Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
& dicens: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cælorum. Matth. 3. vers. 1. & 2. Similia Christus Cap. 4. v. 17. Felix prædicatio, quam Christus sua prædicatione commendat. Et ita quidem qui concioni efformandæ incumbit apud se cogitare & deliberatione habita in- terrogare deberet: An Christus meos hos dis- cursus, conceptus, dicendi modum approbabit? An ita prædicaret ipse? Scio quemdam in eo labore versantem interrogare seipsum solitum:
consideratione non parùm eo in munere pro- vexit. Jam ad regnum. Et quodnam illud? Re- spondeat in priorem locum scribens eruditus Interpres Novarinus num. 158. ubi sic ait:
Sic ille. Audiamus iterùm Dominum ipsum sic Apostolos & turbas allocutum: Amen dico
Transfigurationis mysterium pertinere com- munis est Interpretum sententia circa Matth. 16. de quo & Nos alibi. Ibi autem cum de visione agatur, ad solum Christum videtur<-P> @@0@ @@1@ visi Moyses & Elias, cùm tamen in Dei regno nondum illi sint, non videtur ad ipsos visio re- gni pertinere: sicut neque nubes lucida, in qua Spiritus sanctus designatus, ut in Officio Transfigurationis habetur: dum enim per cor- poreas ille figuras se prodit, pro Dei regno ni- hil substantiale contribuit. Præterquam quòd in Christo ille, ut quid ad ipsum spectans tam- quàm regnum veniens in virtute: quo nomi- ne significatus ipse Lucæ 1. v. 35. verbis illis Archangeli: Spiritus sanctus superveniet in te, & virtus Altißimi obumbrabit tibi: ut volunt multi. Relinquitur ergo veniens regnum Chri- stum esse: Ille enim regnum integrum, in quo quidquid ambire gloriosa potest ambitio, cu- mulatiùs invenitur. Circa quod discursus pos- sunt formari plenissimi, pro quibus in Epitha- lamio multa occurrent, & hoc loco omittendi, quia licet occupationem possent præbere di- gnissimam, eo ipso properantem ad alia am- pliùs impedirent. Nil mirum dolori & lacrymis obicem per er- rorem apponi. Dolet diabolus, quod doleamus, & quodammodo quia lacrymamur, & ipse la- crymatur. Sagittæ potentis acutæ cum carbonibus
ipsas intelligit Cardinalis Bellarminus, de qui- bus Apostolus Ephes. 6. v. 16. In quo poßitis om-
illæ? Ne scilicet fideles salutiferum dolorem, & lacrymas vivificatrices assumant. Quod Propheta probè rimatus ita subdit: Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est &c. Ecce in- ter versum Heu sagittis & telis præfatis obje- ctum, quo illæ feliciter extinguuntur. Num. 462. col. 1. & ut tui, pro Tuæ. Quando pro Quanto. Ubi in sententia Cassiodori ante ver- bum potuit omissum verbum Exhibere, sine quo illa claudicat, & indignum est circa Dei amorem, de quo ibi fidelium affectum claudi- care, amore Christi potentissimè provocatum. Claudicare enim est animam non se totam in eum ferri, sed affectum in alia cum eo non be- nè cohærentia currere, & ita imparibus quasi pedibus, ex quo claudicatio contingit. Unde sic dictus Scriptor: Dilige, quæso te, tota Domi- num & sponsum tuum, vitam tuam, solatium tuum, auxilium tuum. Denique dilige illum: illum, qui tibi est quidquid optabile, aut amabile esse potest. Sic ergo totam te jactes in eum, sic amando tota transeas in amatum, ut tui oblita, factaq́ue apud te tamquàm vas perditum, vivas in Christo, & à teipsa deficias, ut poßis dicere cum Propheta: defecit cor meum, & caro mea, Deus, in æternum. Hæc ille & alia. Ibidem col. 2. Portam pro Partam. De Baptismo agebatur, & non incongruum quòd porta dicitur, sic enim & dici janua Sa- cramentorum solitum, & videri specialiter po- test in Concilio Tridentino Seßion. 14. Cap. 2. ibi: Per Baptismi januam fuerit ingressus. Item. tum, sed lapsus facilis ex mutatione unius tantùm initialis litteræ, in qua parum diversi-<-P>@@
stra illud potest utiliter adnotari, ex cumulo ad tumulum facilem esse mutationem. Quàm in- gens bonorum cumulus in illo, qui soliloquio illo utebatur ad ventrem deum, licet ad ani- mam locutus videatur: Anima habes multa bona posita in annos plurimos: requiesce, comede, bibe, epulare, Lucæ 12. v. 19. Sed sequentia audi. Dixit autem illi Dominus: Stulte, hac nocte animam tuam repetent à te: quæ autem parasti, cujus erunt? v. 20. Erunt utique & ejus, cujus & ani- ma non multa post spatia ab ipso repetatur. Unde & sic à quodam paronomasticè præ- lusum:
Quàm tumulo cumulo est nil quia proximius. Circa quod longos non est opus exhibere dis- cursus, cùm experimentis quotidianis verita- tem istam doceamur. Correcti errores, formati mores. Et de teste sermo, in quo sicut pec- cari propter defectum potest, ita & per exces- sum; cùm tamen veritas, ut ex Philosophia no- tum in indivisibili consistat. Unde circa hoc attentio est adhibenda permagna, ne veritas cum ipsius injuria, & aliorum noxa violetur. Videantur dicta n. 854. & quidem si adden- dum aliquid sine veritatis injuria, circa illud Dei est judicium ante oculos habendum, id quod generaliter observandum. Audiendus S. Iob: Addidit quoque Iob, assumens parabolam suam, & dixit: Vivit Deus, qui abstulit judicium meum, & Omnipotens, qui ad amaritudinem ad- duxit animam meam. Quia donec superest halitus in me, & spiritus Dei in naribus meis, non loquen- tur labia mea iniquitatem, nec lingua mea medita- bitur mendacium. Sic illud non solum patien- tiæ, sed totius perfectionis exemplar: in qui- bus pro additamento divini judicij considera- tio non levis adjecta. Qui abstulit judicium meum. Quia scilicet duriùs mecum egit, quàm peccata mererentur, in quo & judiciorum suo- rum profunditas venerāda. Quòd si ille mecum talis, quid sperent perjuri, nisi horrendum & certaturum cum æternitate judicium? Iurat insuper se numquam mendacium prolaturum. Ubi egregium extat sanctitatis ejus indicium. Mendacium siquidem ex suo genere veniale tantùm peccatum est, ut ex morali notum fa- cultate, & pro eo se vir sanctus non dubitat obligare. Et hoc quidem quando duriùs à Deo cum ipso actum, ut nihil eum à veritatis stu- dio potuerit revocare. Magna hæc profectò documenta, & imitatione dignissima, cùm ad perfectiora nos status gratiæ, in quo feliciter consistimus, constet provocare, aut etiam obligare. Ibidem. Analogicè pro Anagoricè. Ana- goricum sensum eum esse, qui ad cælestem intelligentiam ducit, quis eruditorum ignorat? sicut & analogias ad logicos pertinere. Et ac- cidit non semel ut pro horum studio & simili-<-P> @@0@ @@1@ pidè peragatur. Id quod Deo nequit non inju- cundũ accidisse. Scimus quemdam ex Nostris à Divo Parente Ignatio jā in cælis regnante se- veriùs reprehensum, qui ex paterna monitione in virum magnum evasit, futurus aliàs sua in damnabili prælatione pusillus. Recedant vetera ter vetera quidem illud, quod à D. Bernardo dictum Sermone 1. de SS. Apostolis Petro & Paulo, Aristotelis versutias inversare. Quando scilicet ita discuntur, ut & illæ traditæ, huma- no quodam, & nihil cœleste sapiente mentis adhæsione. Nova ergo veteribus recedentibus accedant: & Deo ut scientiarum Domino re- ligiosæ præparentur cogitationes. Sic scientiæ omnes, & ipsæ Aristotelis versutiæ proderunt, ex quibus & arma conflari contra eum pote- runt, de quo Apostolus 2. Cor. 2. v. 11. Non ignoramus cogitationes ejus, id est, thecnas, versu- tias, vafriciem, dolositatem, molimina, malitiam, ut apud D. Joannem Chrysostomum Homil. 4. & alios. Sic in laudibus sapientis positum Eccl. 39. v. 2. Et in versutias parabolarum simul in- troivit. ritatem. Non temerandus sacer textus, licet charitati cum claritate nobilis & nota cogna- tio, immò & charitas ipsa claritas etiam sit: sola enim est quę pręclaros apud Deum reddit, obscuros futuros aliàs, licet dotibus pretiosio- ribus exornatos. Fortis est ut mors dilectio: lam- pades ejus, lampades ignis, atque flammarum. Cant. 8. v. 6. Ecce charitatem; & quia cùm dicta est fortis ut mors, obscurum aliquid vi- deri posset indicatum; adduntur statim splen- dores ex flammigero apparatu. Inde est ut non amanti solus mortis tenebrosus squalor relin- quatur: Qui non diligit, manet in morte. 1. Joan. 3. v. 14.
Simile quid Num. 464. col. 2. sicut bis in præ- cedenti. Num. 465. col. 2. Processerat pro Præ- stare conetur, deficit. Audiatur Divus Marcus: & accedunt ad eum Iacobus & Ioannes filij Zebe- dæi: & dixerunt: Da nobis ut unus ad dexteram tuam, & alius ad sinistram tuam, sedeamus in glo- ria tua. Marci 10. vers. 35. & 37. Et quid ad hæc? Et audientes decem, cœperunt indignari de Iacobo & Ioanne. v. 41. Etiámne & Petrus in- dignatus, qui Joannem ardenter diligebat? Ita quidem. Decem indignati sunt. Ergo & Petrus, qui unus è decem. De duobus, nam expressus Joannes. Ita enim usu venit, ut neque dilectos quis præcedere æquanimiter patiatur. Et sic illi ante adventum divini Spiritus, etiam in schola Christi; ut uterque ad moderandum hujusmodi impatientiæ impetum necessarius quodammodo videatur. Et indignatio quidem ex eo accidisse credi poterat, quod in schola Christi talis præcedendi spiritus videretur: essetq́ue satis pia existimatio, nisi Christi do- ctrina ad illos directè transmissa aliter judi- cium ferendum indicaret, & pro eo communis Patrum atque Interpretum sensus staret. Et<-P>@@ <-P>quidem quod in eo tunc imperfecto statu esse poterat tolerabile, non est tale in eo, quem post adventum Spiritus sancti, & stabilitum Ecclesiæ regimen, feliciter obtinemus. Unde indignatio, quæ olim in decem Apostolis con- tra duos exarsit, ad Christum devoluta est, ut meritò debeant, qui imitantur illos id timere, quod apud Salomonem legimus Proverb. 16. v. 14. Indignatio regis, nuncij mortis. Pro quo satis notabilis narratio extat Parte 1. vitæ Vene- rabilis Virginis Marinæ de Escobar Lib. 4. Capi- te 5. §. 6. Illud etiam ex Parte 1. Lib. 4. Cap. 5. §. 3. animadversione dignissimum, dum à Do- mino Angelis conclamatio talis indicitur: Que
stodes sacrarum Religionum magnam adhibe- rent curam circa earum conservationem & custodiam: siquidem propter defectus, & par- vam religiositatem aliquorum Religiosorum, & eorũ ambitiones, Domini iram & indigna- tionem provocabant, unde valdè adversus eos erat iratus: & dæmon nimis incedebat solici- tus ut quantùm posset mali & damni ipsis in- ferret. Sic Latinè quod suprà Hispanicè. Uti- nam sapiamus & intelligamus, ac novissima provideamus. Cùm horrendum sit in manus Dei viventis incidere Hebr. 10. v. 31. irati inquam: & quid valde irati, & usque ad furorem meri- tissimum provocati? Circa locum Psal. 118. v. 96. Latum mandatum
nihilominùs lætum esse præceptum charitatis: amor enim non potest non lætus esse, cùm sit complacentia in bono, pro quo violentia esse nulla potest, ut cum D. Thoma firmat communis sensus Theologorum. Quòd fi & violentia admittatur, erit quidem sic violen- lentiam passus, etiam lætus. Lætum ergo præ- ceptum charitatis, quia & latum; lætitia enim dilatatur cor, unde ubi cordis latitudo, non po- test deesse lætitia. Unde & fit ut inter gravissi- ma pericula constitutus, si diligat, etiam gau- deat, & exultet. Dilexi, quoniam exaudiet Do- ille Dei fidelissimus Psal. 114. v. 1. Ubi & amo- ris divini, & lætitiæ specimen satis aptum ex- hibuit, dum eam ei similem, quæ in sponsa à Sponso ardenter amata esse solet, indicavit. Pro quo ita scribit Titelmanus: Vbi nota quod Dilexi accipi debet ut valeat, affectum dilectionis
