baeza Germano fratre P. Didaci celebris Scriptoris. 6. Decembris, Hieronymus de Montecinos Hispanus. Circa P. Joannem Perez Menaco die. 20. Ianuarij in eo erratum quod Paraquarius, cùm Peruanus dici debuis- set, & aliàs meritissimò Hispanus. Et quidem cùm ex natis in Indijs quidem dicantur Hispa- ni, quia ex Hispanis parentibus orti, alij Indi, erroris præbetur occasio, ut Indi, quia ex In- dica stirpe sunt nati, censeantur. Quæ quidem licet forsan alicui non magni videantur mo- menti, quia tamen non levis, ea non præ- terijsse, minimè hoc loco indignum, occasio- nis adminiculo, iudicavi. nis, de qua Cap. 17. & Tomo 2. Auctarij Parte 8. n. 412. & seqq. ubi aliqua peculiaria circa Cap. Omnis utriusque sexus. Illud hoc loco ad-<-P>@@ <-P>jiciendum quod circa transgressores dicti præ- cepti spectat. In prædicto siquidem Capite Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|