Şevki koca


Enel Noktatül Hü “Bir nokta-i taht’etdi verüb rühunu bad’e



Yüklə 1,17 Mb.
səhifə20/29
tarix23.10.2017
ölçüsü1,17 Mb.
#12022
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   29

Enel Noktatül Hü

“Bir nokta-i taht’etdi verüb rühunu bad’e


Hak oldu ayaklarda çok şah-ı felek rıf’at”

Balım Sultan adına kayıtlı bir nefese tesadüf edilmese de halen Bulgaristan’ın Filibe ili Tatarpazarcığı yöresinde türbesi ve dergahı olan Ballı Baba’ya ait nefesler Balım Sultan adına izafe edilmektedir. (7)



    1. Sersem Ali Baba:

Sersem Ali Baba Kanuni Sultan Süleyman Han’ın zevcelerinden Mah-ı Devran Sultan’ın ağabeyidir. Asıl ismi Server Ali Paşa olup Kanuninin vezir-i azamlarındandır. Enderun’da yetişmiş bir devşirmedir. Acemi oğlanlığı esnasında Bektaşiliğe intisab etmiştir. Mürşidi Balım Sultandır. Muhtemel bir kalender Çelebi isyanında tarafsız kalabilmek amacıyla vezir-i azamlık görevinden sarf-ı nazar ederek Pirevine yerleşmiştir. Bunun üzerine Kanuni kendisine; bundan sonra senin adın Server değil Sersem olsun buyururlar. Bu tarihten itibaren Sersem Ali baba ismi mutahharı ile anılır olur. Hicri 927 (M. 1520) Hacı Bektaş ilçesi Pirevi Postnişinliğine atanır. Bektaşi kültür tarihi boyunca Dedebaba mahlas-ı şerifini ilk kullanan tarikat şeyhi Sersem Ali Dedebabadır. Bugünden itibaren tüm Bektaşi kutupları dedebaba mahlası ile anılır olur.

Kalender Çelebinin Huruc-u Alel Sultan etmesinden ürken padişah, dedebaba ile organik bağı olan Yeniçeri ordusu üzerinde mutlak etkisini sürdürebilmek amacıyla, ikinci eşleri Hürrem Sultan’ın önerisi ile (Hürrem Sultan aslen Ukrayna’lı olup asıl adı Raksolandır. Kanuni üzerinde etkinlik sağlayıp, Mah-ı Devran Sultan’ı gözden düşürmüştür.) Pirevini kapatır ve Sersem Ali Dedebabayı dönemin Yunanistan sınırları içinde bulunan Vardar Yenicesine zorunlu ikamete icbar eyler. Burada Hayreti Baba Dergahında (Hayreti Babanın kardeşleri olan ünlü Melami şeyhi Yusuf Sineçak Hazretlerinin kabr-i şerifleri Eyüp Kabristanında olup, oldukça bakımlıdır.) Bir süre kalan Sersem Ali Baba daha sonra Tetova Vales’e (Köprülü) geçerek burada bir dergah uyandırır. (H. 933-M. 1526) Bu arada 1527 yılında Kalender Çelebi İsyanı oldukça kanlı olarak bastırılır. Kalender Çelebi’nin kesik başı Pirevine getirilerek defnedilir. Bugün Balım Sultan’ın hemen yanındaki türbe Kalender Çelebiye aittir. Bu tarihten sonra İstanbul’da veba (taun) salgının baş göstermesi üzerine bir şefaat arzusu duyan Kanuni bu defa Sersem Ali Babayı yeniden Pirevinin başına getirir. Hicri 957 (M. 1550) yılında yeniden Pirevi postnişinliğine getirilen Dedebaba hicri 977 (M. 1569) yılında Hakk’a yürür. Sürgünde bulunduğu yıllarda bir dönem kaldığı Tetova-Harabati Baba Dergahında da bir nazarlaması bulunmaktadır. Sersem Ali Dedebabanın asıl kabri Pirevinde olup kabir taşındaki kitabe aşağıdaki gibidir.


Hü Dost




“Ehl-i diller zümresinden olmaz illa ehl-i dil


Hicret-i Sersem Ali Baba akupdur Rud-i Nil”

Yine Pirevinde bulunan (halen) Karakazan’ın üst iç kısmında şu aşağıdaki kayıt bulunmaktadır.

“Hac-ı Bektaş Veli, Yadigar-ı Sersem Ali”

Sersem Ali Baba birçok nefes yazmıştır. Sizlere bir nefeslerinden taç beytini içeren kıt’asını arz ediyorum. Gerçeğe Hüüü...


