Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
dem minoris momenti licebit. quit sustineri, quia Ius Pontificium absolutè pro- bat huiusmodi potestatem. Et in Concilio Tri- dent. Seßione 25. citato, Cap. 3. expressè decernitur verbis illis: Liceat eis, si expedire videbitur, in caußis lium. Hinc communis illa sententia scriptorum asserentium Episcopum habere Fiscum, qui vi- deri possunt apud Barbosam de potestate Episcopi Allegat. 107. num. 16. & 17. ex quo ipse cum plu- rimis, quos citat. num. 18. colligit Episcopum<-P>@@ <-P>posse pœnam pecuniariam indicere, eamque sibi, & Cameræ suæ applicare. Quod quidem licebit quando admodum pauper est, non obstante Concilij prohibitione: pro quo videndus idem num. 19. Nec modo id discutere ad nostrum spe- ctat institutum; dum constet pœnas pecuniarias à judicibus Ecclesiasticis posse in caussis laico- rum indici. immunitatis spectat, doctrina illa de consuetudi- ne negari nequit quin sit verosimilis, supposi- tione constante, quòd scilicet talis consuetudo sit: quod tamen non videtur ita esse; nam con- suetudinem talem negant Cardinalis Tuschus V. Ecclesia. Conclus. 8. n. 11. Farinacius in Practicâ
Et in Tractatu posthumo de immunitate Ecclesiæ, seu Appendice ad dictam Quæstionem Cap. 20. n. 319. Bobadilla in Politicâ Lib. 2. Cap. 14. num. 8. & alij. Ex quorum auctoritate conuincitur con- suetudinem non esse constantem. Et licèt Glossa iam pridem de suo tempore testari potuerit, illud ad præsens minimè conducere potest, in quo res se aliter habere potest, & ad abrogationem con- suetudinis auctoritas Concilij Tridentini confer- re, ante quod scripsit Glossa, & aliqui ex citatis Auctoribus. Et ex hoc elidi potest id, quod ex doctrinâ quorumdam forsitan quispiam obiece- rit; scilicet credendum esse vni Doctori de con- suetudine testanti, præsertim (vt addunt aliqui) si præcellens sit; vt videri potest apud P. Thomam Sancium Lib. 7. de Matrimonio, Disput. 17. num. 8. Nam licèt demus ita esse; id intelligendum quando non est, qui contrarium asseueret; tali enim asseueratione res dubia redditur, etiam quando plures sunt, qui de consuetudine testan- tur: & ita ad firmandam illam consensus sine contradictione requiritur; vt videri potest apud eumdem. Præterquàm quòd sententiam dictam de fide vni adhibendâ Doctori, communiter scri- ptores reiiciunt, vt videri potest apud eumdem, & etiam apud Dianam Parte 6. Tractat. 5. Resolut. 28. vbi & plures Rotæ Decisiones adducit. Iuxta hæc ergo sententia Glossæ non eam habet aucto- ritatem, quam citatus D. Menesses contendit: nec Vicarius Generalis Limani Archiepiscopa- tus vacante Sede aliquid contra rationem egit, cùm pœnam duorum millium octir$unclearegalium Pro- uinciali S. Fraternitatis comminatus est, si ad exe- cutionem capitalis sententiæ contra reum ab Ec- clesiâ extractum processisset. Quâ non obstante comminatione furcæ est addictus homicida; sic iudicantibus etiam Auditoribus criminum, & Prorege ipso auxilium impartito. Nec tamen pœna soluta, quia Regium Prætorium Fiscalis sui allegationi subscripsit, & Prouincialis est, eo sic pronuntiante, iuxta stylum indemnis absolu- tus. De quibus hæc satis: post quæ scripta visus Diana Parte 10. Tract. 8. vbi sententiam nostram eruditè & robustè firmat per totum. Videatur. gium Fiscum non pertineant, quia nihil ex illis collectum Regiis arcis infertur, ad Regem vt proprius illius prouentus deferendum: aliquo- modo tamen dici possunt ad ipsum pertinere, quatenus scilicet ad defensionem iurisdictionis Regiæ deseruiunt, delinquentium persecutio-<-P> @@0@ @@1@ non suppetant, ad pœnas est Cameræ recurren- dum, licèt cum obligatione redintegrationis, vbi primùm tales pœnæ fuerint. Et dubitari potest an dispositio talis in conscientiâ obliget. Videri- q́ue alicui posset non obligare: nam ex eo quòd restitutio talis non fiat, nullũ Regio Fisco adue- nit detrimentum: cùm enim expensæ, pro qui- bus pœnæ tales destinatæ sunt, ex pœnis Cameræ sint faciendæ ipsis deficientibus, nihil refert quòd restituantur, iterùm educendæ. Et ordinariè non talis esse earum copia solet, vt ad necessarias ex- pensas penitus sufficientes habeantur. Nihilo- minùs certius est in conscientiæ foro obligare: quia pœnæ Cameræ propriè ad Regiam Gazam pertinent, non ita pœnæ aliæ: & cùm contracta- tio alieni inuito domino furtum sit, pro tali hu- iusmodi est habenda retentio, quando ab eo fit, qui non habet ad retentionem legitimam facul- tatem. Cùm aliàs, dum pœnæ justitiæ suppetunt, aliqua ex illis fieri soleant, inuitante sic copiâ, quæ non fierent, si pœnæ Cameræ ad illa essent extrahendæ. Ex quo fit Regio patrimonio ex tali retentione dispendium generari. Videatur pro aliis D. Escalona pag. 193. Cap. 14.
tionibus. decisum, & tunc præsertim acci- dunt, cùm crimen læsæ Maiestatis diuinæ aut humanæ committitur: propter hære- sim scilicet & Regiæ Maiestatis offensam, qua- lem leges exprimunt, vt proditionis, aut machi- nationis in personam Principis, aut grauis illius iniuriæ. Circa quod variæ, sed communes, agi- tari possent quæstiones; cùm tamen nos circa In- dias singularem operam affectemus. In quibus peculiare illud occurrit, ex hoc scilicet iuris Regij membro, nihil ferè commodi Fisco illius proue- nire. Pro læsâ enim humanâ Maiestate quid ha- beat, quando læsio talis nulla occurrit, omnibus Regi suo in tantâ regionum distantiâ fidem ser- uantibus inconcussam, pro Diuinâ autem nihil ampliùs: nam licèt non semel acciderit prædi vites aliquos ex Iudæorum fæce ab Inquisitione damnatos, quorum bona sicut & aliorum hu- iusmodi, concessione Sedis Apostolicæ Regio Fisco adiudicantur: ea tamen Reges nostri non leuant, sed administrationi Receptoris Tribuna- lis sancti relinquunt, vt ex illis expensas possint necessarias, quæ neque paucæ neque exiguæ esse solent, integrare. liticæ pag. 990. §. En lasque, probare nequit con- fiscationes pingues, quales annis proximis acci- derunt, ita Tribunali relinqui, & iis non obstan- tibus salaria Inquisitorum ex Regiâ Gazâ, acsi tales confiscationes non extitissent, postulari. Et quidem si confiscationes ad salaria & expensas sufficiant, non videntur posse tutâ conscientiâ salaria ex Regiis arcis exigere, sed ad eorum po- tiùs restitutionem obligari. Cùm enim confisca-<-P>@@
possunt salaria aliunde soluenda peti? Quando aliàs Rex de excusandis sumptibus ex patrimonio Regio faciendis adeò videatur solicitus, vt diuer- sis rescriptis vrgeat, iubens quotannis ab Inquisi- toribus relationem iuratam exhiberi de confisca- tionum quantitate & valore; & quòd ita non fa- cientibus minimè salaria à Regiis Officialibus per- soluantur. Neque est cur admirationem moueat in Regibus Catholicis cura ista, quasi molesti illis videantur sumptus, qui circa Tribunal istud effi- ciuntur. Cùm enim illud fori Ecclesiastici sit, eius alere Ministros, & quidquid ad ipsum spectat necessariâ expeditione fouere, non videtur ad lai- cam prouidentiam pertinere. quòd licèt attento rerũ pręsentium statu confisca- tiones pro salariis & expẽsis sufficiant; debet tamẽ futuris euentibus prouideri. Si enim copia aliqua pro illis non suppetat, difficillimũ erit necessitati- bus occurrentibus subuenire: pro quo deseruire potest id, quod ante annos paucos vidimus in Li- mana hac ciuitate, horrendo scilicet terræ motu Inquisitionis domum ita concussam & quassatam, vt non potuerit sine magnis sumptibus reparari. Possunt enim vereri, ne si annis quibusdam inte- gra salaria non petant, quia confiscationes suc- currunt, id pro lege vlteriùs habeatur, & confis- cationum deficiente subsidio, nihil sint ampliùs accepturi. Qui prætextus nescio quantum habere fundamentum queat; viderint ipsi, ad quos hæc videre spectat, & rem non leuis momenti nō leui consideratione perpendant. Magno certè in Dei Ecclesiâ Domini Inquisitores funguntur officio, quorum occultas & profundas dispositiones oportet reuereri: sed homines sunt, & vt de re- bus sacris nihil interim dicamus, in ciuilibus istis deerrare faciliùs dispositio potest, & temporali- bus commodis affectus aliqualiter adhærere. Ita ergo se Deo & Ecclesiæ decretis adstrictos intel- ligant, vt & Regi, cui sua non solùm non negan- da, sed sponte & officiosè offerenda, & se etiam Dei & Ecclesiæ præceptis obnoxios arbitrentur. Et in hac quidem liberali & ingenuâ exhibitione Tribunalis sancti honori consulitur, cùm videant omnes quidquid ex confiscationibus colligitur, Regio reddi Fisco; vnde omnis auaritiæ suspi- cio in condemnatione diuitum submouetur. De quibus ex professo inferiùs Titulo 20. uiter in prædictis peccare potest, si videlicet suo arbitrio retentionem eorum foueat, quæ erat Fisco traditurus. Si aliqua non manifestet, sed occulta habeat, non quidem animo ea sibi vsur- pandi, sed vtendi ad propria commoda, quod a- pertè est contra domini voluntatem. Si cum eis- dem negotietur, aut mutuò tradat, vel domos æ- dificet. Si non exactè custodiat, & sic aliter, quod ipsi, vt reor, probè norunt, vnde in his re- bus non ex ignorantiâ, sed ex inordinario affectu peccatur, si contingat quandoque peccari. Pec- cabunt etiam grauiter Tribunalis istius iudices, si circa hoc non inuigilent, & Receptoris diligen- tiam non studeant explorare. Sed de illis, vt dixi, fusior alibi tractatio.
@@0@ @@1@ nibus, ac Regio eorum in Indiis do- minio, compendioque Fiscali ex eisdem. agunt Dom. Solorzanus Tomo 2. Lib. 2. Cap. 28. num. 36. & seqq. & Lib. 5. num. 85. & seqq. Et latiùs in Politicâ Lib. 6. cap. 12. Antonius à Leone in Tractatu de Confor- mationibus Regijs, Parte 2. cap. 23. Doctor Car- rascus ad leg. Recopilat. cap. 3. §. 2. num. 11. Et D. Escalona in Gazophylacio, Parte 2. lib. 2. cap. 20. & 21. copiosiùs aliis, & locupletissimè Lib. 1. Parte 1. Cap. 25. Casu 22. Circa quod pro fundamento adducenda Regis Schedula, cuius citati memine- runt: Philippi inquam Secundi sic loquentis: Por jure dubitari. Ex quo sequitur terras huiusmodi cum aquis, riuis, & omnibus attinentibus, posse ab illis donari aut vendi, siue in Emphytheusim tradi: id enim ad plenum dominium spectat, nec materia repugnat. Si tamen Indos excipiamus: illis enim vendi nequit quod ad vitæ sustentatio- nem necessarium habent. Cùm enim eorum pro- genitores jus habitationis in regionibus istis ha- buerint, & terras, quas ad sustentationem cole- rent; non potuerunt eorum posteris talia dene- gari. Vnde & manu teneri in earum possessione jubetur quæ ex antecedenti distributione ha- beatur, & confirmationem gratis, si eam postu- lauerint, exhiberi, vt ex Instructione constat, de quâ Dom. Escalona Cap. 25. citato, num. 48. & Parte 2. pag. 208. num. 5. Est autem illa Proregis Marchionis de Cañeta, el 2. juxta Regis volun- tatem, num. 2. & 6. Quod tunc præsertim facien- dum, cùm aliqui ex illis volunt vltra necessarias terras à Regiâ prouidentiâ traditas, alias colere: tunc enim, si pecuniosi illi sunt, vendi possunt, sic- ut & aliis, sed pretio moderato. dum, vt Indis terræ frugiferæ relinquantur, quas commodè & vtiliter possint incolere, & non quæ steriles, & plus laboris quàm fructûs tribuentes. In quo quidem aliquorum est Regiorum mini- strorum inhumanitas explorata, qui nihil Regum nostrorum desiderio, decretis, instructionibus, monitis, magis aduersum disponere potuerunt: vnde & illi iteratis Schedulis huic malo volentes occurrere, Regio Senatu super hoc sapienter & efficaciter consulente, multa decreuerunt eorum pietate, & Catholico zelo dignissima, pro quo- rum executione isti mittuntur & illi; cùm tamen mittenti dicere aliquis Moyses possit: Obsecro,
Qui scilicet rem hanc vt decet expediat, non pro- priæ vtilitatis intuitu, sed pio erga Indos affectu, & erga Regium obsequium pariter officiosus.<-P>@@ <-P>Cùm enim ex agris, quos colunt, debeant Indi tributa soluere, ad quæ non solùm in pecuniâ, sed etiam in quibusdam generibus soluere tenen- tur: terras certè habere congruas oportet, quæ & victui & tributo necessaria suppeditent: sin minùs sub onere miselli isti congemiscent, & ne- que cum gemitu poterunt quæ sui sunt muneris adimplere. Et hoc Commissariorum malum iam olim experimentis notissimum, & ita à Cuiacio Iurisconsultorum eruditissimo damnati ad Nouel- lam de mandatis Principum. Quàm autem graui- ter peccent, satis perspicuum habetur. commissiones istas, siue pro depellendis Indorum iniuriis, siue ad compositionem generaliter fa- ciendam, titulis possessorum inspectis, & vsurpa- tiones nō legitimas depellendas, Religiosos eligi, quod praxis recentissima comprobauit exemplo fortè R. P. Mag. Ludouici Lopez de Solis Or- dinis Diui Augustini & in eo Prouincialis, qui jam pridem satis laudabiliter functionem istam obiuit in Prouinciis Peruuianis quibusdam Ar- gyropolitanæ jurisdictionis. Et eam quidem, quam nondum Episcopus inchoauit, Episcopus est tandem Fluuij de la Phlata prosecutus; ex quâ dignitate ad Quitensem promotus, & ex eâ ad Argyropolitanam, eâ non obtentâ decessit, ma- gno sui desiderio ob egregiam probitatem, sa- pientiam, & prudentiam, tempus adhoc vsque relicto. Sed certè ea cura illi demandata est, quando negotium istud minùs erat impeditum, & Hispani de reuersione potiùs in patriam, quàm de terris acquirendis cogitabant. Cùm ta- men hisce temporibus aliter se res habeat, & commissio talis valdè contentiosa sit: & vltra odium, quod præsefert, judicatura sit penitus sæcularis. Diuum ergo Paulum, Theologorum maximum, si circa casum præsentem consulamus, respondebit sanè, quod jam pridem Timotheo scripsit, ita dicens: Nemo militans Deo implicat se negotijs sæcularibus: vt ei placeat, cui se probauit. 2. Timoth. 2. vers. 4. Quæ verba pro Ecclesiasticis adducit Gelasius Papa in Cap. Consequens 88. distinct. & circa ea audiendus Diuus Hieronymus, vel quisquis est auctor Commentariorum in Epi- stolas D. Pauli inter eius opera circumlatus, sic enim loquitur: Comparatione militantium vtitur, vt ostendat multò magis nos à negotijs sæcularibus libe- ros esse debere, vt Christo placeamus: cùm etiam sæculi milites à reliquis actibus vacent, vt poßint Imperatori suo placere perfectè. Sic ille, vbi de se, & similibus loquitur, de Religiosis inquam, quos sæcularia isthæc negotia magis dedecent, quàm militan- tem in sæculo, & arma simul tractantem dede- cerent. doctus & exactus Interpres, sic locutus: q. d. Miles non curat mercaturam, non opificium, non negotia ad do- mus, vrbis, aut regni regimen spectantia. Sic ille. Ergo nec Religiosus curare debet mensuras agrorum, & odiosum illud judicandi ista officium admitte- re, in quo præter continuatam distractionem, bona periclitatur opinio, & auaritia validas mo- litur insidias, quas non fuerit facilè declinare. Dilemma hoc mihi euidens est, quod & credo tale cuiuis rectè sentienti futurum. Aut Religio- si isti Deo militant: & ita ab Apostolo occupa-<-P> @@0@ @@1@ sic ad munus dictum minimè inueniuntur idonei, cùm id desit illis, propter quod ad munus, probi- tatem & integritatem requirens eximiam, eli- guntur. Suis ergo residere sinantur in domibus, vt ibi, non terrarum, sed cœli immensa spa- tia, quò eorum dirigendus est cursus, me- tiantur.
terræ distribuuntur, satis est prouida dispositio, & nulli legitimos ostendenti titulos molestia infer- tur, sicut neque quadragenariam probanti pos- sessionem, suffragante illi præscriptione, vt DD. Solorzanus, & Escalona aduertunt; estque ju- xta Instructiones, quæ mensurarum istarum ju- dicibus obseruandæ proponuntur. Immò neque quadragenariam requiri, sed longissimam suffice- re tradit ex citatis prior in Politicâ pag. 993. §. Aunque sin embargo: juxta regulas præscriptionis, & probabiles Doctorum sententias, pro quibus videri possunt quotquot de iustitiâ & jure agunt, & præsertim Societatis Auctores, ex quibus P. Molina Disput. 73. & 74. P. Lessius Lib. 2. cap. 6.
Hurtadus Disput. 2. Difficult. 11. An autem qui titulos non habet nec præscriptione se tueri po- test, sit tutus in conscientiâ non vtens composi- tione, inquiri meritò potest: & videtur affirman- dum; quia licèt per generales regulas iniquus possessor, qui scilicet alienum occupat, tutus in conscientiâ non sit; in casu tamen præsenti spe- Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|