suris, & periculis Circumdederunt me dolores mortis, & pericula inferni invenerunt me. vers. 3.<-P> @@0@ @@1@ men & de præterito dicat Dilexi, tunc etiam amorem cum lætitia extitisse significat, ut & latum, & lætum fuerit præceptum charitatis. O quàm digna, & corditus iteranda oratio illa: tat. Christi Cap. 5. Vide n. 468. Num. 468. col. 3. Ab pro Ob. Num. 469. col. 2. Intellecti pro In cælesti. Num. 471. col. 3. Con- vellere pro Convolare. Num. 477. col. 1. Locus fluentium pro Locus flentium. Ex Iudic. 2. v. 5. recurrens etiam col. 2. Num. seq. col. 2. Por- phyreticis. Num. 483. col. 1. Facta pro Factas. Erratur sine termino, & inter errores præfatos illum observasse juvabit, in quo pro Convolare habetur Convellere. Sic enim frequentissimè, ut volatum ad cœlestia non solùm retardare, aut impedire, sed verò etiam convellere hostes animæ sine intermissione contendant, de quo
contentio, neque cessare debet validum hor- tamentum. Volatus animæ non impossibilis: sic citatus nuper Theodidactus loco eodem: Amans volat, currit, & lætatur, liber est, & non tenetur. Ut ergo volet, teneri non debet: ne- que alia caussa non volandi suberit, nisi quod miserè teneatur. A quo autem teneri possit, nisi ab hostili manu ad convulsionem fatalem totis viribus anhelanti? Psal. 54. v. 3. sic Vates Rex: Contristatus sum in exercitatione mea, & conturbatus sum à voce inimici, & à tribulatione peccatoris. Quod & versibus sequentibus am- pliùs manifestat. Et ad tentationes pro impe- diendo & convellendo volatu ad cœlestia, se- quens versus reddit manifestum, dum ille ait: Et dixi: Quis dabit mihi pennas sicut columbæ, & volabo, & requiescam? v. 7. Circa quod sic Car- dinalis Bellarminus: Verba sunt justi, suspirantis ad patriam cœlestem; neque enim alibi vera requies invenitur. Q. D. O si nunc poßim ad altißimos montes cœlestis Ierusalem confugere, quomodo co- lumba potest pernicitate sua ungues accipitris eva- dere, non pugnando, sed fugiendo. Sic enim & vir justus adversus tentationes accipitris Tartarei fu- giendo potius, quàm disputando vel altercando vin- cere solet. Sic doctissimus & pijssimus Cardi- nalis, quem cùm instituto meo faventem in- venio, de alijs non curo, quia neminem arbi- tror meliorem ob linguæ sanctæ peritiam, & affectum erga divina cum eruditionis gravi supellectili cælitus inflammatum. Habemus ergo & solicitudinem Tartarei inimici pro convellendo volatu animæ fidelis impensam, & volatus curam, ut sic hostiles conatus feli- cius convellantur. Ad idem potest referri illud ex Psalmo 67. v. 14. Si dormiatis inter medios
dias sortes, communiter exponunt Interpre- tes, licet circa earum explicationem varius sit ipsorum sensus. Multi autem cum D. Augu- stino cœlestem ac terrenam indicant possessio-<-P>@@
biliter quiescendum: sed ita ut cùm corpus quiescat, spiritus convolet, sitq́ue ita columba pulcherrima, pro qua quod de pennis deargen- tatis, & pallore auri dicitur, explicatio exi- miæ pulchritudinis est, sic enim in illis argenti splendor in pennis, & auri fulgor in dorso so- let apparere. Sed quia hic nihil de volatu im- pediendo occurrit, consulendus insignis inter- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|