Hü Dost




“Sersem Ali vardı Pir’e dayandı


Çerağımız kırk budaktan uyandı

Mürşid olan her boyaya boyandı

Hünkar Hac-ı Bektaş Pirim Hü deyü”


    1. Ak Abdullah Baba:

Aslen Dimetoka’lı mücerred Babadır. 1559-1596 yılları arasında postnişinlik hizmetinde bulunmuştur. Bu zatı Tekirdağ’ın Dallık Beldesi, Omurca köyünde medfün olan Karababa ile karıştırırlar. Hatta bazı Rumeli Kızılbaş süreklerinin meydanlarında bulunan çerağa Karababa dediklerine dahi şahit oldum. Öte yandan Kara Halil Baba 1596-1628 yılları arasında dedebabalığa seçilmiştir. 1628 yılında Hakka yürümüş olup Pirevi hazeresinde medfündur. Kabir kitabesi aşağıdaki gibidir:

Hü Dost

“Her kula olmaz müyesser sen nasibe bak Baba

Rüh-u şad olsun yer etmiş Ak kapıda Ak Baba

Canını canana tapşurdu niyaz oldu Şeha

Pir eşiğine koyup başın şehid oldu Ak Baba”


    1. Kara Halil Baba:

Aslen Dimetokalı mücerred Babadır. 1559-1596 yılları arasında postnişinlik hizmetinde bulunmuştur. Bu zatı tekirdağ’ın Dallık Beldesi, Omurca köyünde medfün olan Karababa ile karıştırırlar. Hatta bazı Rumeli Kızılbaş süreklerinin meydanlarında bulunan çerağa Karababa dediklerine dahi şahit oldum. Öte yandan Kara Halil Baba 1596-1628 yılları arasında Dedebabalığa seçilmiştir. 1628 yılında Hakka yürümüş olup Pirevi hazeresinde medfündur. Kabir kitabesi aşağıdaki gibidir:

Hü Dost

“Kabe-i vaslında ermiş mahrem oldu la-ü ba


Pir eşiğin eylemiştir meskenin Kara Baba”

    1. Hacı Vahdeti Baba:

Dimetoka’lı mücerred babadır. 1596-1628 yılları arasında Kızıldeli Tekyesinde postnişinlik yapmıştır. 1596 yılında dedebabalığa seçilmiştir. Nefesleri 1598 yılında Hakka yürümüş bulunan Bosnalı şair Vahdeti Baba ile karıştırılmıştır. 1649 yılında göçmüş olup kabri Pirevinde Kırklar avlusu yanındadır. Kabir kitabesi aşağıdaki gibidir:

Hü Dost

“Geç, göçenden sorma ey dil mazi-i müstakbeli


Himmetin hazır-ı nazır ola her dem Baba Vahdeti”

    1. Hacı Paki Baba:

Aslen İskeçelidir. (Koutche) 1628-1644 yılları arasında Kızıldeli Tekyesi postnişinliğinde bulunmuştur. Yakın zamanlara kadar ayakta olan Batı Trakya Kuş (Koutche) Tekyesinde de adına izafe edilmiş bir merkaddi mevcuttu. 1644 yılında Hakka yürümüş olup kabri, Kızıldeli Tekyesinin Dolu Babalar Hazeresindedir. Kuruluşundan bugüne kadar tüm dedebabalar bu dergahtan seçilmiş olup, Hacı Paki Babadan sonra Seyyid Ali Sultan Dergahından Dedebaba çıkmamıştır. Ayni zamanda bir şair de olan Hacı Paki Baba’ya ait bir nefes örneğini aşağıda teberrüken arz ediyorum.

Hü Dost




Çok şükürler olsun sürdüm yüzümü


Eşiğine Seyyid Ali Sultan’ın

Sıdk ile, bağladım ben de özümü

Eşiğine Seyyid Ali Sultan’ın
Ğelbolu’dan geçti Hakk’a dayandı

Tahta kılıç al kanlara boyandı

Bürhan’ın görenler geldi inandı

Eşiğine Seyyid Ali Sultan’ın


Koru yaylasından attı okunu

Baba pınarının deldi taşını

Kırklar beli dedi koydu başını

Eşiğine Seyyid Ali Sultan’ın


Paki’nin ezelden vardır imanı

Seyyid Ali dert ehlinin dermanı

Rahında fedadır baş ile canı

Eşiğine Seyyid Ali Sultan’ın



    1. Cezbi Abdal:

Pınarhisar’lıdır. 1644-1701 tarihleri arasında postnişinlik yapmıştır. Seyyid Ali sultan adına bir Velayetname yazış olsa da içindeki menakıpların çoğu Rüstem Gazi’ye aittir. Velayetnamenin bir nüshası Cebeci İl Halk Kütüphanesinde 1189 no ile kayıtlıdır, kendisini medreseden yetişme Tırhala’lı Paşmakçızade İbrahim Cezbi Efendi ile karıştırırlar. 1701 yılında Hak’ka yürümüş olup kabri, S. Ali Sultan Dergahı Dolu Babalar hazeresindedir. Nefeslerinden bir örneği aşağıda arz ediyorum.

Yüklə 1,17 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin